Abstract
The goal of this article is to determine regularities concerning structural changes in the industrial and service sectors in Poland in the light of trends observable in the development of the world and national economies. The analysis embraces Poland in the years of the socio-economic transformation, but because of access to comparable data it focuses mainly on the years 2000–2014. Use is made of measures commonly applied in economic geography (employment, gross value added) and indicators based on them (mainly the structure and dynamics of change). First, the change in the role of the industrial and service sectors in the Polish economy as compared with other EU states is analysed in the light of the theoretical conceptions presented in the literature. Examined next are changes in the internal structure of the sectors and in the level of their innovativeness. The research showed there to be only slight changes in the role of the two sectors over the study period. Changes in the structure of the industrial sector tend towards its modernisation, which can signal steps taken for re industrialisation.
References
Acs Z.J., Varga A., 2002. Geography, endogenous growth, and innovation. International Regional Science Review 25: 132–148.
Atuahene-Gima K., 1996. Differential potency of factors affecting innovation performance in manufacturing and service firms in Australia. Journal of Product Innovation Management 13: 35–52.
Barras R., 1986. Towards a theory of innovation in services. Research Policy 15: 161–173.
Baumol W.J., 1968. Macroceonomics of unbalanced growth: Comment. American Economic Review 58(4): 896–897.
Becheikh N., Landry R., Amara N., 2006. Lessons from innovation empirical studies in the manufacturing sector: A systematic review of the literature from 1993–2003. Technovation
(5-6): 644–664; http:// dx.doi.org/ 10.1016/j.technovation.2005.06.016.
Bell D., 1973. The coming of post-industrial society: A venture in social forecasting. Basic Books, New York.
Brouwer E., 1997. Into innovation: Determinants and indicators. University of Amsterdam, Drukkerij Elinkwijk b.v., Utrecht.
Borowiec M., Dorocki S., Jenner, B., 2009. Wpływ zasobów kapitału ludzkiego na kształtowanie społeczeństwa informacyjnego i innowacyjności struktur przemysłowych (Effect of human capital resources on the formation of information society and innovativeness of industrialstructures). Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego 13: 95–109.
Chojnicki Z., 1999. Region w ujęciu geograficzno-systemowym (The region in a geographical-systemic approach). In: Chojnicki Z. (ed.), Podstawy metodologiczne i teoretyczne geografii. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań: 327–353.
Christopherson S., Martin R., Sunley P., Tyler P., 2014. Reindustrialising regions: rebuilding the manufacturing economy? Cambridge Journal of Regions, Economy and Society
(3): 351–358.
Clark C., 1940. The conditions of economic progress. Macmillan, London.
Coombs R., Miles I., 2000. Innovation, measurement and services: The new problematique. In Metcalfe J.S., Miles I. (eds), Innovation systems in the service economy, measurement
and case study analysis. Kluwer Academic Publishers, Boston: 85–103.
Cooper R.G., de Brentani U., 1991. New industrial financial services: what distinguishes the winners. Journal of Product Innovation Management 8(2): 75–90.
Daszkowska M., 1998. Usługi. Produkcja, rynek, marketing (Services.Production, market, marketing). Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
De Jong J.P.J., Bruins A., Dolfsma W., Meijaard J., 2003. Innovation in service firms explored: what, how and why? EIM Business & Policy Research Zoetermeer.
Dobrowolski Z.,2005. Koncepcja społeczeństwa informacyjnego Daniela Bella (Daniel Bell’s conception of information society). In: Sosińska-Kalata B., Przastek-Samokowa M. (eds), Od informacji naukowej do technologii społeczeństwa wiedzy. Wydawnictwo SBP, Warszawa.
Dominiak J., 2015. Zmiany struktury sektora usług w Polsce w latach 1995–2012 (Changes in the structure of the service sector in Poland in the years 1995–2012). Prace
Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego 29(2): 79–93.
Dominiak J., Hauke J., 2015. The changes of the service sector in Poland and other EU countries. In: Churski P., Kopczewska K. (eds), Studia Regionalia 41–42: 37–50.
Drejer I., 2003. Identifying innovation in surveys of services: a Schumpeterian perspective. Research Policy 33(3): 551–562.
Fagerberg J., Verspagen B., 2009. Innovation studies: The emerging structure of a new scientific field. Research Policy 38 (2): 218–233, http://dx.doi.org/10.1016/j.respol. 2008.12.006
Faulkner W., 1994. Conceptualizing knowledge used in innovation: A second look at the science-technology distinction and industrial innovation. Science, Technology & Human Values 19: 425–458.
Fisher A., 1939. Production, primary, secondary and tertiary. Economic Record 15(1): 24–38.
