Keywords
empirical sciences
logical empiricism
scientific philosophy
ontological
epistemological and methodological problems
How to Cite
Abstract
The article presents a philosophical-methodological conception of an empirical-scientific model of geography as an empirical science. It consists of an introduction and two parts. The introduction discusses the notion of philosophical-methodological models of geography and philosophical orientations. Part one addresses the philosophical-methodological foundations of the model, which are three successive philosophical streams: empiricism, logical empiricism (neo-positivism), and scientific philosophy. Part two offers a characterisation of the empirical-scientific model in terms of the principles of scientific philosophy embracing three chief problem areas: ontological, epistemological and methodological.
References
Amadeo D. & Golledge R.G., 1975. An introduction to scientific reasoning in geography. Wiley, New York.
Benton T. & Craib I., 2001. Philosophy of social science: philosophical foundation of social thought. Palgrave, New York.
Berry B.J.L. & Marble D.F. (eds), 1968. Spatial analysis. Prentice Hall, Inglewood Cliffs.
Bhaskar R., 1975. A realist theory of science. Leeds Books, Leeds.
Bird J., 1993. The changing worlds of geography. Clarendon Press, Oxford.
Boven M., 1981. Empiricism and geographical thought. University Press, Cambridge.
Bunge M., 1977. Treatise on basic philosophy. Vol. 3: Ontology II: A world of systems. Reidel, Dordrecht.
Bunge M., 1983. Treatise on basic philosophy. Vol. 6: Epistemology and methodology II: Understanding the world. Reidel, Dordrecht.
Bunge M., 1985. Treatise on basic philosophy. Vol. 7: Epistemology and methodology III: Part I. Formal and physical sciences. Reidel, Dordrecht.
Bunge M., 1996. Finding philosophy in social science. Yale University Press, New Haven, London.
Bunge M., 2006. Chasing reality. Strife over realism. University of Toronto Press, Toronto.
Burton I., 1963. The quantitative revolution and theoretical geography. Canadian Geographer 7: 151-162.
Chapman G.P., 1977. Human and environmental systems. A geographer's appraisal. Academic Press, London.
Chojnicki Z., 1970. Prediction in economic geography. Economic Geography 46 (2): 213-222.
Chojnicki Z., 1971. Metody matematyczne w geografii fizycznej (Mathematical methods in geography). Przegląd Geograficzny 43 (3): 297-310.
Chojnicki Z., 1977. Podstawy metodologiczne prognozowania w geografii ekonomicznej (Methodological foundations of forecasting in economic geography). Przegląd Geograficzny 49 (2): 247-261.
Chojnicki Z., 1985. Orientacje filozoficzno-metodologiczne geografii - ich koncepcje i modele (Philosophical-methodological orientations in geography: conceptions and models). Przegląd Geograficzny 57 (3): 255-281.
Chojnicki Z., 2000. Filozofia nauki. Orientacje, koncepcje, krytyki (Philosophy of science. Orientations, conceptions, criticism). Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań.
Chojnicki Z., 2002. Wyjaśnianie w geografii społeczno-ekonomicznej w ujęciu relacjonistycznym (Explanation in socio-economic geography in a relationistic approach). In: Rogacki H. (ed.), Możliwości i ograniczenia zastosowań metod badawczych w geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarce przestrzennej. Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań: 11-23.
Chojnicki Z., 2004. Podstawy filozoficzne geografii - jakiej filozofii potrzebuje geografia? (Philosophical foundations of geography: What philosophy does geography need?) In: Chojnicki Z. (ed.), Geografia wobec problemów teraźniejszości i przyszłości. Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań: 191-207.
Chojnicki Z., 2005. Problematyka metodologiczna przedmiotu geografii (Methodological problems of the substantive field of geography). In: Maik W., Rembowska K. & Suliborski A. (eds), Geografia jako nauka o przestrzeni, środowisku i krajobrazie. Łódzkie Tow. Naukowe, Łódź: 11-21.
Chojnicki Z., 2007. Geografia wobec problemów współczesnego świata (Geography in the face of problems of the contemporary world). In: Maik W., Rembowska K. & Suliborski A. (eds), Geografia a przemiany współczesnego świata. Wyd. Uczelniane WSG, Bydgoszcz: 15-24.
Chojnicki Z. & Marble D.F. (eds), 1973. Perspectives on spatial analysis. Geographia Polonica 25.
Chojnicki Z. & Wróbel A., 1961. Metody matematycznostatystyczne w geografii ekonomicznej (Mathematicalstatistical methods in economic geography). Przegląd Geograficzny 33 (4): 615-629.
Chorley R., 1962. Geomorphology and general systems theory. Geological Survey Professional Paper, 500 B.
Ciołkosz A., 2007. Nowe narzędzia i metody badawcze w geografii oraz ich rola w rejestracji i wyjaśnianiu zjawisk i zmian w skali globalnej (New research tools and methods in geography and their role in the registration and explanation of phenomena and changes at a global scale). In: Maik W., Rembowska K. & Suliborski A. (eds), Geografia a przemiany współczesnego świata. Wyd. Uczelniane WSG, Bydgoszcz: 103-118.
Cloke P., Philo C. & Sadler D., 1991. Approaching human geography. Paul Chapman Publishing, London.
Czarnocka M. (ed.), 1995. Dziedzictwo logicznego empiryzmu (Heritage of logical empiricism). Wyd. Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
Czerwiński Z., 1975. Prognoza, plan, prawdopodobieństwo (Forecast, plan, probability). Ekonomista 1: 27-43.
Czyż T., 1973. Zastosowanie metod i modeli matematycznych w geografii polskiej (Application of mathematical methods and models in Polish geography). Przegląd Geograficzny 45 (1): 29-49.
