Doing gender, doing nation! Marches, protests, and mass events as a space for reproducing gendered national roles in nationalistic organisations
PDF

Keywords

doing nation
practising nation
practising gender
nationalist organisations

Abstract

The article aims to analyse the physical practising of gender by women in Polish nationalist organisations to reflect on what vision of the nation is reproduced by these embodied gender practices. Using information obtained from interviews and observations, I seek an answer to how the physical gender practices correspond to the logic of the gendered presence of women as members of a national community (Anthias & Yuval-Davis, 1989). One of the main conclusions of the analysis is that the physical body and the gender practices involved in it are a significant stronghold of reproducing the roles that the nation imposes on women. This is related to justifying cultural differences by referring to the biological differences between genders. What is particularly interesting, however, is the fact that the body and its physical capabilities provide space for gender transgressions beyond established norms.

https://doi.org/10.14746/sr.2023.7.4.03
PDF

References

Acker, J. (1990). Hierarchies, Jobs, Bodies: A Theory of Gendered Organisations. Gender & Society, 4(2), 139-158. DOI: https://doi.org/10.1177/089124390004002002

Acker, J. (2006). Inequality Regimes: Gender, Class, and Race in Organisations. Gender & Society, 20(4), 441-464. DOI: https://doi.org/10.1177/0891243206289499

Acker, J. (2010). Gender: od ról płciowych do upłciowionych instytucji. Retrieved from http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0088acker.pdf

Anderson, B. (1997). Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Anthias, F., Yuval-Davis, N. (1989). Introduction. In N. Yuval-Davis & F. Anthias (Eds.), Women – nation – state (pp. 1-15). New York: Palgrave Macmillan. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-349-19865-8_1

Baran, J. (2022). Kobiety i wspólnota wyobrażona: wybrane wzory praktykowania płci w organizacjach narodowych. Przegląd Socjologiczny, 71(1), 127-152. DOI: https://doi.org/10.26485/PS/2021/71.1/6

Barejka, P. (2019). Damy narodowe, tak u nas mówcie. Oto dlaczego jesteśmy nacjonalistkami. Retrieved from https://wiadomosci.wp.pl/damy-narodowe-tak-o-nas-mowcie-oto-dlaczego-jestesmy-nacjonalistkami-6444561503672449a

Barłowski, D. (2018). Homoseksualność – homofobia – nacjonalizm – męskość. Teoretyczne relokacje. Wielogłos, 37(3), 21–35. Retrieved from http://www.ejournals.eu/Wieloglos/2118/3-37--2018/ DOI: https://doi.org/10.4467/2084395XWI.18.027.10191

Billig, M. (2008). Banalny nacjonalizm. Transl. Maciej Sekerdej. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Blee, K. (2020). Where Do We Go from Here? Positioning Gender in Studies of the Far Right. Politics, Religion & Ideology, 21(4), 416-431. DOI: https://doi.org/10.1080/21567689.2020.1851870

Budyta-Budzyńska, M. (2013). Socjologia narodu i konfliktów etnicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bradley, H. (2008). Płeć. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Campion, K. (2020). Women in the Extreme and Radical Right: Forms of Participation and Their Implications. Social Sciences, 9(9), 1-20. DOI: https://doi.org/10.3390/socsci9090149

Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS). (2018). Patriotyzm Polaków. Komunikat z badań numer 108/2018. Retrieved from https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2018/K_105_18.PDF

Connell, R. (1987). Gender and Power: Society, the Person, and Sexual Politics. Stanford: Stanford University Press.

Connell, R. (2006a). Glass Ceilings or Gendered Institutions? Mapping the Gender Regimes of Public Sector Worksites. Public Administration Review, 66(6), 837-849. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1540-6210.2006.00652.x

Connell, R. (2006b). The Experience of Gender Change in Public Sector Organizations. Gender, Work and Organisation, 13(5), 435-452. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-0432.2006.00316.x

Félix, A. (2015). Old Missions in New Clothes: The Reproduction of the Nation as Women’s Main Role Perceived by Female Supporters of Golden Dawn and Jobbik. Intersections. East European Journal of Society and Politics, 1(1), 166–182.

