Keywords
neotectonics
strike slip
deformation
photogrammetry
How to Cite
Abstract
A quarter of a century ago, during cartographic works using then-known field methods for measuring structural features, on the boundary of the Sudetic and Fore-Sudetic blocks, new phenomena were recognised; these were interpreted to be tectonic in nature and the result of left-lateral strike-slip movement in the subsurface. Grabens, half-grabens, shear zones and seismites in the gold-bearing sands and gravels that form the slopes of the valley of the River Kaczawa, are estimated to be of Pliocene and early Pleistocene age, having been interpreted as deposits of the pre-Kaczawa alluvial fan system. The natural exposures documented 25 years age have now all disappeared. In 2022, these levels became exposed again as a result of renewed gravel exploitation and phenomena described in the past reappeared. Field measurements were made again, this time using modern data-recording techniques, such as photogrammetry and terrestrial laser scanning. This work has enabled a comparison of field measurement methods with those obtained from the point clouds data. The results were found to be highly consistent. At the same time, precise reconstructions of the structures and their connection to the geodetic reference system make it possible to supplement previous geokinematic interpretations for this segment of the Sudetic Marginal Fault Zone (SMFZ). A formerly postulated left-lateral strike-slip regime in this zone was confirmed during the period of formation of the pre-Kaczawa alluvial fan deposits, but also probable is a kinematic inversion that must have occurred during, or just after, the early Pleistocene.
References
August, C., Awdankiewicz, M. & Wojewoda, J., 1995. Trzeciorzędowe bazaltoidy, wulkanoklastyki i serie osadowe wschodniej części bloku przedsudeckiego [Tertiary basaltoids, volcanoclastics and sedimentary series of the eastern part of the Fore-Sudetic Block]. [In:] S., Cwojdziński (Ed.): Geologia i ochrona środowiska bloku przedsudeckiego [Geology and environmental protection of the Fore-Sudetic Block]. Annales Societatis Geologorum Poloniae spec. issue 241-254.
Badura, J. & Przybylski, B., 1998. Zasięgi lądolodów plejstoceńskich i deglacjacja obszaru między Sudetami a Wałem Śląskim [Ranges of Pleistocene ice sheets and deglaciation of the area between the Sudetes and the Silesian Foredeep Buldge]. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego 385, 9–27.
Dyjor, S., 1993. Etapy blokowego rozwoju Sudetów i ich przedpola w neogenie i starszym czwartorzędzie [Stages of block development of the Sudetes and their foreland in the Neogene and older Quaternary]. Folia Quaternaria 64, 25-41.
Dyjor, S., 1997. Paleogeografia trzeciorzędu, mapa w skali 1:1 000 000 [Palaeogepography of Tertiary, map at a scale 1: 000,000], [In:] W., Pawlak (Ed.): Atlas Śląska Dolnego i Opolskiego [Atlas of Lower and Opole Silesia], Wrocław.
Dyjor, S. & Sadowska, A., 1986. Correlation of the younger Miocene deposits in the Silesian part of the Carpathian foredeep and the south-western part of the Polish Lowland basin. Zeszyty Naukowe AGH 1077, 25-36.
Grodzicki, A., 1963. Piaski złotonośne okolic Złotoryi [Gold-bearing sands around Złotoryja]. Archiwum Mineralogiczne 24, 239–289. DOI: https://doi.org/10.2307/273403
Grodzicki, A., 1969. Geneza i skład piasków złotonośnych okolic Lwówka Śląskiego – Bolesławca [Origin and composition of gold-bearing sands in the area of Lwówek Śląski – Bolesławiec]. Acta Universitatis Wratislaviensis 86, 99–131.
Grodzicki, A., 1972. Petrografia i mineralogia piasków złotonośnych Dolnego Śląska [Petrography and mineralogy of gold-bearing sands in Lower Silesia]. Geologia Sudetica 6, 233–291.
Grodzicki, A., 1998. Litostratygrafia, petrografia i mineralogia kenozoicznych piasków złotonośnych Dolnego Śląska [Lithostratigraphy, petrography and mineralogy of Cenozoic gold-bearing sands of Lower Silesia]. Fizykochemiczne Problemy Mineralurgii 32, 31–41.
