Dwie drogi, dwa ruchy i zdrada – Ukraińskie narracje o rewolucji na granicie i ludowym ruchu Ukrainy
PDF

Słowa kluczowe

Ukraine
People's Movement of Ukraine
Rukh
student protests
revolution
transformation

Jak cytować

Jędraszczyk , K. (2019). Dwie drogi, dwa ruchy i zdrada – Ukraińskie narracje o rewolucji na granicie i ludowym ruchu Ukrainy. Studia Europaea Gnesnensia, 19(19), 321–342. https://doi.org/10.14746/seg.2019.19.16

Abstrakt

The article analyzes the Ukrainian narrative concerning the role of student protests in Ukraine in October 1990. The narrative in question competes with much more widespread knowledge about the actions undertaken by the so-called Rukh (People’s Movement of Ukraine, Narodnyi Rukh Ukrajiny) and its leaders as the nation strove for independence. The memory of the so-called the Revolution on Granite is passed on by the participants of those events. Thanks to the inclusive narrative, also moderated by the state, the alternative repre-sentation of the past and historiography has no potential to provoke a conflict of memory, being merely a different interpretative approach indulging in hypothetical scenarios of development of Ukrainian democracy had the key demands of the protesters been met (early elections in 1991).

https://doi.org/10.14746/seg.2019.19.16
PDF

Bibliografia

"11 faktiw pro Wjaczesława Czornowoła [online]. UINP [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <http://www.memory.gov.ua/methodicmaterial/do-80-richchya-z-dnya-narodzhennya-v-yacheslava-chornovola>."

"24 roky tomu studentśka rewolucija na hraniti peremogła komunistycznu systemu [online]. Gazeta.ua [dostęp: 2014-10-17]. Dostępny w Internecie: <http://gazeta.ua/articles/history/_24-roki-tomu-studentska-revolyuciya-na-graniti-peremogla-komunistichnu-sistemu/587188>."

Assmann J. 2008, Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywani i polityczna tożsamość cywi-lizacji starożytnych, tłum. A. Kryczyńska-Pham, wstęp i red. R. Traba, Warszawa.

Bobownik Ju. 2008, Dijalnist’ Ukrajinśkoji studentśkoji społky (1989-1991 rr), Naukowi zapysky z ukrajinśkoji istoriji, 21.

Bobownik Ju. 2009, Wyniknennija ta dijalnist' Lwiwśkoho Studentśkoho Bratstwa w Ukrajini (1989-1994 rr) [online]. Ukrajinśkyj istorycznyj zbyrnyk, wyp. 12 [dostęp: 2019-01-10]. Dostępny w Internecie: <http://history.org.ua/JournALL/green/12/30.pdf>.

Bojko O.D. 2002, Ukrajina u 1985-1991 rr. Osnowni tendencji suspilni-politycznoho rozwytku, Kyjiw.

Burmaka 2019 [online]. YouTube [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <https://www.youtube.com/watch?v=5EGiqTJFFgA>.

Czomu studentśka rewolucija tak i lyszyłasia na hraniti? [online]. Day Kyiv [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <https://day.kyiv.ua/uk/article/panorama-dnya/chomu-studentska-revolyuciya-tak-i-lishilasya-na-graniti>.

Do 80-riczczia z dnia narodżenia Wjaaczesława Czornowoła [online]. UINP [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <http://www.memory.gov.ua/methodicmaterial/do-80-richchya-z-dnya-narodzhennya-v-yacheslava-chornovola>.

Do Istoriji Ruchu. 1993, Razbudowa derżawy, 5.

Donij O. 1995, Studentśka rewolucija na hraniti, Kyjiw.

Donij O., Synelnykow O. 1999, Istorija USS mowoju dokumantiw i faktiw. 1989-1999, Kyjiw.

Dymkowski M. 2003, Wprowadzenie do psychologii historycznej, Gdańsk.

Fotohronika studentśkoji rewoluciji 1990 roku [online]. Istoryczna Prawda [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <http://www.istpravda.com.ua/artefacts/2010/10/2/627/>.

