Słowa kluczowe
przemoc ze względu na płeć w Rosji
cyfrowy aktywizm
#NieBojęSię-Powiedzieć
Jak cytować
Abstrakt
Aktywizm cyfrowy lub hashtagowy na platformach społecznościowych, takich jak Twitter i Facebook, w ostatnim czasie zyskał popularność na całym świecie. Kampanie takie jak #MeToo i #YesAllWomen zwróciły uwagę na problem przemocy ze względu na płeć i mizoginię. Artykuł ten jest poświęcony podobnej, ale wyjątkowej kampanii – #ЯнеБоюсьСказать (#NieBojęSięPowiedzieć) – która odbyła się w rosyjskojęzycznej społeczności Facebooka w lipcu 2016 roku. (Po tym wydarzeniu identyczną kampanię rozpoczęto na Ukrainie, a następnie w innych byłych radzieckich republikach, między innymi w Kazachstanie.) Cel tego artykułu jest dwojaki. Po pierwsze, przeprowadzając analizę dyskursu, autorka przygląda się postom związanym z #NieBojęSięPowiedzieć i stawia tezę, że kampania, w wyniku aktywnego udziału kobiet, zwiększyła widoczność problemu przemocy seksualnej. Uczestniczki kampanii, które zdecydowały się ujawnić osobiste doświadczenia swoje i innych, pomogły zwiększyć znaczenie kobiecego sprawstwa językowego i uczyniły #NieBojęSięPowiedzieć pierwszym jak dotąd dużym ruchem feministycznym w Rosji. Po drugie, autorka bada specyfikę kampanii #NieBojęSięPowiedzieć i stwierdza, że miała ona przede wszystkim charakter oddolny, a samoorganizacja i udział zwykłych ludzi były kluczowe dla powstania ruchu. W przeciwieństwie do #NieBojęSięPowiedzieć kampania #MeToo, działająca w kontekście zachodnim, była w dużej mierze inicjowana i prowadzona przez gwiazdy.Bibliografia
Mingalieva, Dina. 2016. “#yaNeBoyusSkazat – fleshmob protiv seksual’nogo nasiliya i diskriminatsii.” Afisha June 6. Retrieved from: https://daily.afisha.ru/relationship/2199-yaneboyusskazati-fleshmob-protiv-seksualnogo-nasiliya-i-diskriminacii/ (accessed 07.05.2018).
Alekseeva, Anna. 2017. “#YANeBoyus’Skazat. God spustya.” Snob October 20. Retrieved from: https://snob.ru/selected/entry/130374 (accessed 11.02.2018).
Ashwin, Sarah. 2012. “Gender.” In Routledge Handbook of Russian Politics and Society. Eds. G.J. Gill and J. Young. London: Routledge.
Baleva, Elena. 2017. “#MeToo – YA tozhe: sotsseti otkliknulis’ na skandal s Weinsteinom.” RadioVesti.RU October 17. Retrieved from: https://radiovesti.ru/brand/61178/episode/1556540/ (accessed 29.01.2018).
Barker, Chris, and Emma A. Jane. 2016. Cultural Studies: Theory and Practice. London: Sage Publications.
Berg, Eugene. 2017. “Delo Diany Shuryginoy: ot vecherinki v Ul’yanovske do pyati vypuskov »Pust’ govoryat«. Reportazh »Meduzy«”. Meduza March 21. Retrieved from: https://meduza.io/feature/2017/03/21/delo-diany-shuryginoy-ot-vecherinki-v-ulyanovske-do-pyati-vypuskov-pust-govoryat-reportazh-meduzy (accessed 07.03.2018).
Blagojević, Marina. 2004. “Creators, Transmitters and Users: Women’s Scientific Excellence at the Semi-Periphery of Europe.” In Gender and Excellence in the Making. Brussels: European Commission Research Publications.
Burt, Martha R. 1980. “Cultural Myths and Supports for Rape.” Journal of Personality and Social Psychology vol. 38, no. 2: 217–230. http://dx.doi.org/10.1037/0022-3514.38.2.217
Carrigan, Tim, Bob Connell, and John Lee. 1985. “Toward a New Sociology of Masculinity.” Theory and Society vol. 14, no. 5: 551–604. https://doi.org/10.1007/BF00160017
Chuck, Elizabeth. 2016. “#MeToo: Alyssa Milano Promotes Hashtag That Becomes Anti-Harassment Rallying Cry.” NBC News October 16. Retrieved from: https://www.nbcnews.com/storyline/sexual-misconduct/metoo-hashtag-becomes-anti-sexual-harassment-assault-rallying-cry-n810986 (accessed 07.02.2018).
