“My jesteśmy nadzieją, ty wiecznym chanem”. Reżimy autorytarne i możliwości kontestacji w Azji Centralnej
PDF (English)

Słowa kluczowe

Azja Centralna
autorytaryzm
protest
kontestacja
represja
opozycja

Jak cytować

Shukuralieva, N. S. (2019). “My jesteśmy nadzieją, ty wiecznym chanem”. Reżimy autorytarne i możliwości kontestacji w Azji Centralnej. Przegląd Politologiczny, (1), 173–187. https://doi.org/10.14746/pp.2019.24.1.12

Abstrakt

Celem niniejszego tekstu jest analiza politycznych uwarunkowań funkcjonowania opozycji oraz praktyk kontestacyjnych w reżimach niedemokratycznych Azji Centralnej. Oparcie analizy na pięciu krajach o zróżnicowanym nasileniu autorytaryzmu pozwala prześledzić zależności pomiędzy kontekstem politycznym i działaniami protestacyjnymi, które w różnej, uwarunkowanej strukturą władzy, formie występowały we wszystkich pięciu krajach regionu. Artykuł, posługując się przykładem krajów Azji Centralnej, dostarcza empirycznej dokumentacji pomysłów o istnieniu wzajemnej zależności między repertuarami kontestacji a typami reżimu politycznego. Ponadto eksponuje on rolę aktywizmu internetowego w informowaniu, mobilizowaniu opinii publicznej, skłanianiu do wyrażania opinii, gromadzeniu różnych zasobów, prowokowaniu poparcia oraz budowaniu sieci relacji w ramach społeczeństwa obywatelskiego. Wreszcie, jak wskazuje niniejszy tekst, im większy poziom represyjności reżimu, tym mniej możliwości użycia tradycyjnych form kontestacji, a w skrajnych przypadkach kontestacja ogranicza się do przestrzeni online.

https://doi.org/10.14746/pp.2019.24.1.12
PDF (English)

Bibliografia

Allison R. (2008), Virtual regionalism, regional structures and regime security in Central Asia, “Central Asian Survey”, vol. 27, no. 2.

Amnesty International (2005), Turkmenistan: The clampdown on dissent and religious freedom continues, 2.05.2005, Index number: EUR 61/003/2005.

Bader J., Grävingholt J., Kästner A. (2010), Would autocracies promote autocracy? A political economy perspective on regime-type export in regional neighbourhoods, “Contemporary Politics”, vol. 16, no. 1.

Bukharbaeva G. (2005), Uzbek Prison Brutality, Institute for War & Peace Reporting, RCA Issue 200, 21.02.2005.

Buzan B., Wsver O., De Wilde J. (1997), Security: A New Framework for Analysis, Lynne Rienner Publishers, London.

D’Anieri P. (2006), Explaining the success andfailure of post-communist revolutions, “Communist and PostCommunist Studies”, vol. 39, no. 3.

Diamond L. (2002), Thinking About Hybrid Regimes, “Journal of Democracy”, vol. 13, no. 2.

Freedom House (2018a), Populists and Autocrats: The Dual Threat to Global Democracy. Freedom in the World 2017.

Freedom House (2018b), The Rise of Digital Authoritarianism. Freedom on the Net 2018, New York 10.2018.

Freedom House (2018c), Freedom of the Press 2017. Table of Country Scores.

Goldstone J., Tilly C. (2001), Threat (And Opportunity): Popular Action and State Response in the Dynamics of Contentious Action, in: Silence and Voice in the Study of Contentious Politics, eds. R. Aminzade, J. Goldstone, D. Mcadam, E. Perry, W. Sewell, S. Tarrow, et al., Cambridge University Press.

Gussarova A. (2018), Countering Extremism vs. Freedom of Online Expression: The Case of Kazakhstan, in: New Voices from Central Asia: Political, Economic, and Societal Challenges and Opportunities, vol. 2, ed. M. Laruelle, The George Washington University, Washington.

Hale H. E. (2005), Regime cycles: democracy, autocracy, and revolution in post-Soviet Eurasia, “World Politics”, vol. 58.

Hale H. E. (2006), Democracy or autocracy on the march? The coloured revolutions as normal dynamics of patronalpresidentialism, “Communist and Post-Communist Studies”, vol. 39.

Human Rights Watch (2002), Uzbekistan: Two Brutal Deaths in Custody. Deaths Reveal "Horror" of Uzbek Prisons, 09.08.2002.

Human Rights Watch (2004), Creating Enemies of the State. Religious Persecution in Uzbekistan, Washington.

International Partnership for Human Rights (2018), The Danger of Standing up for Justice and Rights in Central Asia. Trends regarding the Protection of Civil Society in the Region in 2017, Brussels 03.2018.

