Changes in Textural and Geo-Chemical Features of Alluvia in the Western Part of the Lublin Upland Over the Past 1000 Years
PDF

Keywords

alluvia
geochemistry of sediments
human impact
E Poland

How to Cite

Zgłobicki, W., Ryżak, M., & Bieganowski, A. (2011). Changes in Textural and Geo-Chemical Features of Alluvia in the Western Part of the Lublin Upland Over the Past 1000 Years. Quaestiones Geographicae, 30(1), 123–132. https://doi.org/10.2478/v10117-011-0012-2

Abstract

In the study the authors analysed the diversity of the textural indices and selected geo-chemical features of sediments that accumulated in the bottoms of valleys in the western part of the Lublin Upland over the past 1000 years. Detailed studies were performed for six profiles with known stratigraphy. The sediments studied varied little in terms of textural features, with a general trend for particle diameters to increase as the depth increased. The characteristics of the sediments indicate a significant role of material supply from the slope systems (mainly gullies) to the bottoms of river valleys. The heavy metal content was characterised by greater vertical variation. In most of the profiles, the youngest deposits were characterised by greater levels of Cd, Cu, Pb and Zn, with enrichment indexes at an average of 1.5-2.5. The observed diversity of the features of sediments, particularly the geo-chemical features, should be attributed to the effect of human activity in the area studied.

https://doi.org/10.2478/v10117-011-0012-2
PDF

References

Bojakowska I. & Sokołowska G., 1998. Geochemiczne klasy czystości osadów wodnych. Przegląd Geologiczny 46: 49-54.

Buraczyński J., 1989/1990. Rozwój wąwozów na Roztoczu Gorajskim w ostatnim tysiącleciu (Development of the gullies in the Goraj Roztocze during the last millenium). Ann. UMCS, B, 44/45: 95-104.

Ciszewski D., 1994. Rozprzestrzenienie metali ciężkich w osadach dennych rzeki Chechło. Przegląd Geologiczny 2: 116-121.

Ciszewski D. & Malik I., 2003. Zapis XX-wiecznej historii zanieczyszczenia Małej Panwi metalami ciężkimi w jej osadach (Sedimentary record of the Mała Panew River pollution with heavy metals in the 20th century (southern Poland). Przegląd Geologiczny 51: 142-147.

Hoczyk-Siwkowa S., 1999. Małopolska północno-wschodnia w VI-X wieku. Struktury osadnicze. Wydawnictwo UMCS, Lublin.

Hudson-Edwards K., Macklin M., Taylor M., 1997. Historic metal mining inputs to river sediment. The Science of the Total Environment 194/195: 437-445, DOI https://www.doi.org/10.1016/S0048-9697(96)05381-8.

Jezierski W., 1981. Rola deluwiów w kształtowaniu współczesnego dna doliny Bystrej (Płaskowyż Nałęczowski). Biuletyn LTN 23: 67-73.

Klimek K., 1996. Aluwia Rudy jako wskaźnik 1000-letniej degradacji Płaskowyżu Rybnickiego. In: A. Kostrzewski (ed.). Geneza, litologia i stratygrafia utworów czwartorzędowych t. II, UAM Seria Geografia 57: 155-166.

Klimek K., Lanczont M., Nogaj-Chachaj J., 2006. Historical deforestation as a cause of alluviation in small valleys, subcarpathian loess plateau, Poland. Regional Environmental Change 6: 52-61, DOI: https://www.doi.org/10.1007/s10113-005-0008-3.

Kosmowska-Suffczyńska D., 1983. Wpływ działalności ludzkiej na tempo przyrostu aluwiów dolinnych i zmian w krajobrazie na przykładzie Czyżówki (Wyżyna Sandomierska). Prace i Studia Geograficzne 4: 69-78.

Maruszczak H., 1973. Erozja wąwozowa we wschodniej części pasa wyżyn południowopolskich. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 151: 15-30.

Maruszczak H., 1988. Zmiany środowiska przyrodniczego kraju w czasach historycznych. In: L. Starkel (ed.). Przemiany środowiska geograficznego Polski. Wszechnica Polskiej Akademii Nauk, 109-135.

Michno A., 2004. Transformacja doliny dolnej Nidzicy w holocenie. IGiGP UJ, Kraków.

Mycielska-Dowgiałło E., 1995. Wybrane cechy teksturalne osadów i ich wartość interpretacyjna. In: E. Mycielska-Dowgiałło, J. Rutkowski (eds). Badania osadów czwartorzędowych. Wybrane metody i interpretacja wyników. Warszawa: 29-105.

