Badania Fizjograficzne Seria B - Botanika

OROSTACHYO SPINOSAE-KOELERIETUM MONGOLICAE ‒ NOWY ZESPÓŁ MURAW PIASKOWYCH Z KLASY BROMETEA KOROTKYI HILBIG ET KOROLYUK 2000 NA OBSZARZE MANCHAN-EŁYSU (WSCHODNIA SYBERIA)

ANDRZEJ BRZEG

Badania fitosocjologiczne roślinności psammofilnej kompleksu piaszczysk Manchan-Ełysu, położonego w południowo-wschodniej Buriacji (Zachodnie Zabajkale; pogranicze Federacji Rosyjskiej i Mongolii), prowadzone były w czerwcu 2004 roku z zastosowaniem metody Braun-Blanqueta. Wykonano wówczas (S. Wika) 43 zdjęcia fitosocjologiczne oraz sporządzono dokumentację fotograficzną. Wstępne wyniki tych badań (Szczypek i in. 2005) pozwoliły wyróżnić trzy odrębne fitocenony psammostepów w randze niehierarchicznych zbiorowisk. Późniejsza szczegółowa analiza tego materiału, uzupełnionego lub skorygowanego na podstawie sprawdzonych alegatów zielnikowych, wykazała, że oprócz trzech zespołów roślinnych opisanych już w literaturze przez innych autorów: Thesio tuvensis-Festucetum dahuricae Dulepova et Korolyuk 2015, Corispermo macrocarpi-Leymetum crassinervi Dulepova et Korolyuk 2015 (= Leymo crassinervi-Artemisietum ledebourianae Namzałow et al. 2017 nom.inval. p.max.p.) i Corispermo sibirici-Oxytropidetum lanatae Dulepova et Korolyuk2015 (= Oxytropido lanatae-Agropyretum michnoi Namzalov et al. 2017nom. inval.), 6 zdjęć odnosi się do zupełnie odrębnego od wymienionych, nowego typu muraw piaskowych. W artykule przedstawiono formalną diagnozę nowego zespołu roślinnego Orostachyo spinosae-Koelerietum mongolicae i jego krótką charakterystykę florystyczną i siedliskową. Przypuszcza się, że jest to zespół endemiczny dla obszaru Manchan-Ełysu, związany z położeniami ekotonowymi między świetlistą tajgą syberyjską z dominacją sosny a innymi wielkopowierzchiowymi zbiorowiskami psammostepów klasy Brometea korotkyi. Przedyskutowano niektóre zagadnienia związane syntaksonomią tych muraw.

MATERIAŁY DO POZNANIA MACROMYCETES REZERWATU PRZYRODY „ŚWIDWIE” (NW POLSKA)

MAŁGORZATA STASIŃSKA

Na terenie rezerwatu przyrody „Świdwie” w ciągu niespełna roku i przy niekorzystnych warunkach klimatycznych stwierdzono łącznie 117 taksonów grzybów, w tym pięć znajdujących się na czerwonej liście grzybów wielkoowocnikowych w Polsce. Większość z odnotowanych tam gatunków grzybów makroskopijnych charakteryzuje się dość szeroką skalą ekologiczną. Jednak znaczna różnorodność macromycetes rezerwatu, jak i udział taksonów zagrożonych i chronionych wskazują na dużą wartość przyrodniczą tego obiektu, nie tylko pod względem faunistycznym. Z drugiej strony biologia tej grupy organizmów i wynikająca z niej konieczność prowadzenia przynajmniej kilkuletnich obserwacji powodują, że uzyskane wyniki stanowią jedynie kolejny przyczynek do znajomości mycobioty rezerwatu. Liczba występujących tam taksonów grzybów jest zapewne znacznie większa, co na pewno znajdzie odzwierciedlenie w dalszych badaniach.

POROSTY ROSNĄCE WZDŁUŻ SZOSY WĄGROWIEC – MARGONIN W WIELKOPOLSCE

ANDRZEJ BRZEG

The subject of the investigation was the lichen biota along road No 190 from Margonin to Wągrowiec (about 20 km). The field studies were conducted on 30 randomly chosen sites, situated 500-1.000 m apart from each other. In each of them the lichens were collected from 4-6 trees on either side of the road, and from other habitats: concrete poles, fallen branches and the soil. Presence of 61 taxa was stated, among them 18 under legal protection and/or endangered in Poland. They include Cladonia mitis, Collema auriforme, Evernia prunastri, Melanelia exasperatula, Opegrapha rufescens, O. varia, Parmelina tiliacea, Peltigera canina, Pertusaria coccodes, Phaeophyscia chloantha, Physcia aipolia, Physconia distorta, Pleurosticta acetabulum, Punctelia subrudecta, Ramalina farinacea, R. fraxinea, R. pollinaria and Xanthoparmelia verruculifera. The above mentioned species, the most valuable from the point of view of nature protection, tended to concentrate around Margonin. On a old lime alley close to Wągrowiec the lichen biota was poor, and only the most common taxa (Hypocoenomyce scalaris, Lepraria incana, Phaeophyscia orbicularis, Trapeliopsis flexuosa and Xanthoria parietina ) were identified there. It may be related to higher air pollution in the vicinity of the town of Wągrowiec. Notably, old trees, even when growing along quite busy roads, may still host protected and endangered lichens in the prevailing open, agricultural landscape of Wielkopolska.