KORPUS DO BADAŃ JĘZYKOZNAWCZYCH I MIKRODIACHRONICZNYCH NAD SZWAJCARSKIMI AKTAMI NORMATYWNYMI W JĘZYKU WŁOSKIM
PDF (English)

Słowa kluczowe

Szwajcaria
szwajcarski prawny i prawniczy język włoski
ustawodawstwo
korpus
jasność
prosty język

Jak cytować

CANAVESE, P. (2019). KORPUS DO BADAŃ JĘZYKOZNAWCZYCH I MIKRODIACHRONICZNYCH NAD SZWAJCARSKIMI AKTAMI NORMATYWNYMI W JĘZYKU WŁOSKIM. Comparative Legilinguistics, 40, 43–65. https://doi.org/10.14746/cl.2019.40.3

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie korpusu do badań mikro-diachronicznych i językoznawczych szwajcarskich aktów normatywnych w języku włoskim LEX.CH.IT. Język włoski w Szwajcarii posiada szczególną pozycję „oficjalnego języka mniejszości”. Do tej pory niewiele badań koncentrowało się na szwajcarskim prawnym i prawniczym języku włoskim, ale zainteresowanie naukowe wzrosło w ciągu ostatnich dwóch dekad. Aby dalej rozwijać badania w tej dziedzinie, zasoby takie jak korpusy są fundamentalne. Dlatego też skonstruowano LEX.CH.IT. Chociaż korpus ten został pierwotnie stworzony w kontekście doktoranckiego projektu badawczego wyjaśniającego jasność szwajcarskiego ustawodawstwa w języku włoskim, może on być również przydatny w wielu innych projektach zwracając uwagę na cechy tej różnorodności językowej.

https://doi.org/10.14746/cl.2019.40.3
PDF (English)

Bibliografia

Baker, Paul. 2006. Using Corpora in Discourse Analysis. London/New York: Continuum.

Bernardini, Silvia, and Mariachiara Russo. 2018. "Corpus linguistics, translation and interpreting." In The Routledge Handbook of Translation Studies and Linguistics, edited by Kirsten Malmkjær, 342-356. Oxford: Routledge.

Berruto, Gaetano. 1984. "Appunti sull'italiano elvetico." Studi linguistici italiani 10:76-108.

Berruto, Gaetano. 2012. "L'italiano degli svizzeri." Paper presented at Nuit des Langues, November 8, in Bern, Switzerland. https://m4.ti.ch/fileadmin/DECS/DCSU/AC/OLSI/documenti/BERRUTO-2012-Italiano-degli-svizzeri-Berna-conferenza.pdf (accessed May 8, 2019).

Biber, Douglas, Susan Conrad, and Randi Reppen. 1998. Corpus Linguistics: Investigating Language Structure and Use. Cambridge: Cambridge University Press.

Biel, Łucja. 2017. "Researching Legal Translation: A Multi-Perspective and Mixed-method Framework for Legal Translation." Revista de Llengua i Dret 68:76-88.

Biel, Łucja. 2018. "Corpora in Institutional Legal Translation: Small Steps and the Big Picture." In Institutional Translation for International Governance. Enhancing Quality in Multilingual Legal Communication, edited by Fernando Prieto Ramos, 25-36. London: Bloomsbury.

Biscossa, Giuseppe. 1968. "Evoluzione della lingua italiana nel Ticino." Il Veltro 6:497-541.

Borghi, Marco, ed. 2005. Lingua e diritto. La presenza della lingua italiana nel diritto svizzero. Basel: Helbing & Lichtenhahn.

Bowker, Lynne, and Jennifer Pearson. 2002. Working with Specialized Language: A Practical Guide to Using Corpora. London: Routledge.

Brunato, Dominique. 2014. "Complessità necessaria o stereotipi del burocratese? Un’indagine sulla leggibilità del linguaggio amministrativo da una prospettiva linguistico-computazionale." In La Lingua Variabile nei testi letterari, artistici e funzionali contemporanei: analisi, interpretazione, traduzione, Atti del XIII Congresso della SILFI, Palermo, 22-24 settembre 2014, edited by Centro di studi filologici e linguistici siciliani, Università degli studi di Palermo.

Corpas Pastor, Gloria, and Miriam Seghiri. 2010. "Size Matters: A Quantitative Approach To Corpus Representativeness." In Lengua, traducción, recepción. En honor de Julio César Santoyo/ Language, translation, reception. To honor Julio César Santoyo, edited by Rosa Rabadán, 111-146. León: Universidad de León, Área de Publicaciones.

Cortelazzo, Michele A. 2011. Introduction to Il linguaggio e la qualità delle leggi, edited by Raffaele Libertini, 7-16. Padua: CLEUP.

