Abstract
The Water Framework Directive of the European Parliament and the European Union Council No 2000/60/EC, of 23rd October 2000, on the common water policy, modifies provisional rules of river monitoring. Being an EU country, Poland has been obliged to introduce the new regulations and, additionally, to elaborate and implement regional methods for hydromorphological assessment of quality of river water no later than 2006. In the present study, hydromorphological evaluation of the Łyna River along a 7-km-long section between Kortowo and Adrapy has been completed. Along this section, the Łyna is a lowland, gravel and highly natural river. Two methods of evaluation, based on different assumptions, were applied. One is a British method, called River Habitat Survey (RHS), whereas the other one is based on German methods, known as ecomorphological river evaluation, and has been developed by Ilnicki (University of Agriculture in Poznań). A comparative analysis of the usefulness of both methods was performed, based on the results obtained with each method. The scope of our study has been to include a survey of the flora, phytosociological relationships and fauna of the river and its environs. Both methods implied that the river was more natural upstream and the results are shown on maps. The ecomorphological river evaluation, according to Ilnicki, assesses the river along its entire course, which is in accord with the Directive's assumptions. In contrast, the RHS method, which analyses selected, 500-meter-long sections, results in a non-continuous river evaluation. I our study, the assessment by RHS led to the omission of the most valuable section of the river. However, RHS (owing to the HQA index) more accurately indicates anthropogenic influences on the river, unlike the ecomorphological evaluation by Ilnicki, which lacks such an index. Consequently, the estimation of the degree of naturalness or extent of man-made pressure is not free from some subjectivity, which means that the surveyor needs certain experience. The RHS method is objective and unambiguous but still needs adaptation to the Polish conditions. Both methods can be statistically elaborated. At present, it is difficult to compare the reliability of the results obtained by both methods. The RHS method requires an application of a reference group of rivers, which has not been prepared for Poland yet. Assuming that the RHS database on the examined rivers (the Department of Ecology and Environmental Protection, August Cieszkowski Agricultural University in Poznań) could correspond to that missing reference group for Polish rivers, the results obtained by both methods were comparable.
References
Agences de l'Eau and Ministère de l'Environnement, 1998. SEQ-Physique: a System for the Evaluation of the Physical Quality of Watercourses.
Anderson J.R., 1993. State of the Rivers Project. Report 1. Development and Validation of the Methodology. Department of Primary Industries, Queensland.
Błachuta J., Czoch K., Kulesza K. & Picińska-Fałtynowicz J., 2005. Typologia rzek i strumieni Polski. Ecostatus. Ogólnopolska Konferencja "Wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej. Ocena stanu ekologicznego wód w Polsce". Łódź.
Directive 2000/60/EC of the European Parliament and of the Council of 23 October 2000 establishing a framework for Community action in the field of water policy, 2000. Official Journal L 327, 22/12/20000 P. Document 300L0060.
Environment Agency, 2003. River Habitat Survey in Britain and Ireland: Field Survey Guidance Manual. River Habitat Survey Manual: 2003 version. Environment Agency.
Faliński J.B., 1990. Kartografia geobotaniczna. Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera. Warszawa-Wrocław.
Fox P.J.A., Naura M. & Scarlett P., 1998. An account of the derivation and testing of a standard field method, River Habitat Survey. Aquatic Conservation: Marine and Freshwater Ecosystems, 8: 455-475.
Grzybowski M., Wiśniewski K. & Kleinschmidt L., 2005. Ocena oddziaływania zbiornika przy elektrowni wodnej na Łynie w Ardapach na ożywione środowisko przyrodnicze wykonana na etapie projektu budowlanego. Pracownia Projektowa Budownictwa Wodnego, Olsztyn.
Illies J. (ed.), 1978. Limnofauna Europeae. 2. Überarbeitete und ergänzte Auflage. G. Fischer Verlag, Stuttgart, New York.
Ilnicki P. & Górecki K., 2005. Metody hydromorfologicznej waloryzacji rzek stosowane dotychczas w krajach Unii Europejskiej. Ecostatus. Ogólnopolska Konferencja "Wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej. Ocena stanu ekologicznego wód w Polsce". Łódź.
Ilnicki P. & Lewandowski P., 1997. Ekomorfologiczna waloryzacja dróg wodnych Wielkopolski. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań.
Ilnicki P., Gołdyn R., Soszka H., Górecki K., Grzybowski M., Krzemińska A., Lewandowski P., Skocki K., Sojka M. & Marcinkiewicz M., 2009a. Opracowanie metodyk monitoringu i klasyfikacji hydromorfologicznych elementów jakości jednolitych części wód rzecznych i jeziornych, zgodnie z wymogami Ramowej Dyrektywy Wodnej. ETAP II. Zadanie 2 i 3. Kod CPV: 9071 1500-9. Nomenklatura wg CPV: 90711500-9. Poznań listopad 2009 roku GEPOL sp. z o.o., Poznań.
