Dynamics of the status of groundwater in the Polish Lowland: the River Gwda catchment example
PDF

Keywords

groundwater table
precipitation
River Gwda catchment
hydrogeology

How to Cite

Jamorska, I., Kubiak-Wójcicka, K., & Krawiec, A. (2019). Dynamics of the status of groundwater in the Polish Lowland: the River Gwda catchment example. Geologos, 25(3), 193–204. https://doi.org/10.2478/logos-2019-0021

Abstract

The aim of the present study is to monitor changes in the location of the groundwater table in the catchment area of the River Gwda within the Quaternary and Neogene water-bearing level over a 35-year period, between 1981 and 2015. In addition, on account of very diverse total annual precipitation levels in particular parts of the catchment, attempts were made to determine the influence of precipitation on the location of the groundwater table. By correlating groundwater level and meteorological parameters (precipitation), it was discovered that precipitation in the previous year made the largest impact on the groundwater table. Moreover, low precipitation totals in the southern part of the catchment are not discernible in groundwater table fluctuations, which is linked to the location of the observation well within the drainage zone as well as to water ascension from deeper aquifers.

https://doi.org/10.2478/logos-2019-0021
PDF

References

APHP, 2005. Atlas podziału hydrograficznego Polski [Atlas of Poland’s Hydrographic Division], IMGW, Warszawa.

Bartczak, E., 2009. Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, arkusz Krajenka [Detailed Geological Map of Poland 1:50 000, Krajenka sheet]. PIG–PIB, Warszawa.

Bartnik, A. & Tomalski, P., 2012. Zróżnicowanie równowagi hydrodynamicznej wód podziemnych i powierzchniowych w dolinie małej rzeki miejskiej (na przykładzie Sokołówki – Łódź) [Spatial diversity of the hydrodynamics equilibrium of groundwater and surface water in small urban river valley (Sokolovka case study – Łodz)]. Monografie Komisji Hydrologicznej PTG 1, 7–19.

Bąk, B. & Kubiak-Wójcicka, K., 2017. Impact of meteorological drought on hydrological drought in Toruń (central Poland) in the period of 1971–2015. Journal of Water and Land Development 32, 3–12.

Chełmicki, W., 1991. Reżim płytkich wód podziemnych w Polsce [A regime of shallow groundwater in Poland]. Uniwersytet Jagielloński, Kraków, 136 pp.

Chlost, I. & Cieśliński, R., 2018. Effects of environmental and anthropogenic determinants on changes in groundwater levels in selected peat bogs of Slowinski National Park, northern Poland. Geologos 24, 13–28.

Dąbrowski, S., Rynarzewski, W., Straburzyńska-Janiszewska, R. & Zachaś-Janecka, J., 2013. Odnawialność wód podziemnych zlewni Gwdy [Groundwater reneval of Gwda catchment]. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego 456, 97–104.

Dobek, M., 2007. Reakcja zwierciadła wód podziemnych na opad atmosferyczny w latach 1961–1981 w wybranych punktach Wyżyny Lubelskiej [The reaction of groundwater levels to the rainfall in the years 1961–1981 in selected areas of the Lublin Upland]. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura 62, 49–55.

Dobracka, E., 2005. Szczegółowa mapa geologiczna Polski, arkusz Połczyn Zdrój (158) wraz z objaśnieniami [Detailed Geological Map of Poland 1:50 000, Połczyn Zdrój sheet with explanations]. PIG, Warszawa.

Graf, R., 2008. Warunki formowania lokalnych systemów krążenia wód podziemnych na obszarze Międzyrzecza Warty i Noteci [Local groundwater-circulation systems in the Warta-Noteć Interfluve (NW Poland)]. Geologos 14, 197–210.

Grajewski, S., Miler, A.T. & Okoński, B., 2014. Seasonal variability of ground water levels in the Puszcza Zielonka Forest. Journal of Water and Land Development 21, 55–62.

Hołownia, B. & Wierzbicka, B., 1996. Wskaźnik oceny sytuacji hydrologicznej wód gruntowych [Indicator of the assessment of the hydrological situation of groundwater]. Wiadomości IMGW 19, 40, 1.

Jamorska, 2015. Warunki występowania wód podziemnych południowych Kujaw [Hydrogeological conditions of southern Kujawy region]. Przegląd Geologiczny 63, 756–761.

Jędruszkiewicz, J., Zieliński, M. & Moniewski, P., 2016. Wpływ opadów na wahania zwierciadło wód gruntowych w zachodniej części Wzniesień Łódzkich [The influence of precipitation on water table fluctuation in the western part of Łódź Hills]. Acta Geographica Lodziensia 104, 223–235.

Jokiel, P. & Moniewski, P., 2000. Warunki gromadzenia i drenażu oraz kierunki ochrony zasobów wód podziemnych w strefie podmiejskiej Łodzi na przykładzie zlewni rzeki Dzierżąznej [Hydrogeological conditions and groundwater protection in the Dzierżązna drainage basin]. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica 5, 29–48.