Fisher A.G.B., 1935. The clash of progress and security. Macmillan, London.
Fixler D.J., Siegel D., 1999. Outsourcing and productivity growth in services. Structural change and economic dynamics 10(2): 177–194.
Fourastié J., 1949. Le grand espoir du XXe siecle. Progress technique, progress economique, progress social. Presses Universitaires de France, Paris.
Fuchs V.R. (assisted by Irving Leveson), 1968. The service economy. National Bureau of Economic Research, New York.
Gajda W., 2015. Innowacyjność polskiego przemysłu na tle przemysłu światowego (Innovativeness of Polish in-dustry as compared with world industry). Prace Komisji
Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego 29(1): 42–55.
Galbraith J.K., 1967. The new industrial state. Houghton Mifflin, Boston.
Gallouj F., 2002. Innovation in the service economy. Edward Elgar, Cheltenham, UK.
Gallouj F., Weinstein O., 1997. Innovation in services. Research Policy 26(4–5): 537–556.
Gawlikowska-Heuckel K., 2014. Polityka przemysłowa i spójności wobec planów reindustrializacji Unii Europejskiej. Wnioski dla Polski (Industrial and cohesion policies in the light of EU reindustrialisation plans. Conclusions for Poland). Gospodarka Narodowa 5(273): 53–80.
Gershuny J., 1978. After industrial society? The emerging self-service economy. MacMillan Press, London and Basingstoke.
Giarini O., 1986. Coming of the service economy. Science and Public Policy 13(4): 209–215.
Gierańczyk W., 2009. Innowacyjność jako główny filar społeczeństwa informacyjnego Europy (Innovativeness as the chief pillar of Europe’s information society). Prace Komisji
Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego 13: 82–94.
Gierańczyk W., Rachwał T., 2012. Structural changes in the industry of Poland against the background of eastern European Union states. Quaestiones Geographicae 31(2): 83–93.
Golejewska A., 2012. Innowacyjność a konkurencyjność regionalna krajów Grupy Wyszehradzkiej w latach 1999–2008 (Innovativeness and regional competitiveness of Visegrad Group states in the years 1999–2008). Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego 19: 93–115.
Guzik R., Gwosdz K., Sobala-Gwosdz A., 2001. Regionalne zróżnicowanie usług dla biznesu w województwie małopolskim (Regional differences in business services in Małopolska). Folia Geographica, Series Oeconomica, XXXI-XXXII: 161–177.
Hauknes J., 1998. Services in innovation, innovation in services. SI4S Final Report, STEP Group, Oslo.
Heymann E., Vetter S., 2013. Europe’s re-industrialisation: The gulf between aspiration and reality. Deutsche Bank Research EU Monitor – European integration. Frankfurt am Main:
Deutsche Bank AG.
Hipp Ch., Grupp H., 2005. Innovation in the service sector: The demand for service-specific innovation measurement concepts and typologies. Research Policy 34(4): 517–535.
Howells J., Tether B., 2004. Innovation in services: Issues at stake and trends. INNOStudies 2001: ESRC Centre for Research on Innovation and Competition (CRIC), Institute of Innovation Research. Manchester, UK.
Ilnicki D., 2009. Przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju usług w Polsce. Teoretyczne i praktyczne uwarunkowania badań (Spatial differences in the level of service development in Poland. Theoretical and practical determinants of research). Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego 11.
Kabaj M., 1972. Elementy pełnego racjonalnego zatrudnienia w gospodarce socjalistycznej (Elements of full rational employment in a socialist economy). KIW, Warszawa.
Katouzian M.A., 1970. The development of the service sector: A new approach. Oxford Economic Papers 22: 362–382.
Kenessey Z., 1987. The primary, secondary, tertiary and quaternary sectors of the economy. Review of Income and Wealth 33: 359–385.
Kłosowski F., 2006. Sektor usług w gospodarce regionu tradycyjnego w warunkach transformacji i restrukturyzacji. Przykład konurbacji katowickiej. (The service sector in the economy
of a traditional region in the conditions of transformation and restructuring. An example of the Katowice conurbation). Uniwersytet Śląski, Katowice.
Kosała M., 2015. Innovation processes as a stimulant of internationalisation process of firms. Entrepreneurial Business and Economics Review 3(2): 65–84.
Kwiatkowski E., 1980. Teoria trzech sektorów gospodarki. Prezentacja i próba oceny (The theory of three economic sectors. Presentation and an assessment). PWN, Warszawa.
Müller K., Rammer Ch., Trüby J., 2009. The role of creative industries in industrial innovation. Innovation: Management, Policy & Practice 11(2): 148–168.
