VERBAL CONTESTS – THE AMAHARA’S TRADITIONAL MODE OF LITIGATION
PDF (Język Polski)

Keywords

Ethiopia
legal language
litigation
customary law
custom

How to Cite

KRZYŻANOWSKA, M. (2010). VERBAL CONTESTS – THE AMAHARA’S TRADITIONAL MODE OF LITIGATION. Comparative Legilinguistics, 3, 99–112. https://doi.org/10.14746/cl.2010.3.10.

Abstract

The main thrust of this paper is to present the Amhara‘s traditional mode of litigation with the commitment to address its discursive and anthropocentric dimensions. The indigenous procedural law transmitted orally from generation to generation ceased to be used in 1936. As a result, at present, we can merely rely on scanty illustrative material elicited from memory of the elders and then recorded. The material discussed in this paper has been adduced primarily from two books: Tät,äyyäq by Ńibäńi Lämma (in Amharic) and An Introduction to the Legal History of Ethiopia, 1434 – 1974. It is analysed within the framework of orality which is considered here as ―an autonomous type of existence‖ (Roch Sulima) as well as a type of communication. In regard to the latter dimension of orality, in the course of the paper, the following features are taken into account: (i) language as a mode of action, (ii) formulaic expressions and stereotypes, (iii) agonistic manner of human interaction, (iv) commitment to human interactions (v) somaticism. The study of poetic compositions and dialogs interwoven with riddles and proverbs aims also at providing insights into the Amhara concept of justice as well as other components of their culture.

https://doi.org/10.14746/cl.2010.3.10.
PDF (Język Polski)

References

Aberra Jambere, 1988, Tatayyaq Muget: The Traditional Ethiopian Mode of Litigation, [w:] Proceedings of the 8th International Conference of Ethiopian Studies 1984, Addis Ababa, red. T. Beyyene, Addis Ababa, IES, s. 245–252.

———, 2000, An Introduction to the Legal History of Ethiopia 1434–1974, Leiden,

Transaction Publishers LIT Verlag.

———, 2003, Customary law, [w:] Encyclopaedia Aethiopica, red. S. Uhlig, vol. 1,Wiesbaden, Harrassowitz Verlag, s. 839–841.

———, 2007, Law and Judiciary: Legal History, Judicial System, [w:] Encyclopaedia Aethiopica, red. S. Uhlig, vol. 3, Wiesbaden, Harrassowitz Verlag, s. 507–511. Anbessa Teferra, Grover Hudson, 2007, Essentials of Amharic, Köln, Rüdiger Köppe Verlag.

Dąbkowski Przemysław, 1993, Przysięga i klątwa jako zwyczajowa forma utwierdzania umów, [w:] Elementy socjologii prawa: wybór tekstów, t. 5, Prawo zwyczajowe, red. A. Kojder, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 365– 367.

Elementy socjologii prawa: wybór tekstów, t. 5, Prawo zwyczajowe, 1993, red. A. Kojder, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Encyclopaedia Aethiopica, 2003, red. S. Uhlig, vol. 1, Wiesbaden, Harrassowitz Verlag.

Encyclopaedia Aethiopica, 2005, red. S. Uhlig, vol. 2, Wiesbaden, Harrassowitz Verlag.

Encyclopaedia Aethiopica, 2007, red. S. Uhlig, vol. 3, Wiesbaden, Harrassowitz Verlag.

Gawroński Alfred, 1984, Dlaczego Platon wykluczył poetów z Państwa?, Warszawa, Biblioteka WIĘZI.

Havelock Eric A., 2006, Muza uczy się pisać. Rozważania o oralności i piśmienności w kulturze Zachodu, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Huizinga Johan, 1985, Homo ludens: zabawa jako źródło kultury, wyd. 2, Warszawa, Czytelnik.

Kleiner Michale, 2005, Fäws mänfäsawi: Mäshafä fäws mänfäsawi, [w:] Encyclopaedia Aethiopica, red. S. Uhlig, vol. 2, Wiesbaden, Harrassowitz Verlag, s. 509–510.

Kulisiewicz Wojciech, 1993, „Postawienie czapki” w postępowaniu sądowym na Litwie w XV i XVI wieku, [w:] Elementy socjologii prawa: wybór tekstów, t. 5, Prawo zwyczajowe, red. A. Kojder, Warszawa, Wydawnictwa UniwersytetuWarszawskiego, s. 374–377.

Mahətämä Śəllase, 1965, Yäňňamm allu ənnəwäqaččäw (Apprenons a connaitre ce que nous possedons), Addis Abäba.

Niebrzegowska-Bartmińska Stanisława, 2007, Wzorce tekstów ustnych w perspektywie etnolingwistycznej, Lublin, Wydawnictwo UMCS.

Ong Walter Jackson, 1992, Oralność i piśmienność, Lublin, Redakcja WydawnictwKUL.

Perham Margery, 1969, The Government of Ethiopia, London, Faber and Faber Limited.

Scholler Heinrich, 2008, Recht und Politik in Äthiopie. Von der traditionellen Monarchie zum modernen Staat, Berlin–Hamburg, LIT Verlag.

Smidt Wolbert, 2007, Traditional law books, [w:] Encyclopaedia Aethiopica, red. S. Uhlig, vol. 3, Wiesbaden, Harrassowitz Verlag, s. 516–518.

Sulima Roch, 2003, Fenomen oralności, [w:] Warianty języka. Współczesna polszczyzna, wybór opracowań, red. J. Bartmiński, J. Szadura, vol. 2, Lublin, Wydawnictwo Marii Curie-Składowskiej, s. 96–102. Przedruk we fragmentach z: Roch Sulima, 1995, Rekonstrukcje i interpretacje. Polska folklorystyka dzisiaj, [w:] Folklorystyka. Dylematy i perspektywy, red. D. Simonides, Opole, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, s. 55–72.

Ńibäńi Lämma, 1992/93, , Addis Abäba, Kuraz Asattami Dərəğğət. Tzadua Paulos, 2005, Fə Encyclopaedia Aethiopica, red. S. Uhlig, vol. 2,

Wiesbaden, Harrassowitz Verlag, s. 534–535.

Virgin Eric, 1936, The Abyssinia I know, London, Mckmillian & Co. Ltd.

Walker C.H, 1933, The Abyssinian at Home, London, The Sheldon Press