Keywords
Eriophorum angustifolium
mires vegetation
habitat conditions
habitat indicators
water chemistry
phytocoenoses
How to Cite
Number of views: 31
Number of downloads: 23
Abstract
The presented phytosociological and habitat study concentrates on the moss phytocoenoses dominated by Eriophorum angustifolium or Carex rostrata, from 26 Sphagnum dominated peatlands adjacent to the lakes of the Wielkopolska region in Western Poland. Associations with these species dominate in the vegetation of the analysed mire configurations. 19 chemical parameters of surface water were analysed. Particular attention was paid to the determination of the habitat trophy and its indicators, the concentration of factors connected with the hardness of water, and the content of humic substances. Phytocoenoses with E. angustifolium appeared in habitats where the analysed water parameters took lower values and more narrow amplitudes than those of the phytocoenoses with C. rostrata. The most important factors differentiating these two types of phytocoenoses, turned out to be the following: water colour, conductivity, Mg, Na and dissolved SiO4. In conclusion, the appearance of phytocoenoses with C. rostrata was connected with habitats richer in nutrients and more advanced in the process of mineralisation than those of E. angustifolium.
Funding
Scientific work financed from the resources earmarked for science in years 2001-2003 as the Research Project no. 6 P04F 037 29.
References
BORYSIAK J., MELOSIK I. & STACHNOWICZ W. 1998. Szata roślinna i ochrona torfowiska przejściowego „Gogulec” koło Poznania. Bad. Fizjogr. Pol. Zach., seria B-Botanika 47: 159-175.
BRAGAZZA L., RYDIN H. & GERDOL R. 2005. Multiple gradients in mire vegetation: a comparison of Swedish and an Italian bog. Plant Ecology 177: 223-236. DOI: https://doi.org/10.1007/s11258-005-2182-2
BRAUN-BLANQUET J. 1951. Pflanzensoziologie. 631 pp. Springer Verlang, Wien. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-7091-4078-9
BRZEG A., KUŚWIK H., MELOSIK I. & URBAŃSKI P. 1996. Flora i roślinność projektowanego rezerwatu przyrody „Zielone Bagna” w Drawieńskim Parku Krajobrazowym. Bad. Fizjogr. Pol. Zach. seria B-Botanika 45: 121-145.
BRZEG A., KUŚWIK H. & WYRZYKIEWICZ-RASZEWSKA M. 2000. Szata roślinna projektowanego rezerwatu „Ciuwickie Bagna” koło Grodźca we wschodniej Wielkopolsce. Roczniki AR w Poznaniu 322: 21-67.
BRZEG A. & WOJTERSKA M. 2001. Zespoły roślinne Wielkopolski, ich stan poznania i zagrożenie. In: M. WOJTERSKA (ed.). Szata roślinna Wielkopolski i Pojezierza Południowopomorskiego. Przewodnik sesji terenowych 52. Zjazdu PTB, pp. 39-110. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań.
CARPENTER S. R. & PACE M. L. 1997. Dystrophy and eutrophy in lake ecosystems: implications of fluctuating inpust. Oikos 78: 3-14. DOI: https://doi.org/10.2307/3545794
GĄBKA M., OWSIANNY P. M. & SOBCZYŃSKI T. 2004. Acidic lakes in the Wielkopolska region - physico-chemical properties of water, bottom sediments and the aquatic micro- and macrovegetation. Limnological Review 4: 81-88.
GĄBKA M., OWSIANNY P. M., SOBCZYŃSKI T. & ZIOŁA A. 2005. The spring-lake Niewiemko - horizontal diversity of algae and macrophytes communities on the background of habitat conditions (Poland). Limnological Review 5: 75-80.
GĄBKA M., PEŁECHATY M. & MATUSZAK K. 2002. Phytocoenotic and floristic differentiation among the chosen lake-bog ecosystems of the Wielkopolska region. Acta Agrophysica 67: 77-83.
GÓRNIAK A. 1996. Substancje humusowe i ich rola w funkcjonowaniu ekosystemów słodkowodnych. 155 pp. Wyd. Filii UWWB, Białystok.
GÓRNIAK A. 1997. Kwasy humusowe a eutrofizacja ekosystemów wodnych. In: Zastosowanie biotechnologii ekosystemalnych do poprawy jakości wód. Zeszyty Naukowe Komitetu „Człowiek i Środowisko” 18: 101-114.
