Abstract
In my paper I make an attempt to present the current state of knowledge on the source base concerning the Polish community in Bosnia and Herzegovina in the Austro-Hungarian period. I analyze exclusively narrative sources, which I classified according to the Polish groups which appeared there (peasants, intelligentsia and soldiers). I also evaluate the usefulness of those narrative sources in my research. I briefly characterized each source naming its author, the context as well as the approximate date of the appearance of a given source, which will certainly contribute to the further research.References
Sources
Archivio Congregazione della Risurrezione Roma: – Korespondencja poszczególnych misjonarzy.
Archiwum Domu Prowincjalnego we Wrocławiu: – Korespondencja o. Chochlińskiego do s. Ludwiny Sikory, [brak sygnatury].
Archiwum Generalne Zgromadzenia Sióstr Felicjanek w Rzymie: – Pamiętnik, Leonardy Odrzywolskiej sygn. 2236/904.
Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie: – Teki Sapieżyńskie. Archiwum Towarzystwa Jezusowego prowincji Południowej w Krakowie: – Korespondencja M. Czerminskiego.
Arhiv Federacije Bosne i Hercegovine: – Zajedničko Visoko Stanovništvo.
Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu: – Oddział Rękopisów, Spuścizna Zofii Kaweckiej.
Biblioteka Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. – Pracownia Pamięć Bydgoszczan i Regionu.
Biblioteka Jagiellońska, Oddział Rękopisów: – Archiwum Birkenmajerów – K. E. Mieroszwski, Służba moja w Bośni od 1880 do 1882. – Spuścizna Adama Ferensa. – Spuścizna Jana Stanisława Mieroszewskiego.
Muzeum Narodowe w Krakowie: – Listy A. S. Sapiehy.
Nacjonalna i Sveučilišna Knjižnica u Zagrebu: – Zbirka Rukopisa, Korespondencija.
Publications
Albin Janusz, Polacy w Jugosławii, Polonijne Centrum Kulturalno-Oświatowe Uniwersytetu Marii CurieSkłodowskiej w Lublinie, Lublin 1983.
Baczkowski Michał, Żołnierze narodowości polskiej w podboju i okupacji Bośni i Hercegowiny przez Austro-Węgry (1878-1914), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace Historyczne”, 2000, z. 127, ss. 107-119.
Bajcer-Nowak Sylwia, Helena, kobieta, która jest i której nie ma i która jest, Wydawnictwo UJ, Kraków 2013.
Bericht über die Verwaltung von Bosnien und Hercegovina für die Jahre 1914 bis 1916, Hof- und Staatsdrückei, Wien 1917.
Biliński Leon, Wspomnienia i dokumenty, t. 1-2, F. Hoesick, Warszawa 1924-1925.
Blaževič Velimir, Bosanski franjevci i nadbiskup dr. Josip Stadler, Svjetlo riječi, Sarajevo 2000.
Bośnia i Hercegowina, „Czas”,1878, nr 227.
Bujak Franciszek, Galicya, Księgarnia Altenberga, Kraków 1908.
Całczyńska-Prašek Bronisława, Memoare jedne liječnice, Durieux, Zagreb 2005.
Chimiak Łukasz, Z dziejów polskiej mniejszości w Bośni. Życie i działalność Wiktora i Artura Burdów, „Studia z dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej”, 2013, nr 48, ss. 55-74.
Cieński Andrzej, Z dziejów pamiętników w Polsce, Uniwersytet Opolski, Opole 2002.
Czermiński Marcin, Kolonie Polskie w Bośni, Drukarnia „Czasu”, Kraków 1903.
Czermiński Marcin, Wspomnienia z misji. Nad Bosforem w Bośni i na Krecie, Drukarnia „Czasu”, Kraków 1901.
Czermiński Marcin, Z podróży po Bośni i Hercegowinie, Drukarnia „Czasu”, Kraków 1899.
Gregorczyk Dariusz, Misje ks. Marcina Czermińskiego SJ do Polonii bośniackiej latach 1898–1909, „Studia Bobolanum” Nr 1, (2007), ss. 47-64.
Гродський Йосип, Положенє русинів в Боснії, Євросвіт, Львів 2003.
Hadžibegović Iljas, Bosanskohercegovački gradovi na razmeđu 19 i 20 stoljeća, Bosanski kulturni centar, Sarajevo 2004.
Handelsman Marceli, Historyka. Zasady metodologii i poznania historycznego, Gebethner i Wolff, Warszawa 1928.
Izvještaj o upravi Bosne i Hercegovine, Štampa za sematičke štampanje, Sarajevo 1906.
Jakubowska z Seredyńskich Maria, Z pobytu w Bośni, Wydawnictwo „Katolik”, Bytom, 1891.
Jurkowski Tadeusz, Osiedlenie się Polaków z Jugosławii na terenie powiatu bolesławieckiego w latach 1946-1947, praca magisterska pisana pod kierunkiem dr hab. Leszka Winowieckiego w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu, Opole 1970.
Kamberović Husnija, Iseljavanje Poljaka iż Bosne i Herzegovine 1946. godine, „Časopis za suvremenu povijest”, 1998, R 30, nr 1, ss. 95-104.
Karpina Antoni, Z kolonii polskiej w Miljevacu, „Missye Katolickie”, R 32, (1913), ss. 86.
Korespondencya zagraniczna, „Czas”, 1882, nr 29.
Kościałkowski Stanisław, Historyka – wstęp do studiów historycznych, Polski uniwersytet na Obczyźnie, Londyn 1954.
Kozakiewicz Jerzy, Pamiętniki jako źródło oraz ich funkcja w procesie kształtowania świadomości społecznej, „Historyka: studia metodologiczne”, 1982, t. 12, ss. 129-136.
Krajewska Teodora, Pamiętnik, PIW, Kraków 1989.
Kraljačić Tomislav, Kallayev režim u Bosni i Hercegovini, Svjetlost, Sarajevo 1987.
Kula Witold, Assarodobraj-Kula Nina, Kula Marcin, Listy emigrantów z Brazylii i Stanów Zjednoczonych, PWN, Warszawa 1973.
Kwaśniak Franciszek, Starania Polskiego duchowieństwa o poprawę życia duchowego Polaków w Bośni. Cz. I., „Perspectiva”, 2009, t. 15, Nr 2, ss. 284-301.
Lam Władysław, Miasteczko nad Neretwą, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1973.
Lam Władysław, Światła i Cienie, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1984.
Lange Antoni, Analfabetyzm i walka z ciemnotą w Królestwie Polskim, Nakładem Jana Fiszera, Warszawa 1906.
Lis Tomasz Jacek, Źródła epistolarne do dziejów misji sióstr felicjanek w Bośni i Hercegowinie w latach 1903-1904, „Perspectiva”, 2015, R. 14, nr 1, ss. 201-214.
Lis Tomasz Jacek, Bosna u mojoj krvi – Druga generacija Poljaka u Bosni i Hercegovini, w: Poljska u Bosni, Bosna u Poljskoj, [T. J. Lis, M. Maleszka (red.)], Kraków-Toruń-Sarajevo 2015, ss. 93-109.
Lis Tomasz Jacek, Polskie osadnictwo i duchowieństwo w Bośni i Hercegowinie od 1894 do 1920 roku, Wydawnictwo „Maria”, Toruń 2014.
Lis Tomasz Jacek, Wkład Polaków w modernizację Bośni i Hercegowiny w okresie austro-węgierskim, „Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny”, 2014, nr 154, z 4, ss. 109-124.
Lubaczewski Tadeusz, Osadnictwo Polskie w Bośni, Drukarnia pisma Polityka, Warszawa 1922.
Łuczewski Michał, Odwieczny naród, Wydawnictwo UMK, Toruń 2012.
Magiera Jan, Ludność Polska w Bośni, Księgarnia literacka Karola Kwaśniewskiego, Kraków 1912.
Magiera Jan, Na Yugu słowiańskim, Księgarnia literacka Karola Kwaśniewskiego, Kraków 1911.
Magiera Jan, Sprawa szkolna Polaków w Bośni, „Świat Słowiański”, 1912, R. 8, ss. 271–273.
Pec Władysław, Polskie osadnictwo w Bośni, „Przewodnik oświatowy”, 1910, nr 1, s. 402.
Pielech Katarzyna, Emigracja i życie Polaków w Bośni w latach 1890-1946, ProART, Bolesławiec 2008.