Kondracki, J., 2000. Geografia regionalna Polski [Regional geography of Poland]. PWN, Warszawa, 440 pp.

Kotowski, T. & Najman, J., 2015. Zastosowanie metody helowej do datowania i rozpoznania warunków krążenia wód podziemnych w zlewni Gwdy [Application of the helium method to dating and recognition of the groundwater circulation within the Gwda River catchment area]. Przegląd Geologiczny 63, 840–845.

Kowalczyk, A., Stępińska-Drygała, I. & Wesołowski, P. 2015. Zmienność wieloletnia i sezonowa występowania minimalnych stanów wód podziemnych na wybranym obszarze nizinnym [Seasonal and long-term variability of monthly minimum groundwater levels in selected lowland area]. Przegląd Geologiczny 63, 860–866.

Krawiec, A., Pomianowska, H. & Wijura, A., 2005. Systemy krążenia wód podziemnych w rejonie dolnej Gwdy [Groundwater circulation systems in the lower Gwda valley region]. [In:] A. Sadurski & A. Krawiec (Eds): Współczesne Problemy Hydrogeologii XII [Contemporary Problems of Hydrogeology XII]. Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń, 383–389.

Kubiak-Wójcicka, K., 2019. Long-term variability of runoff of Vistula river in 1951–2015. [In:] G. Șerban, A. Croitoru, T. Tudose, C. Horváth, R. Bătinaș & I. Holobâcă (Eds): Air and Water – Components of the Environment. Babeş-Bolyai University, Cluj-Napoca, 109–120.

Kubiak-Wójcicka, K. & Bąk, B., 2018. Monitoring of meteorological and hydrological droughts in the Vistula basin (Poland). Environmental and Monitoring Assessment 190, 691.

Kubiak-Wójcicka, K. & Kornaś, M., 2015. Impact of hydrotechnical structures on hydrological regime of the Gwda and Drawa rivers. Quaestiones Geographicae 34, 99–110.

Kubiak-Wójcicka, K. & Lewandowska, I., 2014. Changes in the surface area of lakes in the Gwda River basin. Limnological Review 3, 121–129.

Kundzewicz, Z.W. & Robson, A.J. 2004. Change detection in hydrological records-a review of the methodology. Hydrological Sciences Journal 49, 7–19.

Mojski, J.E., 2005. Ziemie Polski w czwartorzędzie. Zarys morfogenezy [The territory of Poland in the Quaternary. Outline of morphogenesis]. PIG, Warszawa, 404 pp.

Mostowik, K., Kisiel, M., Rzonca, B. & Siwek, J., 2018. Potencjał zasobności zbiorników wód podziemnych w Bieszczadach Wysokich [The storage capacity of groundwater reservoirs in the High Bieszczady Mountains (SE Poland)]. Przegląd Geograficzny 90, 93–110.

Popielski, W., 2005. Szczegółowa mapa geologiczna Polski, arkusz Barwice (0159) wraz z objaśnieniami [Detailed Geological Map of Poland 1:50 000, Barwice sheet with explanations]. PIG, Warszawa.

Przbyłek, J. & Nowak, B., 2011. Wpływ niżówek hydrogeologicznych i odwodnień górniczych na systemy wodonośne Pojezierza Gnieźnieńskiego [Impact of hydrogeological low flows and groundwater drainage by lignite open cast mine on aquifer systems of Gniezno Lakeland]. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego 445, 127–138.

Szymanko, J., 1980. Koncepcje systemu wodonośnego i metod jego modelowania [Concepts of the water-bearing system and methods of its modeling]. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, 263 pp.

Tomalski, P., 2011. Dynamika zasobów płytkich wód podziemnych w województwie łódzkim i na obszarach sąsiednich [The dynamics of shallow groundwater resources in the region and neighbouring areas]. Acta Geographica Lodziensia 97, 1–102.

Toth, J., 1963. A theoretical analysis a groundwater flow in small drainage basin. Journal of Geophysical Research 68, 4795–4812.

Wąsik, M., 2003. Zdolność infiltracyjna utworów przypowierzchniowych a zasilanie wód podziemnych [Infiltration capacity of near-surface formations and groundwater recharging]. Acta Universitatis Wratislaviensis 2591, Hydrogeologia. Uniwersytet Wrocławski, Wrocław, 92 pp.

Worsa-Kozak, M., Kotowski, A. & Wartalski, A., 2008. Monitoring stanów wód podziemnych w rejonie śródmiejskiego węzła wodnego we Wrocławiu [Monitoring of groundwater table levels in the neighborhood of Midtown Water Node in Wrocław City]. Przegląd Geologiczny 56, 302–307.

Zdralewicz, I. & Lejcuś, I., 2008. Wyznaczenie okresów niżówkowych wód podziemnych w zlewni górnej Nysy Kłodzkiej [Designation of low groundwater flow periods within upper Nysa Klodzka catchment]. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 9, 149–158.