Praktyka Teoretyczna
https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt
<p class="oczasopismie">Praktyka Teoretyczna to multidiscyplinarne czasopismo naukowe wydawane po polsku i angielsku, dostępne bez ograniczeń on-line. Pismo dostarcza platformy wymianie myśli i praktyce teoretycznej badaczy i badaczek z różnych dziedzin nauki, których łączy świadomość politycznego potencjału własnej działalności i niezgoda na bierne kontemplowanie otaczającego świata. Perspektywy tego, co żywe, wspólnego myślenia, odczuwania i współpracy powinny wyznaczać naczelne i podstawowe punkty widzenia właściwe wszelkiej praktyce teoretycznej. Teoria jest jedną z wielu form praktyki, której rzeczywistością jest walka klas prowadzona w polu naukowym. Jej horyzont stanowi zaś zawsze całościowe przekształcenie stosunków społecznych. Choć wychodzi ona od zaciekłych zmagań o pojęcia, to z całą pewnością na nich nie poprzestaje. Pojęcie praktyki teoretycznej jest ważne także ze względu na jego usytuowanie w ramach stosunków sił i relacji władzy w społeczeństwie. Teoria to przestrzeń ustanawiana i reprodukowana przez określone praktyki. Cała historia idei składa się natomiast z ciągłych przekształceń pola teoretycznego, stanowiących efekt tyleż samego namysłu, co materialnej walki politycznej, aktów cenzury, wyparcia, instytucjonalnej represji czy oporu, rozwoju sił wytwórczych, stosunków produkcji i katalizującej wszystkie te przemiany wciąż zaostrzającej się walki klasowej. Dlatego też prowadzenie materialistycznej analizy otaczającego nas świata z zachowaniem wysokich standardów pracy naukowej i tworzenie środków produkcji naukowej dla bliskich nam perspektyw badawczych uważamy za zadanie warte podjęcia.</p> <p class="oczasopismie"><strong>Wydawca od 2022 r.:</strong><strong><a href="https://wuwr.pl/prt"> Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Sp. z o.o.</a></strong></p> <ul class="oczasopismie"> <li class="show"><a href="https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/about">POLITYKA FUNKCJONOWANIA CZASOPISMA</a></li> <li class="show"><a href="https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/issue/current">AKTUALNY NUMER</a></li> <li class="show"><a href="https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/issue/archive">ARCHIWUM</a></li> </ul> <div class="oczasopismie"><strong>INDEKSOWANE W:</strong> <p>DOAJ; CEEOL; ERIH PLUS 2015; ARIANTA; PKP Index; Google Scholar; WorldCat; Scopus; EBSCO</p> </div> <div class="oczasopismie"><strong>ZNAJDZIESZ NAS:</strong></div> <div class="oczasopismie"> <p> </p> </div> <div class="oczasopismie"><center><a href="https://pl-pl.facebook.com/PraktykaTeoretyczna"><img src="https://pressto.amu.edu.pl/public/piotr/spol/facebook.png" alt="Facebook" /></a> <a href="https://twitter.com/pteoretyczna"><img src="https://pressto.amu.edu.pl/public/piotr/spol/twitter.png" alt="Twitter" /> </a></center></div> <div class="oczasopismie"><strong><br /><br />WSKAŹNIKI OCENY CZASOPISMA:</strong><br /> <p><img class="transparent" src="https://pressto.amu.edu.pl/public/site/images/byczynski/mnisw_6_%E2%80%94_kopia.png" alt="https://pressto.amu.edu.pl/public/site/images/byczynski/mnisw_6_%E2%80%94_kopia.png" /></p> </div> <div class="oczasopismie"><strong>DOI: </strong><a href="https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/index">10.14746/prt</a></div> <div class="oczasopismie"><strong>ISSN: </strong>2081-8130</div> <div class="oczasopismie"><br /><img src="https://pressto.amu.edu.pl/public/site/images/byczynski/bysa_small1.png" alt="" /></div>Adam Mickiewicz University Poznanpl-PLPraktyka Teoretyczna2081-8130<p><strong>Autorzy:</strong><br>„Praktyka Teoretyczna” jest pismem, które chce realizować idee wolnego dostępu do wiedzy i poszerzania domeny dobra wspólnego. Ma służyć rozwojowi nauki i krytycznej refleksji w Polsce i na świecie w imię idei wolnego dostępu do wiedzy (Open Access). Całe pismo jest udostępniane za darmo w Internecie na warunkach licencji CC-BY-NC-SA (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe) w wersji 4.0 (szczegółowe warunki: <a href="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/" target="_self">http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/</a>). Artykuły w nim zamieszczone mogą być dowolnie przechowywane, kopiowane, drukowane, rozpowszechniane i wykorzystywane do celów naukowo-dydaktycznych przy zachowaniu warunków licencji. Apelujemy tylko o uznanie autorstwa i podanie źródła w myśl przyjętych w środowisku naukowym standardów.</p> <p>Nie ma natomiast możliwości komercyjnego wykorzystania zgromadzonych zasobów bez pisemnej zgody wydawcy. Dostęp do czasopisma nie może być dystrybuowany za opłatą czy w jakikolwiek inny sposób limitowany przez inne podmioty.<br><br>Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC [<a href="/ojs_3/pliki/pt/pt_umowa_pl.pdf" target="_self">PL.pdf</a>, <a href="/ojs_3/pliki/pt/pt_umowa_pl.docx" target="_self">PL.doc</a>, <a href="/ojs_3/pliki/pt/pt_agreement_en.docx" target="_self">EN.pdf</a>, <a href="/ojs_3/pliki/pt/pt_agreement_en.pdf" target="_self">EN.doc</a>].<br>Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” udzielają wydawcy czasopisma niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (<a href="http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/" target="_self">CC-BY-NC-SA 4.0</a>).<br><br>Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.<br>Autorzy nadsyłanych artykułów powinni upewnić się, czy wykorzystywane przez nich materiały nie są chronione prawami autorskimi na rzecz innych osób i ponoszą odpowiedzialność za ewentualne uchybienia w tym względzie.</p>Critical Social Analysis of Crisis [Krytyczna analiza społeczna kryzysu]
https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/article/view/30961
<p>W tym artykule proponujemy krytyczną analizę społeczną kryzysy w świetle szerszych procesów rozwoju kapitalizmu, i przed wszystkim przemian po 2008 roku. Omawiamy pięć podejść rozwijanych w naukach społecznych, które mierzą się z problemem kryzysu i rozwijają teoretyczną refleksję nad problemem. Wskazujemy na wagę prekarności dla uchwycenia bieżącego kryzysu w krytycznym świetle. Tekst przybliża także sześć kolejnych artykułów z tego numeru Praktyki Teoretycznej.</p>Felipe Ziotti NaritaJeremiah Morelock
Prawa autorskie (c) 2021 Narita Felipe Ziotti, Jeremiah Morelock
2021-12-302021-12-3042473710.14746/prt2021.4.1Palingenetyczne ultranacjonalistyczne chrześcijaństwo: historia, tożsamość i fałszywość dialektyki perypeteicznej
https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/article/view/30964
<p align="JUSTIFY"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><span lang="pl-PL">Niedawna fala europejskiego nacjonalizmu jest częściowo próbą rozwiązania trwającego kryzysu tożsamości, który rozpoczął się wraz z rewolucją burżuazyjną, wyrażającą się poprzez pozytywistyczny scjentyzm i agresywną sekularyzację, a której kulminacją był powojenny „liberalny konsensus”: demokracja przedstawicielska i kapitalizm wolnorynkowy jako „koniec historii”. Ze względu na potrzeby kapitalizmu po II wojnie światowej, w połączeniu z liberalizacją i amerykanizacją społeczeństw europejskich, w Europie rośnie obecność elementów „nie-tożsamościowych”, która jako taka ponownie poddaje analizie samą geografię tego, co oznacza być Europejczykiem. W tym eseju zgłębiam historyczny kontekst aktualnych zmagań o tożsamość, z którymi borykają się Europejczycy. Z perspektywy teorii krytycznej kwestionuję ideę, że chrześcijaństwo lub wiek chrześcijański może zostać wskrzeszony przez ultranacjonalistów w ich próbach zwalczania kosmopolityzmu zachodniej nowoczesności. Co więcej, pokazuję, jak takie próby powrotu do wyidealizowanej tożsamości chrześcijańskiej są zakorzenione w fałszywej możliwości: dialektyce perypeteicznej, czyli „dialektyce na opak”.</span></span></span></span></p>Dustin J. Byrd
Prawa autorskie (c) 2021 Dustin J. Byrd
2021-12-152021-12-15424396410.14746/prt2021.4.2Retoryka populizmu: struktura ponad sensem
https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/article/view/30965
<p align="JUSTIFY"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><span lang="pl-PL">Artykuł stanowi porównawcze studium polskiego i amerykańskiego prawicowego populizmu oraz sposobów ich funkcjonowania. Studium wykorzystuje analizę strukturalną jako główne narzędzie badawcze. Jego celem jest wykazanie, że w istocie to właśnie strukturalne podobieństwo odpowiada za sukces populizmów w różnych środowiskach. Badając przykłady populistycznej retoryki i zauważając zaskakującą skuteczność podobnych dyskursów w różnych politycznych i społecznych warunkach, eksponuję wewnętrzną strukturę populizmu(ów). Zauważam, że populizm(y) zbudowany(e) jest(są) przede wszystkim z pustych znaczących. Te znaczące mogą by </span>nast<span lang="pl-PL">ępnie łączone w większe struktury. Wśród nich fundamentalna dla populizmu jest przede wszystkim struktura opozycji: “my”-“oni”. Takie mityczne struktury są wystarczająco elastyczne, by móc w nie wpisać </span>dowolny podmiot lub przedmiot. S<span lang="pl-PL">ą też wystarczająco elastyczne, by przekraczać granice dziedzin i granice geopolityczne, by „wędrować” po globalnym świecie.</span></span></span></span></p>Patrycja Pichnicka-Trivedi
Prawa autorskie (c) 2021 Patrycja Pichnicka-Trivedi
2021-12-152021-12-15424659210.14746/prt2021.4.3Rynek żywi się śmiercią: Endokolonizacyjna logika momentu faszystowskiego
https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/article/view/30966
<p><span style="color: #000000;"><span style="font-size: medium;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span lang="pl-PL">Artykuł stawia pytanie o to, czy obserwowane obecnie procesy mogą być określone jako faszystowskie. Przedstawiona argumentacja wskazuje, że tak – jeśli rozumiemy faszyzm jako atak na liberalną demokrację, wynikający z chronicznego raczej (niż nagłego) kryzysu kapitalizmu. Tak jak w XX-wiecznym faszyzmie, obejmuje on kolonizację ciał, która jednak zrzeka się roszczeń do przyszłości w obliczu pandemii Covid-19 i w kontekście wyzwania klimatycznego.</span></span></span></span></p>Samir Gandesha
Prawa autorskie (c) 2021 Samir Gandesha
2021-12-152021-12-154249311010.14746/prt2021.4.4Czy uniwersytet stał się naddatkiem względem wymagań? Albo: czy inny uniwersytet jest możliwy?
https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/article/view/30967
<p lang="en-GB" align="JUSTIFY"><span style="font-family: Arial, serif;"><span style="font-size: small;"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><span lang="pl-PL">W tym artykule dowodzimy, że Uniwersytet stał się miejscem, które nie ma społecznie użytecznej roli poza reprodukcją kapitału, i przemienia się wobec tego w projekt antyludzki. Wywód ten skoncentrowany jest na pragnieniu nadwyżki biurokratycznego uniwersytetu i jego związku z codzienną, akademicką rzeczywistością – odczuwania nadwyżki w stosunku do wymagań. Kreśląc kontury tej sprzeczności, w ramach normalizacji kryzysu polityczno-gospodarczego, kwestionujemy to, czy nadal istnieje miejsce na akademicką metodę lub sposób upodmiotowienia. Krytykujemy również zdolność Uniwersytetu z globalnej Północy do nawiązania relacji z epistemologiczną wrażliwością Południa i Wschodu, które traktują inne sposoby widzenia i </span></span></span></span><span style="color: #ff0000;"><em><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span lang="pl-PL">praxis</span></span></span></em></span><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><span lang="pl-PL"> z godnością i szacunkiem. Zmagając się z ideą nadwyżki oraz z codziennymi i strukturalnymi sposobami manifestowania się jej produkcji, pytamy, czy możliwy jest inny uniwersytet.</span></span></span></span></span></span></p>Krystian SzadkowskiRichard Hall
