Keywords
historical sites
changes in distribution
anthropopression
active conservation
GIS
How to Cite
Number of views: 43
Number of downloads: 20
Abstract
The paper presents the results of geobotanical studies on the distribution and resources of Aster tripolium L. and Plantago maritima L, two rare halophytes in Poland. The research was conducted in northern Poland, along the Baltic coast in 2013. The present distribution of the two species was compared with historical data and general trends of and threats to these two species were examined. In total, 33 sites of A. tripolium and 18 of P. maritima were found in the research area. The resources of both species have been perceptibly depleting during last 150 years, which is mostly due to human agencies (e.g. habitat devastation caused by growing urban areas and the change in management and/or habitat condition). In order to preserve both species, it may be necessary to start an ex situ conservation program.
References
Abromeit J., Neuhoff W. & Steffen H. 1898-1940. Flora von Ost- und Westpreussen. 1248 pp. Berlin- Königsberg.
Abromeit J., Jantzsch A. & Vogel G. 1926. Flora von Ostund Westpreussen. 685-780 pp. Kommissionsverlag Gräfe und Unzer, Berlin-Königsberg.
Afranowicz R. & Markowski R. 2004. Rośliny naczyniowe południowo-wschodniego obrzeża Zalewu Wiślanego (północna Polska). Acta Bot. Cassub. 4: 161-186.
Andersen H., Bakker J. P., Brongers M., Heydema nn B. & Irmler U. 1990. Long-term changes of salt marsh communities by cattle grazing. Vegetatio 89: 137-148.
Bacieczko W. & Wołejko L. 2000. Rzadkie i interesujące gatunki roślin naczyniowych w wybranych gminach województwa zachodniopomorskiego. Folia Univ. Agric. Stetin 213 Agricultura 85: 7-22.
Bakker J. P. 2012. Restoration of salt marshes. In: J. va n Andel & Aronson J. (eds.). Restoration ecology. The new frontier. 248-252 pp. Wiley-Blackwell.
Błaszkowska B., Kamont P. & Kram er-Kentzer J. 2008. Czynna ochrona podmokłych łąk nadmorskich w rezerwacie przyrody Beka. In B. Błaszkowska (ed.). Czynna ochrona cennych przyrodniczo łąk i pastwisk. Doświadczenia praktyczne. 7-39 pp. OTOP.
Bosiacka B. 2012. Solniska nadmorskie (Glauco-Puccinellietalia część - zbiorowiska nadmorskie). In W. Mróz (ed.). Monitoring siedlisk przyrodniczych. Przewodnik metodyczny. Part II. pp 72-84. GIOŚ, Warszawa.
Bosiacka B. & Stachowiak M. 2007 Spring-dotted salt marshes with Salicornia europaea (Chenopodiaceae) in the vicinity of Kołobrzeg. Fragm Flor Geobot Polonica 14(2): 337-345.
Bosiacka B. & Stępień E. 2001. Nowe stanowiska roślinności halofilnej w Kołobrzegu. Bad Fizjogr. Pol. Zach. Seria B-Botanika 50: 117-129.
Ciaciura M. & Stępień E. 1998. O ochronę stanowisk woskownicy europejskiej Myrica gale L. na Bagnach Rozwarowskich. Chrońmy Przyr. Ojcz. 4(54): 14-20.
Czubiński Z . 1950. Zagadnienia geobotaniczne Pomorza. Bad. Fizjogr. Pol. Zach. 2(4): 439-648.
Ćwikliński E . 1977. Słonawy źródliskowe na Wyspie Chrząszczewskiej w województwie szczecińskim. Fragm. Flor. Geobot. 23(1): 57-68.
Dzwonko Z. 2007. Przewodnik do badań fitosocjologicznych. In: J. B. Faliński (ed.). Vademecum Geobotanicum, 304 pp. Sorus, Instytut Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Poznań-Kraków.
European Environment Agency 2012 (online). Corine Land Cover [http://www.eea.europa.eu/data-andmaps/data/clc-2006-vector-data-version-3, stan na 05.01.2012].
Główny Urząd Geodezji i Kartograf ii. 2012 (online). Geoportal krajowy [http://maps.geoportal.gov.pl, stan na 05.01.2012].
Grinn-Gofroń A. & Ciaciura M. 1999 Zagrożone stanowisko astra solnego Aster tripolium na wyspie Karsibór. Chrońmy Przyr. Ojcz. 55(5): 87-90.
