Róża Luksemburg i konstruowanie podmiotu politycznego
PDF

Słowa kluczowe

Róża Luksemburg
polityczność
rewolucja
radykalna kontyngencja
Ernesto Laclau
podmiotowość polityczna

Jak cytować

Marzec, W. (2012). Róża Luksemburg i konstruowanie podmiotu politycznego. Praktyka Teoretyczna, 6, 155–181. https://doi.org/10.14746/prt.2012.6.11

Abstrakt

Róża Luksemburg to nie tylko teoretyczka ekonomii. Lektura jej tekstów pisanych w gorących dniach rewolucji 1905 roku ukazuje niezwykle ciekawe ujecie kształtowania się podmiotowości politycznych w procesie walk rewolucyjnych. Ich polityczny wymiar stawia w nowym świetle cały teoretyczny
dorobek autorki Akumulacji kapitału, ukazując nieustanne napięcie między zdeterminowaniem procesu rewolucyjnego przez czynniki ekonomiczne a politycznym konstruowaniem podmiotu rewolucyjnego z wielości walk społecznych. Artykuł jest próbą „lektury symptomalnej” tekstów Luksemburg,
która – jak argumentuję – na skutek specyficznych okoliczności historycznych – zmagała się z tym, co polityczne: radykalną, konieczną kontyngencją pola politycznego. Prace Luksemburg oferują płodną teoretyzację procesów
kształtowania tożsamości politycznych, ale przede wszystkim są zapisem pierwszych prób konceptualizacji „źródłowego” problemu polityczności, z którym my również się mierzymy. „Zamknięcie” w horyzoncie pojęciowym jej czasu powoduje niemożliwość opracowania w pełni wynikających zeń konsekwencji – polityczność jest jednak niewidoczną przyczyną generującą ciągłe napięcia i oscylacje w jej myśleniu.

https://doi.org/10.14746/prt.2012.6.11
PDF

Bibliografia

Cywiński B. 1984. Rodowody niepokornych. Warszawa.

Frazer N., A. Honneth. 2005. Redystrybucja czy uznanie. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.

Hardt M., A. Negri. 2005. Imperium. Warszawa: W.A.B.

Kowalik T. 1971. Róża Luksemburg: teoria akumulacji i imperializmu. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk.

Laclau E. 2001. Emancypacje. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.

Laclau E. 2009. Rozum populistyczny. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.

Laclau E., Ch. Mouffe. 2007. Hegemonia i socjalistyczna strategia: przyczynek do projektu radykalnej polityki demokratycznej. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.

Lenin W. 1978. Co robić?: palące zagadnienia naszego ruchu. W Dzieła wybrane. t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.

Luksemburg R. 1957. Rozwój przemysłu w Polsce. Warszawa: Książka i Wiedza.

Luksemburg R. 1959. Kwestia polska na międzynarodowym kongresie w Londynie. W Wybór pism. t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.

Luksemburg R. 1968-1971. Listy do Leona Jogichesa-Tyszki. t. 1-3. Warszawa.

Luksemburg R. Rewolucja w Rosji I. W O rewolucji: Rosja 1905. 1917. Warszawa: Książka i Prasa.

Luksemburg R. Rewolucja w Rosji II. W O rewolucji: Rosja 1905. 1917. Warszawa: Książka i Prasa.

Luksemburg R. Strajk masowy. partia i związki zawodowe. W O rewolucji: Rosja 1905. 1917. Warszawa: Książka i Prasa.

Luksemburg R. Strajk masowy. partia i związki zawodowe. W O rewolucji: Rosja 1905. 1917. Warszawa: Książka i Prasa.

Luksemburg R. 1959. Reforma socjalna czy rewolucja. W Wybór pism. t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.

Luksemburg R. 1959. W obronie narodowości. W Wybór pism. t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.

Luksemburg R. 1959. Kwestia narodowa i autonomia. W Wybór pism. t. 2. Warszawa: Książka i Wiedza.

Luksemburg R. 1959. Likwidacja. W Wybór pism. t. 2. Warszawa: Książka i Wiedza.

Luksemburg R. 1959. Obrachunek polityczny. W Wybór pism. t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.

Luksemburg R. 1959. Przemówieniu w sprawie taktyki na zjeździe w Stuttgarcie w 1898 roku. W Wybór pism. t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.

Luksemburg R. 1959. Socjalpatriotyzm w Polsce. W Wybór pism. t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.

Luksemburg R. 1963. Akumulacja kapitału: przyczynek do ekonomicznego wyjaśnienia imperializmu. Warszawa: Książka i Wiedza.

Marchart O. 2007. Post-Foundational Political Thought. Political Difference in Nancy. Lefort. Badiou and Laclau. Edinburgh: Edinburgh University Press.

Marks K. 1949. Osiemnasty brumaire’a Ludwika Bonaparte. Warszawa: Książka i Wiedza.

Marzec W. 2012. „Momenty polityczności: Kazimierz Kelles-Krauz – między dialektyką dziejów a tanowieniem polityki demokratycznej”. Hybris 16 : 1-21.

Rockmore T. 1992. Introduction. W Antifoundationalism. Old and New. Philadelphia.

Szacki J. 2002. Historia myśli socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Tych F. 1977. Róża Luksemburg. W Polska myśl filozoficzna i społeczna. t. 3. Warszawa.

Tych F., Kalabiński S. 1976. Czwarte powstanie czy pierwsza rewolucja. Warszawa.

Walicki A. 1983. Kwestia narodowa w polskiej myśli marksistowskiej przed 1914 r.. W Polska. Rosja. marksizm. Warszawa: Książka i Wiedza.

Walicki A. 1983. Marks niepodległości o i Engels o sprawie polskiej: koncepcja narodu i ujęcie kwestii narodowej. W Polska. Rosja. Marksizm. Warszawa: Książka i Wiedza.