Keywords
opening/enclosing landscape process
cultural transformation
Poland
How to Cite
Abstract
The issues of aesthetic assessment of landscapes has now become important due to the need of rational and balanced cultural landscape management and the implementation of the provisions of the European Landscape Convention. The aim of this article is to show the methodology of the assessment and interpretation of the degree of the current openness of the cultural landscape of Poland as an effect of a historical process. The chronological analysis made it possible to single out stages of opening/enclosing of the landscapes of Poland with reference to crucial natural, historical and cultural factors. The degree of landscape openness may be treated as a synthetic indicator of the natural and cultural environment evolution. When a landscape type is viewed as a result of natural and anthropogenic processes, the analysis of proportions between the surface of natural and cultural elements becomes of prime importance. In the historical times, the process of landscape enclosing was not unidirectional. Four stages of transformation of cultural landscapes in Poland have been distinguished. These stages are characterized by differences of the landscape openness. It can be interpreted as the result of cultural metamorphosis.
References
Antrop M., 1998. Landscape change: Plan or chaos? Landscape and Urban Planning 41: 155-161.
Antrop M., 1998. Landscape change: Plan or chaos? Landscape and Urban Planning 41: 155-161.
Antrop M., 2003. The role of cultural values in modern landscapes: the Flemish example. In: Palang H., Fry G. (eds), Landscape interfaces: cultural heritage in changing landscapes. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, Landscape series 1: 91-108.
Antrop M., 2003. The role of cultural values in modern landscapes: the Flemish example. In: Palang H., Fry G. (eds), Landscape interfaces: cultural heritage in changing landscapes. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, Landscape series 1: 91-108.
Antrop M., 2004. Multifunctionality and values in rural and suburban landscapes. In: Brandt J., Vejre H. (eds), Multifunctional landscapes. Vol. 1. Theory, values and history. WIT, Southampton, Advances in ecological sciences 14: 165-180.
Antrop M., 2004. Multifunctionality and values in rural and suburban landscapes. In: Brandt J., Vejre H. (eds), Multifunctional landscapes. Vol. 1. Theory, values and history. WIT, Southampton, Advances in ecological sciences 14: 165-180.
Antrop M., 2005. Why landscapes of the past are important for the future. Landscape and Urban Planning 70(1/2): 21-34.
Antrop M., 2005. Why landscapes of the past are important for the future. Landscape and Urban Planning 70(1/2): 21-34.
Antrop M., Van Eetvelde V., 2000. Holistic aspects of suburban landscapes: visual image interpretation and landscape metrics. Landscape and Urban Planning 50(1/3): 43-58.
Antrop M., Van Eetvelde V., 2000. Holistic aspects of suburban landscapes: visual image interpretation and landscape metrics. Landscape and Urban Planning 50(1/3): 43-58.
Bogdanowski J., 1999. Metoda jednostek i wnętrz architektoniczno- krajobrazowych (JARK-WAK) w studiach i projektowaniu (Method of units and architectural-landscape interior (JARK-WAK) in the study and designing). Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.
Bogdanowski J., 1999. Metoda jednostek i wnętrz architektoniczno- krajobrazowych (JARK-WAK) w studiach i projektowaniu (Method of units and architectural-landscape interior (JARK-WAK) in the study and designing). Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.
Brossard T., Wieber J.C., 1984. Le paysage: trois définitions, un mode d’analyse et cartographie (Landscape, three definitions, analysis and mapping). L’ Espace Géographique 1 : 5-12.
Brossard T., Wieber J.C., 1984. Le paysage: trois définitions, un mode d’analyse et cartographie (Landscape, three definitions, analysis and mapping). L’ Espace Géographique 1 : 5-12.
Brossard T., Joly D., 1988. Contribution á l’étude du paysage visible (Contribution to the visible landscape). Gestion informatique et traitement des données, Cahiers de géographie de Besançon, Seminaires et notes de recherches 29: 179-191.
Brossard T., Joly D., 1988. Contribution á l’étude du paysage visible (Contribution to the visible landscape). Gestion informatique et traitement des données, Cahiers de géographie de Besançon, Seminaires et notes de recherches 29: 179-191.
Brossard T., Joly D., 1996 Mapping the visual content of landscape; a regional approach by means of Corine Land Cover and digital elevation model. IALE International Conference “Landscape transformation in Europe. Practical and theoretical aspects” 12 October 1996, Warsaw.
Brossard T., Joly D., 1996 Mapping the visual content of landscape; a regional approach by means of Corine Land Cover and digital elevation model. IALE International Conference “Landscape transformation in Europe. Practical and theoretical aspects” 12 October 1996, Warsaw.