GÓRNIAK A., JEKATIERYNCZUK-RUDCZYK E. & DOBRZOŃ P. 1999. Hydrochemistry of three dystrophic lakes in northeastern Poand. Acta hydrochim. hydrobiol. 27(1): 12-18. DOI: https://doi.org/10.1002/(SICI)1521-401X(199901)27:1<12::AID-AHEH12>3.0.CO;2-X
HADAČ E. & VÁŇA J. 1967. Plant Communities of Mires in the Western Part of the Krkonoše Mountains, Czechoslovakia. Folia Geobot. Phytotax. 2(2): 213-254. DOI: https://doi.org/10.1007/BF02854617
HÁJKOVÁ P. & HÁJEK M. 2004a. Bryophyte and vascular plant responsem to base-richness and water level gradients in Western Carpathian Sphagnum- rich mires. Folia Geobotanica 39: 335-351. DOI: https://doi.org/10.1007/BF02803207
HÁJKOVÁ P. & HÁJEK M. 2004b. Sphagnum-mediated successional pattern in the mixed mire in the Muránska plainina Mts (Western Carpathians, Slovakia). Biologia, Bratislava 59(1): 65-74.
HÁJKOVÁ P., HEKERA P. & HÁJEK M. 2002. Spring fen vegetation and water chemistry in the western Carpathian flysch zone. Folia Geobotanica 37: 205-224. DOI: https://doi.org/10.1007/BF02804232
HERMANOWICZ W., DOŻAŃSKA W., DOJLIDO J. & KOZIOROWSKI B. 1999. Fizyczno-chemiczne badania wody i ścieków. 847 pp. Arkady, Warszawa.
HUTOROWICZ A., TUNOWSKI J. & ZDANOWSKI B. 1999. Dystroficzne jeziora Wigierskiego Parku Narodowego - struktura, funkcjonowanie i zagrożenia. In: S. RADWAN & R. KORNIJOW (eds.). Problemy aktywnej ochrony ekosystemów wodnych i torfowiskowych w polskich parkach narodowych, pp. 219-230. Wyd. UMCS, Lublin.
JASNOWSKA J. & JASNOWSKI M. 1983a. Zbiorowiska roślinne związku Caricion lasiocarpae V. d. Bergh. ap. Lebr. 1949 torfowisk mszarnych na Pojezierzu Bytowskim. Zesz. nauk. AR w Szczecinie, Rolnictwo 32, Seria Przyrodnicza 104: 65-74.
JASNOWSKA J. & JASNOWSKI M. 1983b. Roślinność rzędu Caricetalia fuscae (=nigrae) Nordh. 36 emend. Preis. ap. Oberd. 49 torfowisk mszarnych Pojezierza Bytowskiego. Zesz. nauk. AR w Szczecinie, Rolnictwo 32, Seria Przyrodnicza 104: 81-87.
JASNOWSKA J., KOWALSKI W. & MARKOWSKI S. 2000. Rezerwat przyrody „Mszar nad jeziorem Piaski” na Wysoczyźnie Łobeskiej. Folia Univ. Agric. Stetin. 213, Agricultura 85: 105-128.
KŁOSOWSKI S. 1999. Synecological studies on littoral vegetation in northern Poland. Acta Hydrobiol. 41 Suppl. 6: 49-54.
KŁOSOWSKI S. & TOMASZEWICZ H. 1993. Standortsverhältnisse der Gesellschaften mit Dominanz einzelner Nymphaeaceen in Nordeost-Polen. Tuexenia 13: 75-90.
KONDRACKI J. 1998. Geografia regionalna Polski. 440 pp. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
KRASKA M, PIOTROWICZ R. & RADZISZEWSKA R. 1999. Dystrophication as the chif factor of changes in the physico-chemical properties of water and vegetation of lobelian lakes of the Bory Tucholskie National Park (NW Polsnd). Acta Hydrobiol. 41, Suppl. 6: 127-135.
KRUK M. 1997. Element retention and loss by hydrologicallymodified peatlands in the Mazurian Lakeland (North-Eastern Poland) II. Peatland whith eutrophicated transition bog. Pol. Ecol. Stud. 23(1-2): 23-44.
KRUK M. 1999. Peatlands - barier or source of phosphorus inflow to lakes? Acta Hydrobiol. 41, Suppl. 6: 73-81.
LIMPENS J., TOMASSEN H. B. M. & BERENDSE F. 2003. Expansion of Sphagnum fallax in bogs: striking the balance between N and P availability. J. Bryol. 25: 83-90. DOI: https://doi.org/10.1179/03736680235001733
MATUŁA J., WOJTUŃ B., TOMASZEWSKA K. & ŻOŁNIERZ L. 1998. Charakterystyka ekologiczna niektórych zespołów roślinnych torfowisk Sudetów. Geoekologiczne problemy Karkonoszy 1: 277-287.