Halbwachs M. 2014, Społeczne ramy pamięci, tłum. M. Król, Warszawa 2008.

Helbig A. The Cyberpolitics of Music in Ukraine’s 2004 Orange Revolution, Aspects of the Orange Revolution III, [w:] I. Bredies, A. Umland, V. Yakushik (red.), The context and dynamics of the 2004 Ukrainian Presidential Elections, Stuttgart.

Hrabowśkyj S. 2015, Rewoluciji na hraniti – 25. Czy zaswojeno uroky? [online]. Deń, 30.08.2015 [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <https://day.kyiv.ua/uk/article/podrobyci/revolyuciyi-na-graniti-25-chy-zasvoyeno-uroky>.

Hromenko S., Bondarczuk Ł. 2015, Perszyj Majdan. 25 rokiw Rewoluciji na hraniti? [online]. DT [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <https://dt.ua/socium/pershiy-maydan-25-rokiv-revolyuciyi-na-graniti-_.html>.

Hryczynśkyj B. 2006, Pytannija formy derżawnoho ustroju ta ideja federalizmu w pro-gramnych dokumentach i dijalnosti Suczasnych ukrajinśkych partij: polityko-istorycznyj aspakt, dys.kand.polit.nauk 23.00.02, Czerniwiećkyj nacionalnyj uniwersytet im. Jurija Fed’kowicza, Czerniwci.

Hurska-Kowalczyk L. 2014, Studencka „rewolucja na granicie” w kontekście przemian społeczno-politycznych w Ukraińskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej, Środkowo-Europejskie Studia Polityczne, 4.

Jędraszczyk K. 2013, Ludowy Ruch Ukrainy w życiu politycznym Ukrainy, [w:] A. Czwo-łek, M. Nowak-Paralusz, K. Gawron-Tabor (red.), Partie i systemy partyjne Europy Środ-kowo-Wschodniej. Dwie dekady doświadczeń, Toruń, s. 55-72.

Kapsamun I. 2017, Rewolucija na hraniti, 27 rokiw po tomu [online]. Deń, 2.10.2017 [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <http://m.day.kyiv.ua/uk/article/podrobyci/revolyuciya-na-graniti-27-rokiv-po-tomu>.

Matwijczuk Ja. Rewolucija na hraniti: neztobleni uroky [online]. Radio Swoboda [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <http://www.radiosvoboda.org/content/article/2176460.html>.

Metodyczne rekomendacje dostępne na stronach internetowych Ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej [online]. UINP [dostęp: 2017-12-12]. Dostępny w Internecie: <http://www.memory.gov.ua/methodicmaterial/25-ta-richnitsya-revolyutsii-na-graniti-metodichni-rekomendatsii-do-vidznachennya-u>.

Metodyczne rekomendacje Ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej: Metodyczni re-komendacji do widznaczennija u zahalnooswitnych nawczalnych zakładach 25-ji riczcznyci Rewoluciji na hraniti [online]. UINP [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <http://www.memory.gov.ua/methodicmaterial/25-ta-richnitsya-revolyutsii-na-graniti-metodichni-rekomendatsii-do-vidznachennya-u>.

Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. 2014, red. M. Saryusz-Wolska, R. Traba, współ. J. Kalicka, Warszawa.

Mołodiżna informacyjna spilnota ‘Sil” [online]. SIL [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <http://www.soli.com.ua>.

Nijakowski L. M. 2008, Polska polityka pamięci, Esej socjologiczny, Warszawa.

Oleś Donij: Rewolucija na hraniti – wtraczenyj szans dla Ukrajiny [online]. Rozmova [do-stęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <https://rozmova.wordpress.com/2013/10/28/oles-donij/>.

Radomski A. 2001, Badanie narracji historycznej: próba konceptualizacji kulturoznaw-czej, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio F, Historia LVI. Razrachowuwały my wykluczno na własny syły [online]. ZBRUC [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <https://zbruc.eu/node/42191>.

Rewolucija na hraniti w oblyczcziach – switlyny uczasnykiw protestu, 2014 [online]. Gazeta.ua, 17.10.2014 [dostęp: 2019-30-31]. Dostępny w Internecie: <http://gazeta.ua/articles/history/_revolyuciya-na-graniti-v-oblichchyah-svitlini-uchasnikiv-protestu/587360>.