Chmielewski T., 2012. Systemy krajobrazowe Struktura - funkcjonowanie - planowanie (Landscape systems. Structure- -function-planning). Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Chmielewski T., 2012. Systemy krajobrazowe Struktura - funkcjonowanie - planowanie (Landscape systems. Structure- -function-planning). Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Cabouret M., 1984. Les pasysages agraires de l ‘Europe du nord (Agrarian landscapes of northern Europe). In : Paysages agraires et sociétés D.I.E.M. Paris 6-7: 253-292.
Cabouret M., 1984. Les pasysages agraires de l ‘Europe du nord (Agrarian landscapes of northern Europe). In : Paysages agraires et sociétés D.I.E.M. Paris 6-7: 253-292.
Dubos R., 1970. Pochwała różnorodności. PIW. Warszawa.
Dubos R., 1970. Pochwała różnorodności. PIW. Warszawa.
Forczek-Brataniec U., 2008. Widok z drogi. Krajobraz w percepcji dynamicznej (View from the road. Landscape in the perception of dynamic). Wydawnictwo Elamed, Katowice.
Forczek-Brataniec U., 2008. Widok z drogi. Krajobraz w percepcji dynamicznej (View from the road. Landscape in the perception of dynamic). Wydawnictwo Elamed, Katowice.
Latocha A., 2009. Land use changes and longer-term human- environment interactions in a mountain region, (Sudetes Mountains, Poland). Geomorphology 108: 48-57. doi:10.1016/j.geomorph.2008.02.019.
Latocha A., 2009. Land use changes and longer-term human- environment interactions in a mountain region, (Sudetes Mountains, Poland). Geomorphology 108: 48-57. doi:10.1016/j.geomorph.2008.02.019.
Małachowicz E., 1994. Konserwacja i rewaloryzacja architektury w zespołach i krajobrazie. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław.
Małachowicz E., 1994. Konserwacja i rewaloryzacja architektury w zespołach i krajobrazie. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław.
Markuszewska I., 2013. Changes of agricultural landscape pattern - non-natural driving forces analyzing based on the north-western region of Poland. Quaestiones Geographicae 32(1): 5-14.
Markuszewska I., 2013. Changes of agricultural landscape pattern - non-natural driving forces analyzing based on the north-western region of Poland. Quaestiones Geographicae 32(1): 5-14.
Maruszczak H., 1988. Zmiany środowiska przyrodniczego kraju w czasach historycznych (Environmental changes in historical period). In: Starkel L. (ed.), Geografia Polski. Środowisko przyrodnicze. Wszechnica PAN, Ossolineum, Wroclaw.
Maruszczak H., 1988. Zmiany środowiska przyrodniczego kraju w czasach historycznych (Environmental changes in historical period). In: Starkel L. (ed.), Geografia Polski. Środowisko przyrodnicze. Wszechnica PAN, Ossolineum, Wroclaw.
Meeus J.H.A., 1993. The major landscapes of Europe. Research and Desing Studio, Arnhem. (unpublished).
Meeus J.H.A., 1993. The major landscapes of Europe. Research and Desing Studio, Arnhem. (unpublished).
Meeus J.H.A., 1995. Pan-European landscapes. Land and Urban Planning 31: 57-79.
Meeus J.H.A., 1995. Pan-European landscapes. Land and Urban Planning 31: 57-79.
Miller D.R., Law A.N.R., 1997. The mapping terrain visibly. Cartogr. Journal 34 (2): 87-91.
Miller D.R., Law A.N.R., 1997. The mapping terrain visibly. Cartogr. Journal 34 (2): 87-91.
Mizgajski A., 2007. Development of rural landscape in Wielkopolska in reference to metabolism of agroecosystems Quaestiones Geographicae 26A: 39-51.
Mizgajski A., 2007. Development of rural landscape in Wielkopolska in reference to metabolism of agroecosystems Quaestiones Geographicae 26A: 39-51.
Myga-Piątek U., 2007. Kryteria i metody oceny krajobrazu kulturowego w procesie planowania przestrzennego na tle obowiązujących procedur prawnych (Criteria and methods of assessment of cultural landscape in the process of spatial planning against the existing legal procedures). Problemy Ekologii Krajobrazu 19: 101-111.
Myga-Piątek U., 2007. Kryteria i metody oceny krajobrazu kulturowego w procesie planowania przestrzennego na tle obowiązujących procedur prawnych (Criteria and methods of assessment of cultural landscape in the process of spatial planning against the existing legal procedures). Problemy Ekologii Krajobrazu 19: 101-111.
Myga-Piatek U., 2012. Krajobrazy kulturowe. Aspekty ewolucyjne i typologiczne (Cultural landscape. Evotionary and typological aspects). Wyd. Uniwersytet Śląski. Katowice.
