Abstract
Research on a critically endangered and protected population of Trapa natans was carried out during growing season in 2016 at the site located on the Obnica channel within the region of Międzyodrze. It is a location that is close to the one indicated in historical sources by Winkelmann over 120 years ago. The post-war research did not confirm presence of this species within the region of Międzyodrze despite favourable biological conditions. The sites were declared relict and documented only in stratigraphy of peat deposits, detritus gyttja and bottom mineral sediments. Recently, an assessment of the population and habitat status were carried out. The appropriate indicators of the species status were examined according to the methodology of Chief Inspectorate of Environmental Protection. The floristic composition of Trapetum natantis association patches found within the researched site were analysed, reed bed associations belonging to the class of Phragmitetea and plant communities of pleustophytes, nymphaeids and elodeids belonging to the class Potametea and Lemnetea were recognised in the contact zone. On the basis of the collected data, particular attention was paid to the relevance of Trapa natans monitoring at the site located on the Obnica channel within the Międzyodrze region due to its indicative character. The conservation status of the population could be influenced by the change of water trophy within Międzyodrze channels caused by different forms of anthropopressure, including commercial use of this water body, hydromeliorative works, changes that are due to the progressive succession of water plants and reeds, which slow down the water flow rate within the area of Międzyodrze, favour accumulation of organic matter and increase of water trophy as well as fluctuations of surface water thermal activity caused by changing weather conditions.
References
Bryl Ł., Jusik Sz., Staniszewski R. & Achtenberg K. 2016. Charakterystyka roślinności wodnej zbiornika Szumirad (woj. opolskie) w 2014 roku, ze szczególnym uwzględnieniem kotewki orzecha wodnego Trapa natans L. Przegląd Przyrodniczy 17(1): 31-46.
Conwentz H. 1890. Über zwei im Aussterben begriffen Pflanzen. Ber. Westpreuss. Bot.-Zool. Ver. 13: 18-20.
Conwentz H. 1892. Trapa natans L. foss. (Vorläufige Mittheilung).Naturwissenschaftliche Wochenschrift 7(38): 388-389.
Conwentz H. 1893. Über die Wassernuβ in Westpreussen. Mitt. Westpreuss. Fischer-Verlag 2: 26-28.
Conwentz H. 1895. Trapa natans L., legend in Ostpreussen. Naturwissenschaftliche Wochenschrift 10(28): 341-342.
Conwentz H. 1900. Trapa natans L. subfoss. Amtl. Ber. Verw. naturges. Danzig 20: 19-22.
Džigurski D., Ljevnaić-Mašić B. & Nikolić L. 2013. Trapetum natantis Muller et Gors 1960 in hydromeliorative facilities in Serbia. Acta Soc. Bot. Pol. 82(2): 125-133 DOI: 10.5586/asbp.2013,008
Homann C. 1828, 1830, 1835. Flora von Pommeren. I-III. Köslin.
Hryniewiecki B. 1950. Kotewka czyli orzech wodny (Trapa natans L.). Chrońmy Przyr. Ojcz. 6(11-12): 3-9.
Hueck K. 1937. Die Wassernuβ (Trapa natans L.) und ihre Verbreitung. Der Naturforscher 13(12): 415-417.
Jasnowska J., Friedrich S., Kowalski W. & Markowski S. 2002a. Roślinność terasy zalewowej po polskiej stronie Polsko-niemieckiego Parku Doliny Dolnej Odry. Vegetation of the low terrace of the Odra valley adjacent to the borders of the Polish-German Lower Odra Valley Park. In: J. Jasnowska (ed.). Dolina Dolnej Odry, pp. 147-162. Szczecińskie Towarzystwo Naukowe.
Jasnowska J., Friedrich S., Kowalski W. & Markowski S. 2002b. Dynamika rozwojowa o kierunki sukcesji roślinności na poprzecznym transekcie w Parku Krajo brazowym Dolina Dolnej. Dynamics and succession in plant communities on the transect across the Lower Odra Valley Landscape Park. In: J. Jasnowska (ed.). Dolina Dolnej Odry, pp. 187-226. Szczecińskie Towarzystwo Naukowe.
Kamiński R. 2012. Kotewka orzech wodny (Trapa natans L. s.l.). In: J. Perzanowska (ed.). Monitoring gatunków roślin. Przewodnik metodyczny. Part III, pp. 128-143. GIOŚ, Warszawa.
