Keywords
human-disturbed habitats
limestone excavations
spontaneous succession
xerothermic species
How to Cite
Number of views: 14
Number of downloads: 16
Abstract
Paper concerns the flora of excavations from the area of the Twardowice Plateau, one of the regions of the Silesian Upland. These are rather shallow and small pits, which are remnants of exploitation of Triassic limestone and, rarely, iron ore. The studies showed that these excavations are the places where many species of vascular plants occurred. Xerothermic plants, which penetrated from adjacent grasslands, form the largest group (33%) among the 212 noted species. Some of them occurred much more frequently in the excavations than in the grasslands and some were found only in the excavations. It should be emphasized that 8 protected species were present in the investigated objects. Results from the Twardowice Plateau proved that many xerothermic plants could find suitable conditions for growth and survival in limestone excavations.
References
Babczyńska-Sendek B. 2005. Problemy fitogeograficzne i syntaksonomiczne kserotermów Wyżyny Śląskiej. Prace Naukowe. Uniw. Śląskiego w Katowicach 2296: 1-237.
Babczyńska-Sendek B., Bula R. & Nowak T. 2010. Murawy kserotermiczne Płaskowyżu Twardowickiego (Wyżyna Śląska) - zróżnicowanie, walory, zagrożenia. In: H. Ratyńska & B. Waldon (eds.). Ciepłolubne murawy w Polsce stan zachowania i perspektywy rozwoju, pp. 338-357. Wyd. Uniw. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz. Bad ora K., Hebda G., Nowak A. & Nowak S. 2003. Różnorodność biologiczna i geologiczna wyrobisk poeksploatacyjnych skał węglanowych górnej kredy miasta Opola. Opol. Scient. Soc., Nature Journal 36: 35-66.
Bąba W. & Komp ała A. 2003. Piaskownie jako centra bioróżnorodności. Środowisko i Rozwój 7: 85-101.
Beczała T. 2006. Quarries of the Cieszyn Hills as places of flora diversity. In: A. Nowak & G. Hebda (eds.). Biodiversity of quarries and pits, pp. 65-69. Opole Scientific Society - 3rd Department of Natural Sciences, Opole-Górażdże.
Beneš J., Kepka P. & Konvička M . 2003. Limestone quarries as refuges for European xerophilous butterflies. Conserv. Biol. 17(4): 1058-1069.
Błońska A., Babczyńska-Sendek B. & Kołtuniak A. 2011. Nowe stanowisko Orchis militaris (Orchidaceae) na Garbie Tarnogórskim (Wyżyna Śląska). Fragm. Flor. Geobot. Polonica 18(1): 177-180.
Bzdon G. 2008. Gravel pits as habitat islands: floristic diversity and vegetation analysis. Pol. J. Ecol. 56 (2): 239-250.
Bzdon G. 2009a. Floristic diversity of gravel-pits of the Siedlce Plateau - an analysis of the flora. Ann. UMCS, Biologia 64(1): 35-66.
Bzdon G. 2009b. Post-exploitation excavations as supplementary habitats for protected and rare vascular plant species. In: Z. Mirek. & A. Nikiel (eds.). Rare, relict and endangered plants and fungi in Poland, pp. 137-142. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
Cullen W. R., Wheater C. P. & Dunleavy P. J. 1998. Establishment of species-rich vegetation on reclaimed limestone quarry faces in Derbyshire, UK. Conserv. Biol. 84: 25-33.
Czylok A., Rahmonov O. & Szymczyk A. 2008. Biological diversity in the area of quarries after sand exploitation in the eastern part of Silesian Upland. Teka Kom. Ochr. Kszt. Środ. Przyr. 5A: 15-22.
Czylok A. & Szymczyk A. 2009. Sand quarries as biotopes of rare and critically endangered plant species. In: Z. Mirek & A. Nikiel (eds.). Rare, relict and endangered plants and fungi in Poland, pp. 187-192. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
Ellenberg H., Weber H. E., Düll R., Wirth V., Werner W. & Pauliss en D. 1991. Zeigewerte von Pflanzen in Mitteleuropa. Scripta Geobotanica 18: 1-248.
Gilewska S. 1972. Wyżyny Śląsko-Małopolskie. In: M. Klimas zewski (ed.). Geomorfologia Polski 1, pp. 232-339. PWN, Warszawa.
Jędrzejczyk-Korycińska M. 2006. Floristic diversity in calamine areas of the Silesia-Cracow Monocline. Biodiv. Res. Conserv. 3-4: 340-343.
Komp ała A. 1997. Spontaniczne procesy sukcesji na terenach po eksploatacji piasku na obszarze województwa katowickiego. Przegląd Przyrodniczy 8(1/2): 163-168.
