Słowa kluczowe
paruzja
subtrakcja
Bloch
Agamben
Jak cytować
Abstrakt
W ciągu ostatnich dwóch dziesięcioleci nowe, radykalne odczytania listów św. Pawła pozwoliły licznym myślicielom zawrzeć w ich filozofii politycznej mesjanistyczny element. W odczytaniach tych mesjanistyczne odrzucenie świata i jego praw jest rozumiane poprzez zawieszający akt „subtrakcji” – ruch wycofania, którego przekład n a polityczną praktykę zbyt często jednak okazywał się nieskuteczny.Po przeanalizowaniu Agambenowskiej interpretacji subtrakcji przez pryzmat „nieoperacyjności”, artykuł koncentruje się na pojęciu Paruzji jako elementu kluczowego dla zrozumienia jego antyutopijnego ujęcia mesjańskiego czasu. W przeciwieństwie do odczytania Agambena, Blochowska intepretacja Pawłowej Paruzji przedstawia wydarzenie mesjańskie jako wewnątrzhistoryczne, ale równocześnie otwarte wobec celów ostatecznych (metahistorycznych). Jak przekonuję, mesjańskie wezwanie Blocha przyjmuje formę zapośredniczenia, skorygowania subtrakcji tak, by umożliwiała większe zaangażowanie polityczne. W zakończeniu tekstu sugeruję, że konkretne zastosowania tego zapośredniczenia pełnią swą funkcję emancypacyjną tylko o tyle, o ile przyjmują charakter praktycznej etyki, w której uwaga skierowana jest na nieuprzywilejowanych i marginalizowanych.
Bibliografia
Agamben, Giorgio. 2000a. Il tempo che resta: un commento alla Lettera ai Romani. Torino: Bollati Boringhieri.
Agamben, Giorgio. 2000b. Means without End: Notes on Politics. Translated by Vincenzo Binetti and Cesare Casarino. Minneapolis, Minn.-London: University of Minnesota Press.
Agamben, Giorgio. 2003. The Coming Community. Translated by Michael Hardt. Minneapolis, Minn.-London: University of Minnesota Press.
Badiou, Alain. 2003. Saint Paul: The Foundation of Universalism. Transby Ray Brassier. Stanford, Calif.: Stanford University Press.
Badiou, Alain. 2004. Theoretical Writings. Edited by Ray Brassier and Alberto Toscano. London: Continuum International Pub. Group.
Badiou, Alain. 2007. “Destruction, Negation, Subtraction – on Pier Paolo Pasolini”. Graduate Seminar Transcript, Art Center College of Design in Pasadena. https://www.lacan.com/badpas.htm.
Benjamin, Walter. 2007. “Theses on the Philosophy of History”. In Illuminations: Essays and Reflections, edited by Leon Wieseltier, translated by Harry Zohn, 9th ed., 253–64. New York: Schocken Books.
Benjamin, Walter. 1998. The origin of German tragic drama. Translated by John Osborne. London: Verso.
Benjamin, Walter. 1999. The Arcades Project. Translated by Howard Eiland & Kevin McLaughlin, Cambridge, Mass.-London: Belknap Press.
Bloch, Ernst. 1975. Experimentum mundi: Frage, Kategorien des Herausbringens, Praxis. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Bloch, Ernst. 1985. Philosophische Aufsätze zur objektiven Phantasie. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Bloch, Ernst. 1986. Natural Law and Human Dignity. Translated by Dennis J. Schmidt. Cambridge, Mass.: MIT Press.
Bloch, Ernst. 1996a. The Principle of Hope. Translated by Neville Plaice, Stephen Plaice, and Paul Knight. Vol. 3. Cambridge, Mass.: MIT Press.
Bloch, Ernst. 1996b. The Principle of Hope. Translated by Neville Plaice, Stephen Plaice, and Paul Knight. Vol. 1. Cambridge, Mass.: MIT Press.
Bloch, Ernst. 2009a. Atheism in Christianity: The Religion of the Exodus and the Kingdom. Translated by J. T Swann. London-New York: Verso.
Bloch, Ernst. 2009b. The Spirit of Utopia. Translated by Anthony A. Nassar. Stanford, Calif.: Stanford University Press.
Borsò, Vittoria, Claas Morgenrooth, Karl Solibakke, and Bernd Witte, eds. 2010. Benjamin – Agamben: Politik, Messianismus, Kabbala. Würzburg: Königshausen & Neumann.
Chattopadhyay, Arka. 2011. “Alain Badiou’s Truth-Ful Politics of Subtraction and Genericity”. In Avenel Companion to Modern Social Theorists. Burdwan: Avenel Press.
Cunico, Gerardo. 2003. “Logica utopica. Logos der Materie tra sistema e narrazione”. In Ereditare e sperare: un confronto con il pensiero di Ernst Bloch, edited Patrizia Cipolletta, 55–70. Milano: Mimesis.
De Martino, Ernesto. 2015. Magic: A Theory from the South. Edited by Dorothy Louise Zinn.
Deuber-Mankowsky, Astrid. 2008. “The Image of Happiness We Harbor: The Messianic Power of Weakness in Cohen, Benjamin, andPaul”. New German Critique, no. 105: 57–69.
Franchi, Stefano. 2004. “Passive Politics”. Contretemps: An Online Journal of Philosophy, no. 5: 30–41.
Frick, Peter, ed. 2013. Paul in the Grip of the Philosophers: The Apostleand Contemporary Continental Philosophy. Minneapolis, Minn.: Augsburg Fortress Publishers.