Kaźmierczakowa R., Zarzycki K. & Mirek Z. 2014. Polish Red Data Book of Plants. Pteridophytes and flowering plants. III ed., 895 pp. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków.
Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E. & Ziarnek K. 2016. Red list of pteridophytes and flowering plants. 99 pp. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków.
Kumm P. 1897. Vorlage bemerkenswerther Objecte. In: Anonim. Bericht über die neuzehnte Wander-Versammlung des Westpreuβischen Botanisch-Zoologischen Vereinis zu Karthaus, am 25. Mai 1896, Schrift. Naturf. Ges. Danzig 9(2): 96-100.
Kowalski W. W. A. & Wróbel M. 2011. Potamogeton nodosus Poir. (=P. fluitans Roth p.p.) and associations of pleustophytes in inshore waters of the Odra Zachodnia river near Szczecin. Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin.2011, Agric., Aliment., Pisc., Zootech. 289(19): 75-82. DOI: 10.21005/AAPZ
Kwarta Cz. & Jankowski A. 1958 (mscr). Dokumentacja geologiczna torfowisk Dolina Odry. Złoże torfu „Międzyodrze”. Zakład Torfoznawstwa Wyższej Szkoły Rolniczej w Szczecinie.
Matuszkiewicz W. 2013. Przewodnik do oznaczania zbioro wisk roślinnych Polski. In: J. B. Faliński (ed.). Vademecum Geobotanicum 3, 537 pp. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
Pemberton R. W. 1999. Natural enemies of Trapa ssp. in Northeast Asia and Europe. Biological Control 14: 168-180.
Piękoś-Mirkowa H. & Mirek Z. 2003. Flora Polski. Atlas roślin chronionych. 267 pp. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Piórecki J. 2001. Trapa natans L. Kotewka orzech wodny. In: R. Kaźmierczakowa & K. Zarzycki (eds.). Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe, wyd. 2, pp. 260-261. PAN, Instytut Botaniki im. W. Szafera, Instytut Ochrony Przyrody, Kraków.
Regulation 2014. Regulation of the Polish Minister of Environment of October 9, 2014 on the protection for species of plants. Official Journal of October 16, 2014, item 1409.
Sládeček V. & Sládečková A. 1996. Atlas vodních organismů se zřetelem na vodárenství, povrchové vody a čistírnych odpadních vod. 116 pp. VŠCHT Praha.
Szańkowski M. & Kłosowski S. 1999. Habitat conditions of nymphaeid associations in Poland. Hydrobiologia 415: 177-185. https://doi.org/10.1023/A:1003837520267
Smieja A. & Ledoń M. 2013. Reintrodukcja kotewki orzecha wodnego Trapa natans w Kotlinie Oświęcimskiej. Chrońmy Przyr. Ojcz. 69(6): 475-482.
Tall L., C araco N. & Maranger R. 2011. Denitrification hot spots: dominant role of invasive macrophyte Trapa natans in removing nitrogen from tidal river. Ecological Applications 21(8): 3104-3114. DOI: 10.1890/11-0061.1
Winkelmann J. 1896. Vorlage von Pflanzen-Missbildungen und von beim Ausgabe des neuen Hafen bei Stettin gefundenden Früchten von Trapa natans. Verh. Bot. Ver. Prov. Brandenb. 38: IL-L.
Zając A. & Zając M. (eds.). 2001. Distribution Atlas of Vascular Plants in Poland. xii+714 pp. Edited by Laboratory of Computer Chorology, Institute of Botany, Jagiellonian University, Cracow.
Ziarnek K. & Ziarnek M. 2002. Szata roślinna wód Parku Krajobrazowego Dolina Dolnej Odry. In: J. Jasnowska (ed.). Dolina Dolnej Odry, pp. 133-145. Szczecińskie Towarzystwo Naukowe.
Żukowski W. & Jackowiak B. 1995. List of endangered and threatened vascular plants in Western Pomerania and Wielkopolska (Great Poland). In: W. Żukowski & B. Jackowiak (eds.). Endangered and threatened vascular plants of Western Pomerania and Wielkopolska. Publications of the Department of Plant Taxonomy of the Adam Mickiewicz University in Poznań 3: 9-96. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań.