Nacjonalistyczne podejście do globalnej problematyki ukazane w filmie „Snowpiercer: Arka Przyszłości” w reżyserii Bong Joon-ho

Abstrakt

Film Snowpiercer: Arka przyszłości (2013) w reżyserii Bong Joon-ho oparty jest na francuskiej powieści graficznej, ukazującej ludzkość  znajdującą się w krążącym po skutym lodem świecie pociągu. Początkowo pasażerami byli jedynie przedstawiciele klas wyższych, jednak nieoczekiwanie okazało się, że do środka pociągu dostały się także osoby z klas niższych. Kwestią czasu zatem stało się starcie tychże klas. W tym ujęciu film skupia się na katastrofie klimatycznej oraz rozwarstwieniu społecznym. Klasy rządzące w pociągu kładą nacisk na porządek i kontrolę. Uzasadniają swoje rządy oraz ucisk klas niższych tym, że katastrofa miała swoje źródło w rozdźwięku między niekontrolowanym wzrostem liczebności populacji oraz uprzemysłowieniem. Udowadniają swoją logikę odwołując się do 'czaru (zaklęcia) Platona'. Zgodnie z nim, hierarchia musi być podzielona na dwie (rządzący i rządzeni) bądź trzy (strażnicy, wojownicy i robotnicy) części. Każdy obywatel musi zadowolić się swoją pozycją społeczną. Ich logika ulega następnie wzmocnieniu Popperowską 'stopniową cząstkową inżynierią społeczną'. Podkreślają również uzasadnienie silnej kontroli wspieranej maltuzjańską 'statyczną teorią zasobów', w której liczba ludności przyrasta geometrycznie a produkcja żywności arytmetycznie. Teoria ta powtarza się w takich filmach komercyjnych jak Avengers: Wojna bez granic (2018) czy Kingsman: Złoty krąg (2017). Tytuły te stały się dominujące w obszarze filmów nazywanych '(post)apokaliptycznymi'. Wydaje się zatem, że Bong Joon-ho chce podążać za trendami i konwencjami filmu gatunkowego uznawanego za apokaliptyczny. Jednakże celowo obsadzając koreańskich aktorów w grupie trzeciej umożliwia wyobrażenie nowego świata, innego od tego pełnego frustrującej dychotomii (dominacja wyższego/ucisk niższego). Namgung Minsu i Yona, grani przez koreańskich aktorów, są ukazani jako bardzo aktywni i ciekawi bohaterowie, mający rozwiązać główne problemy społeczne w filmie, katastrofy klimatyczne i konflikty klasowe. Ukazują możliwości, jakie przynieść może ze sobą nowa rzeczywistość po tym, jak obecny zamrożony i zniszczony świat upadnie. Koreańscy widzowie mogą zatem czuć się dumni z tego, że bohaterski i fantastyczny wymiar filmu jest podkreślony dzięki grze tych dwojga aktorów. Wydaje się zatem, że reżyser, wykorzystujący z jednej strony uniwersalny schemat filmów katastroficznych i nadający mu nacjonalistyczny charakter, a jednocześnie podejmujący wyzwanie współczesnych tematów katastrofy klimatycznej i konfliktów klasowych, tym właśnie filmem zdołał trafić w gusta Koreańczyków.