MATUSZKIEWICZ W. 2001. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. In: J. B. FALIŃSKI (ed.). Vademecum Geobotanicum 3, 537 pp. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
MIREK Z., PIĘKOŚ-MIRKOWA H., ZAJĄC A. & ZAJĄC M. 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. In: Z. MIREK (ed.). Biodiversity of Poland 1, 442 pp. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
MISERERE L., MONTACCHINI F. & BUFFA G. 2003. Ecology of some mire and bog plant communities in the Western Italian Alps. J. Limnol. 62(1): 88-96. DOI: https://doi.org/10.4081/jlimnol.2003.88
NAVRÁTILOVÁ J. & NAVRÁTIL J. 2005. Vegetation gradients in fishpond mires in relation to seasonal fluctuations in environmental factors. Preslia 77: 405-418.
OCHYRA R., ŻARNOWIEC J. & BEDNAREK-OCHYRA H. 2003. Census Catalogue of Polish Mosses. In: Z. MIREK (ed.). Biodiversity of Poland 3, 372 pp. Polish Academy of Sciences, Institute of Botany, Kraków.
PEŁECHATY M. 2004. Can reed stands be good indicators of environmental conditions of the lake littoral? A synecological investigation of Phragmites australis - dominated phytocoenoses. Pol. J. Environ. Studies 13(2): 177-183.
PIETSCH W. 1976. Vegetationsentwicklung und wasserchemische Faktoren in Moorgewässern verschiedener Naturschutzgebiete der DDR. Arch. Naturschutz u. Landschaftsforsch. Berlin 16(1): 1-43.
SIEPAK J. (ed.). 1992. Fizyczno-chemiczna analiza wód i gruntów. 193 pp. UAM, Poznań.
SUCCOW M. 1974. Vorschlag einer systematischen Neugliederung der mineralbodenwasserbeeinfußten wachsenden Moorvegetation Mitteleuropas unter Ausklammerung des Gebirgsraums. Feddes. Repert. 85: 57-113. DOI: https://doi.org/10.1002/fedr.4910850106
SZMEJA J. 2000. Tendencies of changes in flora and vegetation structure of Pomeranian lakes under the influence on humic substances. In: B. JACKOWIAK & W. ŻUKOWSKI (eds.). Mechanisms of Anthropogenic Changes of the Plant Cover. Publications of the Department of Plant Taxonomy of the Adam Mickiewicz University in Poznań 10: 85-98. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań.
TAHVANAINEN T. & TUOMALA T. 2003. The reliability of mire water pH measurements - a standard sampling protocol and implications to ecological theory. Wetlands 23: 701-708. DOI: https://doi.org/10.1672/0277-5212(2003)023[0701:TROMWP]2.0.CO;2
TIMMERMANN T. 1993. Die Meelake - Vegetation und Genese eines Verlandungsmoores in Nordostbrandenburg. Verh. Bot. Ver. Prov. Brandenburg 126: 25-62.
WILLIAMSON C. E., MORRIS D. P., PACE M. L. & OLSON O. G. 1999. Dissolvet organic carbon and nutrients as regulators of lake ecosystems: resurrection of more integrated paradigm. Limnol. Oceanogr. 44(3): 795-803. DOI: https://doi.org/10.4319/lo.1999.44.3_part_2.0795
WOJCIECHOWSKI I. 1970. Mechanizm dystrofizacji jezior sosnowickich. In: VIII Zjazd Hydrobiologów Polskich w Białymstoku, 16-20 września 1970. Streszczenia referatów, p. 180. Polskie Towarzystwo Hydrobiologiczne, Warszawa.
WOJCIECHOWSKI I. 1990. The trends of lake evolution due to allochtonous humic substances. In: L. BURCHARDT L. (ed.), IX Symposium Phycological Section Polish Botanical Association, International Symposium “Evolution of freshwater lakes”, Poznań, 16-22 May 1990, Poland. Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, seria Biologia 43: 87-89.
WOJCIECHOWSKI I. & GÓRNIAK A. 1990. Influence of the brown humic and fulvic acids originating from nearby peat bogs on phytoplankton activity in the littoral of two lakes in Mid-Eastern Poland. Verh. Internat. Verein. Limnol. 24: 295-297. DOI: https://doi.org/10.1080/03680770.1989.11898744
WOŚ A. 1994. Klimat Niziny Wielkopolskiej. 192 pp. Wyd. Nauk. UAM, Poznań.
WOJTUŃ B. 2006. Peat mosses (Sphagnaceae) in mires of the Sudetes Mountains (SW Poland): a floristic and ecological study. University of Agriculture, Wrocław, Poland, 225 pp.
License
Copyright © by Adam Mickiewicz University, Poznań, Poland, Department of Plant Taxonomy, 2007OPEN ACCESS