Myga-Piatek U., 2012. Krajobrazy kulturowe. Aspekty ewolucyjne i typologiczne (Cultural landscape. Evotionary and typological aspects). Wyd. Uniwersytet Śląski. Katowice.
Nita J., Myga-Piątek U., 2014. Scenic values of the Katowice- Częstochowa section of National Road No 1. Geographica Polonica 87 (1): 113-126.
Nita J., Myga-Piątek U., 2014. Scenic values of the Katowice- Częstochowa section of National Road No 1. Geographica Polonica 87 (1): 113-126.
Pietrzak M., 1998. Syntezy krajobrazowe. Założenia, prolemy, zastosowania (Synthesis landscaping. Assumptions, problems, applications). Bogucki, Wydawnictwo Nukowe, Poznań.
Pietrzak M., 1998. Syntezy krajobrazowe. Założenia, prolemy, zastosowania (Synthesis landscaping. Assumptions, problems, applications). Bogucki, Wydawnictwo Nukowe, Poznań.
Perigord M., 1996. Le paysage en France (The landscape in France). Presses Universitaires de France. Paris.
Perigord M., 1996. Le paysage en France (The landscape in France). Presses Universitaires de France. Paris.
Plit J., 1996. Antropogeniczne i naturalne przeobrażenia krajobrazów roślinnych Mazowsza od schyłku XVIII w. do 1990 (Anthropogenic and natural transformation of the vegetation landscape of Poland’s Mazowsze region from the turn of the 19th century to 1999 year). Prace Geograficzne 166, Wyd. Continno, Wrocław.
Plit J., 1996. Antropogeniczne i naturalne przeobrażenia krajobrazów roślinnych Mazowsza od schyłku XVIII w. do 1990 (Anthropogenic and natural transformation of the vegetation landscape of Poland’s Mazowsze region from the turn of the 19th century to 1999 year). Prace Geograficzne 166, Wyd. Continno, Wrocław.
Plit J., 2004 Przeobrażenia krajobrazów kulturowych Karpat Polskich dawniej i dziś (Transformations of cultural landscape of Polish Carpathians in the past and nowadeys). Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG 3: 33-43.
Plit J., 2004 Przeobrażenia krajobrazów kulturowych Karpat Polskich dawniej i dziś (Transformations of cultural landscape of Polish Carpathians in the past and nowadeys). Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG 3: 33-43.
Plit J., 2007. Ewolucja krajobrazów kulturowych dolin rzecznych na ziemiach polskich. (Evolution of cultural landscape of river valleys in Poland). Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG 7: 28-40.
Plit J., 2007. Ewolucja krajobrazów kulturowych dolin rzecznych na ziemiach polskich. (Evolution of cultural landscape of river valleys in Poland). Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG 7: 28-40.
Plit J., 2009. Ocena przemian sposobu użytkowania ziem na Ziemi Sławieńskiej w świetle koncepcji rozwoju zrównoważonego (Assessment of change in use lands on sławieński region in the light of the concept of sustainable development). In: Jacewicz I. (ed.), Współczesne problemy przemian struktury przestrzeni geograficznej, Słupsk: 154-168.
Plit J., 2009. Ocena przemian sposobu użytkowania ziem na Ziemi Sławieńskiej w świetle koncepcji rozwoju zrównoważonego (Assessment of change in use lands on sławieński region in the light of the concept of sustainable development). In: Jacewicz I. (ed.), Współczesne problemy przemian struktury przestrzeni geograficznej, Słupsk: 154-168.
Plit F., 2011. Krajobraz kulturowy - czym jest? (Cultural landscape - what is it?). Wyd. Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
Plit F., 2011. Krajobraz kulturowy - czym jest? (Cultural landscape - what is it?). Wyd. Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
Polska A., 2011. Ocena estetyczna krajobrazu (The aesthetic landscape assessment). Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego 15: 185-192.
Polska A., 2011. Ocena estetyczna krajobrazu (The aesthetic landscape assessment). Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego 15: 185-192.
Richling A. (ed.), 1992. Podstawy metodyczne oceny wizualnej atrakcyjności krajobrazu. (Basics of methodical evaluation of visual attractiveness of the landscape). Gea 2, Wyd. WGiSR UW, Warszawa-Płock-Murzynowo.
Richling A. (ed.), 1992. Podstawy metodyczne oceny wizualnej atrakcyjności krajobrazu. (Basics of methodical evaluation of visual attractiveness of the landscape). Gea 2, Wyd. WGiSR UW, Warszawa-Płock-Murzynowo.
Rogowski M., 2009. Ocena walorów widokowych szlaków turystycznych na wybranych przykładach Dolnego Śląska (Assessment of trails scenic values on chosen examples from Lower Silesia). Problemy Ekologii Krajobrazu 25: 155-164.
