TERMINY WIELOZNACZNE W CHIŃSKIM, NIEMIECKIM, GRECKIM I POLSKIM JĘZYKU PRAWA
PDF (English)

Słowa kluczowe

legilingwistyka porównawcza
grecki
chiński
język prawa
niemiecki

Jak cytować

GORTYCH-MICHALAK, K., & GRZYBEK, J. (2013). TERMINY WIELOZNACZNE W CHIŃSKIM, NIEMIECKIM, GRECKIM I POLSKIM JĘZYKU PRAWA. Comparative Legilinguistics, 15, 19–32. https://doi.org/10.14746/cl.2013.15.2

Abstrakt

Przedmiotem niniejszego artykułu jest zagadnienie wieloznaczności obecne w chińskim, niemieckim, greckim i polskim języku prawa w ujęciu porównawczym. Ponieważ zagadnienie polisemii jest w literaturze przedmiotu często omawiane wraz z zagadnieniem homonimii, autorki artykułu na wstępie przyjmują określoną definicję polisemii, opartą na kryterium etymologicznym. Pierwszym założeniem, jakie przyjmują autorki, jest fakt istnienia wieloznaczności określonych terminów - wyrazów i syntagm - wynikającej z ich jednoczesnej obecności w języku ogólnym orazw języku specjalistycznym, którym jest np. język prawa. W oparciu o istniejące badania nad językiem prawa w artykule zakłada się niejednorodny charakter tergo pojęcia, co potwierdzają różne klasyfikacje języka prawa dokonane przez legilingwistów. Autorki proponują, aby obok przyjętych klasyfikacji uwzględnić w badaniach porównawczych języka prawa również podział prawa na działy, np. prawo cywilne, prawo konstytucyjne etc. Przyjęcie takiego kryterium sprawia, iż zagadnienie polisemii terminów prawnych może być wyjaśnione w oparciu o znaczenie i funkcję tekstów prawnych i prawniczych, z jakich pochodzą dane terminy. Przeprowadzona analiza porównawcza wybranych terminów z różnych gałęzi prawa chińskiego, niemieckiego, greckiego i polskiego, wskazuje, że wieloznaczność terminów prawnych wynika przede wszystkim z obecności i używania tych samych terminów w różnych gałęziach prawa. Jednocześnie potwierdza to przyjętą na początku artykuł tezę, mówiącą że polisemia jest zjawiskiem obecnym również w ramach danego języka specjalistycznego. Taka konstatacja może być przydatna, jak wskazuje się na przykładach, dla użytkowników różnych narodowych języków prawa, jakimi są tłumacze, czy komparatyści prawa.

https://doi.org/10.14746/cl.2013.15.2
PDF (English)

Bibliografia

Biel, Łucja. 2008. Legal terminology in translation practice: dictionaries, googling or discussion forums? SKASE Journal of Translation and Interpretation, Vol. 3:1: 22-38.

de Beaugrande, Robert. 1987. LSP as a Complex System. In Special language: From humans thinking to thinking machine, 3-29. Clevendon: Multilingual Matters Ltd.

Bréal, Michael. 1897. Essai de sémantique (Science des significations). Paris: Gérard Monfort.

Cao, Deborah. 2007. Translating Law. Topics in Translation: 33. Clevendon: Multilingual Matters Ltd.

Chromá, Marta. 2011. Synonymy and Polysemy in Legal Terminology and Their Applications to Bilingual and Bijural Translation. Research in Language, 2011, vol. 9.1: 31-50.

Cruse, David A. 1986. Lexical Semantic. Cambridge: Cambridge University Pres

Crystal David, 2008. A Dictionary of Linguistics and Phonetic Sixth Edition. Malden USA: Blackwell Publishing.

Draskau, Jennifer. 1983. Is There a Scientific/Technical Register? Unesco ALSED-LSP Newsletter. Vol. 6 No 2 (17) November 1983: 13-17.

Finch, Geofrey. 2000. Linguistic Terms and Concept. London: Macmillan Press Ltd.

Galdia, Marcus 2009. Legal Linguistic. Frankfurt am Mein: Peter Lang.

Gizbert-Studnicki, Tomasz. 1972. Język prawny a język prawniczy. Zeszyty naukowe UJ. Prace prawnicze z. 5: 219-233.

Gläser, Rosemarie. 1979. Fachstile des Englischen. Leipzig: Enzyklopädie.

Gołąb, Zbigniew, Adam Heinz, and Kazimierz Polański. 1968. Słownik terminologii językoznawczej. Warszawa: PWN.

Gortych-Michalak, Karolina. 2013. Struktura polskich, greckich i cypryjskich aktów normatywnych. Studium porównawcze w aspekcie translatologicznym. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Contact.

Grewendorf, Günther, Monika, Rathert. 2009. Language and Law – new applications of formal Linguistic In Formal Linguistics and Law ed. Grewendorf, Günther, Monika, Rathert, 1-22. Berlin, New York: Mouton de Gruyter.

Grzybek, Joanna. 2009. Polysemy, Homonymy, and Other Sources of ambiguity in the Language of Chinese Contract. Comparative Legilinguistic International Journal for Legal Communication 1/2009: 207-216.

Halliday, Michael, A. K. 1978. Language as a Social Semiotic: The Social Interpretation of Language and Meaning. London: Edward Arnold.

Kovacs, Eva. 2011. Polysemy in Traditional vs. Cognitive Linguistic Eger Journal of English Studies XI (2011): 3–19.

Kövecses, Zoltán. 2002. Metaphor. A practical introduction. Oxford, New York: Oxford University Press.

Kriaras. 1982. [Κριαράς, Εμμανουήλ. 1982. Η νομική γλώσσα. Μελέτες - Κείμενα – Αποφάσεις. ed.οϊκλής Ε. 99-112. Αθήνα: Σάκκουλας].

Kurzon, Dennis. 1986. It is Hereby Performed. (Pragmatics & Beyond). Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.

Kurzon, Dennis. 1987. Language of the law and legal language. In Special language: From humans thinking to thinking machine ed. Christer, Laurén, Marianne, Nordman, 283-290. Clevendon: Multilingual Matters Ltd.

Lin, Charles Chien-Jer, Ahrens, Kathleen. 2000. Calculating the Number of Senses: Implications for Ambiguity Advantage Effect During Lexical Acces. In Proceedings of the 7th International Symposium on Chinese Languages and Linguistics (IsCLL-7). 141-156. Chiayi: National Chung Cheng University. http://www.kathleenahrens.com/images/Calculating_the_Number_of_Senses_Implications_for_Ambiguity_Advantage_Effect_During_Lexical_Access.pdf access 15.04.13).

Lookin, Annabelle, Alison, Moore, Maria Herke, Rebekah Wegener, and Canzhong Wu. 2011.

Halliday’s model of register revisited and explo ed. Linguistics and Human Sciences vol. 4, no. 2. 187-213.

Löbner, Sebastian. 2002. Understanding Semantic. Oxford: Oxford University Press.

Lyons, John. 1975. Wstęp do jezykoznawstwa. Warszawa: PWN.

Lyons, John. 1987. Language and Linguistic. Cambridge: Cambridge University Press.

Malinowski, Andrzej. 2006. Polski język prawny. Wybrane zagadnienia. Warszawa: Lexis Nexis

Matulewska, Aleksandra. 2007. Lingua legis in translation. Frankfurt am Mein: Peter Lang.

Mattila, Heikki. 2006. Comparative legal linguistic. Hampshire: Ashgate Publishing.

Mohammed, Essam T. 2009. Polysemy as a Lexical Problem in Translation. Adab AL Rafidayn (55): 781-800. Mosul: Mosul University.

Nerlich, Brigitte. 2003. Polysemy: past and present. In Polysemy. Flexible Patterns of meaning in Mind and Language. Trends in Linguistics, ed. Nerlich Brigitte., Todd, Z., Heman V., Clarke, David. D., 49-78. Berlin: Mounton de Gruyter.

