Abstract
The aim of the article is to analyse the most important semantic units of the act of thanking in Swedish, Polish and German. According to the etymology of the verbs tacka, dziękować and danken, the act of thanking may be paraphrased as ‘the speaker’s good thoughts towards the addressee’ (mental paraphrase). On the other hand, the etymology of thanking in the Romance languages allows the paraphrase in terms of a mercantile exchange: ‘giving something in return for something else’. These two paraphrases, though seemingly competing, do not exclude but rather complement each other: ‘good thoughts’ about someone can at the same time be interpreted as ‘giving them good thoughts for something good’.References
Austin, John Langshaw. (1962) 1975. How to do things with words. Cambridge (Mass.): Harvard University Press.
Bańkowski, Andrzej. 2000. Etymologiczny słownik języka polskiego. Tom 1. A-K. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Brückner, Aleksander. 1993. Słownik etymologiczny języka polskiego. Wydanie VI. Warszawa: Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”.
Coulmas, Florian (ed.). 1981. Conversational routine. Explorations in standardized communication situations and prepattemed speech. Rasmus Rask Studies in Pragmatic Linguistics 2. The Hague-Paris^New York: Mouton Publishers.
Coulmas, Florian 1981a. Introduction: Conversational routine. In: Coulmas (ed.) 1981, S. 1-17.
DUDEN. Etymologie. Herkunftswörterbuch der deutschen Sprache. 2., völlig neu bearbeitete und erweiterte Auflage von Günther Drosdowski. Duden Band 7. Mannheim-Wien-Zürich: Dudenverlag. 1989.
Ferguson, Charles. 1976. The structure and use of politeness formulas. Language in Society 5 (2), S. 137-151. Abgedruckt in Coulmas 1981. S. 21-35.
Goffman, Erving. 1967. Interaction ritual: Essays on face-to-face behavior. New York: Doubleday Anchor.
Goffman, Erving. 1971. Relations in public: Microstudies of the public order. New York: Harper & Row, Publishers.
Held, Gudrun. 1987. DANKEN - semantische, pragmatische und soziokulturelle Aspekte eines höflichen Sprechaktes (gezeigt am Beispiel des Französischen). Klagenfurter Beiträge zur Sprachwissenschaft 13-14, S. 203-227.
Held, Gudrun. 1995. Verbale Höflichkeit. Studien zur linguistischen Theorienbildung und empirische Untersuchung zum Sprachverhalten französischer und italienischer Jugendlicher in Bitt- und Dankessituationen. Tübingen: Gunter Narr Verlag.
Hellquist, Elof. 1937-1939. Svensk etymologisk ordbok. Band 2. Lund: C.W.K. Gleerups förlag.
Kluge, Friedrich. 1989. Etymologisches Wörterbuch der Deutschen Sprache. 29. Auflage unter Mithilfe von Max Burgisser und Bernd Gregor völlig neu bearbeitet von Elmar Seebold. Berlin-New York: Walter de Gruyter.
Leibniz, Gottfried Wilhelm. 1903. [Tabulae definitionum]. In: Louis Couturat (Hrsg.). Opuscules et fragmentes inédits de Leibniz. Paris: Presses Universitaires de France, S. 437-509. Nachgedruckt in 1961. Hildesheim: Georg Olms Buchhandlung. Polnische Übersetzung: Tablice definicji. In: Janus, Elżbieta (red.). 1975. Słownik i semantyka. Definicje semantyczne. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, S. 8-89.
Lyons, John. 1968. Introduction to theoretical linguistics. Cambridge: Cambridge University Press.
Marcjanik, Małgorzata. 1994. Struktura komunikacyjna podziękowania. Socjolingwistyka 14, S. 6776. Abgedruckt in: Marcjanik, Małgorzata. 2001. W kręgu grzeczności. Wybór prac z zakresu polskiej etykiety językowej. Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, S. 109-121.
Masłowska, Ewa. 1992. Proszę, dziękuję, przepraszam. In: Anusiewicz, Jerzy & Marcjanik, Małgorzata (red.). Polska etykieta językowa (Język a kultura 6). Wrocław: Wiedza o Kulturze, S. 81-88.
Ożóg, Kazimierz. 1982. Podziękowania w polszczyźnie mówionej. Język Polski LXII. Nr 4-5, S. 259-266.
Ożóg, Kazimierz. 1992. O niektórych aspektach semantyki zwrotów grzecznościowych. In: Anusiewicz, Jerzy & Marcjanik, Małgorzata (red.). Polska etykieta językowa (Język a kultura 6). Wrocław: Wiedza o Kulturze, S. 51-56.
Wierzbicka, Anna. 1969. Dociekania semantyczne. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Wierzbicka, Anna. 1973. Akty mowy. In: Mayenowa, Maria Renata (red.). Semiotyka i struktura tekstu. Wrocław. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, S. 201-219.
Wierzbicka, Anna. 1975. W poszukiwaniu tradycji. Pamiętnik Literacki Nr 1.
Wierzbicka, Anna. 1985. Different cultures, different languages, different speech acts: Polish vs. English. Journal of Pragmatics 9 (2-3), S. 145-178.
Wierzbicka, Anna. 1987. English speech acts verbs: a semantic dictionary. Sydney: Academic Press.
Wierzbicka, Anna. 1991. Speech acts and speech genres across languages and cultures. In: Wierzbicka, Anna. Cross-cultural pragmatics. The semantics of human interaction. Berlin-New York: Mouton de Gruyter, S. 149-196.
Wierzbicka, Anna. 1996. Semantics. Primes and universals. Oxford, New York: Oxford University Press.
Wierzbicka, Anna. 1999. Język - umysł - kultura. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wierzbicka, Anna & Goddard, Cliff (eds). 1994. Semantic and lexical universals: theory and empirical findings. Amsterdam: John Benjamins.