Keywords
synanthropic habitats
Kampinos National Park (Abbreviation: KNP)
Central Poland
How to Cite
Number of views: 21
Number of downloads: 7
Abstract
The aim of this paper is to present the rare, endangered and protected plant taxons growing in the synanthropic habitats of the Kampinos National Park. The research was conducted on agricultural fields (still maintained) and in ruderal habitats in over a dozen abandoned villages in the Kampinos Forest. Among species considered to be endangered are: Agrostemma githago, Asperugo procumbens, Atriplex rosea, Camelina microcarpa, Centunculus minimus, Filago arvensis, Fumaria officinalis, Gagea pratensis, Holosteum umbellatum, Myosurus minimus, Pulicaria vulgaris and Radiola linoides. To the category of rare plant species belong: Anthemis ruthenica, Arabis glabra, Arnoseris minima, Chenopodium ficifolium, Ch. pedunculare and Euphorbia peplus. Species protected by law, found during the study, include: Epipactis helleborine, Jovibarba sobolifera and Helichrysum arenarium. According to our observations some of the segetal plant species, for example Filago arvensis, Centaurea cyanus and Papaver rhoeas, have tendencies to habitat change. These plant species move from agricultural fields to ruderal habitats. In the Kampinos Forest’s synanthropic habitats the species from seminatural non-forest habitats such as Sedum sexangulare, Eryngium planum, Cerastium semidecandrum, find their place.
References
ADAMOWSKI W. 2006. Expansion of native orchids in anthropogenous habitats. Pol. Bot. Stud. 22: 35-44.
ANDRZEJEWSKA A. 2003. Physiography and nature monitoring of the Kampinoski National Park and its buffer zone. Ecohydrology and Hydrobiology 3: 247-254.
ANDRZEJEWSKI R. (ed.). 2003. Kampinoski Park Narodowy. Vol. 1. Przyroda Kampinoskiego Parku Narodowego. 727 pp. Kampinoski Park Narodowy, Izabelin.
BAESSLER C. & KLOTZ S. 2006. Effects of changes in agricultural land-use on landscape structure and arable weed vegetation over the last 50 years. Agriculture, Ecosystems and Environment 115: 43-50. DOI: https://doi.org/10.1016/j.agee.2005.12.007
BŁOŃSKI F. 1892. Przyczynek do flory jawnokwiatowej oraz skrytokwiatowej naczyniowej kilkunastu okolic kraju. Pam. Fizyjogr. 12 (3): 129-149.
BOMANOWSKA A. 1998. Niektóre rzadkie i zagrożone gatunki roślin segetalnych w Kampinoskim Parku Narodowym. Acta Univ. Lodz., Folia bot. 13: 107-112.
BOMANOWSKA A. 2001. Różnorodność gatunkowa flory segetalnej Kampinoskiego Parku Narodowego. Ph. D. Thesis, Department of Geobotany and Plant Ecology, University of Łódź, Łódź, Poland.
BOMANOWSKA A. 2005. Occurrence of grasses in segetal habitats in the Kampinos National Park (central Poland). In: L. FREY (ed.). Biology of grasses, pp. 151-158. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
BOMANOWSKA A. 2006a. Importance of segetal habitat preservation for the biodiversity of Kampinos National Park. Pol. Bot. Stud. 22: 45-52.
BOMANOWSKA A. 2006b. Wybrane cechy flory segetalnej Kampinoskiego Parku Narodowego. Pam. Puławski 143: 27-35.
BOMANOWSKA A. 2008. Endangered and threatened segetal plants of Kampinoski National Park (Central Poland). In: Z. MIREK et al. (ed.). Rare, relic and endangered plants species in Poland, W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
BOMANOWSKA A. & MICHALSKA-HEJDUK D. 2007. Rola Kampinoskiego Parku Narodowego w zachowaniu różnorodności biologicznej obszarów wiejskich. Puszcza Kampinoska 1(53): 6-9.
BOMANOWSKA A. & MICHALSKA-HEJDUK D. 2008. Czynna ochrona warunkiem zachowania cennych gatunków związanych z tradycyjnym rolnictwem w Kampinoskim Parku Narodowym. In: L. KOZIARSKA & S. KOZŁOWSKA (eds.). Ochrona gatunkowa i co dalej? Materiały konferencyjne Konferencji popularnonaukowej Ligi Ochrony Przyrody, pp. 5-11. Zarząd Główny LOP, Warszawa.
BZDON G. & CIOSEK M. T. 2006. Fen orchid Liparis loeselii (L.) Rich. in abandoned gravel-pit in Dabrówka Stany near Siedlce (Poland). Biodiv. Res. Conserv. 1-2: 193-195.
GłOWACKI Z. & FERCHMIN M. 2003. Chronione, rzadkie i zagrożone gatunki roślin naczyniowych Kampinoskiego Parku Narodowego i jego otuliny. In: R. ANDRZEJEWSKI (ed.). Kampinoski Park Narodowy. Vol. 1. Przyroda Kampinoskiego Parku Narodowego, pp. 259-274. Kampinoski Park Narodowy, Izabelin.
