LEGAL AND ILLEGAL APPROACH IN DETERMINING TERMINOLOGICAL EQUIVALENTS IN THE PROCESS OF TRANSLATION ON THE EXAMPLE OF SELECTED TERMINOLOGY FROM THE TRANSLATION OF THE CANTON OF ZURICH
PDF

Keywords

translation strategies
legal terminology
non-equivalent terminology
terminological decompression

How to Cite

Iluk, Łukasz. (2020). LEGAL AND ILLEGAL APPROACH IN DETERMINING TERMINOLOGICAL EQUIVALENTS IN THE PROCESS OF TRANSLATION ON THE EXAMPLE OF SELECTED TERMINOLOGY FROM THE TRANSLATION OF THE CANTON OF ZURICH. Comparative Legilinguistics, 43, 77–99. https://doi.org/10.2478/cl-2020-0009

Abstract

Authors of translations of legal codes do not usually inform about their approach to solving translational problems. One of the reasons is the firm belief in the need for a faithful and thus literal translation of the output text. This unlawful approach creates a field for unfounded creation of so-called Equivalent terminology. Consequently, translations contain expressions whose meanings in the target language are incomprehensible or cannot be determined by reference to the doctrine or case-law.

A legal approach based on subject knowledge and a precise methodology for determining interlingua equivalents eliminates the problems arising from a non-lawful approach . In the analytical part of the article it is presented the methodology of the legal approach to solving translational problems and the method of its practical application.

https://doi.org/10.2478/cl-2020-0009
PDF

References

Literatura prymarna

Auswirkungen der neuen Kantonsverfassung (KV) auf die Gemeinden Eine Handlungsanleitung für SP-Behördenmitglieder und SP-Sektionen, 2005: https://spkantonzh.ch/app/uploads/2017/01/Publikation-Auswirkungen-der-neuen-Kantonsverfassung-Handlungsanleitungen-2005.pdf (dostęp 10.092018).

Czeszejko-Sochacki, Zdzisław. 2000. Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej z dnia 18 kwietnia 1999 r. Warszawa.

Die polnische Strafprozessordnung − Kodeks postępowania karnego. Zweisprachige Ausgabe. Tłumaczenie Ewa Weigend. Freiburg im Breisgau, edition iuscrim, 2004.

Gesetz über das Gemeindewesen (Gemeindegesetz) vom 6. Juni 1926 (131.1).

Interpelacja nr 16529 z dnia 13 maja 2010 r.: http://orka2.sejm.gov.pl/IZ6.nsf/main/59D53C43 (16.03.2020).

Kodeks cywilny obowiązujący na ziemiach zachodnich Rzeczypospolitej Polskiej. 1923. Warszawa: Ministerstwo Sprawiedliwości.

Rechtspflegergesetz vom 14. April 2013 (BGBl. I S. 778, 2014 I S. 46).

Regulaminu organizacyjny Dzielnicowej Komisji Dialogu Społecznego w Dzielnicy Bemowo m.st. Warszawy – Warszawa 2018: http://ngo.um.warszawa.pl/sites/ngo2.um.warszawa.pl/files/zalaczniki/komisje/uchwalony_17.04.2018_r._regulamin_dkdsu_bemowo.pdf (dostęp 11.09.2018).

Statut Samorządu Mieszkańców Sołectwa Grabnik przyjęty uchwałą Nr V/29/07 Rady Miejskiej w Krasnobrodzie z dnia 16 lutego 2007 roku.

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U.2019.0.1950 ze zm.).

Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. 1990 nr 16 poz. 95 ze zm.).

Verfassung des Kantons Zürich vom 27. Februar 2005 (131.0).

Verwaltungsverfahrensgesetz vom 23. Januar 2003 (BGBl. I S. 102).

Załącznik do uchwały nr LVI/1418/2017 Rady m.st. Warszawy z dnia 19 października 2017 r.

Literatura sekundarna

Banyś, Wiesław. 2005. Désambiguïsation des sens des mots et représentation lexicale du monde. Neophilologica nr 17, ss. 57–76.

Basedow, Jürgen. 1996. Die Übersetzerfalle. Zeitschrift für europäisches Privatrecht. Nr. 4.

Borghi, Marco, Isolde Burr, Rainer J. Schweizer. 2009. Schlussbericht Juristisch-linguistische Untersuchungen von Rechtstexten der schweizerischen offiziellen Mehrsprachigkeit, http://www.snf.ch/SiteCollectionDocuments/nfp/nfp56/nfp56_schlussbericht_schweizer.pdf (data dostępu 9 styczeń 2020).

Creifelds, Carl. 1990. Rechtswörterbuch. München: Beck.

Dobrovolskij, Dmitrij & Artëm Šaradin. 2002. Polysemie in einem zweisprachigen Wörterbuch: W: Bilingual Lexikography, ss. 527-535, https://pdfs.semanticscholar.org/64ad/2540aaef53d34da44b5d52d4d7a9b81dbbc5.pdf?_ga=2.94502620.1335295276.1584374257-1930117134.1584374257 (data dostępu 29 grudnia 2019).

Dudek, Joanna & Michał Bohowicz. 2016. Tłumaczenia utrudniają interpretację prawa unijnego. Gazeta prawna, 20 grudnia 2011, https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/577501,tlumaczenia-utrudniaja-interpretacje-prawa-unijnego.html (data dostępu 17 lipca 2016).

