Role of vascular plant resources in the lower montane zone in relation to the flora of a mountain and its adjacent area: the South Base of Mt. Babia Góra (Western Carpathians)
PDF

Keywords

flora
vascular plants
species richness
spatial diversity
native vs. alien species
lower montane zone
biosphere reserve
Mt. Babia Góra
Western Carpathians

How to Cite

Stachnowicz, W. (2007). Role of vascular plant resources in the lower montane zone in relation to the flora of a mountain and its adjacent area: the South Base of Mt. Babia Góra (Western Carpathians). Biodiversity: Research and Conservation, (5-8), 31–53. https://doi.org/10.14746/biorc.2007.5-8.6

Number of views: 33


Number of downloads: 22

Abstract

The article is the first scientific summary of contemporary flora of vascular plants growing within the S base of Mt. Babia Góra. It presents main statistics concerning general aspects of species richness, its taxonomical structure and spatial distribution (within 54 squares of 0.25 km2 each). Native vs. anthropogenic origin of species is considered in relation to the neighbouring Babia Góra National Park, as well as the Orawian Hills investigated ca. 30 years ago. The problem of local frequency of taxa is also discussed in relation to general species richness within the investigated area. The enclosed full register of recorded species accompanied by some individual characteristics, such as e.g. frequency of each plant, mountain vs. lowland status etc. provides necessary background for further studies and may enable potential estimation of future changes in the flora of this area, as well as the neighbouring Babia Góra National Park. The investigated flora of the lower montane zone comprised 498 species (439 of which were native), 258 genera and 79 families. These numbers represented the following parts of the neighbouring national park’s taxonomic diversity: 79.6% of its species richness, 89.3% of genera and 96.3% of families. In the light of clearly high contribution of the investigated area to the flora of the whole massif, also considering relatively low share of alien taxa (only 39 permanently established species; i.e. 7.8% of the flora) the lower montane zone deserves effective protection, preferably by including it entirely into the national park.

https://doi.org/10.14746/biorc.2007.5-8.6
PDF

References

ANONYMOUS 1996. Materiały do bibliografii babiogórskiej 1996. Babiogórski Park Narodowy, 204 pp. Kraków.

ANONYMOUS 2008. Global change in mountain biosphere reserves: addressing impact on people and the environment. UNESCO. Natural Sciences. People, Biodiversity and Ecology. http://www.unesco.org/mab/ecosyst/mountains/gcmbr.shtml

BARANOWSKA L. 1980. Flora roślin naczyniowych południowego pogórza Babiej Góry w dolinie potoku Przywarówki. M.Sc. Thesis. Department of Plant Ecology and Environmental Protection, Adam Mickiewicz University, Poznań, Poland.

BECKER T., DIETZ H., BILLETER R., BUSCHMANN H. & EDWARDS P. J. 2005. Altitudinal distribution of alien plant species in the Swiss Alps. Perspect. in Plant Ecol., Evolution and Systematics 7: 173-183. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ppees.2005.09.006

BIAŁECKA K. 1982. Rośliny naczyniowe grupy Pilska w Beskidzie Żywieckim. Zesz. Nauk. UJ, Prace Bot., 10, 149 pp. PWN, Warszawa-Kraków.

BORYSIAK J. 1984. Skale i liczby ekologiczne roślin naczyniowych pięter reglowych masywu Babiej Góry. Wyd. Nauk. UAM, Biologia, 27, 148 pp. Poznań.

BORYSIAK J. 1987. Pionowe rozmieszczenie wybranych gatunków flory naczyniowej na tle piętrowego układu roślinności w masywie Babiej Góry (Beskid Zachodni). Bad. Fizjogr. Pol. Zach. seria B-Botanika 38: 155-165.

BORYSIAK J. & STACHNOWICZ W. 2004. Zarys flory roślin naczyniowych Babiogórskiego Parku Narodowego. In: B. W. WO£OSZYN, A. JAWORSKI & J. SZWAGRZYK (eds.). Babiogórski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza, pp. 379-422. Babiogórski Park Narodowy, Komitet Ochrony Przyrody, Polska Akademia Nauk, Kraków.

