Keywords
anthropophytes
villages
indices of anthropogenic changes
Lubuskie Lakeland
Poland
How to Cite
Number of views: 28
Number of downloads: 15
Abstract
The index of anthropophytization of flora (WAnt) showed that both types of built-up areas (transformed and non-transformed) reached the highest values, slightly higher than fields and central green. Index of flora modernization (WM) showed the same pattern. Only water bodies were strikingly different from other complexes in respect to both indices (WAnt - significantly lower values, while WM - much higher). Differences in the floristic composition of transformed and non-transformed villages were not significant at the level of whole village. The villages were still harbouring rare species from the group of relics of former cultivation and archaeophytes, but observations conducted since 2007 confirmed that they have been decreasing in number. The percentage of groups of species with different affinity toward urban areas have shown that in the studied rural areas, the share of urbanophilic species is still very low as compared to the dominant group of urbanoneutral and moderately urbanophobic species.
References
Ahrns C. 2009. The ecological indication content of Central European village floras. Ecol Indicators 9: 605-620.
Balcerkiewicz S. & Pawlak G. 2010. Spontaneofity w zbiorowiskach segetalnych Polski. Fragm. Agron. 27(3): 7-19.
Borysiak J., Kasprowicz M. & Pawlak G. 2000. Roślinność rzeczywista miasta Pniewy na Pojezierzu Poznańskim w ujęciu kartograficznym i fitosocjologicznym. Bad. Fizjogr. Pol. Zach. seria B - Botanika 49: 173-184.
Brandes D. 1996. Naturschutzaspekte bei der Denkmalpflege unter besonderer Berücksichtigung der Mauervegetation. Berichte der ANL 20: 145-149.
Brandes S. & Brandes D. 1996. Flora und Vegetation von Dörfern im westlichen Sachsen-Anhalt. Braunsch. Naturkdl. Schr. 5(1): 165-192.
Brunzel S., Fischer S. F., Schneider J., Jetzkowitz J. & Brandl R. 2009. Neo- and archaeophytes respond more strongly than natives to socio-economic mobility and disturbance patterns along an urban-rural gradient. J. Biogeogr. 36: 835-844.
Brzeg A., Szrama K. & Wojterska M. 2013. Rzadsze gatunki flory naczyniowej terenów wiejskich Pojezierza Lubuskiego. Bad. Fizjogr. RII, seria B (B62): 145-159.
Brzeg A., Szrama K. & Wojterska M. 2014. Rzadsze gatunki flory naczyniowej terenów wiejskich Pojezierza Lubuskiego. Cz. II. Bad. Fizjogr. RV, seria B (B63): 117-130.
Burszta J. 1958. Od osady słowiańskiej do wsi współczesnej. O tworzeniu się krajobrazu osadniczego ziem polskich i rozplanowań wsi. 176 pp. Wyd. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Celka Z. 2011. Relics of cultivation in the vascular flora of medieval West Slavic settlements and castles. Biodiv. Res. Conserv. 22: 1-110.
Drake J. A., Mooney H. A., di Castri F., Groves R. H., Kruger F. J., Rejmánek M. & Williamson M. (eds.). 1989. Biological Invasions: a Global Perspective. 550 pp. John Wiley and Sons, Chichester.
Faliński J. B. 1969. Zbiorowiska autogeniczne i antropogeniczne. Próba określenia i klasyfikacji. Ekol. Pol., B, 15(2): 173-182.
Faliński J. B. 1971. Flora i roślinność synantropijna miast i wsi - próba analizy porównawczej. Mater. Zakł. Fitosoc. Stos. UW 27: 15-37.
Gunton R. M., Petit S. & Gaba S. 2011. Functional traits relating arable weed communities to crop characteristics. Journal of Vegetation Science 22: 541-550.
Hanski I. 1982. Distributional ecology of anthropochorous plants in villages surrounded by forest. Ann. Bot. Fennici 19: 1-15.
Huwer A. & Wittig R. 2013. Evidence for increasing homogenization and de-ruralization of the Central European village flora. Tuexenia 33: 213-231.
Jackowiak B. 1990. Antropogeniczne przemiany flory roślin naczyniowych Poznania. Wyd. Nauk. UAM, seria Biologia, 42, 232 pp. Poznań.
Jackowiak B. 1998. Struktura przestrzenna flory dużego miasta. Studium metodyczno-problemowe. Prace Zakładu Taksonomii Roślin UAM w Poznaniu 8: 1-228. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań.
Kalwasińska-Broje k G. & Markowski R. 2005. Zróżnicowanie flor synantropijnych wybranych osiedli wiejskich Borów Tucholskich i Pojezierza Starogardzkiego (północna Polska). Acta Bot. Cassub. 5: 57-69.
Kim Y.-M., Zerbe S. & Kowarik I. 2002. Human impact on flora and habitats in Korean rural settlements. Preslia 74: 409-419.
Kirpluk I. 2011. Najstarsi przybysze we florze ruderalnej opuszczonych wsi Kampinoskiego Parku Narodowego. Acta Botanica Silesiaca 7: 97-112.