Georgi, Dieter. 1964. Die Gegner des Paulus im 2. Korintherbrief. Studien zur religiösen Propaganda in der Spätantike. Neukirchen-Vluyn: Neunkirchener Verlag.
Hallward, Peter. 2003. Badiou: A Subject to Truth. Minneapolis, Minn.-London: University of Minnesota Press.
Hamacher, Werner. 2001. “‘NOW’: Walter Benjamin on Historical Time”. In The Moment: Time and Rupture in Modern Thought, edited by Heidrun Friese, 161–96. Liverpool: Liverpool University Press.
Heiden, Gert-Jan van der, Geurt Hendrik van Kooten, and Antonio Cimino, eds. 2019. Saint Paul and Philosophy: The Consonance of Ancient and Modern Thought. Berlin: De Gruyter.
Hooker, Morna Dorothy. 2004. Paul: A Short Introduction. Oxford: Oneworld.
Horsley, Richard A. 1997. Paul and Empire: Religion and Power in Roman Imperial Society. Harrisburg, Pa.: Trinity Press International.
Hudson, Wayne. 1982. The Marxist Philosophy of Ernst Bloch. London: Palgrave Macmillan.
Kahl, Brigitte. 2010. Galatians Re-Imagined: Reading with the Eyes of the Vanquished. Minneapolis, MN: Fortress Press.
Khatib, Sami. 2013. “The Messianic Without Messianism. Walter Benjamin’s Materialist Theology”. Anthropology & Materialism. A Journal of Social Research (Online), no. 1 (October). https://doi.org/10.4000/am.159.
Löwy, Michael. 1992. Redemption and Utopia: Jewish Libertarian Thought in Central Europe: A Study in Elective Affinity. Translated by Heaney Hope. London: Athlone.
Martel, James. 2011. “Taking Benjamin Seriously as a Political Thinker”. Philosophy & Rhetoric, no. 44 (4): 297–308. https://doi.org/10.5325/philrhet.44.4.0297.
Mendes-Flohr, Paul R. 1983. “‘To Brush History against the Grain’: The Eschatology of the Frankfurt School and Ernst Bloch”. Journal of the American Academy of Religion, no. 51 (4): 631–50.
Münster, Arno. 1982. Utopie, Messianismus und Apokalypse im Frühwerk von Ernst Bloch. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Prozorov, Sergei. 2014. Agamben and Politics: A Critical Introduction. Thinking Politics. Edinburgh: Edinburgh University Press.
Roberts, John. 2008a. “The ‘Returns to Religion’: Messianism, Christianity and the Revolutionary Tradition. Part I: ‘Wakefulness to the Future’”. Historical Materialism, no. 16 (2): 59–84.
Roberts, John. 2008b. “The ‘Returns to Religion’: Messianism, Christianity and the Revolutionary Tradition. Part II: The Pauline Tradition”. Historical Materialism, no. 16 (3): 77–103.
Salzani, Carlo. 2012. “Quodlibet: Giorgio Agamben’s Anti-Utopia”. Utopian Studies, no. 23 (1): 212–37.
Taubes, Jacob. 2004. The Political Theology of Paul. Translated by Dana Hollander. Stanford, Calif.: Stanford University Press.
Taubes, Jacob. 2009. Occidental Eschatology. Stanford, Calif.: Stanford University Press.
Tronti, Mario. 2019. Workers and Capital. London-New York: Verso.
Vatter, Miguel. 2017. “Community, Life and Subjectivity in Italian Biopolitics”. In The Routledge Handbook of Biopolitics, edited by Sergei Prozorov and Simona Rentea, 123–39. Farnham, Surrey: Ashgate.
Walzer, Michael. 1985. Exodus and Revolution. New York: Basic.
Žižek, Slavoj. 2000. The Fragile Absolute, or, Why Is the Christian Legacy Worth Fighting For?. London: Verso.
Licencja
Autorzy:
„Praktyka Teoretyczna” jest pismem, które chce realizować idee wolnego dostępu do wiedzy i poszerzania domeny dobra wspólnego. Ma służyć rozwojowi nauki i krytycznej refleksji w Polsce i na świecie w imię idei wolnego dostępu do wiedzy (Open Access). Całe pismo jest udostępniane za darmo w Internecie na warunkach licencji CC-BY-NC-SA (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe) w wersji 4.0 (szczegółowe warunki: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/). Artykuły w nim zamieszczone mogą być dowolnie przechowywane, kopiowane, drukowane, rozpowszechniane i wykorzystywane do celów naukowo-dydaktycznych przy zachowaniu warunków licencji. Apelujemy tylko o uznanie autorstwa i podanie źródła w myśl przyjętych w środowisku naukowym standardów.
Nie ma natomiast możliwości komercyjnego wykorzystania zgromadzonych zasobów bez pisemnej zgody wydawcy. Dostęp do czasopisma nie może być dystrybuowany za opłatą czy w jakikolwiek inny sposób limitowany przez inne podmioty.
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC [PL.pdf, PL.doc, EN.pdf, EN.doc].
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” udzielają wydawcy czasopisma niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC-BY-NC-SA 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy nadsyłanych artykułów powinni upewnić się, czy wykorzystywane przez nich materiały nie są chronione prawami autorskimi na rzecz innych osób i ponoszą odpowiedzialność za ewentualne uchybienia w tym względzie.