Efekty polityki językowej w Chinach

Abstrakt

Ludność Chin składa się z 56 oficjalnie uznanych grup etnicznych, które posługują się (w zależności od zastosowanych kryteriów) od 135 do prawie 300 językami. Około 90% populacji deklaruje przynależność do narodowości Han. Język używany przez tę większość nie jest bynajmniej jednolity; odmiany chińskiego są tak zróżnicowane, że większość z nich jest wzajemnie niezrozumiała, a niektórzy lingwiści nazywają je nawet odrębnymi językami. Pozostałe 10% mówi językami, które są podzielone na pięć rodzin językowych. Czy jest możliwe wprowadzenie jednego wspólnego języka w kraju o największej populacji na Ziemi? Chiny prowadzą taką politykę językową od lat pięćdziesiątych. Celem jest rozpowszechnienie krajowego standardu – mandaryńskiego (putonghua) w całym kraju, tak, aby wszyscy mieszkańcy mogli swobodnie się komunikować. To idealistyczne dzieło jest już bardzo zaawansowane i spowodowało ogromne zmiany w językowym krajobrazie Chin. Nie wszystkie zawarte w konstytucji prawa języków mniejszości są respektowane. Również nie-mandaryńskie odmiany chińskie podlegają unifikacji, a w lokalnych językach zachodzą zauważalne zmiany. W niniejszym artykule przedstawiono różne aspekty chińskiej polityki językowej; pozytywne i negatywne skutki, jakie ma ona dla języków używanych w Chinach.