Ilnicki P., Gołdyn R., Murat-Błażejewska S., Soszka H., Górecki K., Grzybowski M., Krzemińska A., Lewandowski P., Skocki K., Bedryj M., Cichy W. & Marcinkiewicz M., 2009b. Opracowanie metodyk monitoringu i klasyfikacji hydromorfologicznych elementów jakości jednolitych części wód rzecznych i jeziornych, zgodnie z wymogami Ramowej Dyrektywy Wodnej. ETAP I. Zadanie 1. Kod CPV: 9071 1500-9. Nomenklatura wg CPV: 90711500-9. Poznań 15 luty 2009 roku. GEPOL sp. z o.o., Poznań.
Ilnicki R., Górecki K., Grzybowski M., Krzemińska A., Lewandowski R. & Sojka M., 2010a. Principles of hydromorphological surveys of Polish rivers. J. Water Land Dev.: 143-13.
Ilnicki R., Górecki K., Grzybowski M., Krzemińska A., Lewandowski R. & Sojka M., 2010. Ecological quality classes of river hydromorphology in Poland. J. Water Land Dev.: 15-27.
Jusik Sz., 2005. Hydromorfologiczne wskaźniki syntetyczne: Habitat Quality Assessment (HQA) i Habitat Modification Score (HMS). Cz. 3. In: Zastosowanie metod hydromorfologicznych w ocenie stanu ekologicznego rzek. AR Poznań, Poznań: 1-15 (mscr).
Kondracki J., 2002. Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa.
Matuszkiewicz J.M., 1993. Krajobrazy roślinne i regiony geobotaniczne Polski. Prace Geogr. 158: 5-107.
Matuszkiewicz J.M., 2001. Zespoły leśne Polski. Wyd. Naukowe PWN. Warszawa. pp. 358.
Matuszkiewicz W., 1974. Teoretyczno-metodyczne podstawy badań roślinności jako elementu krajobrazu i obiektu użytkowania rekreacyjnego. Wiadomości Ekologiczne 20(1): 3-13.
Milner N.J., Wyatt R.J. & Broad K., 1998. HABSCORE - applications and future developments of related habitat models. Aquatic Conservation: Marine and Freshwater Ecosystems, 8(4): 633-644.
Monitoring Guidance on Monitoring for the Water Framework Directive. Final Version 23 January 2003, Water Framework Directive Common Implementation Strategy Working Group 2.7.
Norris R.H., Prosser I., Young B., Liston P., Bauer N., Davies N., Dyer F., Linke S. & Thoms M., 2001. The Assessment of River Condition. An Audit of the Ecological Condition of Australian Rivers. Final Report submitted to the National Land and Water Resources. Audit.
Parsons M., Thoms M. & Norris R., 2002. Australian River Assessment System: Review of Physical River Assessment Methods — A Biological Perspective. Cooperative Research Centre for Freshwater Ecology, Monitoring River Health Initiative Technical Report Number 21. Environment Australia.
Raven P.J., Boon P.J., Dawson F.H. & Ferguson A.J.D., 1998. Towards an integrated approach to classifying and evaluating rivers in the UK. Aquatic Conservation: Marine and Freshwater Ecosystems, 8: 383-393.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną (Dz.U. z dnia 28 września 2004 r. nr 220, poz. 2237).
Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z dnia 28 lipca 2004 r., nr 168, poz. 1764).
Rozporządzenie Wojewody Warmińsko-Mazurskiego nr 21 z dnia 14 kwietnia 2003 r. w sprawie wprowadzenia obszarów chronionego krajobrazu na terenie województwa warmińsko-mazurskiego (Olsztyn, dnia 22 kwietnia 2003 r.), Warmi.03.52.725.
SzoszkiewiczK.J, Staniszewski R., Jusik Sz. & Zgoła T., 2005. Możliwości wykorzystania systemu River Habitat Survey w ocenie hydromorfologicznej rzek na potrzeby Ramowej Dyrektywy Wodnej. Ecostatus. Ogólnopolska Konferencja "Wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej. Ocena stanu ekologicznego wód w Polsce". Łódź: 42-43.
Terlecki J., Kozłowski J., Dostatni D., Hliwa P., Józsa V., Martyniak A., Przybylski M. & Wziątek B., 2004. Ichtiofauna rzeki Łyny oraz Gubra, Dajny i Sajny. Roczniki Naukowe PZW, 17: 35-54.
Tomaszewicz H., 1979. Roślinność wodna i szuwarowa Polski. Rozprawy UW, Warszawa.
WIOŚ Olsztyn, 2009. Badania monitoringowe wód powierzchniowych na terenie województwa warmińsko-mazurskiego w 2008 r. http://www.pios.gov.pl/olsztyn/wodypow/wodypow04.html
Zarzycki K., Wojewoda H. & Heinrich Z., 1992. Lista roślin zagrożonych w Polsce. Instytut Botaniki im. W. Szafera. Polska Akademia Nauk., Kraków.
License
This content is open access.