Poznań i jego mieszkańcy XIX wieku w pamiętnikarskim dziele Przechadzki po mieście Marcelego Mottego
PDF

Słowa kluczowe

pamiętniki
Marceli Motty
Przechadzki po mieście
Poznań
biografie

Jak cytować

Wyszowska, I. (2014). Poznań i jego mieszkańcy XIX wieku w pamiętnikarskim dziele Przechadzki po mieście Marcelego Mottego. Biblioteka, (18(27), 135–170. https://doi.org/10.14746/b.2014.18.6

Liczba wyświetleń: 366


Liczba pobrań: 838

Abstrakt

Artykuł prezentuje jedno z najważniejszych polskich dzieł pamiętnikarskich powstałych w XIX wieku – Przechadzki po mieście autorstwa Marcelego Mottego, zwanego „piewcą XIX-wiecznego Poznania” – w kontekście przedstawionego w nim obrazu miasta i jego mieszkańców. Autor w swych wspomnieniach na pierwszym miejscu postawił opowieść o ludziach, natomiast miasto, jego ulice i place jako teren kolejnych przechadzek są niejako kanwą narracji. Niezwykłe walory dzieła, takie jak komunikatywność, bogactwo języka, poczucie humoru, anegdota w przekazie, wraz z ogromem informacji na temat miasta i jego obywateli (wszystkich funkcjonujących w nim narodowości), w tym zwłaszcza warstw ziemiaństwa, inteligencji, mieszczaństwa sprawiają, że dzieło stanowi wyjątkowe źródło pamiętnikarskie, z którego głębi, ujawniającej się w każdorazowej lekturze, czerpią historycy, przewodnicy miejscy oraz wszyscy zainteresowani dziejami stolicy Wielkopolski XIX stulecia.
https://doi.org/10.14746/b.2014.18.6
PDF

Bibliografia

A.W., Na fali wspomnień, „Teatr i Film” 1958, nr 1, s. 30.

Dernałowicz M., Pamiętnikarstwo, w: Słownik literatury polskiej XIX w., red. J. Bachórz, A. Kowalczykowa, Warszawa 2002.

Engeldinger W.D., Niemiecka inteligencja w Poznaniu w latach 1871–1914, „Kronika Miasta Poznania” 1998, nr 2.

Gawęda, w: Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński et al., Wrocław 1988.

Jakubczak F., Jak pisać, pozyskiwać i użytkować pamiętniki, „Pamiętnikarstwo Polskie” 1971, nr 1.

Kemlein S., Między tradycją a nowoczesnością – intelektualiści żydowscy w Poznaniu w pierwszej połowie XIX wieku, „Kronika Miasta Poznania” 1998, nr 2.

Kemlein S., Żydzi w Wielkim Księstwie Poznańskim 1815–1848, Poznań 2001.

Motty M., Hipolit Cegielski, „Dziennik Poznański” 1868, nr 279.

Motty M., Józef Łukaszewicz, „Dziennik Poznański” 1873, nr 184, 185.

Motty M., Listy Wojtusia z Zawad, oprac. Z. Grot, T. Nożyński, Warszawa 1983, List XLIII.

Motty M., Ludwik IX – wizerunek historyczny, w: Warta. Książka zbiorowa ofiarowana księdzu Franciszkowi Bażyńskiemu, proboszczowi przy kościele św. Wojciecha w Poznaniu, na jubileusz 50-letniego kapłaństwa w dniu 23 kwietnia 1874 od jego przyjaciół i wielbicieli, Poznań 1874.

Motty M., Wspomnienie o śp. Prałacie Brzezińskim, Poznań 1878.

Paluszkiewicz M., Przyczynki do słownictwa wielkopolskiego, „Język Polski” 1955, R. XXXV.

Trzeciakowski L., „Kwiat narodu”. Polska inteligencja Poznania XIX wieku, „Kronika Miasta Poznania” 1998, nr 2.

Wojtkowiak Z., Nauki pomocnicze historii najnowszej. Źródła narracyjne. Pamiętnik, tekst literacki, cz. 1, Poznań 2001.

Wróbel H., Marceli Motty jako kronikarz XIX-wiecznego Poznania, Poznań 1968 [maszynopis].

Wyszowska I., Marceli Motty (1818–1898): poznański nauczyciel, felietonista i pamiętnikarz, Poznań 2008.