Słowa kluczowe
superstruktura
makrostruktura
akt normatywny
przekład prawny
Jak cytować
Abstrakt
Akty normatywne, w tym konstytucje i ustawy, są w polskim i greckim systemie prawnym, prymarnym źródłem prawa. Tymczasem w cypryjskim systemie prawnym są one, wraz z Konstytucją Republiki Cypru, ustawami zachowanymi na mocy artykułu 188 Konstytucji, zasadami prawa precedensowego (Common Law and Equity) i aktami prawnymi uchwalanymi przez Izbę Reprezentantów, jednym z wielu źródeł prawa w państwie. Wynika z tego, iż we wskazanych trzech państwach rola aktów normatywnych jest zróżnicowana. W związku z tym, struktura aktów normatywnych może być różna, choć są one dokumentami, gdzie zawarto przepisy regulujące daną sferę życia społecznego. Celem pracy jest porównanie struktury badanych aktów normatywnych pod kątem translatologii legilingwistycznej grecko-polskiej i polsko-greckiej. Analiza porównawcza poszczególnych części strukturalnych, czyli badanie ich cech wspólnych i różnic, ma za zadanie wypracowanie modelu aplikowanych badań porównawczych tekstów prawnych na potrzeby translatologii legilingwistycznej. Aplikacja modelu analizy porównawczej dostarcza wymiernych rezultatów na dwóch polach badawczych: i) zapewnienie ekwiwalentów translacyjnych dla terminologii tekstów prawnych i ii) zapewnienie ekwiwalentów translacyjnych dla terminologii danej dziedziny prawa, której dotyczą porównywane akty normatywne.
Bibliografia
Crystal, David. 2008. A Dictionary of Linguistics and Phonetics. Sixth Edition, Malden USA: Blackwell Publishing.
Delisle, Jean et al., red. 1999. Translation terminology, Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.
van Dijk, Teun, A..1980. MACROSTRUCTURES. An Interdisciplinary Study of Global Structures in Discourse, Interaction, and Cognition, Hillsdale, New Jersey: LAWRENCE ERLBAUM ASSOCIATES PUBLISHERS.
Fefes, Michalis, V. 200 Eisagogi sto dikaio. Syntagmatiko. Dioikitiko. Poiniko. Astiko. Emporiko. Ergatiko, Athina: Nomiki Vibbliothiki.
Fisiak, Jacek. 1981. Language and languages; Contrastive linguistics; Study and teaching, Oxford and New York: Pergamon.
Gortych, Karolina, Matulewskam Aleksandra. 2009. Translacyjne problem wyrażania modalności deontycznej w tekstach aktów normatywnych w języku angielskim, greckim i polski [W:] Prawo i język, red. Mróz Anna, Niewiadomski Adam, Pawelec Monika, 65-78. Warszawa: Zakład Graficzny Uniwersytetu Warszawskiego.
Gortych-Michalak, Karolina. 2010. Definicja legalna w polskich, greckich i cypryjskich aktach normatywnych w aspekcie przekładu prawniczego grecko-polskiego. [W:] Lingua Iuris: red. Mróz Anna, Niewiadomski Adam, 167-201. Warszawa: Zakład Graficzny Uniwersytetu Warszawskiego.
Grzybek, Joanna. 2009. Język prawa cywilnego w aspekcie translatologicznym chińsko-polskim i polsko-chińskim, niepublikowana rozprawa doktorska, Poznań, UAM.
Hoey, Michael i Haughton. Diane. 2001. Contrastive analysis and translation. [W:] Routledge Encyclopedia of Translation Studies, red. Bake Mona, 45-49. London and New York: Rotledge.
Jopek-Bosiacka, Anna. 2006, Przekład prawny i sądowy, Warszawa: PWN.
Kaczmarek Karolina. 2011. Lingua legis w aspekcie translatologicznym węgiersko-polskim i polsko-węgierskim, Legilingwistyka porównawcza, Tom 6/2011, Poznań: UAM, 1-230.
Kielar, Barbara, Z. 1988. Tłumaczenie i koncepcje translatoryczne, Wrocław: Ossolineum.
Kierzkowska, Danuta. 2008. Tłumaczenie prawnicze, Warszawa: Translegis.
Korycki, Stefan, Kuciński, Jerzy, Trzciński Zenon, Zaborowski Jerzy. 2006. Zarys prawa, Warszawa: Lexis Nexis.
Krzeszowski, Tomasz P. 1990. Contrasting languages. The Scope of Contrastive Linguistics, Berlin, New York: Mounton de Gruyter.
