Odkryta na nowo i uporczywie aktualna – o dialektyce w filozofii i polityce światowej
PDF

Słowa kluczowe

dialektyka
ruchy narodowowyzwoleńcze
kolonializm
imperializm
odbicie/refleksja
Hegel
Lenin

Jak cytować

Anderson, K. B. (2016). Odkryta na nowo i uporczywie aktualna – o dialektyce w filozofii i polityce światowej. Praktyka Teoretyczna, 20(2), 83–111. https://doi.org/10.14746/prt.2016.2.3

Abstrakt

Niniejszy artykuł ukazał się oryginalnie w zbiorze esejów Lenin Reloaded: Toward a Politics of Truth. Autor podejmuje w nim kwestię ewolucji poglądów politycznych i teoretycznych Włodzimierza Lenina między 1908 a 1914 rokiem, wskazując na kluczową rolę, jaką odegrała w niej lektura Nauki logiki i studia nad Heglowską dialektyką. Andersona interesuje przede wszystkim sposób, w jaki Lenin wykorzystał nowe dialektyczne koncepty, które wywiódł z lektury niemieckiego filozofa, do sformułowania wnikliwej i radykalnej koncepcji polityki światowej. Zdaniem autora to dzięki nim Leninowi udało się w nowatorski sposób spojrzeć na kwestie kolonializmu, imperializmu i znaczenie ruchów narodowowyzwoleńczych dla polityki emancypacyjnej.
https://doi.org/10.14746/prt.2016.2.3
PDF

Bibliografia

Afary, Janet. 1996. The Iranian Constitutional Revolution, 1906–11: Grassroots Democracy, Social Democracy, and the Origins of Feminism. New York: Columbia University Press.

Althusser, Louis 1971. „Lenin before Hegel.” W Louis Althusser, Lenin and Philosophy, and Other Essays. Tłum. Ben Brewster. New York: Monthly Review.

Althusser, Louis 2009. W imięMarksa. Tłum. Michał Herer. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Anderson, Kevin B. 1987. „Lenin, Bukharin, and the Marxian Concepts of Dialectic and Imperialism: A Study in Contrasts.” Journal of Political and Military Sociology 15.1: 197–212.

Anderson, Kevin B. 1995. Lenin, Hegel, and Western Marxism: A Critical Study. Urbana: University of Illinois Press.

Anderson, Kevin B. 2002. „A Recently Discovered Article by Erich Fromm on Trotsky and the Russian Revolution.” Science and Society 66.2 (summer 2002): 266–73.

Bloch, Ernst. 1962. Subjekt-Objekt: Erläuterungenzu Hegel. Frankfurt: SuhrkampVerlag.

Burkhard, Fred Bud. 1999. French Marxism between the Wars: Henri Lefebvre and the ―Philosophies‖. Amherst: Prometheus Books.

Cliff, Tony. 1975. Lenin, vol. 1: Building the Party. London: Pluto Press.

Cliff, Tony. 1976. Lenin, vol. 2: All Power to the Soviets. London: Pluto Press.

Cliff, Tony. 1978. Lenin, vol. 3: The Revolution Besieged, 1917-1923. London: Pluto Press.

Cliff, Tony. 1979. Lenin, vol. 4: The Bolsheviks and World Communism. London: Pluto Press.

Dunayevskaya, Raya. 1958. Marxism and Freedom: From 1776 until Today. New York: Bookman.

Dunayevskaya, Raya. 1963. American Civilization on Trial. Detroit: News and Letters.

Dunayevskaya, Raya. 1973a. „Hegelian Leninism.” W Towards a New Marxism, red. Bart GrahliPaul Piccone. New York: Bookman.

Dunayevskaya, Raya. 1973b. Philosophy and Revolution: From Hegel to Sartre and from Marx to Mao. New York: Delacorte.