BORYSIAK J. & SZWED W. 1990. Warunki występowania i wartość bioindykacyjna wybranych gatunków roślin naczyniowych w masywie Babiej Góry (Beskid Zachodni). Bad. Fizjogr. Pol. Zach., seria B-Botanika 40: 173-210.

BUJAKIEWICZ A. 1981. Grzyby Babiej Góry. II. Wartość wskaźnikowa macromycetes w zespołach leśnych. A. Uwagi wstępne i charakterystyka lasów regla dolnego. Acta Mycol. 17(1-2): 63-125. DOI: https://doi.org/10.5586/am.1981.006

CELIŃSKI F. & WOJTERSKI T. 1964. Świat roślinny Babiej Góry. In: W. SZAFER (ed.). Babiogórski Park Narodowy, pp. 109-173. Zakład Ochrony Przyrody PAN, Kraków.

CELIŃSKI F. & WOJTERSKI T. 1978. Zespoły leśne masywu Babiej Góry. PTPN, Prace Kom. Biol. 48: 1-62. PWN, Warszawa-Poznań.

CELIŃSKI F. & WOJTERSKI T. 1983. Szata roślinna Babiej Góry. In: K. ZABIEROWSKI (ed.). Park narodowy na Babiej Górze. Człowiek i przyroda. Zakład Ochrony Przyrody i Zasobów Naturalnych PAN, Studia Naturae, B, 29: 121-177. Warszawa-Kraków.

DAEHLER C. C. 2005. Upper-montane plant invasions in the Hawaiian Islands: patterns and opportunities. Perspect. in Plant Ecol., Evolution and Systematics 7: 203-216. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ppees.2005.08.002

DUBIEL E., LOSTER S., ZAJĄC E. U. & ZAJĄC A. 1983. Zagadnienia geobotaniczne Płaskowyżu Kolbuszowskiego. Cz. 1. Elementy kierunkowe i gatunki górskie. Zesz. Nauk. UJ, 670, Prace Bot. 11: 7-39.

FALIŃSKI J. B. 1969. Zbiorowiska autogeniczne i antropogeniczne. Próba określenia i klasyfikacji. Dyskusje fitosocjologiczne (4). Ekol. Pol., B 15(2): 173-182.

FALIŃSKI J. B. 1972. Synantropizacja szaty roślinnej – próba określenia istoty procesu i głównych kierunków badań. Phytocoenosis 1(3): 157-169.

FLAUM A. 1980. Flora roślin naczyniowych południowego pogórza Babiej Góry w dolinie potoku Kiczorki. M.Sc. Thesis. Department of Plant Ecology and Environmental Protection, Adam Mickiewicz University, Poznań, Poland.

FOREST F., GRENYER R., ROUGET M., DAVIES T. J., COWLING R. M., FAITH D. P., BALMFORD A., MANNING J. C., PROCHES S., VAN DER BANK M., REEVES G., HEDDERSON T. A. & SAVOLAINEN V. 2007. Preserving the evolutionary potential of floras in biodiversity hotspots. Nature 445: 757-760. DOI: https://doi.org/10.1038/nature05587

GASTON K. J. 2000. Global patterns in biodiversity. Nature 405: 220-227. DOI: https://doi.org/10.1038/35012228

GRODZIŃSKA K. & PANCER-KOTEJOWA E. 1960. Flora Wzniesienia Gubałowskiego. Monogr. Bot. 11(1): 1-196.

GUZIKOWA M. 1977. Rośliny naczyniowe Działów Orawskich i Bramy Sieniawskiej (południowo-wschodnia część Beskidu Żywieckiego). Monogr. Bot. 53: 1-267. DOI: https://doi.org/10.5586/mb.1977.002

HAJNOWSKA-RATAJSZCZAK I. 1984. Rośliny naczyniowe doliny górnego odcinka potoku Syhlec na południowym podnóżu Babiej Góry. M.Sc. Thesis. Department of Plant Ecology and Environmental Protection, Adam Mickiewicz University, Poznań, Poland.