Guth, P., 2009. Chapter 15. Geomorphometry in MicroDEM. Developments in Soil Science 33, 351-366. DOI: https://doi.org/10.1016/S0166-2481(08)00015-9
Jerzmański, J., 1958. Szczegółowa Mapa Geologiczna Sudetów, ark. Złotoryja [Detailed Geological Map of the Sudetes, sheet Złotoryja]. Instytut Geologiczny, Warszawa.
Kozdrój., W., Ihnatowicz, A. & Przybylski, B., 2005. Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski, 1:50 000, arkusz Złotoryja [Detailed Geological Map of Poland, 1:50,000, Złotoryja sheet]. Polish Geological Institute National – Research Institute, Warszawa.
Kozdrój., W., Ihnatowicz, A. & Przybylski, B., 2009. Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski, 1:50 000, ark. Złotoryja [Explanations to the Detailed Geological Map of Poland, 1:50,000, sheet Złotoryja]. Polish Geological Institute - National Research Institute], Warszawa, 55 pp.
Kühn, B, Zimmermann E., 1929. Geologische Karte von Preussen und benachbarten deutschen Landern. Blatt Goldberg, 2821 (4861). Preuss. Landesanst.
Mastalerz, K. & Wojewoda, J., 1990. Stożek aluwialny pre-Kaczawy – przykład sedymentacji w czynnej strefie przesuwczej, plioplejstocen, Sudety [Pre-Kaczawa alluvial fan – an example of sedimentation in an active sliding zone, Plio-Pleistocene, Sudetes]. Przegląd Geologiczny 38, 363–369.
Mastalerz, K. & Wojewoda, J., 1993. Alluvial-fan sedimentation along an active strike-slip fault: Plio-Pleistocene Pre-Kaczawa fan, SW Poland. [In:] M., Marzo & C., Puigdefabregas, (Eds): Alluvial Sedimentation. Special Publications IAS 17, 293-304. DOI: https://doi.org/10.1002/9781444303995.ch20
Oberc J. & Dyjor S., 1969a. Uskok sudecki brzeżny [Marginal Sudetes Fault]. Biuletyn Instytutu Geologicznego 236, 41- 142.
Oberc J. & Dyjor S., 1969b. Młodotrzeciorzędowe ruchy tektoniczne w Sudetach [Young Tertiary tectonic movements in the Sudetes]. Przegląd Geologiczny 11, 493-498.
Piwocki, M., Badura, J. & Przybylski, B., 2004. Niż Polski i jego południowe obrzeżenie: neogen [Lowlands of Poland and its southern outskirts: Neogene]. [In:] T.M., Peryt & M., Piwocki (Eds): Budowa Geologiczna Polski: Stratygrafia [Geological Structure of Poland, Stratigraphy], vol. 1, 3a, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, 368 pp.
Przybylski, B., 1998. Glacial and neotectonic constraints on the Quaternary evolution of the Fore-Sudetic reach of the Nysa KÅ‚odzka River. Geological Quarterly 42, 221-238.
Wojewoda, J., Migoń, P. & Krzyszkowski, D., 1995. Rozwój rzeźby i środowisk sedymentacji w młodszym trzeciorzędzie i starszym plejstocenie na obszarze środkowej części bloku przedsudeckiego: wybrane aspekty [Development of relief and sedimentary environments in the younger Tertiary and older Pleistocene in the central part of the Fore-Sudetic Block: selected aspects]. [In:] S., Cwojdziński, (Ed.): Geologia i ochrona środowiska bloku przedsudeckiego. Annales Societatis Geologorum Poloniae, spec. Issue, 315-331.
Wroński J., 1974. Rozwój przedsudeckiego odcinka doliny Nysy Kłodzkiej w świetle fotointerpretacji zdjęcia lotniczego [Development of the Fore-Sudetic section of the Nysa Kłodzka valley in the light of an aerial photo interpretation]. Kwartalnik Geologiczny 18, 209-221.
Wroński J., 1975. Procesy endogeniczne na obszarze wschodniej części bloku przedsudeckiego [Endogenous processes in the eastern part of the Fore-Sudetic Block]. [In:] J. Liszkowski & J. Stochlak (Eds): Współczesne i neotektoniczne ruchy skorupy ziemskiej w Polsce. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, p. 171-183.
Zimmermann, E., 1936. Geologische Karte von Preussen und benachbarten deutschen Landern. Erläuterungen zu Blatt Goldberg und Schönau. Lieferung 292. Preuss. Landesanst.
License
Copyright (c) 2024 Jurand Wojewoda, Jarosław Wajs, Dominik Sokalski
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.