Przegląd Politologiczny

Bezpieczeństwo państwa i bezpieczeństwo jednostki na przykładzie kontroli operacyjnej stosowanej przez polski kontrwywiad

2021-11-25T12:22:21+00:00

Zakres przedmiotowy problemu badawczego w tekście obejmuje tematykę kontroli operacyjnej, do której uprawniony jest polski kontrwywiad cywilny, czyli Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego (pol. skrót: ABW – Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego). Głównym celem podjętej analizy jest chęć oceny zmian, które dokonano w związku z przyjęciem tzw. Ustawy inwigilacyjnej w 2016 roku. Ustawa ta miała wprowadzić nowe regulacje w zakresie uprawnień dotyczących kontroli operacyjnej i pozyskiwania danych teleinformatycznych poszczególnych służb specjalnych i policyjnych. Zmiany te wymuszane zostały orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, który w 2014 roku stwierdził liczne naruszenia przepisów Konstytucji RP przez dotychczasowe przepisy uprawniające służby do stosowania poszczególnych czynności operacyjno-rozpoznawczych.

W celu uszczegółowienia zakresu przedmiotowego problemu badawczego i prezentacji wniosków końcowych w tekście przedstawiono następujące pytanie badawcze: Czy i w jakim stopniu regulacje prawne dotyczące uprawnień polskiego kontrwywiadu cywilnego w zakresie kontroli operacyjnej naruszają prawa i wolności jednostki (np. prawo do prywatności, ochronę informacji o sobie i tajemnicę korespondencji)?

Do oceny przepisów regulujących uprawnienia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w zakresie kontroli operacyjnej i pozyskiwania danych teleinformatycznych wykorzystano interpretację funkcjonalną i prokonstytucyjną. Interpretacja funkcjonalna skupia się na funkcji wybranych rozwiązań prawnych, natomiast interpretacja prokonstytucyjna na ocenie rozwiązań prawnych w kontekście zasad demokratycznego państwa prawa oraz praw i wolności człowieka. W przypadku interpretacji prokonstytucyjnej, narzędziem oceny jest test proporcjonalności, czyli reguła interpretacji norm prawnych wedle stopnia i zasadności ingerencji w prawa i wolności jednostki.

Analiza porównawcza kwestii bezpieczeństwa w nowych mediach społecznościowych w kampanii wyborczej USA-Izrael

2021-11-25T12:22:19+00:00

Artykuł przedstawia historię wykorzystania mediów społecznościowych w kampaniach wyborczych polityków ze Stanów Zjednoczonych i Izraela jako współczesnego zjawiska w obecnej epoce ze względu na zmiany technologiczne w światowych mediach. Artykuł odpowiada na pytanie badawcze: Czy istnieje różnica w strategii korzystania z Twittera między Netanjahu a Obamą i na czym polega ta różnica? Należy zauważyć, że wiele artykułów dotyczyło sieci społecznościowych i politycznego wykorzystania sieci, ale o ile mi wiadomo, temat porównania i próby znalezienia różnic w kampaniach politycznych między dwoma przywódcami ze Stanów Zjednoczonych i Izraela nie został jeszcze zbadany. Celem artykułu, jest przedstawienie danych oraz analiza informacji z oficjalnego konta na Twitterze byłego premiera Izraela Netanjahu dotyczących kwestii bezpieczeństwa i zagrożenia ze strony Iranu wyrażonych w jego tweedach. Przedstawia się on w nich, jako “[…] odpowiedzialny za Izrael i jego obywateli […].” Przedstawia on kwestię bezpieczeństwa narodowego jako wygrywającą kartę przeciwko swoim przeciwnikom, aby zdobyć poparcie skrajnie prawicowego elektoratu w Izraelu. Tweety Obamy, który był pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych, wykorzystującym media społecznościowe, tworzą warstwę porównawczą. Przedstawiono prezydenckiego Twittera, służącego zdobyciu poparcia amerykańskiego elektoratu w wyborach prezydenckich w 2008 i 2012 r. Zwycięstwo zawdzięczał on jednak prezentowaniu treści ekonomicznych i społecznych.

