OPIS PARAMETRYCZNY MODALNOŚCI DEONTYCZNEJ W POLSKIM I HISZPAŃSKIM KODEKSIE CYWILNYM
PDF (English)

Słowa kluczowe

modalność deontyczna
parametryzacja
hiszpański
badania porównawcze

Jak cytować

NOWAK-MICHALSKA, J. (2013). OPIS PARAMETRYCZNY MODALNOŚCI DEONTYCZNEJ W POLSKIM I HISZPAŃSKIM KODEKSIE CYWILNYM. Comparative Legilinguistics, 16, 23–38. https://doi.org/10.14746/cl.2013.16.2

Abstrakt


Abstrakt: Artykuł przedstawia parametryczny (bazujący na wymiarach) aparat teoretyczny służący do systematycznego opisu modalności deontycznej w polskim i hiszpańskim kodeksie cywilnym. Jednostkami opisu są zdania przenoszące następujące znaczenia deontyczne: obligatywność, prohibitywność, permisywność i immunitywność. Zdania te wyodrębniono z kodeksu na podstawie zaproponowanych kryteriów. Zdania wykazują cechy różnego rodzaju. Cechy, które są ze sobą porównywalne, czyli tego samego rodzaju, pogrupowane zostały w zbiory nazywane parametrami. Na podstawie analizy wszystkich zdań przenoszących znaczenia deontyczne zaproponowano osiem wymiarów. Zaproponowana metoda pozwala porównywać zdania przenoszące znaczenia deontyczne ze sobą zarówno w obrębie jednego języka, jak i między oboma językami. To z kolei pozwala na systematyczne porównanie całych tekstów polskiego i hiszpańskiego kodeksu cywilnego.

https://doi.org/10.14746/cl.2013.16.2
PDF (English)

Bibliografia

Bańczerowski, Jerzy. 2008. Wyraz w ujęciu morfologiczno-typologicznym. In Językoznawstwo historyczne i typologiczne. W 100-lecie urodzin Profesora Tadeusza Milewskiego, ed. Leszek Bednarczuk, Wojciech Smoczyński and Maria Wojtyła-Świerzowska, 233-260. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.

Bańczerowski, Jerzy, Jerzy Pogonowski, and Tadeusz Zgółka. 1982. Wstęp do językoznawstwa. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Depraetere, Ilse, and Reed Susan. 2006. Mood and Modality in English. In The Handbook of English Linguistics, ed. Bas Aarts and April McMahon. Malden-Oxford-Carlton: Blackwell Publishing.

Jędrzejko, Ewa. 1987. Semantyka i składnia polskich czasowników deontycznych. Wrocław- Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Karolak, Stanisław. 1999. Dictum. In Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, ed. Kazimierz Polański, 121-122. Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Lyons, John. 1977. Semantics. T. I-II. Cambridge: Cambridge University Press, 1977.

Nowak-Michalska, Joanna. 2012. Modalność deontyczna w języku prawnym na przykładzie polskiego i hiszpańskiego kodeksu cywilnego. Poznań: Wydawnictwo Rys.

Palmer, Frank. R. 1998. Mood and modality. Cambridge: University Press.

Portner, Paul. 2009. Modality. Oxford: University Press.

Rytel, Danuta. 1982. Leksykalne środki wyrażania modalności w języku czeskim i polskim. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Kodeks cywilny, ustawa z 23 kwietnia 1964 roku (Dz. U. Nr 16, poz. 93 with changes). Text according to: Kodeks cywilny. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Stan prawny na 1 września 2008 r. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2008.

Código civil (‘Kodeks cywilny’) – Real Decreto de 24 de julio de 1889 (with changes). Text according to: Código civil. Edición actualizada septiembre de 2008, ed. José Carlos Erdozain López and Rodrigo Bercovitz Rodríguez-Cano. Madrid: Tecnos.