Connell, Raewyn. 2009. Gender and Power: Society, the Person and Sexual Politics. Cambridge: Polity Press.
Council of Europe. 2017. “The Law on Freedom of Assembly in the Russian Federation Needs Thorough Revision.” Council of Europe October 18. Retrieved from: https://www.coe.int/en/web/commissioner/-/the-law-on-freedom-of-assembly-in-the-russian-federation-needs-thorough-revision (accessed 27.01.2019).
Craig, Leam A., Kevin D. Browne, and Anthony R. Beech. 2008. Assessing Risk in Sex Offenders: A Practitioner’s Guide. Chichester, West Sussex: John Wiley & Sons Ltd.
Crotty, Jo. 2009. “Making a Difference? NGOs and Civil Society Development in Russia.” Europe-Asia Studies 61(1): 85–108. https://doi.org/10.1080/09668130802532936
Deutsche Welle RU. 2017. “#MeToo i #yaNeBoyus’Skazat’: kak muzhskoy otvet na eti aktsii mozhet izmenit’ mir.” Deutsche Welle RU October 20. Retrieved from: http://www.dw.com/ru/metoo%80/a-41038061 (accessed 22.02.2018).
Giddens, Anthony. 1986. The Constitution of Society: Introduction of the Theory of Structuration. Berkeley: University of California Press.
Global Voices. 2016. “#IAmNotAfraidToSayIt: Ukrainian Social Media Users Break the Silence on Sexual Violence.” Global Voices July 5. Retrieved from: https://globalvoices.org/2016/07/05/iamnotafraidtosayit-ukrainian-social-media-users-break-the-silence-on-sexual-violence/ (accessed 10.01.2018).
Hartner, Stefanie. 1998. “Stretching the Concept of Social Capital: Comment on Peter Kirkow, »Russia’s Regional Puzzle: Institutional Change and Adaptation«.” Communist Economies and Economic Transformation vol. 10, no. 2: 271–277.
Hatty, Suzanne A. 2000. Masculinities, violence, and culture. London: Sage.
Havelkova, Hana. 1996. “Abstract Citizenship? Women and Power in the Czech Republic.” Social Politics: International Studies in Gender, State & Society vol. 3, no. 2–3: 243–260. https://doi.org/10.1093/sp/3.2-3.243
Hearn, Jeff. 1996. “Men’s Violence to Known Women: Historical Everyday and Theoretical Construction.” In Violence and Gender Relations: Theories and Interventions. Eds. B. Fawcett, B. Featherstone, J. Hearn, and C. Toft. London: Sage.
IPU PARLINE Database. 2018. Russian Federation Gossoudarstvennaya Duma Last Elections. Women in Parliaments: World Classification. Retrieved from: http://archive.ipu.org/parline/reports/2263_E.htm (accessed 07.06.2018).
Jaggar, Alison M. 1983. Feminist Politics and Human Nature (Philosophy and Society). Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield.
Johnson, Janet Elise, and Aino Saarinen. 2013. “Twenty-First-Century Feminisms under Repression: Gender Regime Change and the Women’s Crisis Center Movement in Russia.” Signs: Journal of Women in Culture and Society vol. 38 no. 3: 543–567. https://www.doi.org/10.1086/668515
Kennedy, Bruce P., Ichiro Kawachi, and Elizabeth Brainerd. 1998. “The Role of Social Capital in the Russian Mortality Crisis.” World Development vol. 26, no. 11: 2029–2043. https://doi.org/10.1016/S0305-750X(98)00094-1
Kiecolt-Glaser, Janice K., and David A. Williams. 1987. “Self-Blame, Compliance, and Distress among Burn Patients.” Journal of Personality and Social Psychology vol. 53, no. 1: 187–193. https://www.doi.org/10.1037/0022-3514.53.1.187.
Klimushkina, Ekaterina. 2017. “#MeToo ili zapadnyy #yaneboyus’skazat’. Novyy fleshmob v sotssetyakh ob istoriyakh seksual’nykh domogatel’stv i nasilii.” Medialeaks October 16. Retrieved from: https://medialeaks.ru/1610qaz-metoo-ili-zapadnyiy-yaneboyusskazat/ (accessed 15.01.2018).
Bondareva, Anastasia. 2016. “#yaNeBoyusSkazat: sotni zhenshchin rasskazali v Feysbuke o seksual’nom nasilii nad soboy.” Komsomolskaya Pravda July 7. Retrieved from: https://www.kp.ru/daily/26552/3568569/ (accessed 11.01.2018).
Krasnova, Alina. 2016. “#YANeBoyus’Skazat’: Zvezdy Rasskazali O Perezhitom Nasilii v Ramkakh Fleshmoba.” Cosmopolitan July 8. Retrieved from: https://www.cosmo.ru/stars/news/08-07-2016/yaneboyusskazat-zvezdy-rasskazali-o-perezhitom-nasilii-v-ramkah-fleshmoba/#part0 (accessed 07.03.2018).
Krivotulova, Kseniya, and Petr Kamenchenko. 2016. “Muzhika Boyat’sya – Doma Sidet’. Pochemu Aktsiya v Pomoshch’ Zhertvam Nasiliya #yaNeBoyus’Skazat’ Prevratilas’ v Fars.” Lenta.ru July 9. Retrieved from: https://lenta.ru/articles/2016/07/09/onineboyatza/ (accessed 07.02.2018).
Laikam, Konstantin. 2016. Zhenshchiny i muzhchiny Rossii. Federal Service of State Statistics Report. Moscow: Rosstat.
Lerner, Melvin J. 1980. Belief in a Just World: A Fundamental Delusion. New York: Plenum.
Lerner, Melvin J., and Dale T. Miller. 1978. “Just World Research and the Attribution Process: Looking Back and Ahead.” Psychological Bulletin vol. 85, no. 5: 1030–1051. https://psycnet.apa.org/record/1979-26009-001
Meduza. 2017. “Burger King Udalil Reklamu S Obrazom Nesovershennoletney Zhertvy Iznasilovaniya.” Meduza February 17. Retrieved from: https://meduza.io/news/2017/02/17/burger-king-udalil-reklamu-s-obrazom-nesovershennoletney-zhertvy-iznasilovaniya (accessed 07.02.2018).
Medvedev, Sergey. 2016. “#YANeBoyus’Skazat.” Radio Svoboda July 15. Retrieved From: https://www.svoboda.org/a/27858740.html (accessed 07.03.2018).
Melnychenko, Anastasia. 2016. In Facebook [Private page] 05 July. Retrieved from: https://www.facebook.com/nastya.melnychenko/posts/10209108320800151 (accessed 10.01.2018).
Mills, Sara. 1997. Discourse. London: Routledge.
Mishler, William, and Richard Rose. 1997. “Trust, Distrust and Skepticism: Popular Evaluations of Civil and Political Institutions in Post-Communist Societies.” The Journal of Politics vol. 59, no. 2: 418–451. https://www.doi.org/10.2307/2998171
Moscato, Derek. 2016. “Media Portrayals of Hashtag Activism: A Framing Analysis of Canada’s #Idlenomore Movement.” Media and Communication vol. 4, no. 2: 3. https://www.doi.org/10.17645/mac.v4i2.416
NGO Krizisnyj centr dlya zhenshchin. https://crisiscenter.ru/pochemu/ kazhdaya 7ya zhenshhina idet v policiyu (accessed 10.02.2018).
NGO Studena. http://studena.org/pro-nas/ (accessed 01.02.2018).
Nichols, Thomas M. 1996. “Russian Democracy and Social Capital.” Social Science Information vol. 35, no. 4: 629–642. https://doi.org/10.1177/053901896035004003
Osgood, Maggie, and Bie Nio Ong. 2001. “Social Capital Formation and Development in Marginal Communities with Reference to Post-Soviet Societies.” Progress in Development Studies vol.1, no. 3: 205–219. https://doi.org/10.1177/146499340100100302
Peters, Michael A., and Tina Besley. 2018. “Weinstein, Sexual Predation, and »Rape Culture«: Public Pedagogies and Hashtag Internet Activism.” Educational Philosophy and Theory vol. 51, no. 5: 458–464. https://www.doi.org/10.1080/00131857.2018.1427850
Richardson, Deborah, and Jennifer L. Campbell. 1982. “Alcohol and Rape. The Effect of Alcohol on Attributions of Blame for Rape.” Personality and Social Psychology Bulletin vol. 8, no. 3: 468–476. https://www.doi.org/10.1177/0146167282083013
Rose, Richard. 1995. “Russia as an Hourglass Society: A Constitution without Citizens.” East European Constitutional Review vol. 4, no. 3: 34–42.