Kubacki, Artur Dariusz, 2007, Problemy tłumaczenia niemieckojęzycznych dokumentów samochodowych. Współczesne kierunki analiz przekładowych, pod red. Marii Piotrowskiej, seria Język a komunikacja 18, Kraków: Wydawnictwo Tertium, 121-132.
Kurtes, Svetlana. 2006. Contrastive Analysis at work: theoretical considerations and their practical application.SIGNUM: Estud. Ling, n. 9/1, jun. 2006, Londyn, 111-140.
Lizisowa, Maria, Teresa. 2006. Tekst – Kontekst – Interpretacja, W poszukiwaniu semiotyczno-dyskursywnych wzorców konkretyzacji języka, Kraków: Collegium Colimbinum.
Lizisowa, Maria, Teresa, 2009. Performatywne wypowiedzi prawne w aspekcie lingwistyki tekstu [W:] Prawo i język red. Mróz Anna, Niewiadomski Adam, Pawelec Monika, 19-36. Warszawa: Zakład Graficzny Uniwersytetu Warszawskiego.
Malinowski, Andrzej. 2006. Polski język prawny, Wybrane zagadnienia, Warszawa: Lexis Nexis.
Matulewska, Aleksandra. 2007. Lingua Legis in Translation, Amsterdam: Peter Lang Publishing House.
Matulewska, Aleksandra. 2010. Teksty paralelne a ustalanie konotatów i denotatów na potrzeby przekładu polsko-angielskiego. Legilingwistyka porównawcza, Tom 3/2010, Poznań: UAM, 57-69.
Moser, Amalia, i Panaretou, Eleni. 2009. Tense, aspect and modality in legal texts. Proceedings of the 8th International Conference on Greek Linguistics, 1013-1026, http://www.linguist-uoi.gr/cd_web/case3.html (dostęp 10 grudnia 2011 godz. 12.00) Why Forensic Linguistics Needs Corpus Linguistics
Neocleous, Andreas. 2000. Introduction to Cyprus Law, Limassol: Yorkhill Law Publishing.
Pieńkos, Jerzy. 1999. Podstawy juryslingwistyki. Język w prawie – Prawo w języku, Warszawa: MUZA SA.
Redelbach, Andrzej. 1996. Wstęp do prawoznawstwa, Poznań: Ars Boni et Aequi.
Supreme Court of Cyprus, 2007-2013, Legal system, http://www.supremecourt.gov.cy/judicial/sc.nsf/DMLLegSystem_en/DMLLegSystem_en?OpenDocument (dostęp 20 grudnia godz. 16. 04).
Vlachopoulos, Stefanos. 2008. Translating into New LSP. Translation of laws in the Republic of Cyprus. Target 20, Amsterdam: John Benjamins Publishing Company, 103-11
Vermeer, Hans J. 2003. Skopos and Commission. W: The Translation Studies Reader, red. Venuti Lawrence, Baker Mona, 221-232. London and New York: Routledge.
Wronkowska, Sławomira i Zieliński Maciej. 1997. Zasady techniki prawodawczej, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Wronkowska, Sławomira, Ziembiński, Zygmunt. 1997, Zarys teorii prawa, Poznań: Ars Boni et Aequi.
Zieliński, Maciej, 1999. Języki prawne i prawnicze. [W:] Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci red. Pisarek, 50-7 Kraków: Ośrodek Badań Prasoznawczych. Uniwersytet Jagielloński.
Teksty źródłowe:
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej w brzmieniu obowiązującym dnia 20. 12. 12.
Konstytucja Grecji (Σύνταγμα της Ελλάδας) w brzmieniu obowiązującym dnia 20. 12. 12.
Konstytucja Republiki Cypru (Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας).
Polski Kodeks Cywilny w brzmieniu obowiązującym dnia 20. 12. 12.
Grecki Kodeks cywilny (Αστικός Κώδικας) w brzmieniu obowiązującym dnia 20. 12. 12.
Cypryjska ustawa nr KEF 195 (Κεφάλαιο 195. O περί Διαθηκών και Διαδοχής Νόμος) w brzmieniu obowiązującym dnia 20. 12. 12.
Cypryjska ustawa nr KEF 189 (Κεφάλαιο 189. Ο περί Διαχείρισης Κληρονομιών Αποθανόντων Νόμος) w brzmieniu obowiązującym dnia 20. 12. 12.
Licencja
When submitting a paper the author agrees to the following publishing agreement and processing personal data.
PUBLICATION AGREEMENT, COPYRIGHT LICENSE, PERSONAL DATA PROCESSING CONSENT
This is a publication agreement and copyright license (“Agreement”) regarding a written manuscript currently submitted via Pressto Platform
(“Article”) to be published in Comparative Legilinguistics International Journal for Legal Communication (“Journal”).