Dunayevskaya, Raya. 1984. Nationalism, Communism, Marxist Humanism, and the Afro-Asian Revolutions. Chicago: News and Letters.

Dunayevskaya, Raya. 1991. Rosa Luxemburg, Women’s Liberation, and Marx’s Philosophy of Revolution. Urbana: University of Illinois Press.

Dunayevskaya, Raya. 2002. The Power of Negativity: Selected Writings on the Dialectic in Hegeland Marx, red. Peter Hudisi Kevin B. Anderson. Lanham: Lexington Books.

Dupré, Louis. 1983. Marx’s Social Critique of Culture. New Haven: Yale University Press.

Dutschke, Rudi. 1974. Versuch, Lenin auf die FüssezuStellen. Berlin: Verlag Klaus Wagenbach.

Elliott, Gregory. 1987. Althusser: The Detour of Theory. London: Verso.

Engels, Fryderyk. 1969. „Ludwik Feuerbach i zmierzch klasycznej filozofii niemieckiej.” W Karol Marks i Fryderyk Engels, Dzieła, t. 21. Warszawa: Książka i Wiedza.

Farber, Samuel. 1990. Before Stalinism: The Rise and Fall of Soviet Democracy. New York: Verso,

Fetscher, Iring. 1971. „The Relationship of Marxism to Hegel.” W IringFetscher, Marx and Marxism. Tłum. John Hargreaves. New York: Herder and Herder.

Fourth Congress of the Communist International. 1924. Abridged Report of Meetings Held at Petrograd and Moscow, Nov. 7-Dec. 3 1924.London: Communist Party of Great Britain.

Harding, Neil. 1978. Lenin’s Political Thought, vol. 1. New York: St. Martin’s.

Harding, Neil. 1981. Lenin’s Political Thought, vol. 2. New York: St. Martin’s.

Harding, Neil. 1996. Leninism. Durham: Duke University Press.

Hudis, Peter, Christopher A. Ford, Dave Black, Htun Lin i Kevin Anderson. 1996. Bosnia-Herzegovina: Achilles Heel of ―Western‖ Civilization. Chicago: News and Letters.

Hudis, Peter, Christopher A. Ford, Dave Black, Htun Lin i Kevin Anderson. 2000. Kosova: Writings from News and Letters, 1998-1999. Chicago: News and Letters.

James, C.L.R. 1977. Nkrumah and the Ghana Revolution. London: Allison and Busby.

James, C.L.R. 1980. Notes on Dialectics: Hegel-Marx-Lenin. Westport: Lawrence Hill.

Kołakowski, Leszek. 2009. Główne nurty marksizmu, t. 2. Warszawa: PWN.

Korsch, Karl. 2005. Marksizm i filozofia. Tłum. Aleksander Ochocki. http://www.filozofia.uw.edu.pl//skfm/publikacje/korsch02.pdf.

Landy, Joanne. „Self-Determination and Diplomacy.” New Politics 27 (summer 1999): 27–33.

Lefebvre, Henri. 1959. La Somme et la reste.Paris: La Nef.

Lenin, Włodzimierz. 1984. „Materializm a empiriokrytycyzm.” W Włodzimierz Lenin, Dzieła wszystkie, t. 18. Warszawa: Książka i Wiedza.

Lenin, Włodzimierz. 1987a. „Wyniki dyskusji o samookreśleniu.” W Włodzimierz Lenin, Dzieła wszystkie, t. 30. Warszawa: Książka i Wiedza.

Lenin, Włodzimierz 1987b. „O karykaturze marksizmu i o ‘imperialistycznym ekonomizmie’.” W Włodzimierz Lenin, Dzieła wszystkie, t. 30. Warszawa: Książka i Wiedza

Lenin, Włodzimierz. 1988a. „Zeszyty filozoficzne.” W Włodzimierz Lenin, Dzieła wszystkie, t. 29. Warszawa: Książka i Wiedza.