Rewolucija na hraniti. U kożnoho swoja rewolucija [online] Rewolucija na hraniti [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <https://revnagraniti.wordpress.com/>.

Rewolucija na hraniti: busnt pokolinnia 1990-ch 2.10.2017 [online]. Politcom [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <https://politcom.org.ua/revoljucija-na-graniti-bunt-pokolinnja-1990>.

Rewolucija na hranini – Ce odni z najszczastliwiwszych dniw moho żyttia, 2013 [online]. Ukr Nationalism 15.10.2013 [dostęp: 2019-01-12]. Dostępny w Internecie: <http://ukrnationalism.com/interview/40-revoliutsiia-na-hraniti-tse-odni-z-naishchaslyvishykh-dniv-moho-zhyttia-viktor-roh.html>.

Seminar „Studentśka rewolucija na hraniti: mify, realiji, uroky” na kafedriu kulturołohiji [online]. NBIP 15.10.2013 [dostęp: 2019-01-12]. Dostępny w Internecie: <https://nubip.edu.ua/node/11092>.

Stryjek T. 2014, Ukraina przed końcem Historii. Szkice o polityce państw wobec pamięci, Warszawa.

Szanowśka O.A. 2003, Dżerelna baza doslidżennija istoriji Narodnoho Ruchu Ukrajiny, [w:] Intelihencija i włada. Serija: Istorija 1, s. 182-189.

Szapował W. 2007, Rol mołodi u serpnewych podijach 1991 r ta pozwy tok ukrajinśko-ho mołoziżnoho ruchu pislja rozpadu Radjanśkoho Sojuzu, [w:] Naukowi zapysky winnickoho uniwersytetu im. Mychajła Kocjubynskoho, 12, Serija Istorija zbirnyk naukowych prac, Wynnyca.

Topolski J. 2001, Wprowadzenie do historii, Poznań.

Torba V. 2016, The lesson of the Revolution on Granite, The Day, 4 October 2016 [online]. Day Kyiv, 15.10.2013 [dostęp: 2019-01-12]. Dostępny w Internecie:<http://m.day.kyiv.ua/en/article/day-after-day/lesson-revolution-granite>.

White H. 2000, Poetyka pisarstwa historycznego, Kraków.

Zinczenko O. 2015, Rewalucija na hraniti: nas można nazwaty cynikamy jaki hotowy za-hynuty za ideju. Interw’ju iż Ołesem Donijem, Wachtangom Kipiani, Tarasom Pro-chaśkom, Wiktorom Rogom, 02.10.2015 [online]. Ukrajinśka Prawda [dostęp: 2019-01-12]. Dostępy w Internecie: <http://www.istpravda.com.ua/ukr/articles/2015/1/2/148579/>.

Revolution on Granite 2019 [online]. Centrum Europejskie Natolin [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: .

Wywiad z M. Burmaką 20019 [online]. Centrum Europejskie Natolin [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: .

Materiały wideo

Bukowśkyj S. „Ukrajina: toćka widliku” – 2011 [online]. YouTube [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <https://www.youtube.com/watch?v=GxEa_9Q3JQA>.

Burmaka 2019 [online]. YouTube [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <https://www.youtube.com/watch?v=5EGiqTJFFgA>.

Czajka Ł. 16 dniw. Rewolucija na hraniti, Studija „Dywaky”, 2011 [online]. YouTube [do-stęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <https://www.youtube.co?/watch?v=7NY_icyX2Tg>.

Hajd-park po kyjiwśky, Ukrajinśka studia telewizyjnych filmiw, 1990 [online]. Ukraińska Prawda [dostęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <http://www.istpravda.com.ua/videos/2011/08/24/53284/>.

Ołeś Donij pro rewoluciju na hranini, Hromadske telebaczennja [online]. YouTube [do-stęp: 2019-03-31]. Dostępny w Internecie: <https://www.youtube.com/watch?v=cmqQ7ZdKxsw>.