Kirpluk I. 2012. The most recent alien species of the ruderal flora in the abandoned villages of the Kampinos National Park (Central Poland). Thaiszia J. Bot. 22(2): 143-153.
Knapp S. & Wittig R. 2012. An analysis of temporal homogenisation and differentiation in Central European village floras. Basic and Applied Ecology 13: 319-327.
Kondracki J. 1998. Geografia regionalna Polski. 441 pp. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
Kornaś J. 1968. Geograficzno-historyczna klasyfikacja roślin synantropijnych. Mater. Zakł. Fitosoc. Stos. U.W. 25: 33-41.
Kornaś J. 1977. Analiza flor synantropijnych. Wiad. Bot. 21(2): 85-91.
Kornaś J. & Medwecka-Kornaś A. 2002. Geografia roślin. 634 pp. Wyd. Nauk., PWN Warszawa.
Kowarik I. 1990: Some responses of flora and vegetation to urbanization in Central Europe. In: H. Sukopp; S. Hejny & I. Kowarik (eds.). Urban ecology, pp. 45-74. The Hague.
Kühn I., Brandl R. & Klotz S. 2004a. The flora of German cities is naturally species rich. Evol. Ecol. Res. 6: 749-764.
Kühn I., Durka W. & Klotz S. 2004b. BiolFlor - a new plant-trait database as a tool for plant invasion ecology. Diversity Distrib. 10: 363-365.
Kühn I. & Klotz S. 2006. Urbanization and homogenization. Comparing the floras of urban and rural areas in Germany. Biological Conservation 127: 292-300.
Lososová Z., Chytrý M., Cimalová Š ., Kropáč Z., Otýpková Z., Pyšek P. & Tichý L. 2004. Weed vegetation of arable land in Central Europe: Gradients of diversity and species composition. Journal of Vegetation Science 15: 415-422.
Lososová Z. & Cimalová Š. 2009. Effects of different cultivation types on native and alien weed species richness and diversity in Moravia (Czech Republic). Basic and Applied Ecology 10: 456-465.
Matuszkiewicz J. M. 1993. Krajobrazy roślinne i regiony geobotaniczne Polski. Prace Geogr. 158, pp. 107. Wrocław, Warszawa, Kraków.
McGarigal K., Cushman S.A. & Ene E. 2012. FRAGSTATS v4: Spatial Pattern Analysis Program for Categorical and Continuous Maps. Computer software program produced by the authors at the University of Massachusetts, Amherst. http://www.umass.edu/landeco/research/fragstats/fragstats.html
Mirek Z. 1981. Problemy klasyfikacji roślin synatropijych. Wiad. Bot. 25(1): 45-54.
Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A. & Zając M. 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. In: Z. Mirek (ed.). Biodiversity of Poland, 1, 442 pp. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
Nitz H. J. 1998. The slavic hamlet round a cult green as the precursor of the regular rundling of the medieval Frankish-German Colonisation. Erdkunde 52: 144-162.
Pal W. R., Csete S., Botta-Dukát Z. & Pinke G. 2013. Composition and diversity of lawn flora in differently managed village yards - a case study from southwestern Hungary. Folia Geobot. 48: 209-227.
Pyšek P. 1998a. Alien plants in Czech village flora. Feddes Repert. 109: 139-146.
Pyšek P. 1998b. Alien and native species in Central European urban floras: a quantitative comparison. J. Biogeogr. 25: 155-163.
Pyšek P., Jarošík V., Chytrý M., Kropáč Z., Tichý L. & Wild J. 2005a. Alien plants in temperate weed communities: prehistoric and recent invaders differ in habitat affinities. Ecology 86: 772-785.
Pyšek P., Jarošík V., Kropáč Z., Chytrý M., Wild J., & Tichý L. 2005b. Effects of abiotic factors on species richness and cover in Central European weed communities. Agriculture Ecosystem & Environment 109: 1-8.
Pyšek P. & Mandák B. 1997: Fifteen years of changes in the representation of alien species in Czech village flora. In: J. H. Brock, M. Wade, P. Pyšek & D. Green (eds.). Plant invasions. Studies from North America and Europe, pp. 183-190. Backhuys Publishers, Leiden.
Pyšek P., Prach K., Rejmánek M. & Wade M. (eds.). 1995. Plant invasions - General aspects and special problems.263 pp. SPB Academic Publ., Amsterdam.
Pyšek P., Sádlo J. & Mandák B. 2003. Alien flora of the Czech Republic, its composition, structure and history. In: L. E. Child, J. H. Brock, G. Brundu, K. Prach, P. Pyšek, P. M. Wade & M. Williamson (eds.). Plant invasions: Ecological threats and management solutions, pp. 113-130. Backhuys Publishers, Leiden.
Raabe U. & Brandes D. 1988. Flora und Vegetation der Dörfer im nordöstlichen Burgenland. Phytocoenologia 16(2): 225-258.
Ratyńska H., Wojterska M., Brzeg A. & Kołacz M. 2010. Multimedialna encyklopedia zbiorowisk roślinnych Polski Ver. 1.1. NFOSiGW, UKW, IETI, Bydgoszcz.