Prawa autorskie (c) 2021 Krystian Szadkowski, Richard Hall
2021-12-152021-12-1542411113710.14746/prt2021.4.5Krytyka ubóstwa: Eksploracja podziemi filozofii społecznej
https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/article/view/30968
<p align="JUSTIFY"><span style="color: #000000;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: medium;"><span lang="pl-PL">Głównym tematem tego artykułu jest ubóstwo, w szczególności zaś jego krytyka, a nie tylko opis. Nie będzie przesadą stwierdzenie, że jedną z powszechnych podstaw teorii ubóstwa jest definiowanie biednych jako tych, którzy systematycznie doświadczają swojego życia w niedostatku, a mianowicie posiadają określone minimum, jeśli chodzi o potrzeby takie, jak mieszkanie, żywność, zdrowie, edukacja, czas wolny itp. Istnieje zatem teoretyczna i społecznie akceptowana orientacja sprzyjająca wytwarzaniu głębokiego pokrewieństwa między ubóstwem a minimum. Na opartym na takim rozumowaniu horyzoncie pojawia się rodzaj niewyraźnej akceptacji, że przezwyciężenie ubóstwa można osiągnąć poprzez przyznanie ubogim czegoś ponad minimum, niezależnie od tego, jak elementarne może być to „coś ekstra”. Jeśli więc doświadczenie ubóstwa wiąże się z jakimś rodzajem braku lub niedostatku i jeśli ten warunek może być spełniony przez coś, co zostało już społecznie wytworzone, to co uzasadniałoby fakt, że jedni ludzie są w stanie go spełnić, a inni (ubodzy) mogą zapewnić sobie tylko absolutne minimum? W świetle tego być może lepiej nie kwestionować dopuszczalnego „minimum”, ale raczej pytać: dlaczego pojęcie ubóstwa miałoby kierować się tym normatywnym kryterium? Dlatego sposobem na opisanie mojej szerszej hipotezy dotyczącej ubóstwa byłoby zrozumienie, że należy je mierzyć na podstawie poziomu odmowy dostępu do tego, co zostało społecznie wytworzone. Im dalej od dostępu do bogactwa społecznego, tym biedniejsi są ludzie. Wreszcie, ta tendencja do asymilacji ubóstwa i minimum wywołuje depresyjny wpływ na żądania zmiany społecznej.</span></span></span></span></p>Hélio Alexandre Silva
Prawa autorskie (c) 2021 Hélio Alexandre Silva
2021-12-152021-12-1542413916510.14746/prt2021.4.6Dlaczego warto ratować życie? Neoliberalizm, COVID-19 i publiczne wypowiedzi Borisa Johnsona
https://pressto.amu.edu.pl/index.php/prt/article/view/30969
<p align="JUSTIFY"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span lang="pl-PL">W przedstawionym artykule stosujemy wypracowaną przez Browna Foucaultowską perspektywę ujęcia neoliberalizmu po to, by przyjrzeć się związanemu z pandemią COVID-19 kryzysowi w Zjednoczonym Królestwie. Używając jakościowej analizy treści, staramy się odsłonić moralną logikę stojącą za 32 publicznymi wypowiedziami Borisa Johnsona na temat COVID-19. Podzieliliśmy naszą analizę na sześć </span></span><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span lang="pl-PL">części. W pierwszych czterech częściach wykorzystujemy cztery kategorie wskazane przez Browna: ekonomizację, rządzenie, czynienie odpowiedzialnym i poświęcenie. Następnie objaśniamy dwie inne logiki moralne – utylitarystyczną i współczującą. Połączenie tych logik przez Johnsona niesie ideologiczny przekaz o następującej treści: neoliberalna racjonalność służy ludziom i ich wspiera. W ramach perspektywy Browna problemem jest nie tylko dominacja rynku, lecz także legitymizowanie rynku jako logiki skoncentrowanej na człowieku. Proponowane przez nas uzupełnienie polega na rozpoznaniu faktu, że owa skoncentrowana na człowieku logika nie jest pokostem neoliberalizmu, ale raczej zestawem niespójnych logik moralnych, spojonym jedynie na powierzchni, ale wewnątrz wciąż rozproszonym. </span></span></p>Jeremiah MorelockYonathan ListikMili Kalia
Prawa autorskie (c) 2021 Jeremiah Morelock, Yonathan Listik, Mili Kalia
2021-12-152021-12-15424167–192167–19210.14746/prt2021.4.7