Keywords
geotourism
geoconservation
geopark
Drawskie Lake District
north-western Poland
How to Cite
Abstract
The geotourism potential of ten geosites, occurring within the Drawskie Lake District, north-western Poland, was evaluated to demonstrate the need for the establishment of a geopark named “Postglacial land of the Drawa and Dębnica rivers”. Each site was investigated in respect of its scientific (geological and geomorphological), educational, economic, conservation, and added values. It has been found that two geosites, being also cultural heritage sites (Drahim Castle and Pottery Settlement in Sikory), have the greatest geotourism potential. Different aspects of inanimate nature are promoted in both geosites. Thanks to the existence of such objects there is a good chance for the successful development of geotourism, which is a tool for the sustainable socio-economic development of the region.
References
Alexandrowicz Z., Miśkiewicz K., 2016. Geopark – od idei do realizacji, ze szczególnym uwzględnieniem Polski (Geopark – from the concept to implementation, with special reference to Poland). Chrońmy Przyrodę Ojczystą 72 (4): 243–253.
Bartkowski T., 1972. Strefa marginalna stadiału pomorskiego w aspekcie deglacjacji strefowej (na wybranych przykładach z Pojezierza Drawskiego i Miastkowskiego na Pomorzu) (Marginal zone of the Pomeranian Phase in terms of deglaciation zone (selected examples of Drawskie Lake District and Miastkowskie Lake District in Pomerania). Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią 25: 7–60.
Bednarek J., 2016. Zamki i warownie. Online: http://www.zamkipolskie.com/staredrawsko/staredrawsko.html (accessed 10 February 2016).
Bojar-Fijałkowski G., 1974. Legendy znad drawskich jezior (Legends from the Drawa Lakes. Koszalińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, Koszalin.
Borówka R.K., Cedro B., Duda T., Woziński R., 2008. Obiekty geoturystyczne na wyspie Wolin oraz ocena ich przydatności dla potrzeb turystyki edukacyjnej (Geotouristic objects on the island of Wolin and the assessment of their suitability for educational tourism). In: Dutkowski M. (ed.), Problemy turystyki i rekreacji, Wyd. Oficyna In Plus, Szczecin 1: 101–109.
Bremer F., 1994. Geologische Karte von Mecklenburg-Vorpommern. Übersichtskarte 1:500 000 – Oberfläche. Geologisches Landesamt MV, Schwerin.
Bruschi, V. M., Cendrero, A., 2005. Geosite Evaluation; Can we measure intangible values? Il Quaternario 18 (1): 293–306.
Buczek-Kowalik M., Mitura T., Klamar R., 2013. Ecomuseums – a new tourism product on the example of the Hole ecomuseum. Annales UMCS, Sectio B, Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia 68 (1): 57–68.
Cedro B., Borówka R.K., Duda T., 2008. Ocena walorów geoturystycznych wyspy Bornholm (Assessment of geotouristic values of Bornholm). In: Dutkowski M. (ed.), Problemy turystyki i rekreacji 1: 111–118.
Coratza, P., & Giusti, C. (2005). Methodological proposal for the assessment of the scientific quality of geomorphosites. Il Quaternario 18(1): 305–313.
Dmytrowski P., Kicińska A., 2011. Waloryzacja geoturystyczna obiektów przyrody nieożywionej i jej znaczenie w perspektywie rozwoju geoparków (Geotouristic valorization of inanimate objects and its importance in the perspective of geoparks development). Problemy Ekologii Krajobrazu, Kielce 29: 11–20.
Dobracka E., 2009a. Szczegółowa mapa geologiczna Polski 1:50 000, arkusz Połczyn-Zdrój, nr 158 (Detailed geological map of Poland 1:50 000, sheet Połczyn-Zdrój, No. 158). Narodowe Archiwum Geolgiczne PIG-PIB, Warszawa.
Dobracka E., 2009b. Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski 1:50 000, arkusz Połczyn-Zdrój, nr 158 (Explanations for the Detailed geological map of Poland 1:50 000, sheet Połczyn-Zdrój, No. 158). Narodowe Archiwum Geolgiczne PIG-PIB, Warszawa.
