Abstrakt
Niniejszy tekst wzywa do powrotu do teorii pracy rozwijanej przez Marksa, czy raczej do Marksowskiej negatywnej krytyki pracy oraz jej „decydującej” roli w rozumieniu ekonomii politycznej szkolnictwa wyższego. Autor twierdzi, że krytyka kapitalizmu i jego pozornej złożoności musi zostać podjęta w oparciu o bezpośrednią krytykę pracy, nie zaś z punktu widzenia pracy, jak miało to miejsce zarówno w marksistowskich, jak i nie-marksistowskich badaniach nad pracą. Przyglądając się egzemplarycznym artykułom poświęconym „pracy akademickiej”, niniejszy artykuł zwraca uwagę na fundamentalne znaczenie stosowania Marksowskiej metody abstrakcji w celu zrozumienia konkretnego społecznego świata kapitału. Na koniec sugeruje, że przyszłość pracy akademickiej leży raczej w jej zaprzeczeniu i przekroczeniu niż w wysiłkach mających na celu oparcie się „logice” pomnażania wartości.Bibliografia
Barcan, Ruth. 2013. Academic Life and Labour in the New University. Farnham: Ashgate Publishing.
Ball, Stephen. 2003. „The teacher’s soul and the terrors of performativity.” Journal of Education Policy 18(2): 215–228.
Bérubé, Michael. 2013. ‘Among the majority’. Modern Language Association. ‘From the President’, retrieved on 2nd June 2014 from http://www.mla.org/blog?topic=146
Bonefeld, Werner. 2010. „Abstract Labour. Against its nature and on its time.” Capital and Class 34: 257.
Braverman, Harry. 1998. Labor and Monopoly Capital: The Degradation of Work in the Twentieth Century. New York: Monthly Review Press.
Brown, Roger and Helen Carasso. 2013. Everything for Sale? The Marketisation of UK Higher Education. Abingdon: Routledge.
Bryson, Colin. 2004. „What about the workers? The Expansion of higher education and the transformation of academic work.” Industrial Relations Journal 35/1: 38–57.
Caffenzis, George. 2008. „From the Grundrisse to Capital and beyond: Then and now.” Workplace 15: 59–74.
Clarke, Simon. 1991. Marx, Marginalism and Modern Sociology. From Adam Smith to Max Weber. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Clarke, Simon. 2004. „The Neoliberal Theory of Society.” W Neoliberalism. A Critical Reader, red. Alfredo Saad-Filho i Deborah Johnston. London-Ann Arbor: Pluto Press.
Cleaver, Harry. 2012. „Praca w szkole i walka przeciwko pracy w szkole.” Tłum. Iwo Czyż. Przegląd Anarchistyczny 13: 29–67.
Cross, John G. iEdie N. Goldenberg. 2009. Off-Track Profs: Nontenured teachers in Higher Education. Cambridge-London: MIT Press.
Dyer-Witheford, Nick. 1999. Cyber-Marx: Cycles and Circuits of Struggle in High-Technology Capitalism. Urbana-Chicago: University of Illinois Press.
Dyer-Witheford, Nick. 2005. „Cognitive Capitalism and the Contested Campus.” European Journal of Higher Arts Education 2: 71–93.
Fitzgerald, Tanya, Julie White i Helen Gunter. 2012. Hard Labour? Academic Work and the Changing Landscape of Higher Education. Binglay: Emerald Books.
Fuchs, Christian. 2014. Digital Labour and Karl Marx. Abingdon: Routledge.
Gill, Rosalind. 2009. „Breaking the silence: The hidden injuries of neo-liberal academia.” W Secrecy and Silence in the Research Process: Feminist Reflections, red. Róisín Flood i Rosalind Gill. Abingdon: Routledge.
Gulli, Bruno. 2009. „Knowledge Production and the Superexploitation of Contingent Academic Labor.” Workplace 16: 1–30.
Hall, Richard. 2013. „Educational technology and the enclosure of academic labour inside public higher education.” Journal for Critical Education Policy Studies 11/3: 52–82.
Harney, Stefano i Frederick Moten. 1998. „Doing Academic Work.” W Martin, Randy, Chalk Lines. The Politics of Work in the Managed University. Durham-London: Duke University Press.
Harvie, David. 2006. „Value production and struggle in the classroom: Teachers within, against and beyond capital.” Capital and Class 30/1: 1–32.
Harvie, David i Massimo De Angelis. 2009 „‘Cognitive Capitalism’ and the Rat-Race: How Capital Measures Immaterial Labour in British Universities.” Historical Materialism 17: 3-30.
Haug, Wolfgang Fritz. 2009. „Immaterial Labour.” Historical Materialism 17/4: 177–185.
Herman, Deborah M. i Julie M. Schmid. 2003. Cogs in the Classroom Factory. The Changing Identity of Academic Labour. Westport: Praeger Publishers.
Iljenkow, Evald. 1982. The Dialectics of the Abstract and the Concrete in Marx’s Capital. Tłum. Sergei Kuzyakov. Moscow: Progress Publishers.