Komp ała-Bąba A. & Bąba W. 2009. Threatened and protected plant species in the Kuźnica Warężyńska sandpit (Wyżyna Śląska Upland, S Poland). In: Z. Mirek & A. Nikiel (eds.). Rare, relict and endangered plants and fungi in Poland, pp. 259-268. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
Kondracki J. 2001. Geografia regionalna Polski. Polska - regiony fizycznogeograficzne. 441 pp. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
Kwiatkowski P. 1998. Kamieniołomy wapienia w Górach Kaczawskich ostoją rzadkich i ginących gatunków flory naczyniowej Sudetów. Górnictwo Odkrywkowe 40(2-3): 156-163.
Kwiatkowski P. 1999. Przyrodnicze zagospodarowanie poeksploatacyjnych wyrobisk wapienia i bazaltu w Górach Kaczawskich. In: J. Mal ewski (ed.). Zagospodarowanie wyrobisk. Technologiczne, przyrodnicze i gospodarcze uwarunkowania zagospodarowania wyrobisk poeksploatacyjnych surowców skalnych Dolnego Śląska, pp. 109-125. Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
Maciejczak B. 2010. Gatunki muraw kserotermicznych we florze naczyniowej kamieniołomów Pasma Kadzielniańskiego (Góry Świętokrzyskie). In: H. Ratyńska & B. Waldon (eds.). Ciepłolubne murawy w Polsce - stan zachowania i perspektywy ochrony, pp. 415-424. Wyd. Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
Matuszkiewicz W. 2001. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. In: J. B. Faliński (ed.). Vademecum Geobotanicum 3, 537 pp. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A. & Zając M. 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. In: Z. Mirek (ed.). Biodiversity of Poland, 1, 442 pp. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
Novák J. & Konvička M. 2006. Proximity of valuable habitats affects succession patterns in abandoned quarries. Ecol. Eng. 26: 113-122.
Novák J. & Prach. K. 2003. Vegetation succession in basalt quarries: Pattern on a landscape scale. Appl. Veg. Sci. 6: 111-116.
Nowak A. 2006. The diversity of vegetation of Silesian’s excavations. In: A. Nowak & G. Hebda (eds.). Biodiversity of quarries and pits, pp. 25-41. Opole Scientific Society - 3rd Department of Natural Sciences, Opole-Górażdże.
Nowak T. 1999. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych na terenie wschodniej części Garbu Tarnogórskiego (Wyżyna Śląska). Materiały, Opracowania, 2, 103 pp. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, Katowice.
Prach K. & Pyšek P. 2001. Using spontaneous succession for restoration of human-disturbed habitats. Ecol. Eng. 17: 55-62.
Rademacher M. & Tränkle U. 2006. Bavarian quarries and pits and their importance for the protection of species and nature conservation. In: A. Nowak & G. Hebda (eds.). Biodiversity of quarries and pits, pp. 59-64. Opole Scientific Society - 3rd Department of Natural Sciences, Opole-Górażdże.
Stoja nowska W. 1973. Flora kamieniołomów Dolnego Śląska. Acta Univ. Wratisl. Pr. Bot. 198: 35-54.
Tokarska-Guzik B. 2005. The Establishment and Spread of Alien Plant Species (Kenophytes) in the Flora of Poland. Prace naukowe Uniw. Śląskiego w Katowicach 2372: 1-192.
Wheater C. P. & Cullen W. R. 1997. The flora and invertebrate fauna of abandoned limestone quarries in Derbyshire, United Kingdom. Res. Ecol. 5: 77-84.
Wika S. 1986. Zagadnienia geobotaniczne środkowej części Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej. Prace Naukowe Uniw. Śląskiego w Katowicach 815: 1-156.
Wika S., Komp ała-Bąba A. & Konieczny M. 2006. The vegetation of the abundance quarries in the Tarnogórski Prominence (Silesian Upland). In: A. Nowak & G. Hebda (eds.). Biodiversity of quarries and pits, pp. 7-23. Opole Scientific Society - 3rd Department of Natural Sciences, Opole-Górażdże.
Zając A. 1979. Pochodzenie archeofitów występujących w Polsce. Rozp. habil. Uniw. Jagiell. 29: 1-213. Druk UJ w Krakowie.
Zając A., Zając M. & Tokarska-Guzik B. 1998. Kenophytes in the flora of Poland: list, status and origin. In: J. B. Faliński, W. Adamowski & B. Jackowiak (eds.). Synantropization of plant cover in new Polish research. Phytocoenosis 10 (N.S.) Suppl. Cartogr. Geobot. 9: 107-116.
Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J. & Korzeniak U. 2002. Ecological indicator values of vascular plants of Poland. In: Z. Mirek (ed.). Biodiversity of Poland, 2, 183 pp. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
Zobel M., van der Maarel E. & Dupré C. 1998. Species pool: the concept, its determination and significance for community restoration. Appl. Veg. Sci. 1: 55-66.