STYL GATUNKOWY KONSTYTUCJI
PDF (Język Polski)

关键词

gatunek
konstytucja
styl normatywny
styl retoryczny

How to Cite

MALINOWSKA, E. (2018). STYL GATUNKOWY KONSTYTUCJI. Comparative Legilinguistics, 31, 55–68. https://doi.org/10.14746/cl.2017.31.3

摘要

W opracowaniu przyjmuję rozumienie gatunku jako modelu określonego typu tekstu. Rozpatruję więc gatunek jako wzorzec tekstu, na który składają się wszystkie jego płaszczyzny (formalna, poznawcza, pragmatyczna, aksjologiczna, stylistyczna). Interesuje mnie przede wszystkim płaszczyzna stylistyczna konkretnego zdarzenia komunikacyjnego, jakim jest tekst obowiązującej dziś ustawy zasadniczej, tj. Konstytucji RP (1997 r.).Konstytucja w wymiarze stylistycznym jest wielobarwna. Dominuje władczy suchy styl normatywny z wysoką frekwencją nakazów, obowiązków i uprawnień, ale, w przeciwieństwie do innych gatunków sfery urzędowo-prawnej, silnie obecne są też elementy wysokiego, kunsztownego stylu retorycznego realizowanego nie tylko w preambule, ale także w uroczystych aktach ślubowań prezydenta i posłów. Te swoiste teksty w tekście podkreślają doniosłość konstytucji jako najważniejszego dla wspólnoty państwowej aktu prawnego. Na styl gatunkowy konstytucji mają również wpływ przekonania ideologiczne podmiotu prawodawczego.
https://doi.org/10.14746/cl.2017.31.3
PDF (Język Polski)

参考

Bałaban, Andrzej. 1997. Funkcje konstytucji. W Charakter i struktura norm konstytucji, red. Jerzy Trzciński. Warszawa: PWN.

Gajda, Stanisław. 1993. Gatunkowe wzorce wypowiedzi. W Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t.2: Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński. Wrocław: PWN.

Gizbert-Studnicki, Tomasz. 1986. Język prawny z perspektywy socjolingwistycznej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Kompendium wiedzy o społeczeństwie, państwie i prawie. 1999. Red. Sławomira Wronkowska i Maria Zmierczak. Warszawa-Poznań.

Korolko, Mirosław. 1990. Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: PWN.

Malinowska, Ewa. 2012. Konstytucja jako gatunek tekstu prawnego. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Sagan, Stanisław. 2003. Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: LexisNexis.

Witosz, Bożena. 2005. Genologia lingwistyczna. Zarys problematyki. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Wojtak, Maria. 2004. Gatunki prasowe. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Wojtak, Maria. 2007. Styl gatunku, styl gatunkowy a styl funkcjonalny w perspektywie analitycznej. W Gatunki mowy i ich ewolucja, t.3: Gatunek a odmiany funkcjonalne, red. Danuta Ostaszewska. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Wronkowska, Sławomira. 2007. O cechach języka tekstów prawnych. W: Język polskiej legislacji, czyli zrozumiałość przekazu a stosowanie prawa. Materiały z konferencji zorganizowanej przez Komisję Kultury i Środków Przekazu oraz Komisję Ustawodawczą. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Zieliński, Maciej. 2002. Wykładnia prawa. Zasady. Reguły.Wskazówki. Warszawa: LexisNexis.

Zieliński Maciej, Ziembiński Zygmunt. 1992. Dyrektywy i sposób ich wypowiadania. Warszawa: PWN.

Ziembiński, Zygmunt.1966. Logiczne podstawy prawoznawstwa. Warszawa: PWN.

Ziomek, Jerzy. 1990. Retoryka opisowa. Warszawa: PWN.