JAKUBSKA A., MALICKA M. & MALICKI M. 2006. New data on the apophytic occurrence of Epipactis helleborine (L.) Cranz and Cephalanthera longifolia (L.) Fritsch in Populus xcanadensis plantation in Lower Silesia (southwestern Poland). Biodiv. Res. Conserv. 1-2: 95-97.
KACZOROWSKA J. 1926. Studium geograficzne puszczy Kampinoskiej. Przegl. Geogr. 6: 1-211.
KIRPLUK I. 1996. Structure of ruderal floras in abandoned villages in the Kampinos Forest. In: A. TERPÓ & S. MOCHNACKÝ (eds.). II. Anthropization and environment of rural settlements. Flora and vegetation. Proc. of International Conference, pp. 124-133. Tarcal-Tokaj, Hungary.
KIRPLUK I. 1998. Anthropophytes of ruderal sites in several villages in the Kampinos Forest. In: S. MOCHNACKÝ & A. TERPÓ (eds.). III. Anthropization and environment of rural settlements. Flora and vegetation. Proc. of International Conference, pp. 153-160. Zemplińska Širava, Slovakia.
KIRPLUK I. 2003. Antropofity siedlisk ruderalnych wsi puszczańskich Kampinoskiego Parku Narodowego. In: R. ANDRZEJEWSKI (ed.). Kampinoski Park Narodowy. Vol. 1. Przyroda Kampinoskiego Parku Narodowego, pp. 275-283. Kampinoski Park Narodowy, Izabelin.
KIRPLUK I. 2005a. Changes of the ruderal flora of Kampinos National Park based on selected villages. Thaiszia 15(Suppl. 1): 255-261.
KIRPLUK I. 2005b. Interesujące gatunki segetalne w opuszczanych wsiach Kampinoskiego Parku Narodowego. In: B. JACKOWIAK & K. LATOWSKI (eds.). Flora i roślinność segetalna obszarów chronionych. Materiały sesji referatowej, plakatowej i terenowej XXIX Krajowej Konferencji Naukowej z cyklu „Rejonizacja chwastów segetalnych w Polsce”, pp. 29-30. Poznań-Czerniejewo.
KOBENDZA R. 1930. Stosunki fitosocjologiczne Puszczy Kampinoskiej. Planta Pol. 2: 1-201.
KOBENDZA R. 1934. Rzadkie gatunki roślin pod Warszawą. Acta Soc. Bot. Pol. 5(11, Suppl.): 435-444. DOI: https://doi.org/10.5586/asbp.1934.063
KONDRACKI J. 1998. Geografia regionalna Polski. 441 pp. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
KONECKA-BETLEY K. 1994. Późnoplejstoceńskie i holoceńskie osady eoliczne i aluwialne Kampinoskiego Parku Narodowego. In: K. KONECKA-BETLEY (ed.). Prognozowanie przemian właściwości gleb Kampinoskiego Parku Narodowego na tle innych komponentów środowiska przyrodniczego, pp. 9-17. Fundacja „Rozwój SGGW”, Warszawa.
KOTOWSKA J. 2003. Zbiorowiska roślinne terenów wiejskich i gruntów porolnych. In: R. ANDRZEJEWSKI (ed.). Kampinoski Park Narodowy. Vol. 1. Przyroda Kampinoskiego Parku Narodowego, pp. 361-391. Kampinoski Park Narodowy, Izabelin.
KROGULEC E. 2003. Hydrogeological conditions of the Kampinoski National Park. Ecohydrology and Hydrobiology 3: 257-266.
LENARTOWICZ W. & MARKOWSKI M. 2004. Wykupy gruntów w Kampinoskim Parku Narodowym. In: R. ANDRZEJEWSKI (ed.). Kampinoski Park Narodowy. Vol. 1. Przyroda Kampinoskiego Parku Narodowego, pp. 77-86. Kampinoski Park Narodowy, Izabelin
ŁAPCZYŃSKI K. 1882. O roślinności jawnokwiatowej okolic Warszawy. Pam. Fizyjogr. 2(3): 327-347.
ŁAPCZYŃSKI K. 1890. Z flory miejscowej. Wszechświat 9: 723-729.
MICHALSKA-HEJDUK D. 2001. Meadows of the “Granica” complex in the Kampinos National Park (Central Poland): geobotanical characteristics and protection proposals. Nature Conservation 58: 57-67.
MICHALSKA-HEJDUK D. 2004. Najcenniejsze przyrodniczo obszary łąk i turzycowisk zachodniej części Kampinoskiego Parku Narodowego oraz propozycje ich ochrony. Parki Nar. Rez. Przyr. 23(2): 203-218.