Dobracka E., Lewandowski J., 2002. Strefa marginalna fazy pomorskiej lobu Parsęty (Pomorze Środkowe) (Marginal zone of the Pomeranian phase of Parsęta Lobe (Middle Pomerania. In: Dobracki R., Lewandowski J., Zieliński T. (eds.), Plejstocen Pomorza Środkowego i strefa marginalna lobu Parsęty – IX Konferencja „Stratygrafia Plejstocenu Polski”. PIG Oddz. Pomorski – Szczecin, Uniwersytet Śląski, Wydz. Nauk o Ziemi, Sosnowiec: 109–117.
Dobracki R., 2002a. Punkt widokowy – Spyczyna Góra (Viewpoint – Spyczyna Hill). In: Dobracki R., Lewandowski J., Zieliński T. (eds.), Plejstocen Pomorza Środkowego i strefa marginalna lobu Parsęty – IX Konferencja „Stratygrafia Plejstocenu Polski”. PIG Oddz. Pomorski – Szczecin, Uniwersytet Śląski, Wydz. Nauk o Ziemi, Sosnowiec, Field trips guide: 125.
Dobracki R., 2002b. Wycieczka terenowa – trasa I, 6 września 2002r. (Field trip – route I, 6th Sept. 2002). In: Dobracki R., Lewandowski J., Zieliński T. (eds.), Plejstocen Pomorza Środkowego i strefa marginalna lobu Parsęty – IX Konferencja „Stratygrafia Plejstocenu Polski”. PIG Oddz. Pomorski – Szczecin, Uniwersytet Śląski, Wydz. Nauk o Ziemi, Sosnowiec, Field trips guide: 129–130.
Dowling R. J., 2013. Global Geotourism – An Emerging Form of Sustainable Tourism. Czech Journal of Tourism 2 (2): 59–79.
DSI [Drawskie Strony Intermetowe], 2016. W powiecie drawskim – znajdź atrakcję: Głaz Tempelburg. Online: http://turystyka.dsi.net.pl/template/miejsca/czaplinek-ciekawe-miejsca/item/99-g%C5%82az-tempelburg.html (accessed: 10 February 2016).
Duda T., Borówka R.K., Cedro B., 2008. Inwentaryzacja obiektów geoturystycznych na obszarze archipelagu Wysp Estońskich (Inventory of the geotouristic objects on the area of Estonian archipelago). In: Dutkowski M. (ed.), Problemy turystyki i rekreacji, Wyd. Oficyna In Plus, 1: 119–129.
Głąbiński Z. (ed.), 2009. Tajemnice krajobrazów Pomorza Zachodniego. Przewodnik dla dociekliwych (Secrets of the landscapes of Western Pomerania. A guide for the curious). Wyd. Forum Turystyki Regionów, Szczecin.
Górska-Zabielska M., 2008. Fennoskandzkie obszary alimentacyjne osadów akumulacji glacjalnej i glacjofluwialnej lobu Odry (Fennoscandian mother regions of glacial and glaciofluvial deposits of the Odra lobe (north-western Polandand north-eastern Germany). Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 78.
Górska-Zabielska M., 2010: Głazy narzutowe w Wielkopolsce (Erratic boulders in Wielkopolska). Prace i Studia z Geografii i Geologii 18: 1–69.
Górska-Zabielska M., 2013. Lapidarium w Żurawcu na Pojezierzu Drawskim, Pomorze środkowe (Petrographic garden in Żurawiec, the Drawskie Lake District, Middle Pomerania). Przegląd Geograficzny 85 (3): 435–454.
Górska-Zabielska M., Nowicka N., Zawieja J., 2015. Georóżnorodność i walory geoturystyczne Drawieńskiego Parku Narodowego, NW Polska (Geodiversity of the Drawa National Park, NW Poland). Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego Państwowego Instytutu Badawczego 463: 1–42.
Górska-Zabielska M., Zabielski R., 2016a. O możliwościach rozwoju geoturystyki w Pruszkowie i okolicy (The possibilities of tourism development in Pruszków and the surrounding area). In: Młynarczyk Z., Zajadacz A., (eds.), Uwarunkowania i plany rozwoju turystyki. Turystyka przyrodnicza i uwarunkowania jej rozwoju. Turystyka i Rekreacja – Studia i Prace 18: 27–39.
Górska-Zabielska M., Zabielski R., 2016b (in press). Walory geoturystyczne miasta na przykładzie Pruszkowa (Geotouristic values of a town on the example of Pruszków). Space – Society – Economy, Łódź.
Gray M., 2004. Geodiversity: Valuing and Conserving Abiotic Nature. Wiley, Chichester.
Gruszka B., Heliasz Z., Lewandowski J., 2002. Stanowisko nr 6 – Lipowa Góra. Środowisko sedymentacji w strefie supraglacjalnej (Site No. 6 – Lipowa Hill. Sedimentological environment in a supraglacial zone). In: Dobracki R., Lewandowski J., Zieliński T. (eds.), Plejstocen Pomorza Środkowego i strefa marginalna lobu Parsęty – IX Konferencja „Stratygrafia Plejstocenu Polski”. PIG Oddz. Pomorski – Szczecin, Uniwersytet Śląski, Wydz. Nauk o Ziemi, Sosnowiec, Field trips guide: 167–171.
Hołubczat E., 2010: Drawieński Park Narodowy 1990–2010 (Drawa National Park 1990–2010). In: Januszewski S. (ed.), Ekomuzeum rzeki Drawy. Wydawca: Drawieński Park Narodowy. Fundacja Otwartego Muzeum Techniki: 13–20.
Kamieńska K., Giemza A., 2013. Inwentaryzacja geostanowisk na obszarze projektowanego Geoparku Polodowcowa Kraina Drawy i Dębnicy (Inventory of geosites on an area of the planned Geopark Postglacial Land of the Drawa and Dębnica Rivers). POLGEOL S.A. Zakład w Gdańsku.
Kamieńska K., Giemza A., 2014. Inwentaryzacja geostanowisk na obszarze projektowanego Geoparku Polodowcowa Kraina Drawy i Dębnicy (Inventory of geosites on an area of the planned Geopark Postglacial Land of the Drawa and Dębnica Rivers). Przegląd Geologiczny 62 (1): 15–21.
Kłysz P., 1992: Osady czwartorzędowe cementacji węglanowej w okolicy Czaplinka na Pojezierzu Drawskim (Quaternary deposits of carbonate cementation at Czaplinek, Drawskie Lake District). Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, Ser. A, Geografia Fizyczna 44: 93–101.
Kostrzewski A., 1998. Georóżnorodność rzeźby jako przedmiot badań geomorfologii (Relief geodiversity as an object of geomorphological studies). In: Pękala K. (ed.), Główne kierunki badań geomorfologicznych w Polsce. Stan aktualny i perspektywy, IV Zjazd Geomorfologów Polskich, Lublin, 3–6.06.2998, Referaty i komunikaty, Wyd. UMCS: 11–16.
Kostrzewski A., 2011. The role of relief geodiversty in geomorphology. Geographia Polonica, 84(Sp. Iss. Pt 2): 69–74.
Kot R., 2006. Problem określenia georóżnorodności na przykładzie fordońskiego odcinka dolnej Wisły. Regionalne Studia Ekologiczno-Krajobrazowe (The problem of determining the geodiversity on the example of Fordon part of the lower Vistula. Regional Studies on Ecology – Landscape). Problemy Ekologii Krajobrazu 16: 227–240.
Kot R., Leśniak K., 2006. Ocena georóżnorodności za pomocą miar krajobrazowych – podstawowe trudności metodyczne (Assessment of geodiversity with the help of landscape measurements – basic methodical difficulties). Przegląd Geograficzny 78 (1): 25–45.
Kozarski S., 1986. Skale czasu a rytm zdarzeń geomorfologicznych vistulianu na Niżu Polskim (Time scales and the rhythm of geomorphological events of Vistulian on the Polish Lowlands). Czasopismo Geograficzne 57: 247–270.
Kozarski S., 1988. Time and dynamics of the Last Scandinavian Ice-Sheet retreat from northwestern Poland. Geographia Polonica 55: 91–101.
Kozarski S., 1995. Deglacjacja północno-zachodniej Polski: warunki i transformacja geosystemu (~20 ka – 10 ka BP) (Deglaciation of the north-western Poland: conditions and geosystem transformation (~20 ka – 10 ka BP)). IGiPZ PAN, Dokumentacja Geograficzna 1, 82 p.
Kozłowski S., 1997. Prognoza ochrony georóżnorodności w Polsce (Intension to protect the geodiversity in Poland). Przegląd Geologiczny, 5: 489–496.
Kubalíková, L., 2013. Geomorphosite assessment for geotourism purposes. Czech Journal of Tourism 2(2): 80–104.