Félix, A. (2017). Towards an Alternative Emancipation? The New Way(s) of Women’s Mobilisation in the Hungarian Radical Right Subculture. In M. Köttig, R. Bitzan, & A. Petö (Eds.), Gender and far right politics in Europe. Gender and politics (pp. 95-109). Cham: Palgrave Macmillan. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-43533-6_7

Flick, U. (2011). Jakość w badaniach jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Gellner. E. (1991). Narody i nacjonalizm. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Geva, D. (2020). Daughter, Mother, Captain: Marine Le Pen, Gender, and Populism in the French National Front. Social Politics: International Studies in Gender, State & Society, 27(1), 1–26.

Graff, A. (2008a). Płeć i naród tu i teraz. Kilka uwag o genderowym i seksualnym wymiarze współczesnego polskiego nacjonalizmu. In E. H. Oleksy (Ed.), Tożsamość i obywatelstwo w społeczeństwie wielokulturowym (pp. 140-158). Warszawa: PWN.

Graff, A. (2008b). Rykoszetem. Rzecz o płci, seksualności i narodzie. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.

Graff, A. (2014). Nacjonalizm. In M. Rudaś-Grodzka, K. Nadana- Sokołowska, A. Mrozik, K. Szczuka, K. Czeczot, B. Smoleń, A. Nasiłowska, E. Serafin & A. Wróbel (Eds.), Encyklopedia gender. Płeć w kulturze (pp. 332-335). Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.

Grzebalska, W. (2013). Płeć powstania warszawskiego. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.

Gutsche, E. (2018). Triumph of the Women? The Female Face of tge Populist & Far Right in Europe. Berlin: Friedrich-Ebert-Stiftung (Forum Politik und Gesellschaft).

Hobsbawn, E. & Ranger, T. (2008). Tradycja wynaleziona. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Hobsbawm, E. (2010). Narody i nacjonalizm po 1780 roku. Warszawa: Wydawnictwo Difin.

Hochschild, A. (1983). The Managed Heart. Berkley: University of California Press.

Jakubowska, H., Antonowicz, D., & Kossakowski, R. (2019). Bracia po szalu i sąsiadki zza miedzy. Narracje o męskości w środowisku kibiców piłkarskich. Studia socjologiczne, 232(1), 95-115.

Kajta, J. (2013). Kto się sprzeciwia różnorodności? O tożsamości uczestników ruchu nacjonalistycznego. Pogranicze. Studia Społeczne, 23, 63–78. DOI: https://doi.org/10.15290/pss.2013.22.05

Kajta, J. (2020). Młodzi radykalni?: o tożsamości polskiego ruchu nacjonalistycznego i jego uczestników. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.

Kajta, J. (2022). Calling for an alternative emancipation? Female discourses in the Polish radical-nationalist movement. European Societies, 24(1), 61-82. DOI: https://doi.org/10.1080/14616696.2022.2032787

Kociołowicz-Wiśniewska, B. (2017). Chwała bohaterom. Nacjonalistyczny wzorzec męskości. Miscellanea Anthropologica et Sociologica, 18(2), 65–76.

Kociołowicz-Wiśniewska, B. (2018). O zależności kategorii płci i narodu. Przypadki polskie. Społeczeństwo i Polityka, 54(1), 99–106.

Kociołowicz-Wiśniewska, B. (2020). Medialne strategie autoprezentacji działaczek nacjonalistycznych organizacji kobiecych. Media-kultura-komunikowanie społeczne, 15(1), 115–130. DOI: https://doi.org/10.31648/mkks.5143

Kubica-Heller, G. (2006). Tęczowa flaga przeciwko wawelskiemu smokowi. Kulturowa interpretacja konfliktu wokół krakowskiego Marszu dla Tolerancji. Studia Socjologiczne, 183(4), 69–106.

Leszczyńska, K. (2016). Płeć w instytucje uwikłana. Reprodukowanie wzorów kobiecości i męskości przez świeckie kobiety i świeckich mężczyzn w organizacjach administracyjno-ewangelizacyjnych Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.

Martin, P. Y. (2003). “Said and done” versus “Saying and Doing”; Gendering Practices, Practicing Gender at Work. Gender and Society, 17(3), 342-366. DOI: https://doi.org/10.1177/0891243203017003002

Martin, P. Y. (2004). Gender As Social Institution. Social Forces, 82(4), 1249-1273. DOI: https://doi.org/10.1353/sof.2004.0081

Martin P. Y. (2006). Practising Gender at Work: Further Thoughts on Reflexivity. Gender, Work and Organisation, 13(3), 254-276. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-0432.2006.00307.x

Meret S. (2015). Charismatic female leadership and gender: Pia Kjærsgaard and the Danish People’s Party. Patterns of Prejudice, 49(1/2), 81–102. DOI: https://doi.org/10.1080/0031322X.2015.1023657

Mosse G. L. (1997). Nationalism & Sexuality. Respectability & Abnormal Sexuality in Modern Europe. New York: Howard Fertig, Inc.