Cortelazzo, Michele A., and Federica Pellegrino. 2003. Guida alla scrittura istituzionale. Roma/Bari: Laterza.

Cutts, Martin. 2013. Oxford Guide to Plain English. 4 ed. Oxford: Oxford University Press.

De Mauro, Tullio. 2016. Il Nuovo vocabolario di base della lingua italiana. Internazionale, https://www.internazionale.it/opinione/tullio-de-mauro/2016/12/23/il-nuovo-vocabolario-di-base-della-lingua-italiana (accessed March 18, 2019).

DGT (Directorate-General for Translation, European Commission). 2013. Document Quality Control in Public Administrations and International Organisations, Studies on Translation and Multilingualism. Luxembourg: Publications Office of the European Union.

Egger, Jean-Luc. 2015. "25 anni di legislazione federale in lingua italiana: alcuni spunti di riflessione." LeGes 26 (1):151-171.

Egger, Jean-Luc. 2019. A norma di (chi) legge. Peculiarità dell’italiano federale. Milan: Giuffrè Francis Lefebvre.

Egger, Jean-Luc, and Angela Ferrari. 2016. "L’italiano federale svizzero: elementi per una ricognizione." Studi italiani di linguistica teorica e applicata 45 (3):499-523.

Egger, Jean-Luc, and Filippo Grandi. 2008. "Il nuovo Codice di procedura penale: un cantiere anche linguistico." LeGes 19 (1):31-72.

Egger, Jean-Luc, and Filippo Grandi. 2013. "Italiano giuridico federale: un dispaccio dal fronte." In Le forme linguistiche dell’ufficialità. L’italiano giuridico e amministrativo della Confederazione Svizzera, edited by Jean-Luc Egger, Angela Ferrari and Letizia Lala, 213-242. Bellinzona: Casagrande.

Egger, Jean-Luc, Angela Ferrari, and Letizia Lala, eds. 2013a. Le forme linguistiche dell’ufficialità. L’italiano giuridico e amministrativo della Confederazione Svizzera. Bellinzona: Casagrande.

Egger, Jean-Luc, Angela Ferrari, and Letizia Lala. 2013b. Introduction to Le forme linguistiche dell’ufficialità. L’italiano giuridico e amministrativo della Confederazione Svizzera, edited by Jean-Luc Egger, Angela Ferrari and Letizia Lala, 11-15. Bellinzona: Casagrande.

Elmiger, Daniel, Verena Tunger, and Eva Schaeffer-Lacroix. 2017. Geschlechtergerechte Behördentexte. Linguistische Untersuchungen und Stimmen zur Umsetzung in der mehrsprachigen Schweiz. Forschungsbericht. Geneva.

Fioritto, Alfredo, ed. 1997. Manuale di Stile. Strumenti per semplificare il linguaggio delle amministrazioni pubbliche. Bologna: Il Mulino.

Flückiger, Alexandre, and Jean-Daniel Delley. 2006. "L’élaboration rationnelle du droit privé : de la codification à la légistique." In Le législateur et le droit privé, Mélanges en l’honneur de Gilles Petitpierre, edited by Christine Chappuis, Bénédict Foëx and Luc Thevenoz, 123-143. Geneva: Schulthess.

Flückiger, Alexandre, and Stéphane Grodecki. 2017. "La clarté : un nouveau principe constitutionnel ?" Revue de droit suisse 136 (1):36-62.

FOJ (Federal Office of Justice). 2007. Guide de législation: Guide pour l’élaboration de la législation fédérale. Bern: FOJ.

Franceschini, Fabrizio, and Sara Gigli, eds. 2003. Manuale di scrittura amministrativa. Rome: Agenzia delle Entrate.

Höfler, Stefan. 2016. "Die Informationsstruktur von Rechtssätzen und ihre Bedeutung für die Gesetzesredaktion." LeGes 27 (2):225-251.

Höfler, Stefan, and Michael Piotrowski. 2011. "Building corpora for the philological study of Swiss legal texts." Journal for Language Technology and Computational Linguistics 26 (2):77-89. doi: 10.5167/uzh-54761.

Lucisano, Pietro, and Maria Emanuela Piemontese. 1988. "Gulpease. Una formula per la predizione della difficoltà dei testi in lingua italiana." Scuola e Città 3:57-68.

Lurati, Ottavio. 1976. Dialetto e italiano regionale nella Svizzera italiana. Lugano: Banca Solari & Blum.

McEnery, Tony, and Andrew Hardie. 2012. Corpus linguistics: Method, Theory and Practice. Cambridge/New York: Cambridge University Press.

McEnery, Tony, and Nick Ostler. 2000. "A New Agenda for Corpus Linguistics. Working with all of the World's Languages." Literary and Linguistic Computing 15 (4):403-419.

