Imperatyw, ironia i przemyt wierzbowych gruszek. Notatki o wierszu Do Jeruszalaim Jerzego Ficowskiego
PDF

Słowa kluczowe

Jerzy Ficowski
Shoah
memory
poetry

Jak cytować

Czwordon, P. (2009). Imperatyw, ironia i przemyt wierzbowych gruszek. Notatki o wierszu Do Jeruszalaim Jerzego Ficowskiego. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka, (16), 179–189. https://doi.org/10.14746/pspsl:2009.16.13

Abstrakt

The poem Do Jeruszalaim combines different original poetical solutions

applied in the collection of poems Odczytanie popiołów and remembering

the experience of Shoah. The language of the poem becomes a tool

employed in a “smuggling” of unsaved Jews, being done “belatedly”,

into the world of the living. Complicated, unspectacular by design,

constructional operations are finely tuned with the semantics of the escape

(flight) and are to lay a false trail, to rescue a human being in the

intricacies of the poem, somewhere between the sheer physics of the

escape and the possibilities offered by words. A particularly interesting

place is given to the phraseological units used in the poems such as

“a handful of pies in the sky” that simultaneously recall futility of the

action but somehow suggest a “smuggling” the act of life-giving activity.

The activities carried out in the language of the poem function

in a ceaseless (and self-augmenting) strain between the two contradictions.

They are: the imperative of memory, impractical (and unfeasible)

act of saving human “after-being” and the protest against the abyssmal

nothingness of Shoah on the one hand, and irony of the futility of these

“vindications from non-existence” as being only verbal, on the other.

https://doi.org/10.14746/pspsl:2009.16.13
PDF

Bibliografia

Czyżewski K., Po drugiej stronie muru. Jerzego Ficowskiego droga do odczytania

popiołów — na 80-lecie Poety, „Tygodnik Powszechny” 2004, nr 36.

Głowacka D., Wsłuchując się w ciszę. Estetyka pamięci o Zagładzie według Jean-François

Lyotarda, „Teksty Drugie” 2007, nr 1/2.

Głowacka D., Znikające ślady. Emmanuel Lévinas, literackie świadectwo Idy Fink i sztuka Holokaustu, „Literatura na Świecie” 2004, nr 1/2.

Głowiński M., Wprowadzenie, w: idem, Stosowność i forma. Jak opowiadać

o Zagładzie?, Kraków 2005.

Kopciński J., Gramatyka i mistyka. Wprowadzenie w teatralną osobność Mirona Białoszewskiego, Warszawa 1997.

Próchniak P., Krynicki: rana istnienia (notatki), w: Słowa? Tchnienia? O poezji Ryszarda Krynickiego, Poznań 2009.

Rosenfeld A., Podwójna śmierć. Rozważania o literaturze Holocaustu, przeł. B. Krawcewicz, Warszawa 2003.

Sommer P., Przewroty słów, zawroty czasu. Notatki o poezji Jerzego Ficowskiego, w: idem, Po stykach, Gdańsk 2005.

Śliwiński P., Wielki powrót, „Nowe Książki” 2002, nr 10.

Ubertowska A., Świadectwo — trauma — głos. Literackie reprezentacje Holokaustu, Kraków 2007.

Vincenz S., Bałaguły, w: idem, Tematy żydowskie, Londyn 1977, cyt. za:

http://univ.gda.pl/~literat/tematy/0014.htm.

Vincenz S., Po stronie dialogu, t. 2, Warszawa 1983.

Zaleski M., Jedyna instancja, w: idem, Echa idylli w literaturze polskiej doby nowoczesności

i późnej nowoczesności, Kraków 2007.

Zaleski M., W mateczniku poezji, w: idem, Echa idylli w literaturze polskiej doby nowoczesności i późnej nowoczesności, Kraków 2007.