HEYWOOD V. H. & BASTE I. 1995. Introduction. In: R. T. WATSON, A. C. JANETOS, G. RUAK, V. H. HEYWOOD & K. GARDNER (eds.). Global Biodiversity Assessment. United Nations Environmental Programme, pp. 1-19. Cambridge University Press. Cambridge, New York, Melbourne.

JACKOWIAK B. 1990. Antropogeniczne przemiany flory roślin naczyniowych Poznania. Wyd. Nauk. UAM, seria Biologia, 42, 232 pp. Poznań.

JACKOWIAK B. 1999. Flora jako obiekt obserwacji i studiów botanicznych. In: J. CHMIEL & M. KASPROWICZ (eds.). Flora i roślinność środkowej Wielkopolski. Przewodnik do ćwiczeń terenowych. Biblioteka pomocy dydaktycznych, 1, pp. 75-96. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań.

JASIEWICZ A. 1965. Rośliny naczyniowe Bieszczadów Zachodnich. Monogr. Bot. 20: 1-340. DOI: https://doi.org/10.5586/mb.1965.003

KASPROWICZ M. 1996a. Górska świerczyna na torfie Bazzanio-Piceetum Br.-Bl. et Siss. 1939 w masywie Babiej Góry. Bad. Fizjogr. Pol. Zach., seria B-Botanika 45: 147-158.

KASPROWICZ M. 1996b. Zróżnicowanie i przekształcenia roślinności pięter reglowych masywu Babiej Góry (Karpaty Zachodnie). Idee Ekol. 9(3): 1-215. Wyd. Sorus, Poznań.

KONDRACKI J. 1994. Geografia Polski. Mezoregiony fizycznogeograficzne. 240 pp. PWN, Warszawa.

KORNAŚ J. 1955. Charakterystyka geobotaniczna Gorców. Monogr. Bot. 3: 1-216.

KORNAŚ J. 1957. Rośliny naczyniowe Gorców. Monogr. Bot. 5: 1-260.

KORNAŚ J. 1963. Rośliny naczyniowe Gorców. Uzupełnienie 1. Fragm. Flor. Geobot. 9(2): 189-202.

KORNAŚ J. 1966. Rośliny naczyniowe Gorców. Uzupełnienie 2. Fragm. Flor. Geobot. 12(2): 141-149.

KORNAŚ J. 1968. Geograficzno-historyczna klasyfikacja roślin synantropijnych. Mat. Zakł. Fitosoc. Stos. UW 25: 33-39. Warszawa-Białowieża.

KORNAŚ J. & MEDWECKA-KORNAŚ A. 1986. Geografia roślin. 528 pp. PWN, Warszawa.

KRISHNANKUTTY N. & CHANDRASEKARAN S. 2007. Biodiversity hotspots: defining the indefinable? Current Science 92(10): 1344-1345.

LAMOREUX J. F., MORRISON J. C., RICKETTS T. H., OLSON D. M., DINERSTEIN E., MCKNIGHT M. W. & SHUGART H. H. 2006. Global tests of biodiversity concordance and the importance of endemism. Nature 440: 212-214. DOI: https://doi.org/10.1038/nature04291

ŁAJCZAK A. 1995. Matka Niepogód. In: A. ŁAJCZAK (ed.). Babiogórskie Ścieżki, pp. 98-205. Wyd. Colgraf-Press, Poznań.

ŁAJCZAK A. 2004. Wody Babiej Góry. In: B. W. WOŁOSZYN, A. JAWORSKI & J. SZWAGRZYK (eds.). Babiogórski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza, pp. 153-177. Babiogórski Park Narodowy, Komitet Ochrony Przyrody, Polska Akademia Nauk, Kraków.

MATUSZKIEWICZ J. M. 1993. Krajobrazy roślinne i regiony geobotaniczne Polski. PAN, Instytut Geogr. i Przestrz. Zagosp. Prace Geograficzne 158: 1-107. Wrocław-Warszawa-Kraków.

MATUSZKIEWICZ J. M. 2001. Zespoły leśne Polski. 358 pp. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.