Lewis D. (2014), Crime, terror and the state in Central Asia, “Global Crime”, vol. 15, no. 3-4.

Marat E. (2016), Post-violence regime survival and expansion in Kazakhstan and Tajikistan, “Central Asian Survey”, vol. 35, no. 4.

Matveeva A. (2009), Tajikistan: Revolutionary situation or a Resilient state?, EUCAM Policy Brief no. 12.

Meyer D. S. (2004), Protest and political opportunities, “Annual Review of Sociology”, t. 30.

Putz C. (2018), Ablyazov’s Balloons: Kazakh Opposition Co-opts the Color Blue, “The Diplomat”, 27.03.2018.

Scott J. C. (1987), Weapons of the Weak. Everyday Forms of Peasant Resistance, Yale University Press.

Shukuralieva N. (2018a), Azja Centralna: uwarunkowania bezpieczeństwa regionalnego, “Środkowoeuropejskie Studia Polityczne”, Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, no. 2.

Shukuralieva N. (2018b), Azja Centralna: uwarunkowania integracji regionalnej, in: Relacje Unii Europejskiej z Azją Centralną. Uwarunkowania, wyzwania, efekty, eds. T. Wallas, R. Fiedler, FNCE, Poznań.

Silitski V. (2006), Contagion Deterred: Preemptive Authoritarianism in the Former Soviet Union (the Case of Belarus), CDDRL Working Papers, Stanford University, no. 66.

Tajikistan 2017Human Rights Report. Executive Summary, U.S. State Department, Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor, 2018.

Tarkowski J. (1994), Legitymizacja władzy. Zagadnienia teoretyczne i opinie oficjalne, in: J. Tarkowski, Socjologia świata polityki, tom 1: Władza i społeczeństwo w systemie autorytarnym, eds. P. Marciniak, E. Tarkowska, ISP PAN, Warszawa.

Tilly Ch. (2006), Regimes and repertoires, The University of Chicago Press.

Uzbekistan. Country Reports on Human Rights Practices for 2016, U.S. State Department, Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor, 5.04.2017.

Van De Donk W. B., Loader B. D., Nixon P. G., Rucht D. (2004), Introduction: social movements and ICTs, in: Cyberprotest: New Media, Citizens, and Social Movements, eds. W. van de Donk, B. Loader, P. Nixon, D. Rucht, Routledge, New York.

Сафаров С. (2012), Отчуждение от участия в политической жизни как процесс и как результат, in: Проблемы социального отчуждения и развитие человеческого потенциала Рес-публики Таджикистан: коллективная монография, ed. Р. М. Бабаджанов, ООО “Фарзин 2012”, Душанбе.

Шукуралиева Н. (2018), Демократическая самоорганизация. Мобилизация во время “цветных революций”, “Studia Politologiczne”, Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego,

Interview with Jamshid Karimov, Videoblog by Abdujalil Boymatov, 21.08.2017, https://www.youtube.com/watch?v=bsZTohUF1hM.

Kyarizow G. (2018), Speech. Turkmenistan: the struggle of the people with haramdag Berdimuhame- dow’s dictatorship, 29.06.2018, https://www.youtube.com/watch?v=K8_ZIYdc1-w.

NGO Kazakhstan International Bureau For Human Rights and Rule Of Law, bureau.kz, 01.11.2018.

Türkmenistanda 40 ýaşyna ýetmedikler ýurduň daşyna çykarylmaýar, 27.06.2018, https://www.azathabar.com/a/29323368.html.

Zhovtis Y. (2014), Address at the session of the OSCE Office for Democratic Institutions and Human Rights in Warsaw, 24.09.2014.

“Байланыс туралы” 2004 жылғы 5 шілдедегі № 567-II Қазақстан Республикасының Заңы.

“Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы” Қазақстан Республикасының 2011 жылғы 11 қазандағы № 483-ІV Заңы.

“Әкімшілік құқық бұзушылық туралы” Қазақстан Республикасының 2014 жылғы 5 шілдедегі № 235-V Кодексі.

“Кәсiптiк одақтар туралы” Қазақстан Республикасының 2014 жылғы 27 маусым дағы № 211-V Заңы.

“Қазақстан Республикасының ұлттық қауiпсiздiгi туралы” Қазақстан Республикасының 2012 жылғы 6 қаңтардағы № 527-ІV Заңы.

Аблязов М. (2018), Наурыз 2018!, 20.03.2018, https://www.youtube.com/watch?v=BHs_8jitISY&feature=youtu.be.

Альтернативные Новости Туркменистана (2018a), Интернет в Туркменистане: Сеть расширяется, а связь все хуже, 15.01.2018, https://habartm.org/archives/8361.