Rőmer Eugeniusz, Rocznik Polski. Tablice statystyczne, Gebethner i Wolff , Kraków 1917.
Stocki Edward, Leopold Glück, Polski Słownik Biograficzny, 1959, z. 36, t. 8, s. 89.
Tyrnowicz Marian, Źródła pamiętnikarskie w moich badaniach historycznych, „Pamiętnikarstwo Polskie”, 1972, R. 2/1, ss. 105-106.
Vranješ-Šoljan Božena, Maria Szumska Dabrowska o poljskim doseljenicima u Bosni 1935. Godine,”Časopis za suvremenu povijest”, 2006, R. 38, Nr 3, ss. 955-965.
Wojtkowiak Zbysław, O klasyfikacji i interpretacji pamiętników, „Studia Źródłoznawcze”, t. 25, (1980), ss. 163-177.
Wojtkowiak Zbysław, Źródła narracyjne, pamiętnik, tekst literacki, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2003.
Zawiliński Roman, Z włóczęgi po słowiańszczyźnie, „Nowa Reforma” z dn. 25.12.1904, nr 296, s. 8.
Żurek Piotr, Polska i Polacy w życiu Josipa Jurija Strossmayera, Wydawnictwo Akademii Techniczno- -Humanistycznej, Bielsko Biała 2005.
License
- The Author hereby warrants that he/she is the owner of all the copyright and other intellectual property rights in the Work and that, within the scope of the present Agreement, the paper does not infringe the legal rights of another person.The owner of the copyright work also warrants that he/she is the sole and original creator thereof and that is not bound by any legal constraints in regard to the use or sale of the work.
- The Author grants the Purchaser non-exclusive and free of charge license to unlimited use worldwide over an unspecified period of time in the following areas of exploitation:
2.1. production of multiple copies of the Work produced according to the specific application of a given technology, including printing, reproduction of graphics through mechanical or electrical means (reprography) and digital technology;
2.2. marketing authorisation, loan or lease of the original or copies thereof;
2.3. public performance, public performance in the broadcast, video screening, media enhancements as well as broadcasting and rebroadcasting, made available to the public in such a way that members of the public may access the Work from a place and at a time individually chosen by them;
2.4. inclusion of the Work into a collective work (i.e. with a number of contributions);
2.5. inclusion of the Work in the electronic version to be offered on an electronic platform, or any other conceivable introduction of the Work in its electronic version to the Internet;
2.6. dissemination of electronic versions of the Work in its electronic version online, in a collective work or independently;
2.7. making the Work in the electronic version available to the public in such a way that members of the public may access the Work from a place and at a time individually chosen by them, in particular by making it accessible via the Internet, Intranet, Extranet;
2.8. making the Work available according to appropriate license pattern Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) as well as another language version of this license or any later version published by Creative Commons. - The Author grants the Adam Mickiewicz University in Poznan permission to:
3.1. reproduce a single copy (print or download) and royalty-free use and disposal of rights to compilations of the Work and these compilations.
3.2. send metadata files related to the Work, including to commercial and non-commercial journal-indexing databases. - The Author declares that, on the basis of the license granted in the present Agreement, the Purchaser is entitled and obliged to allow third parties to obtain further licenses (sublicenses) to the Work and to other materials, including derivatives thereof or compilations made based on or including the Work, whereas the provisions of such sub-licenses will be the same as with the attributed license pattern Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) or another language version of this license, or any later version of this license published by Creative Commons. Thereby, the Author entitles all interested parties to use the work, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
4.1. acknowledgment of authorship, i.e. observing the obligation to provide, along with the distributed work, information about the author, title, source (link to the original Work, DOI) and of the license itself.
4.2. the derivatives of the Work are subject to the same conditions, i.e. they may be published only based on a licence which would be identical to the one granting access to the original Work. - The University of Adam Mickiewicz in Poznań is obliged to
5.1. make the Work available to the public in such a way that members of the public may access the Work from a place and at a time individually chosen by them, without any technological constraints;
5.2. appropriately inform members of the public to whom the Work is to be made available about sublicenses in such a way as to ensure that all parties are properly informed (appropriate informing messages).
Other provisions
- The University of Adam Mickiewicz in Poznań hereby preserves the copyright to the journal as a whole (layout/stylesheet, graphics, cover design, logo etc.)