MCDOUGALL K. L., MORGAN J. W., WALSH N. G. & WILLIAMS R. J. 2005. Plant invasions in treeless vegetation of the Australian Alps. Perspect. in Plant Ecol., Evolution and Systematics 7: 159-171. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ppees.2005.09.001

MICHALIK S. 1979. Charakterystyka ekologiczna kserotermicznej i górskiej flory naczyniowej Ojcowskiego Parku Narodowego. Studia Naturae 19: 1-55. Zakład Ochrony Przyrody PAN. PWN, Warszawa-Kraków.

MIREK Z. 1981. Problemy klasyfikacji roślin synantropijnych. Wiad. Bot. 25(1): 45-54.

MIREK Z. 1989. Zasięgi wysokościowe roślin naczyniowych w Karpatach i ich klasyfikacja. Wiad. Bot. 33(2): 57-64.

MIREK Z. & PIĘKOŚ-MIRKOWA H. 1992. Plant cover of the Polish Carpathians (S Poland). Vereoff. Geobot. Inst. ETH, Stiftung Rubel, Zurich 107(2): 116-150.

MIREK Z., PIĘKOŚ-MIRKOWA H., ZAJĄC A. & ZAJĄC M. 1995. Vascular Plants of Poland. A Checklist. Polish Bot. Stud., Guidebook Ser., 15, pp. 303. Kraków.

MIREK Z., PIĘKOŚ-MIRKOWA H., ZAJĄC A. & ZAJĄC M. 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. In: Z. MIREK (ed.). Biodiversity of Poland 1, 442 pp. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.

MYERS N., MITTERMEIER R. A., MITTERMEIER C. G., FONSECA G. A. B. & KENT J. 2000. Biodiversity hotspots for conservation priorities. Nature 403: 853-858. DOI: https://doi.org/10.1038/35002501

NIEMIROWSKI M. 1983. Rzeźba obszaru Babiogórskiego. In: K. ZABIEROWSKI (ed.). Park narodowy na Babiej Górze. Człowiek i przyroda. Zakład Ochrony Przyrody i Zasobów Naturalnych PAN, Studia Naturae, B, 29: 9-24. Warszawa-Kraków.

OBRĘBSKA-STARKLOWA B. 1963. Klimat Babiej Góry. In: W. SZAFER (ed.). Babiogórski Park Narodowy, pp. 45-67. Zakład Ochrony Przyrody PAN, Kraków.

OBRĘBSKA-STARKLOWA B. 1983. Stosunki klimatyczne w rejonie Babiej Góry. In: K. ZABIEROWSKI (ed.). Park narodowy na Babiej Górze. Człowiek i przyroda. Zakład Ochrony Przyrody i Zasobów Naturalnych PAN, Studia Naturae, B, 29: 41-62. Warszawa-Kraków.

OBRĘBSKA-STARKLOWA B. 2004. Klimat masywu Babiej Góry. In: B. W. WOŁOSZYN, A. JAWORSKI & J. SZWAGRZYK (eds.). Babiogórski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza, pp. 137-151. Babiogórski Park Narodowy, Komitet Ochrony Przyrody, Polska Akademia Nauk, Kraków.

ORME C. D. L., DAVIES R. G., BURGESS M., EIGENBROD F., PICKUP N., OLSON V. A., WEBSTER A. J., DING T-S., RASMUSSEN P. C., RIDGELY R. S., STATTERSFIELD A. J., BENNETT P. M., BLACKBURN T. M., GASTON K. J. & OWENS I. P. F. 2005. Global hotspots of species richness are not congruent with endemism or threat. Nature 436: 1016-1019. DOI: https://doi.org/10.1038/nature03850

PALMER M. W. 1991. Patterns in species richness among North Carolina hardwood forests: tests of two hypotheses. J. Veget. Sci. 2: 361-366. DOI: https://doi.org/10.2307/3235928

PALMER M. W. 1994. Variation in species richness: towards a unification of hypotheses. Folia Geobot. Phytotax. 29: 511-530. DOI: https://doi.org/10.1007/BF02883148

PALMER M. W. 2006. Scale dependence of native and alien species richness in North American floras. Preslia 78: 427-436.