Альтернативные новости Туркменистана (2018b), Туркменистан: Откуда у зятя Гурбангулы Бердымухамедова часов на 1 миллион долларов?, 6.02.2018, https://www.youtube.com/watch?v=AW3M-FtXngI.

Аманбайқызы Ж. (2018), Терроризмді насихаттайтын 9 мыңға жуық сайт бұғатталды, 16.02.2018, http://kazaknews.kz/okiga/about-9000-sites-that-promote-terrorism-have-been-blocked/.

Аскаров У. (2003), Суровое лето в Жаслыке, 12.06.2003, http://news.bbc.co.uk/hi/russian/news/newsid_2983000/2983382.stm.

Астанадағы митингке қатысушылар мәселелерін шешуде бас прокурор мен президенттен көмек сұрап отыр, Sputnik 14.02.2017, https://sputniknews.kz/incidents/20170214/1578164.html.

Бабаджанов К. (2013), Ўзбекистонда болалар қуллиги тўхтатилсин! 1.06.2013, https://www.youtube.com/watch?v=PtZ58R5NjY4.

Бабаджанов К. (2014a), Петиции в Интернете: как это работает, 09.02.2014, https://www.youtube.com/watch?v=k9tVQeur3Tw.

Бабаджанов К. (2014b), Почему я должен собирать хлопок? 24.09.2014, https://www.youtube.com/watch?v=FIoLH6i0YIU.

Бабаджанов К. (2016), Тошкент синдроми, 6.07.2016, https://www.youtube.com/watch?v=r8qkwBL6zd8.

В Таджикистане концертмейстера уволили за отказ послушать послание президента, “Радио Озоди”, 14.02.2018.

Глушкова С. (2014), Акцию протеста против изъятия земель “под госнужды” разогнали, “Радио Азаттык”, 15.04.2014.

Глушкова С. (2018), Астанада көк шармен жүрген бірнеше адамды полиция ұстады, “Азаттық радиосы”, 22.03.2018.

Дуванов С. (2018), Отчет о результатах мониторинга реализации права казахстанцев на мирные собрания в 2017 году, Алматы.

Есентаев Ж. (2014), Шал кет, 15.02.2014, https://www.youtube.com/watch?v=qD1NpjF3Sdk.

Исаев А. (2014), Кыргызстан бузящий, “Дело №...”, 17.04.2014.

Казахстанка пыталась приковать себя к забору Генпрокуратуры РК, “Караван”, 17.09.2015.

Казахстанское Международное бюро по правам человека и соблюдению законности, https://bureau.kz/search/, 11.11.2018.

Карим О. (2017), “Плохо били в бубен”, или как в Хуросоне местная чиновница лишилась карьеры, “Радио Озоди”, 14.08.2017.

Кириллова К. (2018), Карательная психиатрия для неугодных: как в Узбекистане борются с инакомыслящими, https://ru.krymr.com/a/uzbekistan-punitive-psychiatry/29400477.html, 31.07.2018.

Кожекова А. (2017), Правозащитные организации требуют снять запрет на въезд в Кыргызстан Пономареву, 14.07.2017, 24.kg/obschestvo/57535/.

Кыргыз Республикасынын Акыйкатчысынын (Омбудсменинин) баяндамасы. 2017-жылы Кыргыз Республикасында адамдын жана жарандын укуктары менен эркиндиктеринин сакталышы жөнүндө, Бишкек: Q-Print 2018.

Мухортова З. (2011), Videoblog. Казахстан: карательная психиатрия в действии, 6.11.2011, https://www.youtube.com/watch?time_continue=65&v=kh-qcyZrUAU.

Наджибулла Ф. (2012), Өзбекстанның “барса келмеске” айналған түрмесі, “Азаттық радиосы”, 03.08.2012.

Перхальский С., Фурсова И. (2017), Есть ли вообще правосудие в Казахстане?, 25.12.2017, http://www.gorodpavlodar.kz/News_57902_4.html.

Пресс-релиз ОСДП (2017), За твою достойную жизнь, Семей 21.10.2017.

Сагындык кызы Э. (2017), Кыргызстан: Анатомия митингов, 17.04.2017, https://cabar.asia/ru/kyrgyzstan-anatomiya-mitingov/.

Хатамов А. (2018), Друг Аркадаг интернету или враг?, “Альтернативные Новости Туркменис-тана”, 06.04.2018, https://habartm.org/archives/8877

Conversations with a former Turkmen citizen, 2016.

Conversations with Kazakh political actors, 2016-2018.

Conversations with Kyrgyz political actors, 2016-2018.

Conversations with Uzbek political actors, 2016-2018.

Field research in Kazakhstan, 2016, 2018.