Mrozik, A. (2012). Akuszerki transformacji. Kobiety, literatura i władza w Polsce po 1989 roku. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.

NARODOWCY.NET (2019). Kibol i Wszechpolak – to tak można? Retrieved from https://narodowcy.net/kibol-i-wszechpolak-to-tak-mozna/

Ostrowska, E. (2004). Matki Polki i ich synowie. Kilka uwag o genezie obrazów kobiecości i męskości w kulturze polskiej. In M. Radkiewicz (Ed.), Gender – konteksty (pp. 213–227). Kraków: Rabid.

Pankowski, R. (2010). The Populist Radical Right in Poland. The patriots. London and New York: Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203856567

Pettersson, K. (2017). Ideological dilemmas of female populist radical right politicians. European Journal of Women’s Studies, 24(1), 7–22. DOI: https://doi.org/10.1177/1350506815617978

Płatek, D. & Płucienniczak, P. (2017). Mobilising on the Extreme Right in Poland: Marginalization, Institutionalization, and Radicalization. In K. Jacobsson & E. Korolczuk (Eds.), Civil Society Revisited. Lessons from Poland (pp. 286-313). New York: Berghahn Books. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctvw04jx2.16

Policja. (2018). Obchody 100. Rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodległości. Retrieved from http://www.policja.pl/pol/aktualnosci/166172,Obchody-100-rocznicy-odzyskania-przez-Polske-Niepodleglosci.html

Ruta, M. (2018). My, nacjonalistki: Mężczyźni stosujący przemoc wobec kobiet. W domu – najczęściej Polacy, na ulicy – imigranci! Retrieved from http://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,23090679,my-nacjonalistki-mezczyzni-stosujacy-przemoc-wobec-kobiet-w.html

Scrinzi, F. (2017). Gender and women in the Front National discourse and policy: from ‘mothers of the nation’ to ‘working mothers’? New Formations, 91, 87-101. DOI: https://doi.org/10.3898/NEWF:91.05.2017

Smith, A. D. (2007) Nacjonalizm. Teoria, ideologia, historia. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

SMN.org.pl. (2020). Straż Marszu Niepodległości. Retrieved from https://smn.org.pl

Struzik, J. (2019). Solidarność queerowa. Mobilizacja, ramy idziałania ruchów queerowyh w Polsce. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Vieten, U. (2016). Far Right Populism and Women: The Normalisation of Gendered Anti-Muslim Racism and Gendered Culturalism in the Netherlands. Journal of Intercultural Studies, 37(6), 621-636. DOI: https://doi.org/10.1080/07256868.2016.1235024

Walczewska, S. (2000). Damy, rycerze, feministki. Kobiecy dyskurs emancypacyjny w Polsce. Kraków: Fundacja Kobieca „eFka”.

Wprost. (2018). Nowe informacje ws. frekwencji na marszu. Ile osób pojawiło się w Warszawie?. Retrieved from https://www.wprost.pl/historia/100-lat- niepodleglosci/10167709/nowe-informacje-ws-frekwencji-na-marszu-ile-osob-pojawilosie-w-warszawie.html

Yuval-Davis, N. (1996). Women and the biological reproduction of ‘the nation’. Women’s Studies International Forum, 19(1-2), 19-24. DOI: https://doi.org/10.1016/0277-5395(95)00075-5

Yuval-Davis, N. (1997). Gender & Nation. London: SAGE.

Zamojska, E. (2017). Naród, gender, popkultura. Nacjonalistyczne konstrukcje płci i seksualności w popkulturowej odsłonie. Kultura – społeczeństwo – edukacja, 12(2), 361-78. DOI: https://doi.org/10.14746/kse.2017.12.18

Zimniak-Hałajko, M. (2017). Ciało i wspólnota. Wokół prawicowej wyobraźni. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Zubrzycki. G. (2002). The Classical Opposition between Civil and Ethnic Models of Nationhood: Ideology, Empirical Reality and Social Scientific Analysis. Polish Sociological Review, 3, 275-295.

Zubrzycki, G. (2001). “We, the Polish Nation”: Ethnic and civic visions of nationhood in Post-Communist constitutional debates. Theory and Society, 30, 629-668. DOI: https://doi.org/10.1023/A:1013024707150