The parties to this Agreement are:
the Author or Authors of the submitted article (individually, or if more than one author, collectively, “Author”) and Comparative Legilinguistics International Journal for Legal Communication (“Publisher”), address al. Niepodległości 4, 61-874 Poznań, represented by its editor in chief Aleksandra Matulewska.
§1. LICENSE OF COPYRIGHT
a) The Author and the Publisher agree that the Author grants a Creative Commons Attribution 4.0 International License, which is incorporated herein by reference and is further specified at Creative Commons — Attribution 4.0 International — CC BY 4.0 copyright license in the Article to the general public.
b) The Author grants to the Publisher a royalty-free, worldwide nonexclusive license to publish, reproduce, display, distribute, translate and use the Article in any form, either separately or as part of a collective work, including but not limited to a nonexclusive license to publish the Article in an issue of the Journal, copy and distribute individual reprints of the Article, authorize reproduction of the entire Article in another publication, and authorize reproduction and distribution of the Article or an abstract thereof by means of computerized retrieval systems (such as Westlaw, Lexis and SSRN). The Author retains ownership of all rights under copyright in the Article, and all rights not expressly granted in this Agreement.
c) The Author grants to the Publisher the power to assign, sublicense or otherwise transfer any and all licenses expressly granted to the Publisher under this Agreement.
d) Republication. The Author agrees to require that the Publisher be given credit as the original publisher in any republication of the Article authorized by the Author. If the Publisher authorizes any other party to republish the Article under the terms of paragraphs 1c and 1 of this Agreement, the Publisher shall require such party to ensure that the Author is credited as the Author.
§2. EDITING OF THE ARTICLE
a) The Author agrees that the Publisher may edit the Article as suitable for publication in the Journal. To the extent that the Publisher’s edits amount to copyrightable works of authorship, the Publisher hereby assigns all right, title, and interest in such edits to the Author.
§3. WARRANTIES
a) The Author represents and warrants that to the best of the Author’s knowledge the Article does not defame any person, does not invade the privacy of any person, and does not in any other manner infringe upon the rights of any person. The Author agrees to indemnify and hold harmless the Publisher against all such claims.
b) The Author represents and warrants that the Author has full power and authority to enter into this Agreement and to grant the licenses granted in this Agreement.
c) The Author represents and warrants that the Article furnished to the Publisher has not been published previously. For purposes of this paragraph, making a copy of the Article accessible over the Internet, including, but not limited to, posting the Article to a database accessible over the Internet, does not constitute prior publication so long as the as such copy indicates that the Article is not in final form, such as by designating such copy to be a “draft,” a “working paper,” or “work-in-progress”. The Author agrees to hold harmless the Publisher, its licensees and distributees, from any claim, action, or proceeding alleging facts that constitute a breach of any warranty enumerated in this paragraph.
§4. TERM
a) The agreement was concluded for an unspecified time.
§5. PAYMENT
a) The Author agrees and acknowledges that the Author will receive no payment from the Publisher for use of the Article or the licenses granted in this Agreement.
b) The Publisher agrees and acknowledges that the Publisher will not receive any payment from the Author for publication by the Publisher.
§6. ENTIRE AGREEMENT
a) This Agreement supersedes any and all other agreements, either oral or in writing, between the Author and the Publisher with respect to the subject of this Agreement. This Agreement contains all of the warranties and agreements between the parties with respect to the Article, and each party acknowledges that no representations, inducements, promises, or agreements have been made by or on behalf of any party except those warranties and agreements embodied in this Agreement.
b) In all cases not regulated by this Agreement, legal provisions of Polish Copyright Act and Polish Civil Code shall apply.
c) Any disputes arising from the enforcement of obligations connected with this Agreement shall be resolved by a court competent for the headquarters of the Publisher.
d) Any amendments or additions to the Agreement must be made in writing and signed by authorised representative of both parties, otherwise being ineffective.
e) This Agreement is signed electronically and the submission of the article via the PRESSto platform is considered as the conclusion of the Agreement by the Author and the Publisher.
f) Clause for consent to the processing of personal data - general
g) The Author shall give his or her consent to the processing of their personal data in accordance with the Act of 10 May 2018 on the protection of personal data and Regulation (EU) 2016/679 of the European Parliament and of the Council of 27 April 2016 on the protection of persons physical in connection with the processing of personal data and on the free movement of such data, and repealing Directive 95/46 / EC (General Data Protection Regulation) for the purpose and in connection with making publications available on the PRESSto scientific journals platform and DeGruyter platform, guaranteeing the security of services rendered, and improving them.
I HAVE READ AND AGREE FULLY WITH THE TERMS OF THIS AGREEMENT.
The Author The Publisher