Liedtke H., 1981. Die nordischen Vereisungen in Mitteleuropa. Forschungen zur deutschen Landeskunde, 204 p.
Marks L. 2011. Quaternary Glaciations in Poland. Developments in Quaternary Science 15: 299–303.
Marks L., 2002. Last Glacial Maximum in Poland. Quaternary Science Reviews 21: 103–110.
Marsz A., 1971. Zmiany linii brzegowej jeziora Komorze (Pojezierze Drawskie) (Changes of the shoreline of Komorze Lake (Drawskie Lake District). Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią 24: 187–197.
Marsz A., 1973. Niektóre zagadnienia geomorfologii bezpośredniego przedpola zasięgu stadiału pomorskiego na Pojezierzu Drawskim (na przykładzie obrzeżenia rynny marginalnej Drawsko-Pile) (Some issues of geomorphology of the immediate foreground of the ice sheet extent during the Pomeranian phase in the area of the Drawskie Lake District (an example of the margin of the marginal tunel valley of the Drawsko-Pile Lake). Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią 26: 97–141.
Mazurek M., 2006. Wypływy wód podziemnych w południowej części dorzecza Parsęty (Groundwater outflows in the southern part of the Parsęta catchment). Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią 57: 101–118.
Mazurek M., Paluszkiewicz Re., Piotrowska I., 2010. Walory turystyczne sieci dolinnej w dorzeczu Parsęty (The tourist attractions of the river network in the Parsęta catchment). Krajobraz a turystyka. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego 14: 229–242.
Meyer B., 2010. Aktywność samorządu lokalnego jako element potencjału turystycznego na przykładzie wybranych gmin województwa zachodniopomorskiego (The activity of local self-government as part of the tourism potential based on selected municipalities of West Pomeranian Province). Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego 590, Ekonomiczne problemy usług 52: 23–32.
MS [Ministerstwo Środowiska], 2016. Kierunki badań w dziedzinie geologii środowiskowej (na lata 2008–2015). Online: http://www.mos.gov.pl/g2/kategoriaPliki/2009_04/01_geol_srodowiskowa.pdf (accessed 11 November 2016).
Najwer A., Zwoliński Z., 2014a. Semantyka i metodyka oceny georóżnorodności – przegląd i propozycja badawcza (Semantics and geodiversity assessment methods – review and research proposal). Landform Analysis 26: 115–127.
Najwer A., Zwoliński Z., 2014b. The landform geodiversity assessment method – a comparative analysis for Polish and Swiss mountainous landscape. IGU 2014 Book of Abstracts: 1201.
Najwer A., Zwoliński Z., 2015. Geomorphometry-based method of landform assessment for geodiversity. EGU General Assembly 2015 Conference Abstracts 17: 980.
Najwer A., Borysiak J., Gudowicz J., Mazurek M., Zwoliński Z., 2016. Geodiversity and biodiversity of the postglacial landscape (Dębnica river catchment, Poland). Quaestiones Geographicae 35(1): 5–28.
Nita J., 2007. Waloryzacja budowy geologicznej dla potrzeb zachowania georóżnorodności (Valorization of the geological structure to maintain the geodiversity conservation). In: Kistkowski M., Korwel-Lejkowska B. (eds.), Waloryzacja środowiska przyrodniczego w planowaniu przestrzennym, Gdańsk–Warszawa: 111–115.
Panizza, M., 2001. Geomorphosites: concepts, methods and example of geomorphological survey. Chinese Science Bulletin 46-Suppl.: 4–6.
Pereira P., Pereira D., Caetano Alves M.I, 2007. Geomorphosite assessment in Montesinho Natural Park (Portugal). Geographica Helvetica 62(3): 159–168.
Pereira, P., Pereira, D. 2010. Methodological guidelines for geomorphosite assessment. Géomorphologie: relief, processus, environnement 1(3): 215–222.
PIG-PIB [Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy], 2016. Polish Central Register of Geosites. Online: geoportal.pgi.gov.pl/portal/page/portal/geostanowiska/ (accessed 11 November 2016).
Pralong, J. P., 2005. A method for assessing tourist potential and use of geomorphological sites. Géomorphologie: relief, processus, environnement 1(3): 189–196.
Radwanek-Bąk B., Laskowicz I., 2012. Ocena georóżnorodności jako metoda określania potencjału geoturystycznego obszaru (Valorization of geodiversity as a method of geotourism potential assesment). Annales UMCS, Sectio B 67 (2): 77–95.
Reynard E., 2004. Protecting stones: conservation of erratic blocks in Switzerland. In: Přikryl R. (ed.), Dimension Stone. New Perspectives for a Traditional Building Material. Prague, 14–17.06.2004, Leiden, A.A.Balkema Publishers: 3–7.
Reynard E., 2005. Geomorphological sites, public policies and property rights. Conceptualization and examples from Switzerland. Il Quaternario 18(1): 321–330.
Reynard E., Fontana G., Kozlik L., Scapozza C., 2007. A method for assessing «scientific» and «additional values» of geomorphosites. Geographica Helvetica 62(3): 148–158.
Rinterknecht V. R., Marks L., Piotrowski J. A., Raisbeck G. M., Yiou F., Brook E. J., Clark P. U., 2005. Cosmogenic 10Be ages on the Pomeranian Moraine, Poland. Boreas 34: 186–191.
Reynard E., 2005. Geomorphological sites, public policies and property rights. Conceptualization and examples from Switzerland. Il Quaternario 18(1): 321–330.
Reynard E., Fontana G., Kozlik L., Scapozza C., 2007. A method for assessing «scientific» and «additional values» of geomorphosites. Geographica Helvetica 62(3): 148–158.
Rinterknecht V. R., Marks L., Piotrowski J. A., Raisbeck G. M., Yiou F., Brook E. J., Clark P. U., 2005. Cosmogenic 10Be ages on the Pomeranian Moraine, Poland. Boreas 34: 186–191.
Serrano Cañadas, E., & Gonzáles-Trueba, J. J., 2005. Assessment of geomorphosites in natural protected areas: the Picos de Europa National Park (Spain). Géomorphologie: relief, processus, environnement 1(3): 197–208.
Sołowiej D., 1992. Podstawy metodyki oceny środowiska przyrodniczego człowieka (Basics of methodology to evaluate the natural environment of man). Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Warowna J., Zgłobicki W., Kołodyńska-Gawrysiak R., Migoń P., Kiebała A., 2013. Dziedzictwo geomorfologiczne Polski jako atrakcja turystyczna (Geomorphological heritage of Poland as touristic attractions). Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie 15(37/4): 328–334.
Zaręba D., 2010: Ekoturystyka. Wyzwania i nadzieje (Ecotourism. Challenges and hopes). Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Zbucki Ł., 2012. Aktywność geoturystyczna mieszkańców Niziny Południowopodlaskiej (The geotourist activity of inhabitants of the Southern Podlasie Lowland). Annales UMCS, Sectio B 67(2): 129–136.
Zgłobicki W., Baran-Zgłobicka B., 2013. Geomorphological Heritage as a Tourist Attraction. A Case Study in Lubelskie Province, SE Poland. Geoheritage 5: 137–149.
Zgłobicki W., Brzezińska-Wójcik T., Gawrysiak L., Harasimiuk M., 2007. Geomorphosites of Lublin region as a tool for the development of geotourism. In: Harasimiuk M., Brzezińska-Wójcik T., Dobrowolski R., Mroczek P., Warowna J. (eds.), Geological structure of Lublin region and problems of lithosphere conservation. Maria Curie-Skłodowska University, Lublin: 271–277.
Zouros N., 2005. Assessment, protection, and promotion of geomorphological and geological sites in the Aegean area, Greece. Géomorphologie: felief, processus, enivronnement 1(3): 227–234.
Zouros N., 2007. Geomorphosite assessment and management in protected areas of Greece. Case study of the Lesvos Island – coastal geomorphosites. Geographica Helvetica 62(3): 169–180.
Zwoliński Z., 2004. Geodiversity. In: Goudie A. S. (ed.), Encyclopedia of Geomorphology, vol. 1, Routledge: 417–418.
Zwoliński Z., 2009. The routine of landform geodiversity map design for the Polish Carpathian Mts. In: Rojan E, Łajczak A.(eds.), Geoecology of the Euroasiatic Alpids. Landform Analysis 11: 79–87.
Zwoliński Z., 2010. Aspekty turystyczne georóżnorodności rzeźby Karpat (Touristic aspects of geodiversity of the Carpathians Mts.). Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG 14: 316–327.
Zwoliński Z., Stachowiak J., 2012. Geodiversity map of the Tatra National Park for geotourism. Quaestiones Geographicae 31(1): 99–107.