Herbich J. (ed.). 2004. Siedliska morskie i przybrzeżne, nadmorskie i śródlądowe solniska i wydmy. Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 - podręcznik metodyczny. Ministerstwo Środowiska, Warszawa.
Herweg O. 1914. Flora der Kreise Neustand und Putzig in Westpreussen. Ber Westpr Bot-Zool Vereins 37: 85-331.
Hultén E. & Fries M. 1986. Atlas of North European Vascular Plants. North of the Tropic of Cancer. I. Introduction, taxonomic index to the maps 1-996. Maps 1-996. xvi+498 pp. Koeltz Scientific Books, Königstein.
Jasińska E. 2002. Hydrologia i hydrodynamika Martwej Wisły i Przekopu Wisły. 133 pp. IBW PAN, Warszawa.
Jasnowski M. 1962. Budowa i roślinność torfowisk Pomorza Szczecińskiego. Soc. Sci. Stet. Wydz. Nauk Przyr.- Roln. 10: 1-340.
Kalisińska E., Kalisiński M. & Popiela A. 2004. Nature vision of the Bielawki Islands and Rów Peninsula (Szczecin Lagoon) - avifauna and vascular plants flora on salt meadows and the problems of their protection. In: Th. Fock, K. Hergarden & D. Repaŝi (eds.). Salt grasslands and coastal meadows in the Baltic region, 144-151 pp. Proceedings of the 1st conference. Schrift Fochhochschule Neubrandenburg A.
Kaźmierczakowa R., Zarzycki K. & Mirek Z. (eds.). Polska czerwona księga roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe, wyd. 3, 895 pp. PAN, Instytut Ochrony Przyrody, Kraków.
Koutstaal B. P., Markusse M. M. & De Munk W. 1987. Aspects of seed dispersal by tidal movements. In: A. H. L. Huiskes, C. W. Blom & J. Rozema (eds.). Vegetation Between Land and Sea, pp. 226-232. Dr W. Junk publishers, Dordrecht, Netherlands.
Kuiper P. J. C. & Bos M. (eds.). 1991. Plantago: A multidisciplinary study. Ecological Studies 89. Springer-Verlag, Berlin Heidelberg New York London Paris Tokyo Hong Kong Barcelona Budapest
Kulesza W. 1924. Strefy roślinności nadmorskiej na wybrzeżach w okolicy Rewy. Kosmos 48(3): 1-37.
Lenartowicz Z. (ed.). 1996. Monografia rezerwatu Przyrody Beka. In: M. Przewoźniak (ed.). Materiały do monografii przyrodniczej regionu gdańskiego, T. I, pp: 77-173. Wydawnictwo Gdańskie, Gdańsk.
Lenartowicz Z. 2005. Szata roślinna rezerwatu Beka. Efekty działań ochronnych. Ptasie Ostoje 9: 29-41.
Lucas C. 1860. Flora der Insel Wollin. Verh Bot Ver Prov Brandenbg 2: 25-68.
Markowski R. & Stasiak J. 1980. The flora of the River embankments at the mouth of the Vistula: Wisła Śmiała (Brave Vistula), Przekop Wisły (a Man-made cut). Zesz Nauk Wydz BiNoZ UG 2:117-130.
Matuszkiewicz W. 2005. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. In: J. B. Faliński (ed.). Vademecum Geobotanicum 3, 537 pp. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A. & Zając M. 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. In: Z. Mirek (ed.). Biodiversity of Poland, 1, 442 pp. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
Müller W. 1904. Flora von Pommern. 2. Auflage, iv+367 pp. J. Burmeister’s Buchhandlung, Stettin
Nienartowicz A. & Piernik A. 2004. *1340 Śródlądowe słone łąki, pastwiska i szuwary (Glauco-Puccinellietalia, część - zbiorowiska śródlądowe). In: J. Herbich (ed.). Siedliska morskie i przybrzeżne, nadmorskie i śródlądowe solniska i wydmy. Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 - podręcznik metodyczny. T. 1, pp. 97-119. Ministerstwo Środowiska, Warszawa.
