Foreigner (peregrinus) in Ancient Rome (Gaius, Institutiones) against the Background of Contemporary Legal Solutions in the Republic of Poland: PERSONAE
Journal cover Sensus Historiae, volume 59, no. 2, year 2025
PDF (Język Polski)

Keywords

peregrinus
foreigner
Gaius
Institutiones
Roman law
Polish law
citizenship

How to Cite

Twarowska-Antczak, E. (2025). Foreigner (peregrinus) in Ancient Rome (Gaius, Institutiones) against the Background of Contemporary Legal Solutions in the Republic of Poland: PERSONAE. Sensus Historiae, 59(2), 83–103. https://doi.org/10.14746/sh.2025.59.2.005

Number of views: 55


Number of downloads: 26

Abstract

The aim of the publication is to show the similarities and differences in the scope of the definition of a foreigner between contemporary solutions in Polish law and those in Roman law. Such research will allow for a broader reflection on the status of a foreigner in the territory of the Third Polish Republic. In this case, we are dealing with the continuity of the tradition of European law. Moreover, historical reflection indicates that the solutions of Roman law can be an inspiration for contemporary reforms in the scope of the status of foreigners, because despite the passage of centuries, Roman law was often surprisingly logical and functional.

https://doi.org/10.14746/sh.2025.59.2.005
PDF (Język Polski)

References

Gaius, Institutiones; Gai Institutionum commentarii quattuor, separatim ex Iurisprudentiae Anteiustinianae reliquiss a Ph. Eduardo Huschke compositis, ab Aemilio Seckel et Bernardo Kuebler retractatis, sextum edidit, B. Kuebler, Lipsiae 1928.

Corpus iuris civilis, ed. P. Krueger, Cambridge 2014.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (DzU 1997, nr 78, poz. 483).

Konwencja dotycząca statusu uchodźców, sporządzona w Genewie dnia 28 lipca 1951 r. (DzU 1991, nr 119, poz. 515).

Protokół dotyczący statusu uchodźców, sporządzony w Nowym Jorku dnia 31 stycznia 1967 r. (DzU 1991, nr 119, poz. 517).

Ustawa z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim (DzU 2012, poz. 161).

Ustawa z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (DzU 2000, nr 106, poz. 1118).

Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (DzU 2003, nr 128, poz. 1176).

Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (DzU 2013, poz. 1650).

Alföldy G., Historia społeczna starożytnego Rzymu, przeł. A. Gierlińska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1998.

Behrends O., Die Rechtsregelungen der Militärdiplome und das die Soldaten des Prinzipats treffende Eheverbot, [w:] Heer und Integrationspolitik: Die römischen Militärdiplome als historische Quelle, Hrsg. Eck W., Wolff H., Wien 1968, s. 119-122.

Bojarski W., Prawo rzymskie, TNOiK, Toruń 1999.

Corpus Inscriptionum Latinarum XVI Supplementum, ed. H. Nesselhauf, 1955.

Corpus Inscriptionum Latinarum XVI, ed. H. Nesselhauf, 1936.

Historia de las leyes, plebiscitos i senadoconsultos mas notable desde la fundacion de Roma hasta Justiniano, [red.] D. Antonia de Puente y Franco, Jose Francisco Diaz, Madrid 1980.

Kamiński J., Latini Coloniarii, [w:] Prawo rzymskie. Słownik encyklopedyczny, red. W. Wołodkiewicz, Wiedza Powszechna, Warszawa 1986, s. 87.

Kamiński J., Latini Iuniani, [w:] Prawo rzymskie. Słownik encyklopedyczny, red. W. Wołodkiewicz, Wiedza Powszechna, Warszawa 1986, s. 87.

Kamiński J., Latini Prisci, [w:] Prawo rzymskie. Słownik encyklopedyczny, red. W. Wołodkiewicz, Wiedza Powszechna, Warszawa 1986, s. 87.

Kamiński J., Patria potetas, [w:] Prawo rzymskie. Słownik encyklopedyczny, red. W. Wołodkiewicz, Warszawa 1986, s. 114.

Kolendo J., Akta oficjalne. Fasti. Kalendarze, [w:] Teksty i pomniki. Zarys epigrafiki łacińskiej okresu Cesarstwa rzymskiego, OBA Novae, Warszawa 2003, s. 166.

Kolendo J., J. Żelazowski, Teksty i pomniki. Zarys epigrafiki łacińskiej okresu Cesarstwa rzymskiego, OBA Novae, Warszawa 2003.

Krew. Medyczne i kulturowe aspekty na przestrzeni dziejów, red. W. Ślusarczyk, R. Wilczyński, G. Frischke, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydawnictwo Episteme, Lublin 2020.

Mann J.C., A Note on Conubium, [w:] Heer und Integrationspolitik: Die römischen Militärdiplome als historische Quelle, Hrsg. Eck W., Wolff H., Wien 1968, s. 187-189.

Mantello A., Lezioni di diritto romano. II Persone, Giappichelli, Torino 2004.

Michel J.-CH., Elements de Dront romain à l’usage des juristes, des latinistes et des historiens, fas. I, Bruxelles 1998.

O’Brien M., RE Suppl. VI (1935) [RE = Realenzyklopädie der klassischen Altertumswissenschaft], s. 800-812.

Parlament Europejski: https://www.europarl.europa.eu/pdfs/news/expert/2020/7/story/20200624STO81906/20200624STO81906_pl.pdf (data dostępu: 27/04/2025).

Prawo rzymskie. Słownik encyklopedyczny, red. W. Wołodkiewicz, Wiedza Powszechna, Warszawa 1986.

Roxan M.M., Roman Military Diplomas 1954-1977, Institute of Archaeology, London 1978.

Roxan M.M., Roman Military Diplomas 1978-1984, Institute of Archaeology, London 1985.

Roxan M.M., Roman Military Diplomas 1985-1993, Institute of Archaeology, London 1994.

Taubenschlag R., Rzymskie prawo prywatne na tle praw antycznych, PWN, Warszawa 1955.

Twarowska-Antczak E., Więzy krwi w prawie rzymskim, [w:] Krew. Medyczne i kulturowe aspekty na przestrzeni dziejów, red. W. Ślusarczyk, R. Wilczyński, G. Frischke, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydawnictwo Episteme, Lublin 2020, s. 75-82.

Weiss E., RE XII 2 (1925) [RE = Realenzyklopädie der klassischen Altertumswissenschaft], s. 2315-2319.

Wojciechowska M., Dyplomy wojskowe jako źródło historyczne do badań nad nadawaniem obywatelstwa rzymskiego, „Meander” 32, 1978, z. 7.

Wojciechowska M., Zasady zwalniania ze służby i nadanie obywatelstwa rzymskiego żołnierzom wojsk cesarskich, „Meander” 33, 1978, nr 1.

Wollf H., Die Entwicklung der Veteranenprivilegien vom Beginn des 1. Jahrhunderts v. Chr. Bis auf Konstantin d. Gr., [w:] Heer und Integrationspolitik: Die römischen Militärdiplome als historische Quelle, Hrsg. Eck W., Wolff H., Wien 1968.

Wołodkiewicz W., M. Zabłocka, Prawo rzymskie. Instytucje, C.H. Beck, Warszawa 2005.