Göpferich, Susanne. 2003. Optimierte Werkstattinformation durch die dynamische Verknüpfung von Informationsarten über eine begriffsorientierte Terminologiedatenbank – Das Projekt DAiSY der DaimlerChrisler AG. Online https://www.yumpu.com/de/document/read/7386128/daisy-susanne-gopferich. (dostęp 29.12.2019).

Groot de, Gérard-Réne. 1990. Die relative Äquivalenz juristischer Begriffe und deren Folge für mehrsprachige juristische Wörterbücher. W: Translation and Meaning, part 1. Red. Marcel Thelen, Barbara Lewandowska-Tomaszczyk. Maastricht.

Groot de, Gérard-Réne. 1997. Wstęp do Niederländisches Bürgerliches Gesetzbuch. Buch 8. Verkehrsmittel und Beförderung. München 1997: s. ix-x.

Hebenstreit, Gernot. 1997. Terminus – Weltbild – Intertextualität: Translatorische Überlegungen zu juristischen Fachtexten. W: Text – Kultur – Kommunikation. Translation als Forschungsaufgabe, ss. 97-116. Tübingen: Stauffenburg.

Hejwowski, Krzysztof. 2004. Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu. Warszawa.

Iluk, Jan. 2016. Semantyczna przejrzystość nazw prawnych i jej wpływ na procesy translacyjne. Studia Niemcoznawcze, T. LVIII. Warszawa, ss. 409-424.

Iluk, Łukasz. 2014. Pole terminologiczne jako instrument konfrontacji leksyki prawnej dla celów leksykograficznych i translacyjnych. W Translationsforschung. Methoden, Ergebnisse, Perspektiven. Red. Iwona Bartoszewicz, Anna Małgorzewicz. Wrocław-Dresden, ss. 39-48.

Iluk, Łukasz. 2015. Metoda poszukiwania i ustalania terminów w różnych systemach prawnych w oparciu o akty normatywne. Studia Niemcoznawcze, T. LV, ss. 631-644.

Iluk, Łukasz. 2016a. Juristische und methodologische Aspekte bei der Ermittlung terminologischer Äquivalenzen am Beispiel des Begriffsfeldes Minderjähriger, Jugendlicher und Heranwachsender im Kontext der deutschen, polnischen und slowakischen Rechtsordnung. W Sprache und Sprachen in Forschung und Anwendung (SiFA), Red. Zuzana Bohušová, Alena Ďuricová, Banska Bystrica. ss. 449-457.

Iluk, Łukasz. 2016b. Znaczenie wiedzy prawnej w procesie translacji terminów prawnych i prawniczych na przykładzie nazw środków zaskarżania. Studia Niemcoznawcze, T. LVIII, 501-518.

Iluk, Łukasz. 2017. Wiedza o języku prawnym w kształceniu tłumaczy tekstów prawnych i prawniczych. W: Studia Niemcoznawcze, T. LIX, s.527-544.

Kielar, Barbara. 2003. TS w układzie międzynarodowej komunikacji zawodowej (na przykładzie tłumaczenia tekstów prawnych). W: Języki specjalistyczne 3. Lingwistyczna identyfikacja tekstów specjalistycznych. Warszawa, ss. 121-133.

Kilian, Alina, Agnieszka Kilian. 2014. Słownik języka prawniczego i ekonomicznego, polsko-niemiecki, 3. Wydanie, Warszawa.

Kilian, Alina & Agnieszka Kilian. 2014. Wörterbuch der Rechts- und Wirtschaftssprache, deutsch-polnisch. 3. Wydanie, Warszawa.

Matulewska, Aleksandra. 2014. Horrory tłumaczeniowe czy tłumacze z piekła rodem? Czyli kilka słów o efektywności komunikacji interlingwalnej. Scripta Neophilologica Posnaniensia, T. XIV, ss. 101-118.

Nowak, Paulina. 2006. Analiza błędów w przekładzie unijnych aktów normatywnych na przykładzie Council Regulation (EC) no 1346/2000 of 29 May 2000 on Insolvency Proceedings. Investigationes Linguisticae, vol. XIII, Poznań.

Pieńkos, Jerzy. 2003. Podstawy przekładoznawstwa. Od teorii do praktyki. Zakamycze.

Porzycki, Marek. 2004. Lawina bełkotliwych przekładów. Rzeczpospolita, 26 marca 2004 r.

Rechts- und Wirtschaftswörterbuch deutsch-polnisch, 3. Auflage. 2015. Red. Bogusław Banaszak. Warszawa.

Sandrini, Peter. 1996. Terminologiearbeit im Recht: Deskriptiver begriffsorientierter Ansatz vom Standpunkt des Ubersetzers. Vienna, https://www.academia.edu/3763720/Terminologiearbeit_im_Recht._Deskriptiver_begriffsorientierter_Ansatz_vom_Standpunkt_des_%C3%9Cbersetzers (data dostępu 29 grudnia 2019).

Słownik prawa i gospodarki polsko-niemiecki, 2. wydanie zaktualizowane i zmienione. 2008. Red. Bogusław Banaszak. Warszawa.