Nilsson E. & A Gren J. 2006. Population size, female fecundity, and sex ratio variation in gynodioecious Plantago maritima. J. Evol. Biol. 19: 825-833. DOI: 10.1111/j.1420-9101.2005.01045.x
Piernik A. 2012. Ecological pattern of inland salt marsh vegetation in central Europe. 229 pp. UMK, Toruń.
Piotrowska H . 1957a. Rezerwat “Drożkowe Łąki” na półwyspie Przytor (wyspa Wolin). Przyr. Pol. Zach. 1/2: 78-83.
Piotrowska H. 1957b. Z badań nad roślinnością halofilną wysp Wolina i Uznamu. Przyr. Pol. Zach. 1/2: 84-99.
Piotrowska H . 1961. Roślinność solniskowa pod Kołobrzegiem. Chrońmy Przyr. Ojcz. 17(4): 4-28.
Piotrowska H . 1966. Rośliny naczyniowe wysp Wolina i Δpołudniowego wschodniego Uznamu. PTPN Prace Kom. Biol. 30(4): 1-161.
Piotrowska H . 1974. Nadmorskie zespoły solniskowe w Polsce i problem ich ochrony. Ochr. Przyr. 39: 7-63.
Piotrowska H. 1976. Przyczyny i skutki regresywnych mian w nadmorskiej florze halofitów. In: J. B. Faliński (ed.). Synantropizacja szaty roślinnej. VI. Wymieranie składników flory polskiej i jego przyczyny. Phytocenosis 5(3/4): 237-246.
Piotrowska H. 1980. Anthropogenic changes in the distribution of halophytes in the Coastal Fringes of the Gulf of Gdańsk. Fragm. Flor. Geobot. 26(2-4): 279-297.
Piotrowska H. 1988. [R, V] Aster tripolium L. In: A. Ja sie- wicz (ed.). Materiały do poznania gatunków rzadkich i zagrożonych Polski. Part I. Fragm. Flor. Geobot. 33(3-4): 290-299.
Piotrowska H. 2001. Plantago maritima. In: R. Kaźmierczakowa & Z. Zarzycki (eds.). Polska czerwona księga roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe, pp. 347-348. W Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
Preuss H. 1911/1912. De Vegetationsverhältnisse der Ostseeküste. Schrift D Naturf Ges. In Danzig. NF 12.1, 2:1-202.
Ramani B., Reexk T., Debez A., Stelzer R., Huchzermeyer B., Schmidt A. & Papenbrock J. 2006. Aster trifolium L. and Sesuvium portulacastrum L.: two halophytes, two strategies to survive in saline habitats. Plant Physiology and Biochemistry 44:395-408. doi:10.1016/j. plaphy.2006.06.007
Regulation 2014. Regulation of Minister of Environment of 9 October 2014 on plant species protection. Journal of Laws 2014 item 1409.
Sągin P. & Machnikowski M. 1997. Plan kształtowania i ochrony szaty roślinnej Karsiborskiej Kępy. Pracowania Studiów i Projektów Prośrodowiskowych LOCUS, Gdynia.
Scott N. E. & Davison A. W. 1985. The distribution and ecology of coastal species on roadsides. Vegetatio 62:433-440.
Schwarz Z. 1967. Badania nad florą synantropijną Gdańska i okolicy. Acta Biol. Med. Soc. Sci. Gedan 11: 363-494.
Wilkoń-Michalska J. 1986. Tendencje rozwojowe i ochrona halofitów w Polsce. Acta Univ. Lodz., Folia sozol. 3: 123-129.
Wszałek-Rożek K. & Markowski R. 2010. Zróżnicowanie florystyczne zachodniego obrzeża Zatoki Puckiej (północna Polska). Acta Bot. Cassub. 7-9: 55-78.
Zarzycki K. & Szeląg Z. 2006. Red list of the vascular plants in Poland. In: Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda & Z. Szeląg (eds.). Red list of plants and fungi in Poland, pp. 9-20. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
Ziarnek K. 1997. Vegetation along Szczecin Lagoon nearcoast areas. In: J. Kaliciuk & A. Staszewski (eds.). Birds refuges in the Polish part of Szczecin Lagoon, pp. 15-24. Zachodniopomorskie Towarzystwo Ornitologiczne, Szczecin.
Żółkoś K., Bloch-Orłowska J. & Markowski R. 2006. Szata roślinna terenu rezerwatu “Mechelińskie Łąki“ w warunkach stałej antropopresji. Acta Bot. Cassub. 6:107-120.