Czyż T. & Ratajczak W., 1991. Metody matematyczne w geografii ekonomicznej (Mathematical methods in economic geography). In: Chojnicki Z. (ed.), Podstawowe problemy metodologiczne rozwoju polskiej geografii. Prace UAM, Seria Geografia 48: 273-300.
Denzin N.K. & Lincoln Y.S., 1998. The landscape of qualitative research: Theories and issues. Sage, Thousand Oaks.
Fotheringham A.S., 2006. Quantification, evidence and positivism. In: Aitken S. & Valentine G. (eds), Approaches to human geography. Sage, London: 237-250.
Fraassen van B.G., 1980. The scientific image. Clarendon Press, Oxford.
Gregory D., 1978. Ideology, science and human geography. Hutchinson, London.
Grzegorczyk A., 1993. Życie jako wyzwanie. Wprowadzenie w filozofię racjonalistyczną (Life as a challenge. An introduction to rationalistic philosophy). Wyd. Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
Haggett P., 1965. Locational analysis in human geography. Arnold, London.
Haggett P., 1973. Forecasting alternative spatial, ecological and regional futures: problems and possibilities. In: Chorley R. (ed.), Directions in geography. Methuen, London.
Harvey D., 1969. Explanation in geography. Arnold, London.
Harvey D., 1972. Revolutionary and counter revolutionary theory in geography and the problem of ghetto formation. Antipode 6 (2): 1-13.
Hempel C.G. & Oppenheim P., 1948. Studies in the logic of explanation. Philosophy of Science 15 (2): 138-178.
Hempel C.G., 1965. Aspects of scientific explanation. Free Press, New York.
Kołakowski L., 1966. Filozofia pozytywistyczna (Positivistic philosophy). Polskie Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Lisowski A., 2007. Przedmiot badań, funkcje i tożsamość geografii na początku XXI wieku (Research objects, functions and identity of geography at the start of the 21st century). In: Maik W., Rembowska K. & Suliborski A. (eds), Geografia a przemiany współczesnego świata. Wyd. Uczelniane WSG, Bydgoszcz: 39-53.
Maik W., 2004. Główne płaszczyzny relacji między geografią fizyczną a geografią społeczno-ekonomiczną (Chief planes of relations between physical and socio-economic geography). In: Chojnicki Z. (ed.), Geografia wobec problemów teraźniejszości i przyszłości. Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań: 9-24.
Maik W., 2007. Geografia a współczesność w świetle tradycji myśli geograficznej (Geography and modernity in the light of the tradition of geographical thought). In: Maik W., Rembowska K. & Suliborski A. (eds), Geografia a przemiany współczesnego świata. Wyd. Uczelniane WSG, Bydgoszcz: 25-37.
Maik W., Rembowska K. & Suliborski A., (eds), 2005. Geografia jako nauka o przestrzeni, środowisku i krajobrazie (Geography as a science of space, environment and landscape). Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź.
Mejbaum W., 1995. Wyjaśnianie i wyjaśnienie. Zarys teorii eksplanacji (Explaining and explanation. An outline of explanation theory). Biblioteka "Nowej Książki", Szczecin.
Parysek J., 2004. Praktyczne funkcje polskiej geografii (Practical functions of Polish geography). In: Chojnicki Z. (ed.), Geografia wobec problemów teraźniejszości i przyszłości. Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań: 119-132.
Peet R., 1998. Modern geographical thought. Blackwell Publishing, Oxford.
Perzanowski J., 1989. Logika a filozofia (Logic and philosophy). In: Perzanowski J. (ed.), Jak filozofować? Studia z metodologii filozofii. Polskie Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 229-261.
Philip L.J., 1998. Combining quantitative and qualitative approaches to social research in human geography - an impossible mixture? Environment and Planning A 30: 261-276.
Popper K.R., 1965. The logic of scientific discovery. Harper, New York.
Ratajczak W., 1998. Metodologiczne aspekty fraktalnego modelowania rzeczywistości (Methodological aspects of the fractal modelling of reality). Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Rediscovering geography: New relevance for science and society, 1997. National Academy Press, Washington.
Sayer A., 1985. Realism and geography. In: Johnston R.J. (ed.), The future of geography. Methuen, London:159-173.
Schaefer F.K., 1953. Exceptionalism in geography: a methodological examination. Annals of the Association of American Geographers 43: 226-249.
Sechrest L. & Sidani S., 1995. Quantitative and qualitative methods: Is there an alternative? Evaluation and Program Planning 18 (1): 77-87.
Siemianowski A., 1976. Poznawcze i praktyczne funkcje nauk empirycznych (Cognitive and practical functions of empirical sciences). Polskie Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Unwin T., 1992. The place of geography. Prentice Hall, Harlow.
Widacki W., 2004. Czy systemy informacji geograficznej zmieniły geografię? (Have geographic information systems changed geography?) In: Chojnicki Z. (ed.), Geografia wobec problemów teraźniejszości i przyszłości. Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań: 157-168.
Wilson A.G., 1972. Theoretical geography: some speculations. Transactions of the Institute of British Geographers 57: 32-44.
Woleński J., 1996. Wyjaśnianie a przewidywanie (Explanation and forecasting). In: Woleński J., W stronę logiki. Aureus, Kraków: 251-265.
Wójcicki R., 1991. Teorie w nauce (Theories in science). Part I. Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
Wójcicki R., 1995. Filozofia czy teoria nauki? (A philosophy or a theory of science?) In: Zamiara K. (ed.), O nauce i filozofii nauki. Wyd. Fundacji Humaniora, Poznań: 159-164.
Znamierowski C., 1957. Zasady i kierunki etyki (Principles and directions of ethics). Polskie Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
License
This content is open access.