Rogowski M., 2009. Ocena walorów widokowych szlaków turystycznych na wybranych przykładach Dolnego Śląska (Assessment of trails scenic values on chosen examples from Lower Silesia). Problemy Ekologii Krajobrazu 25: 155-164.
Solle H., 1984. Les paysages agraires et les sociétés rurales en France (Agricultural landscapes and rural societies in France). Pasysages agraires et sociétés D.I.E.M. 6-7, Paris: 293-361.
Solle H., 1984. Les paysages agraires et les sociétés rurales en France (Agricultural landscapes and rural societies in France). Pasysages agraires et sociétés D.I.E.M. 6-7, Paris: 293-361.
Stepaniuk M., 2010. Zmiany stosunków wodnych i użytkowania terenu w Niecce Gródecko-Michałowskiej (Changes of water conditions and land use in Gródek- Michałowo basin). Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG 13: 63-77.
Stepaniuk M., 2010. Zmiany stosunków wodnych i użytkowania terenu w Niecce Gródecko-Michałowskiej (Changes of water conditions and land use in Gródek- Michałowo basin). Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG 13: 63-77.
Szpikowski J., 2010. Antropogeniczne przekształcenia rzeźby zlewni Perznicy w neoholocenie (Pojezierze Drawskie, dorzecze Parsęty). Wyd. Nauk. UAM, Seria Geografia 91: 209.
Szpikowski J., 2010. Antropogeniczne przekształcenia rzeźby zlewni Perznicy w neoholocenie (Pojezierze Drawskie, dorzecze Parsęty). Wyd. Nauk. UAM, Seria Geografia 91: 209.
Śleszyński P., 1998. Mapa zasięgu widoku okolic Pińczowa (Visibility range map of Pińczów vicinity). Polski Przegląd Kartograficzny 30(3): 173-184.
Śleszyński P., 1998. Mapa zasięgu widoku okolic Pińczowa (Visibility range map of Pińczów vicinity). Polski Przegląd Kartograficzny 30(3): 173-184.
Śleszyński P., 2007. Ocena atrakcyjności wizualnej mezoregionów Polski (Assesment of visisbility attractivnes of Poland). In: Ostaszewska K. (ed.), Znaczenie badań krajobrazowych dla zrównoważonego rozwoju. Profesorowi Andrzejowi Richlingowi w 70. rocznicę urodzin i 45-lecie pracy naukowej, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW, Warszawa: 697-714.
Śleszyński P., 2007. Ocena atrakcyjności wizualnej mezoregionów Polski (Assesment of visisbility attractivnes of Poland). In: Ostaszewska K. (ed.), Znaczenie badań krajobrazowych dla zrównoważonego rozwoju. Profesorowi Andrzejowi Richlingowi w 70. rocznicę urodzin i 45-lecie pracy naukowej, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW, Warszawa: 697-714.
Vidal de la Blache P., 1908. La France. Tableau géographique (France Geographical tables). Hachette, Paris.
Vidal de la Blache P., 1908. La France. Tableau géographique (France Geographical tables). Hachette, Paris.
Vidal de la Blache P., 1922. Principes de géographie humaine. (Principles of human geography). Armand Colin, Paris.
Vidal de la Blache P., 1922. Principes de géographie humaine. (Principles of human geography). Armand Colin, Paris.
Wejchert K., 1993. Przestrzeń wokół nas (The space around us). Fibak Noma Press, Katowice.
Wejchert K., 1993. Przestrzeń wokół nas (The space around us). Fibak Noma Press, Katowice.
Wojciechowski K.H., 1986. Problemy oceny estetycznej krajobrazu (Problems of the aesthetic assessment of landscape.). Uniwersytet M. Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Wojciechowski K.H., 1986. Problemy oceny estetycznej krajobrazu (Problems of the aesthetic assessment of landscape.). Uniwersytet M. Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Wojciechowski K.H., 2007. Układy wymiarów jakości wizualnej krajobrazu. (Systems of quality dimensions of landscape). Czasopismo Techniczne, Ser. Architektura 104(5): 181-183.
Wojciechowski K.H., 2007. Układy wymiarów jakości wizualnej krajobrazu. (Systems of quality dimensions of landscape). Czasopismo Techniczne, Ser. Architektura 104(5): 181-183.
Wolski J., 2007. Przekształcenia krajobrazu wiejskiego Bieszczadów wysokich w ciągu ostatnich 150 lat. Prace Geograficzne IGiPZ PAN 214: 1-296
Wolski J., 2007. Przekształcenia krajobrazu wiejskiego Bieszczadów wysokich w ciągu ostatnich 150 lat. Prace Geograficzne IGiPZ PAN 214: 1-296
License
© Faculty of Geographical and Geological Sciences, Adam Mickiewicz University.
This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 License.