Intertekstualność współczesnej komunikacji internetowej. Intertekstualne odwołania wewnątrzgatunkowe w memach
PDF

Słowa kluczowe

mem
intertekstualność
gatunek

Jak cytować

Zdunkiewicz-Jedynak, D. (2016). Intertekstualność współczesnej komunikacji internetowej. Intertekstualne odwołania wewnątrzgatunkowe w memach. Poznańskie Spotkania Językoznawcze, (32), 57–73. https://doi.org/10.14746/psj.2016.32.5

Abstrakt

Relacje intertekstualne, rozumiane jako rodzaj gry − zaproponowanej przez autora i podejmowanej przez odbiorcę, leżą u podstaw procesu tworzenia i odbioru memów internetowych. W wypadku memu internetowego gra intertekstualna jest bardziej skomplikowana niż w wypadku tradycyjnych tekstów literackich, ponieważ odnosi się do różnych systemów znakowych – ikonicznych i werbalnych, często oprócz nawiązań do memów sieciowych proces odkrywania związków intertekstualnych wymaga dodatkowo odkrycia pozasieciowych odniesień tekstowych. Przedmiotem zainteresowania autorki artykułu są mechanizmy wewnątrzgatunkowej gry intertekstualnej, wykorzystywane przez twórców memów internetowych. Pokazane są one na przykładzie jednej serii memetycznej. Wskazówki dla odbiorcy memu, by jego odbiór miał charakter intertekstualny, znaleźć można zarówno na poziomie ikonicznym – przez powielanie elementu ikonicznego lub jego części, jak i na poziomie tekstu werbalnego – przez powielenie struktur składniowych (np. pytajnych, paralelnych), stosowanie innowacyjnych zabiegów językowych: słowotwórczych (używanie neologizmów), fleksyjnych (powoływanie do życia form gramatycznych niewystępujących w uzusie), zniekształcenia fonetyczne i ortograficzne, prowadzące do ujawnienia łatwo zauważalnego podobieństwa formalnego nowego tekstu do fragmentów lub całego tekstu, który ma być uwzględniony w odbiorze intertekstualnym.

https://doi.org/10.14746/psj.2016.32.5
PDF

Bibliografia

Blackmore S., 2004, Maszyna memowa, przeł. N. Radomski, Poznań.

Borkowski W., Nowak A., 2005, Wpływ społeczny jako model rozprzestrzeniania się memów, „Teksty z Ulicy. Zeszyt Memetyczny” nr 9, s. 44–68, http://www.memetyka.us.edu.pl/dokumenty/pliki/zm09_2005_BORKOWSKI&NOWAK.pdf [dostęp: 12.02.2015].

Dawkins R., 1996, Samolubny gen, przeł. M. Skoneczny, Warszawa.

Fiołek-Lubczyńska B., 2012, Intertekstualność i gatunkowość jako klucz interpretacyjny filmu Trzy kolory. Biały Krzysztofa Kieślowskiego, „Folia Litteraria Polonica” 3 (17), s. 205–219, http://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/2485/Bogumi%C5%82a%20Fio%C5%82ek-Lubczy%C5%84ska.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 12.02.2015].

Genette G., 1992, Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia, przeł. A. Milecki, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, red. H. Markiewicz, t. 4, cz. 2, Kraków, s. 107–155.

Głowiński M., 1986, O intertekstualności, „Pamiętnik Literacki” z. 4, s. 77–100.

Kamińska M., 2011, Niecne memy. Dwanaście wykładów o kulturze Internetu, Poznań.

Kołowiecki W., 2012 , Memy internetowe jako nowy język Internetu, “Kultura i Historia” nr 21, http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/3637 [dostęp: 12.02.2015].

Kozłowski T., 2006, Brzytwą po memach. Czy memetycy mnożą byty nad potrzebę?, „Teksty z Ulicy. Zeszyt Memetyczny” nr 10, s. 35–45, http://www.memetyka.us.edu.pl/dokumenty/pliki/zm10_2006_3Kozlowski.pdf [dostęp: 12.02.2015].

Lewandowski P., 2013, Jan Matejk i internetowe memy, czyli kto się śmieje z historii Polski?, http://histmag.org/Jan-Matejko-i-internetowe-memy-czyli-kto-sie-smieje-z-historii-Polski-8342 [dostęp: 12.02.2015].

Łoziński Ł., 2014, Memy – emblematy. Typowy Seba i Typowy Mirek, „Polisemia” nr 1, http://www.polisemia.com.pl/numery-czasopisma/NUMER-12014-12/ukasz-oziski-memy-emblematy-typowy-seba-i-typowy-mirek [dostęp: 12.02.2015].

Markiewicz H., 1984, Odmiany intertekstualności, w: Wymiary dzieła literackiego, red. H. Markiewicz, Kraków, s. 215–238.

Mortas I., 2015, Prawdziwa historia Typowego Mirka. Ujawniamy, kim jest bohater Internetu!, http://tinyurl.com/nowbbd2 [dostęp: 12.02.2015].

Mrowiec M., 2011, Od internetu do memu – ewolucja motywu „człowieka śmiechu” w przestrzeni kultury, „Teksty z Ulicy. Zeszyt Memetyczny” nr 13, s. 53–66, http://www.memetyka.us.edu.pl/dokumenty/pliki/zm13_2011_MROWIEC.pdf [dostęp: 12.02.2015].

Nycz R., 1995, Intertekstualność i jej zakresy, w: idem, Tekstowy świat – poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa, s. 59–82.

Walkiewicz A., 2013, Czym są memy internetowe? Rozważania z perspektywy memetycznej, „Teksty z Ulicy. Zeszyt Memetyczny” nr 14, s. 50–69, http://www.memetyka.us.edu.pl/dokumenty/pliki/zm14_2012_Walkiewicz.pdf [dostęp: 12.02.2015].

Wężowicz-Ziółkowska D., 2005, Skąd się biorą memy? Biologia wobec problemu genezy i ontologii ideosfery, „Teksty z Ulicy. Zeszyt Memetyczny” nr 9, s. 8–24, http://www.memetyka.us.edu.pl/dokumenty/pliki/zm09_2005_ZIOLKOWSKA.pdf [dostęp: 12.02.2015].

Wolek-Kocur B., 2013, Memy internetowe wobec umowy ACTA, „Teksty z Ulicy. Zeszyt Memetyczny”” nr 14, s. 71–80, http://www.memetyka.us.edu.pl/dokumenty/pliki/zm14_2012_Wolek-Kocur.pdf [dostęp: 12.02.2015].

Zaremba M., 2012, Memy internetowe (2010–2011), „Media i Społeczeństwo” nr 2, s. 60–73, http://www.mediaispoleczenstwo.ath.bielsko.pl/art/060_zaremba.pdf [dostęp:12.02.2015].