Polityka ochrony powietrza w polskiej kampanii parlamentarnej z 2019 roku. Analiza stanowisk

2021-11-25T12:22:16+00:00

Cel artykułu stanowi zbadanie czy komitety wyborcze, które w wyborach parlamentarnych z 2019 r. zdobyły mandaty dostrzegły zaniepokojenie społeczeństwa problemem powietrza niespełniającego normatywnych standardów i zaproponowały Polakom konkretną wizję kreowania polityki ochrony powietrza w swoich programach wyborczych. Analiza koncentruje się na propozycjach komitetów wyborczych ograniczenia tzw. niskiej emisji. Odpowiedzi na postawione pytania badawcze: (1) w jakim zakresie programy wyborcze odnoszą się do kwestii zanieczyszczenia powietrza w Polsce?; (2) czy wskazano narzędzia realizacji polityki ekologicznej w aspekcie odnoszącym się do ograniczenia niskiej emisji i czy mogą one być skuteczne? prowadzą do wniosku, że zwycięskie komitety wyborcze dostrzegły zaniepokojenie społeczeństwa problemem powietrza niespełniającego normatywnych standardów, odnosząc się jednak do polityki ochrony powietrza w zróżnicowanym zakresie, a co za tym idzie, nie zawsze przedstawiając konkretne rozwiązania wyeliminowania niskiej emisji. Próbę odpowiedzi na wskazane pytania podjęto przy wykorzystaniu metody analizy źródeł oraz porównawczej.

Poglądy polityczne Krzysztofa Bosaka: typowanie wrogów w antydemokratycznym myśleniu politycznym

2021-11-25T12:22:13+00:00

Celem artykułu jest umieszczenie poglądów Krzysztofa Bosaka – kandydata Konfederacji w wyborach prezydenckich 2020 roku w wielopłaszczyznowych siatkach typologii myśli politycznej. Z przeprowadzonych analiz wynika, że poglądy polityczne Bosaka mają charakter przede wszystkim fundamentalistyczny. Natomiast widoczne są w przypadku stosunku do osób nieheteronormatywnych (klasyfikowanych jako wrogowie obiektywni) elementy totalitarnej gnozy politycznej. Poglądy Bosaka nie mogą być zakwalifikowane jako należące do epigońskiego faszyzmu kultywującego międzywojenne wzory i to niezależnie od rodzaju narodowej mutacji. Możliwe jest natomiast zaklasyfikowanie ich jako glamur faszyzm. Jest to faszyzm na zewnątrz aksamitny, w istocie swojej raczej należący do ofensywnego niż obronnego fundamentalizmu ze znaczącymi elementami totalitarnej gnozy politycznej. Ten rodzaj faszyzmu najczęściej posługuje się wyobrażonym pojęciem narodu jako niezanieczyszczonej obcymi elementami wspólnoty post-etnicznej. Badanie poglądów Krzysztofa Bosaka może być przydatne dla następnych analiz konkretnych przypadków przejawiania się quasi-demokracji opancerzonej szczególnie w zakresie typowania wrogów w antydemokratycznym myśleniu politycznym.

Działalność Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim w aspekcie polityki etnicznej państwa polskiego

2021-11-25T12:22:12+00:00

Jednymi z najważniejszych pryncypiów polityki etnicznej państwa jest zapewnienie mniejszościom narodowym i etnicznym możliwości zachowania własnej odrębności narodowej, a także umożliwienie im partycypacji w życiu publicznym, w tym – politycznym. Zamieszkująca Polskę mniejszość niemiecka, będąca najliczniejszą spośród mniejszości narodowych, czynnie uczestniczy w realizacji powyższych wytycznych. Występuje najliczniej na obszarze Górnego Śląska, gdzie od 1990 r. funkcjonuje największa instytucja mniejszościowa w kraju – Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim (dalej TSKN).

Podstawowym celem powstania niniejszego tekstu było podjęcie próby charakterystyki działalności TSKN w aspekcie założeń polityki etnicznej państwa polskiego. Wykorzystano następujące narzędzia i metody badawcze: historyczną, komparatystyczną, analizy źródeł i krytyki piśmiennictwa. Istotne miejsce wśród badań zajęła również analiza zasobów Internetu, przede wszystkim stron Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz witryn TSKN. Postawiono hipotezę badawczą, zgodnie z którą polityka etniczna III Rzeczpospolitej nie tylko umożliwia zachowanie tożsamości narodowej mniejszości niemieckiej zamieszkałej na Śląsku Opolskim, ale również stwarza jej odpowiednie warunki do uczestniczenia w życiu publicznym regionu. W wyniku przeprowadzonego procesu badawczego powyższa hipoteza została zweryfikowana pozytywnie.

Historyczne i socjologiczne uwarunkowania polsko-ukraińskiego dialogu politycznego

2021-11-25T12:22:09+00:00

Obecność ponad miliona imigrantów ukraińskich w Polsce jest źródłem różnego rodzaju analiz i opracowań. Ich celem jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, jak, ta najliczniejsza grupa imigrantów, głównie zarobkowych i edukacyjnych przebywająca w Polsce, będzie wpływała na przebieg dyskusji na temat społecznych, politycznych, kulturowych i w końcu ekonomicznych skutków migracji?