Moretti, Bruno, ed. 2004. La terza lingua. Volume primo, norma e varietà di lingua in Ticino. Locarno: Dadò.

Moretti, Bruno, ed. 2005. La terza lingua. Volume secondo, dati statistici e «varietà dinamiche». Locarno: Dadò.

Mori, Laura, ed. 2018. Observing Eurolects. Corpus Analysis of Linguistic Variation. Amsterdam: Benjamins Publishing House.

Pandolfi, Elena Maria. 2009. LIPSI: Lessico di frequenza dell'italiano parlato nella Svizzera italiana. Bellinzona: Osservatorio Linguistico della Svizzera Italiana.

Piemontese, Maria Emanuela. 1996. Capire e farsi capire. Teorie e tecniche della scrittura controllata. Naples: Tecnodid.

Piemontese, Maria Emanuela. 2000. "Leggibilità e comprensibilità delle leggi italiane. Alcune osservazioni quantitative e qualitative." In Linguistica giuridica italiana e tedesca/Rechtlinguistik des Deutschen und Italienischen, edited by Daniela Veronesi, 103-118. Padua: Unipress.

Pini, Verio. 2017. Anche in italiano! 100 anni di lingua italiana nella cultura politica svizzera. Bellinzona: Casagrande.

Prieto Ramos, Fernando. 2014. "Legal Translation Studies as Interdiscipline: Scope and Evolution." Meta 59 (2):260-277. doi: 10.7202/1027475ar.

Raso, Tommaso. 2005. La scrittura burocratica. La lingua e l’organizzazione del testo. Rome: Carocci.

Schweizer, Rainer J., and Marco Borghi, eds. 2011. Mehrsprachige Gesetzgebung in der Schweiz. Juristisch-linguistische Untersuchungen von mehrsprachigen Rechtstexten des Bundes und der Kantone. Zurich: Dike.

Schweizer, Rainer J., Marco Borghi, and et al. 2011. "Legislazione plurilingue in Svizzera: tesi e raccomandazioni." In Mehrsprachige Gesetzgebung in der Schweiz. Juristisch-linguistische Untersuchungen von mehrsprachigen Rechtstexten des Bundes und der Kantone, edited by Rainer J. Schweizer and Marco Borghi, 425-440. Zurich: Dike.

Snozzi, Alfredo. 2005. "L’italiano nella legislazione federale svizzera." In Lingua e diritto. La presenza della lingua italiana nel diritto svizzero, edited by Marco Borghi, 317-329. Basel: Helbing & Lichtenhahn.

Uhlmann, Felix. 2014. "Qualität der Gesetzgebung: Wünsche an die Empirie." In Vom Wert einer guten Gesetzgebung, edited by Alain Griffel, 171-181. Bern: Stämpfli Verlag.

Venturi, Giulia. 2012. "Investigating Legal Language Peculiarities across Different Types of Italian Legal Texts: an NLP-based Approach." In Bridging the Gap(s) between Language and the Law: Proceedings of the 3rd European Conference of the International Association of Forensic Linguistics, Porto, 15-18 October 2012, edited by Rui Sousa-Silva, Rita Faria, Núria Gavaldà and Belinda Maia, 139-156. Porto: Faculdade de Letras da Universidade do Porto.

Wagner, Emma, Svend Bech, and Jesús M. Martínez. 2012. Translating for the European Union Institutions. 2nd ed. Manchester: St. Jerome.

Zwicky, Roman, and Daniel Kübler. 2018. Topkader und Mehrsprachigkeit in der Bundesverwaltung Vol. 13, Studienberichte des Zentrums für Demokratie Aarau. Aarau: ZDA.

Federal Act on the Compilations of Federal Legislation and the Federal Gazette (Publications Act, PublA) of 18 June 2004 (Status as of 26 November 2018), Classified Compilation 170.512, https://www.admin.ch/opc/en/classified-compilation/20031819/index.html.

Federal Act on the National Languages and Understanding between the Linguistic Communities (Languages Act, LangA) of 5 October 2007 (Status as 1 January 2017), Classified Compilation 441.1, https://www.admin.ch/opc/en/classified-compilation/20062545/index.html.

Federal Act on Vocational and Professional Education and Training (Vocational and Professional Education and Training Act, VPETA) of 13 December 2002 (Status as of 1 January 2019), Classified Compilation 412.10, https://www.admin.ch/opc/en/classified-compilation/20001860/index.html.

Eurolect Observatory Project: https://www.unint.eu/en/research/research-projects/33-page/490-eurolect-observatory-project.html (accessed April 16, 2019).

LETRINT project: http://p3.snf.ch/project-157797 (accessed April 16, 2019).

Språkrådet (Language Council of Sweden): https://www.sprakochfolkminnen.se/sprak/klarsprak/in-english.html (accessed May 28, 2019).