MICHALSKA-HEJDUK D. 2006. Flora naturalnych i półnaturalnych zbiorowisk nieleśnych Kampinoskiego Parku Narodowego - jej stan, zmiany i ochrona. Parki Nar. Rez. Przyr. 25(2): 11-39.
MIREK Z., PIĘKOŚ-MIRKOWA H., ZAJĄC A. & ZAJĄC M. 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. In: Z. MIREK (ed.). Biodiversity of Poland 1, 442 pp. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
NOWAK K. A. 1983. Flora strefy podmiejskiej Warszawy (na przykładzie byłego powiatu pruszkowskiego). Monogr. Bot. 64: 1-312. DOI: https://doi.org/10.5586/mb.1983.001
NOWAK A. 2006. Sozophytes (red-listed species) of Silesian anthropogenic habitats and their role in nature conservation. Biodiv. Res. Conserv. 3-4: 386-390.
NOWAK T. 2008. Rośliny prawnie chronione i zagrożone regionalnie na siedliskach antropogenicznych Wyżyny Śląskiej. Przyroda Górnego Śląska 52: 6-7.
REGULATION of the Minister of Environment of 09 July 2004 with reference to the species of natural plants covered by protection. Journal of Laws No 168, item 1764 of 28 July 2004.
RATYŃSKA H. & BORATYŃSKI A. 2000. Czynna ochrona roślin i zbiorowisk segetalnych i ruderalnych. Przegląd Przyrodniczy 11 ( 2-3): 43-56.
ROSTAFIŃSKI J. 1872. Florae Polonicae Prodromus. Uebersicht der bis jetzt im Königreiche Polen beobachteten Phanerogamen. Verh. d. zool.-bot. Verein in Wien 12: 81-208.
SICIŃSKI J. T. 2003. Agrofitocenozy dorzecza środkowej Warty i Bzury - stan, dynamika i zagrożenia. 70 pp. Wyd. Uniw. Łódzkiego, Łódź.
SIKORSKA-MAYKOWSKA M. 1994. Dynamika zmian warunków wodnych w zlewni Łasicy i ich wpływ na środowisko przyrodnicze. In: K. KONECKA-BETLEY (ed.). Prognozowanie przemian właściwości gleb Kampinoskiego Parku Narodowego na tle innych komponentów środowiska przyrodniczego, pp. 71-89. Fundacja „Rozwój SGGW”, Warszawa.
SUDNIK-WÓJCIKOWSKA B. & KOŹNIEWSKA B. 1988. Słownik z zakresu synantropizacji szaty roślinnej. 93 pp. Wyd. Uniw. Warszaw., Warszawa.
SUTCLIFFE O. L. & KAY Q. O. N. 2000. Changes in the arable flora of central southern England since the 1960s. Biol. Conserv. 93: 1-8. DOI: https://doi.org/10.1016/S0006-3207(99)00119-6
SVENSSON R. & WIGREN M. 1986. A survey of the history, biology and preservation of some retreating synanthropic plants. Acta Univ. Ups., Symb. Bot. Ups. 25(4): 1-74.
SZAFER W. 1972. Podstawy geobotanicznego podziału Polski. In: W. SZAFER & K. ZARZYCKI (eds.). Szata roślinna Polski, II, wyd. 2, pp. 9-17. PWN, Warszawa.
WARCHOLIŃSKA A. U. 1994. List of threatened segetal plant species in Poland. In: S. MOCHNACK Ý & A. TERPÓ (eds.). Anthropization and environment of rural settlements. Flora and vegetation. Proc. of International Conference, pp. 206-219. Sátoraljaújhely, Hungary.
WARCHOLIŃSKA A. U. 2004. Flora segetalna Polski Środkowej. Acta Agrobot. 57(1-2): 327-352. DOI: https://doi.org/10.5586/aa.2004.026
ZAJĄC A. 1978. Atlas of distribution of vascular plants in Poland (ATPOL). Taxon 27(5-6): 481-484. DOI: https://doi.org/10.2307/1219899
ZAJĄC A. & ZAJĄC M. (eds.). 2001. Distribution Atlas of Vascular Plants in Poland. xii+714 pp. Edited by Laboratory of Computer Chorology, Institute of Botany, Jagiellonian University, Cracow.
ZARZYCKI K. & SZELĄG Z. 2006. Red list of the vascular plants in Poland. In: Z. MIREK, K. ZARZYCKI, W. WOJEWODA & Z. SZELĄG (eds.). Red list of plants and fungi in Poland, pp. 9-20. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
ZIELONY R. 2004. Zarys dziejów gospodarki leśnej w Puszczy Kampinoskiej. In: R. ANDRZEJEWSKI (ed.). Kampinoski Park Narodowy. Vol. 2. Społeczeństwo, przestrzeń, ekonomia, pp. 87-109. Kampinoski Park Narodowy, Izabelin.
License
Copyright © by Adam Mickiewicz University, Poznań, Poland, Department of Plant Taxonomy, 2008OPEN ACCESS