Keywords
Genozid
Historisierung des Holocaust
der menschliche Körper
Konzentrations-und Vernichtungslager
Raphael Lemkin
How to Cite
Number of views: 412
Number of downloads: 461
Abstract
In diesem Beitrag wird nach der Bedeutung der Judenvernichtung in den Kategorien des Genozid für einen Historiker gefragt. Um die Komplexität dieser Problematik zu zeigen, werden drei Schwerpunkte erörtert. Ausgangspunkt ist die theoretische Auffassung des Begriffes Völkermord mit besonderer Rücksicht auf die Konzeption Raphael Lemkins. Dann wird ein Problem der Historisierung des Holocaust und Bedeutung dieses Prozesses für die Geschichtsschreibung und kollektives Gedächtnis besprochen. Am Ende wird die kurze Beschreibung das Schicksal des menschlichen Körpers im Konzentrationslager als Herausforderung für eine historische Interpretation dargestellt.
References
Bieńczyk-Missala, A. & Dębski, S. (red.) 2010. Rafał Lemkin. A Hero of Humankind. Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
Engelking, B. 2011. Jest taki piękny słoneczny dzień… Losy Żydów szukających ratunku na wsi polskiej 1942–1945. Warszawa: StowarzyszenieCentrum Badań nad Zagładą Żydów.
Hilberg, R. 2008. “Zagłada Żydów europejskich“. W Jabłkowska-Żychliński (red.), O kondycji Niemiec..., zob. pełne dane bibliograficzne pod kolejną pozycją. (Oryginalna wersja niemieckojęzyczna: [19901] Die Vernichtung der europäischen Juden. 3 Bände. Frankfurt am Main: Geschichte Fischer Verlag.
Jabłkowska, J. & Żychliński, L. (wybór, opracowanie i redakcja) 2008. O kondycji Niemiec. Tożsamość niemiecka w debatach intelektualistów po 1945 roku. Wydawnictwo Poznańskie: Poznań.
Habermas, J. 2008. “Sposób zacierania winy, czyli tendencje apologetyczne we współczesnej historiografii niemieckiej“. W Jabłkowska - Żychliński (red.), O kondycji Niemiec…, op. cit.: 377 – 385. (Oryginalna wersja niemieckojęzyczna: [1986] "Eine Art Schadensabwicklung. Die apologetischen Tendenzen in der deutschen Zeitgeschichtschreibung". Die Zeit, 11.07.1986
Hillgruber, A. 1986. Zweierlei Untergang: Die Zerschlagung des Deutschen Reiches und das Ende des europäischen Judentums. München: Siedler Verlag.
Krüger, H. 2008., op. cit. “W labiryncie winy. Jeden dzień z procesu oświęcimskiego“. W Jabkowska-Żychliński (red.), O kondycji Niemiec…, op. cit.: 136-153.
Kuźniar, R. 2013. Wprowadzenie. Raphael Lemkin, Rządy państw Osi w okupowanej Europie. Prawa okupacyjne, analiza rządzenia, propozycje zadośćuczynienia. Tłum. A. Bieńczyk–Missala, P. Grzebyk, B. Lanckoroński, & M. Madej. Wydawnictwo Naukowe Scholar: Warszawa: 18-21.
Lemkin, R. 2013. Rządy państw Osi w okupowanej Europie. Prawa okupacyjne, analiza rządzenia, propozycje zadośćuczynienia. Tłum. A. Bieńczyk–Missala, P. Grzebyk, B. Lanckoroński, & M. Madej. Wydawnictwo Naukowe Scholar: Warszawa. Oryginalna wersja anglojęzyczna [1944]
Axis Rule in Occupied Europe: Laws of Occupation, Analysis of Government, Proposals for Redress. Washington, DC: Carnegie Endowment for International Peace.
Lemkin, R. 1933 (październik). Acts Constituting a General (Transitional) Danger Considered as Offense against the Law of Nations. Dostęp: Prevent Genocide International website http://www.preventgenocide.org/lemkin/madrid1933-english.htm#1 (20.09.2014).
Mann, T. 2008. "Niemieccy słuchacze!“ W Jabłkowska-Żychliński (red.), O kondycji Niemiec..., op. cit.: 53-54. (Oryginalna wersja niemieckojęzyczna: [1945] "Deutsche Hörer! Fünfundfünfzig Radiosendungen nach Deutschland". Wydanie 2. Stockholm; Leipzig [1975]. Dostęp: http://germanhistorydocs.ghidc.org/pdf/deu/Deutsche%20Hörer.pdf
Midlarsky, M. I. 2010. Ludobójstwo w XX wieku. Tłum. Bartosz Wojciechowski. PWN: Warszawa (Oryginalna wersja anglojęzyczna: [2005] The Killing Trap. Genocide in the Twentieh Century. Cambridge: Cambridge University Press.
Nolte, E. 2008. “O przeszłości, która nie chce przeminąć“. W Jabłkowska-Żychliński (red.), O kondycji Niemiec..., op. cit.: 372-376. (Oryginalna wersja niemieckojęzyczna: “Vergangenheit, die nicht vergehen will“. Frankfurter Allegemeine Zeitung, 6.06.1986.
Nyiszli, M. 2010. Byłem asystentem doktora Mengele. Oświęcim: Oświęcim Press (oryginalna wersja węgierskojęzyczna: Orvos voltam Auschwitzbam [2001]).
Panne, J.–L. 2010. "Raphael Lemkin and Raul Hilberg: About Abort Concept". W Bieńczyk-Missala, A. & Dębski, S. (red.), Raphael Lemkin. A Hero of Humankind, op. cit.
Rotfeld, A. D. 2010. "The Lemkin's Concept of Genocide: A New Definition for an Old Crime." W Bieńczyk-Missala & Dębski (red.), Rafał Lemkin. A Hero of Humankind, op. cit.
Schnepf, Z. 2009. "Jak pisać o Zagładzie? Relacja z seminarium w Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN. Dostęp: http://www.centrumanielewicza.uw.edu.pl/kolo-relacje-schnepf2.htm (30.4.2014)
Walser, M. 2008. “Nasz Auschwitz“. W Jabłkowska-Żychliński (red.), O kondycji Niemiec..., op. cit.: 158-169. Wersja oryginalna: [1997] Unser Auschwitz. Werke in zwölf Bänden, Bd. 11. Hrsg. von H. Kiesel, unter Mitwirkung von F. Barsch. Frankfurt am Main: Suhrkamp: 158-172.
Zawodna, M. 2012. "O porządkowaniu poobozowego świat. Sposoby postępowania ze szczątkami ludzkimi na terenach byłego KL Auschwitz – Birkenau od momentu ostatecznej ewakuacji obozu do powstania muzeum". Zagłada Żydów. Studia i materiały. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów (pod red. D. Libionki). Warszawa: IFIS PAN: 145-165.