Sudnik-Wójcikowska B. 1998. Czasowe i przestrzenne aspekty procesu synatropizacji flory na przykładach wybranych miast Europy Środkowej. 167 pp. Wyd. Uniw. Warszawskiego, Warszawa.
Sukopp H. (ed.). 1990. Stadtökologie. Das Beispiel Berlin. 455 pp. Reimer, Berlin.
Thellung A. 1915. Pflanzenwanderungen unter dem Einfluss des Menschen. Englers Bot. Jahr. 53, Beibl. 116(3-5): 37-68.
Tokarska-Guzik B. 2005. The Establishment and Spread of Alien Plant Species (Kenophytes) in the Flora of Poland. Prace naukowe Uniw. Śląskiego w Katowicach 2372: 1-192.
Tokarska-Guzik B., Dajdok Z., Zając M., Zając A., Urbisz A., Danielewicz W. & Hołdyński C. 2012. Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. 197 pp. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa.
Weibull A.-Ch. & Östman Ö. 2003. Species composition in agroecosystems: The effect of landscape, habitat, and farm management. Basic and Applied Ecology 4: 349-361.
Wittig R. 1984. Sterben die Dorfpflanzen aus? Ergebnisse einer umfassenden Untersuchung der Dorfflora in 180 Dörfen Nordrhein-Westfalens. Der Gemeinderat 27: 36-37.
Wittig R. 2008. Gartenflüchtlinge als neue Mitglieder der Dorfflora in Nordrhein-Westfalen. Braunschweiger Geobotanische Arbeiten 9: 481-490.
Wittig R. & Alberternst B. 2005. Flora der Dörfer des Hochtaunus. Geobot. Kollog. 18: 35-50.
Wittig R., Diesing D. & Gödde M. 1985. Urbanophob, urbanoneutral, urbanophil. Das Verhalten der Arten gegenüber dem Lebensraum Stadt. Flora 177: 265-282.
Wittig R. & Rückert E. 1985. Die spontane Flora im Ortsbild nordrhein-westfälischer Dörfer. Siedlung und Landschaft in Westfalen 17: 107-154.
Wojterska M., Ratyńska H. & Rączkowski W. 2007a. Vegetation of rural settlements in Western Poland versus their spatial structure and history. In: Cultural Landscapes Changing Landscapes. The International Association for Vegetation Science: 50th Annual Symposium University of Swansea, 23-27.07.2007, pp. 46-47.
Wojterska M., Ratyńska H. & Rączkowski W. 2007b. Współczesna struktura krajobrazu roślinnego średniowiecznych założeń osadniczych w zachodniej Polsce. In: W. Dreszer (ed.). Sztuka projektowania krajobrazu. Materiały z międzyuczelnianej konferencji „Architektura krajobrazu kulturowego”, ASP, Poznań, pp. 74-79.
Wojterski T., Leszczyńska M. & Piaszyk M. 1973. Potencjalna roślinność naturalna Pojezierza Lubuskiego. Bad. Fizjogr. Pol. Zach. seria B-Botanika 26: 107-142.
Wołkowycki D. 1997. Flory ruderalne w krajobrazie wiejskim Niziny Północno-Podlaskiej - wstęp do analizy porównawczej. Fragm. Flor. Geobot. Polonica 4: 39-74.
Wołkowycki D. 2000a. Różnicowanie i ujednolicanie się flor ruderalnych w warunkach izolacji środowiskowej. Monogr. Bot. 87: 1-164.
Wołkowycki D. 2000b. Differentiation of ruderal floras in environmental isolation conditions. In: B. Jackowiak & W. Żukowski (eds.). Mechanisms of Anthropogenic Changes of the Plant Cover. Publications of the Department of Plant Taxonomy of the A. Mickiewicz University in Poznań 10: 111-124. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań.
Zając A. 1979. Pochodzenie archeofitów występujących w Polsce. Rozpr. habil. Uniw. Jagiell, 29: 1-213. Druk UJ w Krakowie.
Zając A. & Zając M. 2011. Methodical problems in distinguishing the group of archaeophytes. In: Z. Kącki & E. Stefańska-Krzaczek (eds.). Synantropizacja w dobie zmian różnorodności biologicznej. Acta Botanica Silesiaca 6: 55-62.
Zając M. Zając A. & Tokarska-Guzik B. 1998. Kenophytes in the flora of Poland: list, status and origin. In: J. B. Faliński, W. Adamowski & B. Jackowiak (eds.). Synanthropization of plant cover in new Polish research. Phytocoenosis 10 (N.S.) Suppl. Cartogr. Geobot. 9: 107-116.
Zając M., Zając A. & Tokarska-Guzik B. 2009. Extinct and endangered archaeophytes and the dynamics of their diversity in Poland. Biodiv. Res. Conserv. 13: 17-24.
Żukowski W., Latowski K., Jackowiak B., Chmiel J. 1995. Rośliny naczyniowe Wielkopolskiego Parku Narodowego. Prace Zakładu Taksonomii Roślin UAM w Poznaniu 4: 1-229. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań.