Percepcje niepełnosprawności i chorób w Korei okresu późnego Joseon
PDF (English)

Słowa kluczowe

niepełnosprawności
pozytywny wizerunek
dyskryminacja
korzyści ekonomiczne
odpowiedzialność zbiorowa

Jak cytować

Yoo, H. J. (2023). Percepcje niepełnosprawności i chorób w Korei okresu późnego Joseon. International Journal of Korean Humanities and Social Sciences, 9, 7–24. https://doi.org/10.14746/kr.2023.09.01

Abstrakt

Artykuł ma na celu naszkicowanie i wyjaśnienie zmian publicznego postrzegania osób cierpiących na głuchotę, ślepotę lub niepełnosprawność intelektualną w Korei okresu Joseon. W XV wieku Wielki Kodeks Administracji Państwowej (경국대전, 經國大典 Gyeongguk Daejeon) zakazał dyskryminacji osób z niepełnosprawnościami. Szczególnie ucieszyli się z tego ślepcy i głusi. Państwo w celu rekompensaty ograniczonych możliwości zapewniło im korzyści ekonomiczne, takie jak zwolnienie z podatków, tworząc tym samym raczej sprzyjające warunki społeczne dla osób z niepełnosprawnościami. Wierzono wręcz, że niektórzy ślepcy posiadają zdolności wróżbiarskie. W XVIII wieku na sile zaczęło jednak przybierać negatywne postrzeganie osób z niepełnosprawnościami. Zwiększająca się częstotliwość dokumentowania odwołań do niepełnosprawności jako przedmiotu wyłudzeń sugeruje, że zarówno państwo jak i społeczeństwo postrzegało niepełnosprawnych jako ‘osoby bezużyteczne’ (폐인). Bazując na historiach sądowych, antologiach literackich, spisach wojskowych i dokumentacji oddziałów militarnych artykuł argumentuje, że całościowa zmiana w gospodarce Joseon przełożyła się na dyskryminację osób z niepełnosprawnościami. W szczególności do negatywnego wizerunku przyczyniły się zmiany w systemie obrony militarnej i powiązany z nimi podatek wojskowy (군포), które podzieliły społeczeństwo na gospodarstwa domowe współdzielące zobowiązania podatkowe. W XIX wieku ostrzejsze podejście państwa do osób z niepełnosprawnościami przygotowało podłoże do narastającej dyskryminacji tej grupy we współczesnej Korei, zaostrzone przez wprowadzenie zachodniej koncepcji eugeniki.

https://doi.org/10.14746/kr.2023.09.01
PDF (English)

Bibliografia

An, Ok-sun (안옥선). 1999. 불교의 몸 (Bulgyo-ui mom; The understanding of the human body from the perspective of buddhism). 전통과 현대 (Jeontong-gwa hyeondae; Traditional and Modernity), 8: 57–100.

Eum, Heung-seop (엄흥섭). 1937. 실명 (Silmyeong). In: 한국근대단편소설대계 14 (Hanguk geundae danpyeonsoseol daegye 14), ed. Eum, Heung-seop (엄흥섭), 745–746. 서울: 태학사 (Seoul: Taehaksa).

Jeon, Kyung Wook (전경욱). 1993. 민속극 (Minsog-geuk; Folklore Songs). 서울: 고려대 민족문화연구원 (Seoul: Koryo-dae Minjog Munhwa Yeonguweon).

Jung, Chang kwon (정창권). 2005. 세상에 버릴 사람은 없다 (Sesang-e beoril saram-eun eobda; Disabled is nothing). 서울: 문학동네 (Seoul: Munhak dongne).

Lee, Pil-Young (이필영). 2000. 개인의 피부병에 대한 마을공동체의 치병의례 (Gaein-ui pibu byeong-e daehan maeul gongdongche-ui chibyeong uirye; How a personal disease was dealt with in a premodern Korea). 민속학연구 (Minsoghak yeongu; The Journal of Korean Folklore), vol. 7: 197–223.

Miguel, Edward. 2005. Poverty and Witch Killing. Review of Economics Studies, vol. 72: 1153–1172. DOI: https://doi.org/10.1111/0034-6527.00365

Oxford Living Dictionaries. https://en.oxforddictionaries.com. (Accessed 15 June 2023).

Turner, Bryan S. 1984. The Body and Society. UK: Basil Blackwell.

Yang, Jin-Suk (양진석). 1989. 18-19세기 환곡에 관한 연구 (18-19-segi hwangog-e gwanhan yeongu: A Study of 18th and 19th centuries granary system in Korea). 한국사론 (Hanguksaron; History of Korea), 21: 371–458.

Yi, Hun-sang (이훈상). 1990. 조선후기의 향리 (Joseon hugi-ui hyangri; Clerks in Joseon dynasty). 서울: 일조각 (Seoul: Iljogak).

Yi, Ok (이옥). 2001. 장봉사전 (Jangbongsajeon; Park, A visually impaired fortune teller). In: 역주 이옥 전집 2 (Yeogju Yi Ok jeonjib 2), trans. by Silhakhaksa The Society for Practical Studies (실학학사고전문학연구회; Silhak hagsa gojeon munhag yeonguweon), 47–55. 서울: 소명출판사(Seoul: Somyeong chulpansa).

삼국사기 온달열전 (Samgug sagi Ondal Yeoljeon). https://db.history.go.kr/item/level.do?sort=levelId&dir=ASC&start=1&limit=20&page=1&pre_page=1&setId=19&totalCount=19&prevPage=0&prevLimit=&itemId=sg&types=r&synonym=off&chinessChar=on&brokerPagingInfo=&levelId=sg_045r_0100&position=15 (Accessed 9 Sep. 2023).

세종실록 (Sejong sillok; Annals of King Sejong) https://sillok.history.go.kr/id/kda_10502004_002 (Accessed 9 Sep. 2023).