Treść głównego artykułu

Abstrakt

The aim of the article is to present the assumptions and methods of the ideological impact on the environment of Polish teachers by the communist authorities in 1948–1956 as remembered by teachers. During the Stalinist period, the Polish Workers’ Party (later the Polish United Workers’ Party) tried to instil in teachers “socialist morality” by means of various courses, conferences, additional education and the order of “self-education”. The following text contains a synthetic historical outline of the above–mentioned activities and their analysis based on the memories of direct witnesses of those events.

Słowa kluczowe

teachers indoctrination communism in Poland history of education teachers indoctrination communism in Poland history of education

Szczegóły artykułu

Jak cytować
Rozmarynowski , M. (2023). Szkoła polska z lat ofensywy ideologicznej w oświacie (1948–1956) w świetle wspomnień nauczycieli. Biuletyn Historii Wychowania, 46, 83–98. https://doi.org/10.14746/bhw.2022.46.6

Referencje

  1. Dziennik Urzędowy Ministerstwa Oświaty 1949, Nr 14 poz. 239.
  2. Dziennik Urzędowy Ministerstwa Oświaty 1950, Nr 8, poz. 119.
  3. Dziennik Ustaw 1950, Nr 37 poz. 344.
  4. Na przełomie. Antologia relacji nauczycieli i uczniów z lat 1944–1956, cz. 2, wyb. i oprac. S. Mauersberg, M. Walczak, Warszawa 1996.
  5. Na przełomie. Wspomnienia nauczycieli i uczniów z lat 1944–1956, wyb. i oprac. E.C. Król, M. Walczak, Warszawa 1994.
  6. Chmielewski W., Edukacja nauczycieli po II wojnie światowej, Warszawa 2007.
  7. Chmielewski W., Kształcenie nauczycieli w okresie ideologizacji szkolnictwa (1944–1956), War- szawa 2006.
  8. Chmielewski W., Obraz nauczyciela PRL w świetle własnych wspomnień, „Acta Universitatis Nicolai Copernici” 2015, vol. 31, z. 426. DOI: https://doi.org/10.12775/AUNC_PED.2015.001
  9. Człowiek. Idea. Dzieło. Prace dedykowane Profesor Stefanii Wałasek, red. nauk. B. Jędrychowska, Wrocław 2013.
  10. Doświadczenie dzieciństwa i młodości w Polsce (1918–1989), red. A. Kołakowski, Toruń 2015. Drużka W., Pokolenia nauczycieli, Kielce 1993.
  11. Edukacja w warunkach zniewolenia i autonomii (1945–2009), t. 3, red. E. Gorloff, R. Grzybowski, A. Kołakowski, Kraków 2010.
  12. Grzybowski R., Polityczne priorytety i elementy codzienności socjalistycznej szkoły. Wybór studiów poświęconych dziedzictwu edukacyjnemu PRL-u, Toruń 2013.
  13. Hellwig J., Wkład Związku Nauczycielstwa Polskiego w kształcenie i dokształcanie nauczycieli w Polsce (1919–1968), Poznań 1973.
  14. Konopka H., Religia w szkołach Polski Ludowej, Białystok 1997.
  15. Kosiorek M., Pedagogika autorytarna. Geneza, modele, przemiany, Kraków 2007.
  16. Król J., To idzie młodość… Związek Młodzieży Polskiej w szkole średniej ogólnokształcącej w lattach 1948–1957, Kraków 2011.
  17. Kryńska J.K., Mauersberg S., Indoktrynacja młodzieży szkolnej w Polsce w latach 1945–1956, Białystok 2003.
  18. Mauersberg S., Walczak M., Szkolnictwo polskie po drugiej wojnie światowej (1944–1956), Warszawa 2005.
  19. Osiński Z., Nauczanie historii w szkołach podstawowych w Polsce w latach 1944–1989, Toruń 2006.
  20. Palska H., Nowa inteligencja w Polsce Ludowej. Świat przedstawień i elementy rzeczywistości, Warszawa 1994.
  21. Pomykało W., Kształtowanie ideału wychowawczego w PRL w latach 1944–1976, Warszawa 1977.
  22. Pożegnanie ze szkołą. Spojrzenie wstecz nauczyciela emeryta, wyb. i oprac. W. Chmielewski,
  23. S. Mauersberg, M. Walczak, Piotrków Trybunalski 2012.
  24. Radziszewska M., Potrzeby kadrowe szkolnictwa powszechnego na Warmii i Mazurach w latach 1945–1948, „Biuletyn Historii Wychowania” 2005/2006, nr 21/22.
  25. Zaangażowanie? Opór? Gra? Szkic do portretu nauczyciela w latach PRL-u, red. R. Grzybowski, Toruń 2013.