Jappe, Anselm. 2013. „Sohn-Rethel and the Origin of ‘Real Abstraction’: A Critique of Production or a Critique of Circulation?” Historical Materialism 21/1: 3–14.
Johnson, Benjamin, Patrick Kavanagh i Kevin Mattson. 2003. Steal This University. The Rise of the Corporate University and the Academic Labour Movement. Abingdon: Routledge.
Kinman, Gail and Siobhan Wray. 2013. Higher stress. A Survey of stress and well-being among staff in higher education. http://www.ucu.org.uk/media/pdf/4/5/HE_stress_report_July_2013.pdf
Krause, Monika, Mary Nolan, Michael Palm i Andrew Ross. 2008. The University Against Itself: The NYU Strike and the Future of the Academic Workplace. Philadelphia: Temple University Press.
Martin, Randy. 1998. Chalk Lines. The Politics of Work in the Managed University. Durham-London: Duke University Press.
Mattson, Kevin. 2000. „The Academic Labor Movement: Understanding Its Origin and Current Challenges.” Social Policy 30/4: 4–10.
Marks, Karol i Fryderyk Engels. 1961. „Ideologia niemiecka.” W Marks, Karol i Fryderyk Engels, Dzieła, t. 3. Warszawa: Książka i Wiedza.
Marks, Karol. 1986. Zarys krytyki ekonomii politycznej. Tłum. Zygmunt Jerzy Wyrozembski. Warszawa: Książka i Wiedza.
Marks, Karol. 1966. „Przyczynek do krytyki ekonomii politycznej.” W Marks, Karol i Fryderyk Engels, Dzieła, t. 13. Warszawa: Książka i Wiedza.
Marks, Karol. 1968. „Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej. Księga I: »Proces wytwarzania kapitału«.” Tłum. Paweł Hoffman, Bronisław Minc i Edward Lipiński. W Marks, Karol i Fryderyk Engels, Dzieła, t. 23. Warszawa: Książka i Wiedza.
Marks, Karol. 1975. „Marks do Engelsa, 24 sierpnia 1967 r.” W Marks, Karol i Fryderyk Engels, Dzieła, t. 31. Warszawa: Książka i Wiedza.
Marks, Karol. 1978. „The Value-Form.” Capital and Class 4: 130–150.
Marks, Karol. 1982. „Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej. Księga III: »Proces produkcji kapitalistycznej jako całość«.” Tłum. Edward Lipiński, Julian Maliniak. W Marks, Karol i Fryderyk Engels, Dzieła, t. 25, cz. 2. Warszawa: Książka i Wiedza.
Marks, Karol. 1984. Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej. Księga III: »Proces produkcji kapitalistycznej jako całość«.” Tłum. Edward Lipiński, Julian Maliniak. W Marks, Karol i Fryderyk Engels, Dzieła, t. 25, cz. 1. Warszawa: Książka i Wiedza.
Marks, Karol. 1988. „Economic Works, 1861-1863”. W Marks, Karol i Fryderyk Engels, Collected Works, t. 30. London: Lawrence and Wishart Ltd.
Molesworth, Mike, Richard Scullion i Elizabeth Nixon. 2010. The Marketisation of Higher Education and the Student as Consumer. Abingdon: Routledge.
Moten, Fred i Stefano Harney. 1999. „The academic speed-up.” Workplace 4: 23–28.
Neary, Michael i Ana C. Dinerstein. 2002. The Labour Debate: An Investigation into the Theory and Reality of Capitalist Work. Farnham: Ashgate Publishing Company.
Neary, Mike i Joss Winn. 2009. „The student as producer: reinventing the student experience in higher education.” W The future of higher education: policy, pedagogy and the student experience, red. Les Bell, Howard Stevenson i Mike Neary. London-New York: Continuum.
Neary, Mike i Andy Hagyard. 2010. „Pedagogy of Excess: An Alternative Political Economy of Student Life.” W The Marketisation of Higher Education and the Student as Consumer, red. Mike Molesworth, Richard Scullion i Elizabeth Nixon. Abingdon: Routledge.
Neary, Mike. 2012. „Beyond Teaching in Public: The University as Form of Social Knowing.” W Towards Teaching in Public. Reshaping the Modern University, red. Les Bell, Howard Stevenson i Mike Neary. London-New York: Continuum.
Nelson, Cary. 1997. Will Teach For Food. Academic Labor in Crisis. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Ogbonna, Emmanuel i Lloyd C. Harris. 2004. „Work Intensification and Emotional Labour among UK University Lecturers: An Exploratory Study.” Organization Studies 25: 1185.
Pekkola, Elias. 2013. „Academic Work Revised: From Dichotomies to a Typology.” Workplace 22: 1–12.
Peters, Michael, Bulut. Ergin. 2011. Cognitive Capitalism, Education, and Digital Labor. New York: Peter Lang Publishing.
Postone, Moishe. 1980. „Anti-Semitism and National Socialism: Notes on the German Reaction to »Holocaust«.” New German Critique 19/1: 97–115.