Lenin, Włodzimierz 1988b. „Pierwotny szkic tez w kwestii narodowej i kolonialnej.” W Włodzimierz Lenin, Dzieła wszystkie, t. 41, Warszawa: Książka i Wiedza.

Lenin, Włodzimierz. 1989a, „O znaczeniu wojującego materializmu.” W Włodzimierz Lenin, Dzieła wszystkie, t. 47. Warszawa: Książka i Wiedza.

Lenin, Włodzimierz 1989b. „O naszej rewolucji (W związku z notatkami N. Suchanowa).” W Włodzimierz Lenin, Dzieła wszystkie, t. 47, Warszawa: Książka i Wiedza.

Liebman, Marcel. 1975. Leninism under Lenin. Tłum. Brian Pearce. London: Jonathan Cape.

Löwy, Michael. 1973. Dialectique et révolution. Paris: Éditions Anthropos.

Lukács, György. 1988. Historia i świadomość klasowa. Tłum. Marek Siemek. Warszawa: PWN.

Marcuse, Herbert. 1958. Soviet Marxism. New York: Columbia University Press.

Marcuse, Herbert. 1966. Rozum i rewolucja: Hegel a powstanie teorii społecznej. Tłum. Danuta Petsch. Warszawa: Książka i Wiedza.

Marks, Karol. 1951. Kapitał: Krytyka ekonomii politycznej, t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.

Marks,Karol. 1976. „Rękopisy ekonomiczno-filozoficzne z 1844 r.” W Karol Marks i Fryderyk Engels, Dziela, t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.

McKay, Claude. 1979. The Negroes in America. Tłum. Robert J. Winter. Port Washington: Kennikat Press.

Merleau-Ponty, Maurice. 1973. Adventures of the Dialectic.Tłum. Joseph Bien. Evanston, Ill.: Northwestern University Press.

Negt, Oskar (red.). 1969. Kontroversenüberdialektischen und mechanistischenMaterialismus. Frankfurt: SuhrkampVerlag.

Nietzsche, Friedrich. 2003. „Schopenhauer jakowychowawca.” W Friedrich Nietzsche, Niewczesnerozważania. Tłum. Leopold Staff. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa.

Rabehl, Bernd. 1973. Marx und Lenin. Frankfurt: Verlagfür das Studium der Arbeiterbewegung.

Radek, Karl. 1984. „Their Song Is Played Out.” W Lenin’s Struggle for a Revolutionary International, red. John Riddell. New York: Monad Press.

Riddell, John (red.). 1991. Workers of the World and Oppressed Peoples Unite! Proceedings and Documents of the Second Congress, 1920. New York: Pathfinder Press.

Riddell, John (red.). 1993. To See the Dawn: Baku, 1920—First Congress of the Peoples of the East. New York: Pathfinder Press.

Service, Robert. 1985. Lenin: A Political Life, t. 1. Bloomington: Indiana University Press.

Service, Robert. 1991. Lenin: A Political Life, t. 2. Bloomington: Indiana University Press.

Service, Robert. 1996. Lenin: A Political Life, t. 3. Bloomington: Indiana University Press.

Service, Robert. 2000. Lenin: A Biography. Cambridge, MA: Harvard University Press.

Traverso, Enzo. 1994. The Marxists and the Jewish Question: The History of a Debate, 1843–1943. Tłum. Bernard Gibbons. Atlantic Highlands: Humanities Press International.

Trotsky, Leon. 1958. Trotsky’s Diary in Exile. Cambridge: Harvard University Press.

Trotsky, Leon. 1967. Trotsky on Black Nationalism and Self-Determination. New York: Merit Publishers.

Trotsky, Leon. 1970. On the Jewish Question. New York: Pathfinder Press.

Trotsky, Leon. 1984. „Lessons of the Events, in Dublin.” W Lenin’s Struggle for a Revolutionary International, red. John Riddell. New York: Monad Press.