Jeszcze inne pytanie, na które odpowiedzi poszukuje autor tego artykułu, dotyczy tego jak wydarzenia historyczne, takie jak „rzeź wołyńska”, przymusowe wysiedlenia ludności polskiej i ukraińskiej z lat 1939 - 1952 wpłyną na treści i intensywność polsko-ukraińskiego dialogu politycznego i treści polityki historycznej? Autor formułuje tezę, że zarówno polscy jak i ukraińscy mogą dla osiągnięcia doraźnych celów politycznych wykorzystać.

Przezwyciężanie balastów historycznych to proces rozpisany na lata i pokolenia. Polityka realizowana jest w krótszych okresach i często zmieniają się jej wektory. Ta konkluzja powinna być zachętą do podejmowania wyzwań związanych z polsko-ukraińskim pojednaniem, który jest warunkiem koniecznym dobrosąsiedzkich stosunków między Rzeczpospolitą Polską i Ukrainą, szerzej, między Polakami i Ukraińcami zarówno w Polsce jak i na Ukrainie.

Nauki społeczne wobec powstania i rozwoju kryptowalut: analiza pojęcia

2021-11-25T12:22:07+00:00

Celem artykułu jest konceptualizacja, to znaczy wyjaśnienie, analiza znaczenia i wskazanie ram interpretacji pojęcia „kryptowaluty” na gruncie nauk społecznych, w tym politologii. Jako zagadnienie interdyscyplinarne, polisemiczne, a zarazem novum technologiczne, kryptowaluty stanowią wyzwanie dla przedstawicieli świata nauki. Zaproponowany heurystyczny model analizy pojęcia oparty o aspekt technologiczny, prawny oraz ekonomiczny wskazuje, że w szerokim ujęciu kryptowalut należy rozumieć jako: zdecentralizowany, funkcjonujący w sieci o architekturze peer-to-peer, zabezpieczony kryptograficznie, oparty na zaufaniu i konsensusie, typ waluty wirtualnej, spełniający w sposób niepełny niektóre funkcje pieniądza. Wyjaśnienie treści poprzez jeden z aspektów funkcjonowania kryptowalut stanowi jego zawężenie.

Wyzwania dla polityki równościowej w Gruzji

2021-11-25T12:22:05+00:00

Badania naukowe potwierdzają, że równość szans dziewcząt i chłopców jest jedną z najważniejszych determinant rozwoju, która ma pozytywny wpływ na postęp we wszystkich istotnych dziedzinach, w gospodarce, polityce i życiu społecznym kraju. Poniższy artykuł łączy interdyscyplinarne badania w celu zbadania ważnych aspektów zasad równości płci w Gruzji w różnych obszarach, w tym zaangażowania politycznego kobiet, kwot i mechanizmów podczas wyborów, przemocy domowej i przemocy wobec kobiet – prewencja, przedwczesne małżeństwo jako forma przemocy. Analizą objęte zostały instytucje publiczne lub pozarządowe zajmujące się tymi zagadnieniami. Autorka dokonała również badania programów państwowych, których programy pomagają obywatelom w zaangażowaniu i rozwoju, upodmiotowieniu kobiet i kobiet wiejskich oraz dobrobytu gospodarczego. Ponadto zbadano gruzińskie ustawodawstwo, a także budżetowanie i programy pod kątem płci. Dane uzyskane z badań dają nam podstawę do wyciągnięcia następujących wniosków: 1) pomimo pozytywnych ogólnych ram prawnych Gruzja nie wywiązuje się w praktyce ze swoich międzynarodowych zobowiązań dotyczących przestrzegania zasad równych praw kobiet i równości płci; 2) system kwot i mechanizmy ulegają w Gruzji stopniowemu polepszeniu; 3) Gruzji wciąż brakuje instytucji świadczących usługi dla ofiar przemocy; 4) nie ma solidnych mechanizmów koordynacyjnych między instytucjami państwa a samorządami lokalnymi; 5) urzędnicy publiczni muszą zdobyć dodatkową wiedzę i doświadczenie w zakresie wrażliwości płci, budżetowania i planowania programów.

Wpływ wojny w Syrii na stosunki Turcja-UE

2021-11-25T12:22:02+00:00

Wojna syryjska radykalnie zmieniła Bliski Wschód. Dynamika regionalna i aktorzy wywarli głęboki wpływ na wojnę w Syrii. Turcja jest jednym z krajów Bliskiego Wschodu, które najbardziej wywarły wpływ na ten konflikt. Turcja utrzymuje bliskie stosunki z UE, aby stać się jej pełnoprawnym członkiem. Wojna syryjska spowodowała wiele problemów między Turcją a UE. Kryzys uchodźczy, interwencje wojskowe Turcji w Syrii i spory wschodniośródziemnomorskie są głównymi problemami między Turcją a UE. Wojna w Syrii kładzie kres stosunkom Turcji i UE. W niniejszym artykule autor zamierza omówić skutki wojny w Syrii dla relacji Turcja-UE.