PAUSAS J. G., CARRERAS J., FERR A. & FONT X. 2003. Coarse-scale plant species richness in relation to environmental heterogeneity. J. Veget. Sci. 14: 661-668. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1654-1103.2003.tb02198.x

PAWŁOWSKI B. 1948. Ogólna charakterystyka geobotaniczna Gór Czywczyńskich. Rozprawy Wydz. Mat.-Przyr. PAU, 72, B, 3(32), 6: 1-75. Kraków.

PAWŁOWSKI B. 1972. Szata roślinna gór polskich. In: W. SZAFER & K. ZARZYCKI (eds.). Szata roślinna Polski, 2, pp. 189-252. PWN, Warszawa.

PIĘKOŚ-MIRKOWA H. 1979. The ferns of the Dryopteris dilatata complex in Poland. Monogr. Bot. 59: 1-75. DOI: https://doi.org/10.5586/mb.1979.001

POSSINGHAM H. P. & WILSON K. A. 2005. Turning up the heat on hotspots. Nature 436: 919-920. DOI: https://doi.org/10.1038/436919a

PYŠEK P., KUČERA T. & JAROŠIK V. 2002. Plant species richness of nature reserves: the interplay of area, climate and habitat in a central European landscape. Global Ecol. & Biogeogr. 11: 279-289. DOI: https://doi.org/10.1046/j.1466-822X.2002.00288.x

RAUNKIAER C. 1934. The life form of plants. Oxford University Press, Oxford.

ROTHMALER W., SCHUBERT R. & VENT W. 1994. Ekskursionsflora von Deutschland. 4, Gefässpflanzen: Kritischer Band. 1118 pp. Gustav Fischer Verlag, Jena-Stuttgart.

STACHNOWICZ W. 2001. Flora naczyniowa Orawskiego Podnóża Babiej Góry (Beskid Wysoki) na tle głównych form antropopresji. Ph.D. Thesis, Department of Plant Ecology and Environmental Protection, Adam Mickiewicz University in Poznań.

STUCHLIKOWA B. & STUCHLIK L. 1962. Geobotaniczna charakterystyka pasma Policy w Karpatach Zachodnich. Fragm. Flor. Geobot. 8(3): 229-396.

SZWED W. 1990. Ekologiczne grupy gatunków roślin naczyniowych wysokogórskich pięter roślinnych masywu Babiej Góry (Beskid Zachodni). Bad. Fizjogr. Pol. Zach, B-Botanika 40: 211-219.

THELLUNG A. 1915. Pflanzenwanderungen unter dem Einfluss des Menschen. Englers Bot. Jahrb. 53, Beibl. 116(3/5): 37-68.

WALAS J. 1933. Roślinność Babiej Góry. Państwowa Rada Ochr. Przyr., Monogr. Nauk., 2, 68 pp.

WALAS J. 1938. Wędrówki roślin górskich wzdłuż rzek tatrzańskich. PAU, Prace Komitetu Bad. Nauk. Ziem Górskich, 1, 131 pp. Kraków.

WALTHER G-R. 2003. Plants in a warmer world. Perspect. in Plant Ecol., Evolution and Systematics 6(3): 169-185. DOI: https://doi.org/10.1078/1433-8319-00076

ZAJĄC A. 1979. Pochodzenie archeofitów występujących w Polsce. Rozpr. habil. UJ 29: 1-213. Druk UJ w Krakowie.

ZAJĄC A. & ZAJĄC M. (eds.). 2001. Distribution atlas of vascular plants in Poland. xii+714 pp. Edited by Laboratory of Computer Chorology, Institute of Botany, Jagiellonian University, Cracow.

ZAJĄC A., ZAJĄC M. & TOKARSKA-GUZIK B. 1998. Kenophytes in the flora of Poland: list, status and origin. In: J. B. FALIŃSKI, W. ADAMOWSKI & B. JACKOWIAK (eds.). Synantropization of plant cover in new Polish research. Phytocoenosis 10 (N.S.) Suppl. Cartogr. Geobot. 9: 107-116.

ZAJĄC M. 1996. Mountain Vascular Plants in the Polish Lowlands. Polish Bot. Stud. 11: 1-92.

ZAPAŁOWICZ H. 1880. Roślinność Babiej Góry pod względem geograficzno-botanicznym. Spraw. Kom. Fizyograf. 14: 79-236.