Postone, Moishe. 1993. Time, Labour and Social Domination. Cambridge: Cambridge University Press.
Postone, Moishe. 2005. „Interview with Moishe Postone by Salih Selcuk.” Krisis. http://www.krisis.org/2005/critical-theory-of-capitalism-today
Postone, Moishe. 2006. „History and Helplessness: Mass Mobilization and Contemporary Forms of Anticapitalism”. Public Culture 18/1: 93–110.
Postone, Moishe. 2012. „Exigency of Time: A Conversation with Harry Harootunian and Moishe Postone.” Concentric: Literary and Cultural Studies 38/2: 7–43.
Rhoades, Gary. 1998. Managed Professionals: Unionized Faculty and Restructuring Academic Labour. New York: State University of New York Press.
Rikowski, Glenn. 2002. „Fuel for the Living Fire: Labour Power!” W The Labour Debate: An Investigation into the Theory and Reality of Capitalist Work, red. Mike Neary i Ana C. Dinerstein. Farnham: Ashgate Publishing Company.
Rosdolsky, Roman. 1977. The Making of Marx’s Capital. London-Ann Arbor: Pluto Press.
Scholz, Trebor. 2013. Digital Labour: The Internet as Playground and Factory. Abingdon: Routledge.
Sennett, Richard. 2007. Korozja charakteru. Osobiste konsekwencje pracy w nowym kapitalizmie. Tłum. Jan Dierzgowski i Łukasz Mikołajewski. Warszawa: wydawnictwo Literackie MUZA SA.
Shattock, Michael. 2012. Making Policy in British Higher Education: 1945–2011. Maidenhead: Open University Press.
Shaw, Claire i Lucy Ward. 2014. „Dark thoughts: why mental illness is on the rise in academia.” The Guardian, 6 marca. http://www.theguardian.com/higher-education-network/2014/mar/06/mental-healthacademics-growing-problem-pressure-university
Slaughter, Sheila i Larry L. Leslie. 1999. Academic Capitalism: Politics, Policies and the Entrepreneurial University. Baltimore: John Hopkins University Press.
Smyth, John. 1995. Academic Work. The changing labour process in higher education. Buckingham: SRHE i Open University Press.
Sohn-Rethel, Alfred. 1978. Intellectual and Manual Labour. New Jersey: Humanities Press.
Tancred-Sherrif, Peta. 1985. „Craft, hierarchy and bureaucracy: modes of control of the academic labour process.” The Canadian Journal of Sociology 10/4: 369–390.
Tight, Malcolm. 2000. Academic Work and Life: What it is to be an academic, and how this is changing. London: JAI Elselvier Science.
UCU. 2013. „Over half of universities and colleges use lecturers on zero hours contracts”. News 5th September. Retrieved on June 2nd 2014 from http://www.ucu.org.uk/6749
Wexler, Steven. 2008. „(I’m)Material labor in the digital age.” Workplace 15: 1–11.
Whitchurch, Celia i George Gordon. 2010. Academic and Professional Identities in Higher Education: The Challenges of a Diversifying Workforce. Abingdon: Routledge.
Willmott, Hugh. 1995. „Managing the Academics: Commodification and Control in the Development of University Education in the UK.” Human Relations 48/9: 993–1027.
Wilson, Tom. 1991. „The proletarianisation of academic labour.” Industrial Relations Journal 22/4: 250–262.
Winn, Joss. 2013. „Hacking in the university: Contesting the valorisation of academic labour.” Triple C: Communication, Capitalism and Critique 11/2: 486–503.
Licencja
Autorzy:
„Praktyka Teoretyczna” jest pismem, które chce realizować idee wolnego dostępu do wiedzy i poszerzania domeny dobra wspólnego. Ma służyć rozwojowi nauki i krytycznej refleksji w Polsce i na świecie w imię idei wolnego dostępu do wiedzy (Open Access). Całe pismo jest udostępniane za darmo w Internecie na warunkach licencji CC-BY-NC-SA (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe) w wersji 4.0 (szczegółowe warunki: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/). Artykuły w nim zamieszczone mogą być dowolnie przechowywane, kopiowane, drukowane, rozpowszechniane i wykorzystywane do celów naukowo-dydaktycznych przy zachowaniu warunków licencji. Apelujemy tylko o uznanie autorstwa i podanie źródła w myśl przyjętych w środowisku naukowym standardów.
Nie ma natomiast możliwości komercyjnego wykorzystania zgromadzonych zasobów bez pisemnej zgody wydawcy. Dostęp do czasopisma nie może być dystrybuowany za opłatą czy w jakikolwiek inny sposób limitowany przez inne podmioty.
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC [PL.pdf, PL.doc, EN.pdf, EN.doc].
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” udzielają wydawcy czasopisma niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC-BY-NC-SA 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy nadsyłanych artykułów powinni upewnić się, czy wykorzystywane przez nich materiały nie są chronione prawami autorskimi na rzecz innych osób i ponoszą odpowiedzialność za ewentualne uchybienia w tym względzie.