Nerlich, Brigitte, David D., Clark. 2003. Polysemy and flexibility: introduction and overwiev. In Polysemy. Flexible Patterns of meaning in Mind and Language. Trends in Linguistics, ed. Nerlich Brigitte, Zazie Todd, Vimala Herman, and David D. Clarke, 3-30. Berlin:

Mounton de Gruyter.

Panaretou. 2009. [Παναρέτου, Ελένη. 2009. Νομικός λόγος. Γλώσσα και δομή των νόμων. Αθήνα: Εκδόσεις Παπάζης]

Petzel, Jacek. 2006. Język prawny w świetle lingwistycznej teorii rejestru językowego. Studia Iuridica XLV/2006: 153-163.

Picht, Heribert, Draskau, Jennifer. 1985. Terminology: An introduction. Guilford: University of Surrey.

Sandrini, Peter. 1996. Terminologiearbeit im Recht. Deskriptiver begriffsorientierter Ansatz vom Standpunkt des Übersetzer IITF-Series 8. Vienna: TermNet.

Šarčević, Susan. 1997. New Approach to legal translation. The Hague: Kluwer Law International.

Schmidt, Goran. 2008. Polysemy in Translation. Selecting the Right Sense. In Istraživanja, izazovi i promjene u teoriji i praksi prevođenja, ed. Karabalić, Vladimir and Marija Omazić, 203- 218. Osijek: Sveučilište Josipa Jurja Strossmayera u Osijeku, Filozofski fakultet.

Song Lei (宋雷). 2010. 英汉对比法律语言学. 北京:北京大学出版社.

Stern, Gustaf. 1931. Meaning and Change of Meaning: with Special Reference to the English Language. Göteborg: Enlanders Boktryckeri Aktiebolag.

Smith, Michael K. 1982. Metaphor and mind. Review of George Lakoff and Mark Johnson “Metaphors We Live By”. American Speech 57: 128-133.

Stavrakis. 1995. [Σταυράκης, Αργύριος, Νικ. 1995. Νεοελληνική νομική γλώσσα. Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη].

Tsavalos. 1990. [Τσάβαλος, Παναγιώτης. 1990. Ποικιλίες γλώσσας. Λόγος και Πράξης τεύχ. 43: 26-34. Αθήνα: Ο.Λ.Μ.Ε.]

Packard, Jerome L. 2001. The Morphology of Chinese: A Linguistic and Cognitive Approach. Beijing: Foreign Language Teaching and Research Press.

Palmer, Frank R. 1981. Semantics: a New outline. Cambridge: Cambridge University Press.

Pytel, Waldemar A. 2004. Słownictwo fachowe jako identyfikator LSP. In Języki specjalistyczne 4. ed. Lukszyn Jurij, 101-110. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.

Ullman, Stephen. 1962. Semantics: An Introduction to the Science of Meaning. Oxford: BasilBlackwell.

van Vaerenbergh, Leona, 2009. Polysemy and synonymy: Their managemet in Translation Studies Dictionaries and in Translator Training. A case study. In The Metalanguage of Translation, ed. Yves Gambier, Luc van Doorslaer, 45-64. Amsterdam: John Bejamin.

Veloudis. 2003 [Βελούδης, Γιάννης. 2003. Η σημασία πριν, κατά και μετά τη γλώσσα. Αθήνα: Εκδόσεις κριτική].

Weinsberg, Adam. 1983. Językoznawstwo ogólne. Warszawa: PWN.

Wróblewski, Bronisław. 1948. Język prawny i prawniczy. Polska Akademia Umiejętności. Prace Komisji Prawniczej nr 3. Kraków.

Yule, George. 2010. The Study of Language. Cambridge: Cambridge University Press.

Zieliński, Maciej. 1999. Języki prawne i prawnicze. In Polszczyzna 2000: Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, ed. Pisarek Walery, 50-74. Kraków: Ośrodek Badań Prasoznawczych, Uniwersytet Jagielloński.

Źrałka, Edyta. 2007. Teaching specialised translation through official document. The Journal of Specialised Translation (Issue 07): 74-91. http://www.jostranorg/issue07/issue07_toc.php (01.02.13).