O ARCHAIZMACH JĘZYKOWYCH I PRAWNYCH ANACHRONIZMACH W KONSTYTUCJI KRÓLESTWA DANII
PDF (Język Polski)

Parole chiave

archaizmy
anachronizmy
konstytucja
język prawny
duńska konstytucja
legilingwistyka

Come citare

JAROSZ, J. (2010). O ARCHAIZMACH JĘZYKOWYCH I PRAWNYCH ANACHRONIZMACH W KONSTYTUCJI KRÓLESTWA DANII. Comparative Legilinguistics, 3, 35–44. https://doi.org/10.14746/cl.2010.3.4.

Abstract

Niniejszy artykuł poddaje analizie tekst konstytucji Królestwa Danii, której treść i postać językowa bazują w dużej mierze na pierwszej duńskiej ustawie zasadniczej z 1849 roku. Badanie przebiega dwutorowo: obok uwag odnośnie języka ustawy ocenie poddano zawartośćmerytoryczną tekstu. Wnioski rozpatrywane są w odniesieniu do funkcji tekstu w ujęciu lingwistycznym oraz funkcji konstytucji w kontekście funkcji prawa. Badanie w sferze językowej wskazało na liczne archaizmy leksykalne, zawiłości składniowe i niedoskonałości stylistyczne, które w poważny sposób ograniczają percepcję tekstu konstytucji. Analiza treści wykazała, że tekst ustawy niejednokrotnie odnosi się do nieistniejącego stanu prawnego i realiów o wartościhistorycznej, a zmiany społeczno-polityczne, które nastąpiły od momentu ostatnich poprawekw 1953 roku, nie zostały uwzględnione w treści ustawy, przez co nie ujmuje ona wartości istotnych dla współczesnego społeczeństwa. Wspomniane mankamenty duńskiej konstytucji sąbezpośrednimi przyczynami osłabienia niektórych funkcji przypisanych ustawie zasadniczej. Świadomość tego faktu stała się bezpośrednim impulsem do zapoczątkowania przez duńskichparlamentarzystów ogólnospołecznej debaty na temat zrewidowania i uzupełnienia treścikonstytucji w celu przywrócenia jej pożądanych funkcji w demokratycznym państwie.

https://doi.org/10.14746/cl.2010.3.4.
PDF (Język Polski)

Riferimenti bibliografici

Banaszak Bogusław, 2004, Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych, Kraków, Kantor Wydawniczy Zakamycze.

Christensen Jens Peter, 2002, Grundloven – hvorfor og hvordan?, København, Folketinget.

Grzybowski Marian, tłum., 2002, Konstytucja Królestwa Danii, Warszawa, Wydawnictwo Sejmowe.

Kiklewicz Aleksander, 2008, Dwanaście funkcji języka, „LingVaria‖ R. 3: 2008, nr 2(6), s. 9–27.

Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej, 2008, Warszawa, Agencja Wydawnicza MZ.

Nielsen Rasmus, 2003, Grundlovsdebatten 1999–2003. Indtryk fra den folkelige grundlovsdebat, København, Folketinget.

Jacobson Lis, red., Nudansk Ordbog, 1962, , København, Politikens Forlag.

Pedersen Susannah, 2001, Explanations in Grundloven på let dansk, København, Folketinget.

Witkowski Zbigniew, Galster Jan, Szyszkowski Wacław, 1999, Podstawy prawa konstytucyjnego Rzeczpospolitej Polskiej, Toruń, Wydawnictwo Prawnicze.

Wronkowska Sławomira, 2007, O cechach języka tekstów prawnych, [w:] Język polskiej legislacji, czyli zrozumiałość przekazu a stosowanie prawa. Materiały z konferencji zorganizowanej przez Komisję Kultury i Środków Przekazu oraz

Komisję Ustawodawczą, red. Senat Rzeczpospolitej Polskiej, Warszawa, Kancelaria Senatu, s. 15–25.