Nogaj-Chachaj J., 2004. O roli człowieka w przekształcaniu środowiska przyrodniczego w holocenie na Płaskowyżu Nałęczowskim. In: J. Libera, A. Zakościelna (eds). Przez pradzieje i wczesne średniowiecze. Wydawnictwo UMCS, Lublin, 63-72.

Racinowski R., Szczypek T. Wach J., 2001. Prezentacja i interpretacja wyników badań uziarnienia osadów czwartorzędowych. UŚ, Katowice.

Roguszczak D., 2003. Zapis działalności człowieka w chemizmie osadów wypełniających paleomeander Wieprzy (Changes of chemical properties in sediment of Wieprza palaeomeanders as a result of anthropogenic activity). In: J. M. Waga, K. Kocel (eds.). Człowiek w środowisku przyrodniczym - zapis działalności. Sosnowiec: 179-186.

Smolska E., 2005: Znaczenie spłukiwania w modelowaniu stoków młodoglacjalnych (na przykładzie Pojezierza Suwalskiego) (Slope wash processes in late glacial area on example of Suwałki lake district). WGiSR UW, Warszawa.

Superson J. Jezierski W., Król T., 2003. Wpływ deforestacji Płaskowyżu Nałęczowskiego na rozwój osadów dna doliny Bystrej (The influence of the deforestation of the Nałęczów Plateau on sediment development in the Bystra river valley floor). In: J. M. Waga, K. Kocel (eds.). Człowiek w środowisku przyrodniczym - zapis działalności. Sosnowiec: 207-212.

Superson J. & Zgłobicki W., 2005. Rozwój holoceńskich stożków napływowych w dolinie Bystrej (Płaskowyż Nałęczowski). In: A. Kotarba, K. Krzemień, J. Święchowicz (eds.). Współczesna ewolucja rzeźby Polski. VII Zjazd Geomorfologów Polskich, Kraków, 19-22 września 2005. Kraków, 423-429.

Swennen R. & Van der Sluys J., 2002. Anthropogenic impact on sediment composition and geochemistry in vertical overbank profiles of river alluvium from Belgium and Luxembourg. Journal of Geochemical Exploration 75: 93-105, DOI https://www.doi.org/10.1016/S0375-6742(02)00199-1.

Szwarczewski P., 2003. Wybrane geochemiczne i teksturalne cechy osadów w dolinie Utraty jako efekt działalności człowieka - współczesnej i w przeszłości (Selected geochemical and textural characteristics of deposits in the Utrata valley as a result of past and contemporary anthropogenic activity). Prace i Studia Geograficzne 33: 83-92.

Śnieszko Z., 1985. Paleogeografia holocenu w dolinie Sancygniówki. Acta Geographica Lodziensia 51.

Śnieszko Z., 1995. Ewolucja obszarów lessowych Wyżyn lessowych w czasie ostatnich 15 000 lat (The loess cover evolution during the last 15 000 years in Polish Uplands). Prace Naukowe UŚ 1496. Katowice.

Twardy J., 2003. Cechy sedymentologiczne neoholoceńskich osadów stokowych na Wyżynie Łódzkiej i ich wartość interpretacyjna (Sedimentologic properties of neoholocene slope deposits in the Łódź Region and their value for interpretation). Prace i Studia Geograficzne 33: 25-44.

Weng H.-X., Hang X.-M, Chen X.-H., Wu N.-Y., 2003. The stability of the relative content ratios of Cu, Pb, Zn in soils and sediment. Environmental Geology 45: 79-85, DOI https://www.doi.org/10.1007/s00254-003-0859-1.

Zgłobicki W., 2008. Geochemiczny zapis działalności człowieka w osadach stokowych i rzecznych (Geochemical record of human activity in slope and river sediments). Wydawnictwo UMCS, Lublin.

Zgłobicki, W. & Baran-Zgłobicka B., 2011. Gullies as an indicator of human impact on loess landscape (Case study: North Western part of Lublin Upland, Poland). Zeitschrift für Geomorphologie 55, Suppl. 1: 119-137, DOI: https://www.doi.org/10.1127/0372-8854/2011/0055S1-0042.

Zgłobicki W., Lata L., Plak A., Reszka M., 2011. Geochemical and statistical approach to evaluate background concentrations of Cd, Cu, Pb and Zn (case study: Eastern Poland). Environmental Earth Sciences 62: 347-355, DOI: https://www.doi.org/10.1007/s12665-010-0529-z.

Zgłobicki W. & Rodzik J., 2007. Heavy metals in slope deposits of loess areas of the Lublin Upland (E Poland). Catena 71: 84-95, DOI: https://www.doi.org/10.1016/j.catena.2006.10.008.