Menz L., 1965. Der tertiare Sektor. Polygraphischer, Zurich.
Miles I., 2000. Services innovation: coming of age in the knowledge-based economy. International Journal of Innovation Management 4(4): 371–389.
Miles I., 2005. Innovation in services. In: Fagerberg J., Mowery R., Nelson R. (eds), The Oxford Handbook of Innovation.
Oxford University Press, Oxford: 433–458.
Niedzielski P., Rychlik K., 2007. Innowacje w sektorze produkcyjnym i usługowym – odmienność czy podobieństwo? (Innovation in the manufacturing and service
sectors – differences or similarities?) Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego 356, Ekonomiczne Problemy Usług 7, Szczecin.
Niedzielski P., Rychlik K., Markiewicz J., 2008. Innowacyjność przedsiębiorstw sektora usług – nowe ścieżki rozwoju (Innovativeness of enterprises in the service sector:
new development paths). Materiały IV Konferencji Naukowej z cyklu: Wiedza i Innowacje, Fundusze Unijne w rozwoju nauki i gospodarki. Uniwersytet Jagielloński, Kraków,
http://www.instytut.info/IVkonf/referaty/Niedzielski.pdf.
Nowak P., 2012. Poziom innowacyjności polskiej gospodarki na tle krajów UE (Level of innovativeness of the Polish economy as compared with the EU states). Prace Komisji
Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego 19: 142–152.
Nowosielska E., 1994. Sfera usług w badaniach geograficznych: główne tendencje rozwojowe ostatniego dwudziestolecia i aktualne
problemy badawcze (Services in geographical studies. Main trends in their development in the last two decades and current research problems). Zeszyty IGiPZ PAN 22.
Osiński S., 2004. Changes in Poland’s industry after 1989. Miscellanea Geographica 249–261.
Pavitt K., 1979. Technical innovation and industrial development: 1. The new causality. Futures 11(6): 458–470.
Pavitt K., 1980. Technical innovation and industrial development: 2. The dangers of divergence. Futures 12(1): 35–44.
Podręcznik Oslo. Zasady gromadzenia i interpretacji danych dotyczących innowacji. 2008. Warszawa (translation of Oslo Manual 2005, OECD, Eurostat).
Prajogo D.I., 2006. The relationship between innovation and business performance – a comparative study between manufacturing and service firms. Knowledge and Process Management 13: 218–225.
Rachwał T., 2011. Transformations of the employment structure as an expression of the transformation of the Polish industry against the background of the European Union.
Bulletin of Geography, Socio-economic series 15: 5–25.
Rachwał T., 2013. Rola przedsiębiorstw przemysłowych w rozwoju gospodarki opartej na wiedzy (Role of industrial enterprises in the development of a knowledge-based
economy). Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego 21: 189–211.
Rachwał T., 2015. Structural changes in Polish industry after 1989. Geographia Polonica 88(4), 575–605.
Rogoziński K., 1993. Usługi rynkowe (Market services). Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań.
Rogoziński K., 2004. Innowacyjnośc i nowa taksonomia usług (Innovativeness and a new taxonomy of services). Wiadomości statystyczne 4: 43–55.
Schroeder R.G., Scudder G.D., Dawn R.E., 1989. Innovation in manufacturing. Journal of Operations Management 8(1): 1–15.
Sirilli G., Evangelista R., 1998. Technological innovation in services and manufacturing: Results from Italian surveys. Research Policy 27(9): 881–899.
Świadek A., 2015. Technologie a innowacje w polskim systemie przemysłowym (Technologies and innovations in the Polish manufacturing system). Studia Ekonomiczne PAN 3 (86): 345–365.
Tether B., 2005. Do services innovate (differently)? Insights from the European Innobarometer Survey. Industry and Innovation 12: 153–184.
Toffler A., 1985. Trzecia fala (The third wave). PIW, Warszawa.
Tokarz A., 2009. Zasoby ludzkie jako determinanta innowacyjności przedsiębiorstw usługowych (Human resources as a determinant of the innovativeness of service enterprises). Materiały konferencji Zarządzanie organizacjami usługowymi, Poznań, http://www.uslugi.ue.poznan.pl/file/129_462938426.doc
Werwicki A., 1998. Zmiany paradygmatu geografii usług (Changes in the paradigm of the geography of services). Przegląd Geograficzny 70 3–4.
Zioło Z., 2012. Miejsce innowacyjności w kształtowaniu procesów rozwoju gospodarczego układów przestrzennych (Place of innovativeness in the economic development of spatial systems). Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego
Towarzystwa Geograficznego 20: 9–32.
License
© Faculty of Geographical and Geological Sciences, Adam Mickiewicz UniversityThis work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 License.