Russell, Diana E.H. 1982. Rape in Marriage. New York: Macmillan Publishing Company.
Sanghani, Radhika. 2015. “A Day in the Life of the Everyday Sexism Hashtag.” The Telegraph April 16. Retrieved from: https://www.telegraph.co.uk/women/womens-life/11539971/Everyday-Sexism-hashtag-A-day-in-the-life.html (accessed 07.03.2018).
Scully, Diana. 1994. Understanding Sexual Violence: A Study of Convicted Rapists. New York–London: Routledge.
Skibitskaya, Yuliana. 2016. “»Po-nastoyashchemu Strashnyye Istorii Byli Na Zakrytykh Stranichkakh«: Monolog Anastasii Mel’nichenko, Pridumavshey Fleshmob #yaNeboyus’Skazat.” Meduza July 8. Retrieved from:https://meduza.io/feature/2016/07/08/po-nastoyaschemu-strashnye-istorii-byli-na-zakrytyh-stranichkah (accessed 08.01.2018).
Slavova, Kornelia. 2006. “Looking at Western Feminisms through the Double Lens of Eastern Europe and the Third World.” In Women and Citizenship in Central and Eastern Europe. Eds. J. Lukic, J. Regulska, and D. Zavirsek. Aldershot: Ashgate.
Smith, Merril D. 2014. Encyclopedia of Rape. Westport, CT: Greenwood.
Swedish National Council for Crime Prevention. (n.d.). Rape and sex offences 2005–2016. Retrieved from: https://www.bra.se/bra-in-english/home/crime-and-statistics/rape-and-sex-offences.html (accessed 10.03.2018).
Tannen, Deborah, Heidi E. Hamilton, and Deborah Schiffrin. 2018. The Handbook of Discourse Analysis. Chichester: Wiley Blackwell.
Temkin, Jennifer, and Barbara Krahé. 2008. Sexual Assault and the Justice Gap: A Question of Attitude. Oxford: Hart.
The World Health Organization (WHO). 2013. Global and Regional Estimate of Violence against Women: Prevalence and Health Effects of Intimate Partner Violence and No-partner Sexual Violence. Report. Retrieved from: http://www.endvawnow.org/uploads/browser/files/who_prevalence_2013.pdf (accessed 20.04.2019).
The World Health Organization (WHO). 2017. Violence against women. November 29. Retrieved from: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs239/en/ (accessed 20.04.2019).
United Nations Entity for Gender Equality and the Empowerment of Women. UN Women. http://www.unwomen.org/en (accessed 20.04.2019).
Ussher, Jane M. 1997. Fantasies of Femininity: Reframing the Boundaries of Sex. London: Penguin.
Wagner, Kurt. 2017. “Twitter Is Testing a Big Change: Doubling the Length of Tweets from 140 to 280 Characters.” Vox September 26. Retrieved from: https://www.vox.com/2017/9/26/16364002/twitter-longer-tweets-character-limit-140-280 (accessed 07.07.2018).
Walker, Shaun. 2017. “Putin Approves Legal Change That Decriminalizes Some Domestic Violence.” The Guardian February 7. Retrieved from: https://www.theguardian.com/world/2017/feb/07/putin-approves-change-to-law-decriminalising-domestic-violence (accessed 13.01.2018).
Woolcock, Michael. 1998. “Social Capital and Economic Development: Toward a Theoretical Synthesis and Policy Framework.” Theory and Society vol. 27, no. 2: 151–208. http://doi.org/10.1023/A:1006884930135
Licencja
Autorzy:
„Praktyka Teoretyczna” jest pismem, które chce realizować idee wolnego dostępu do wiedzy i poszerzania domeny dobra wspólnego. Ma służyć rozwojowi nauki i krytycznej refleksji w Polsce i na świecie w imię idei wolnego dostępu do wiedzy (Open Access). Całe pismo jest udostępniane za darmo w Internecie na warunkach licencji CC-BY-NC-SA (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe) w wersji 4.0 (szczegółowe warunki: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/). Artykuły w nim zamieszczone mogą być dowolnie przechowywane, kopiowane, drukowane, rozpowszechniane i wykorzystywane do celów naukowo-dydaktycznych przy zachowaniu warunków licencji. Apelujemy tylko o uznanie autorstwa i podanie źródła w myśl przyjętych w środowisku naukowym standardów.
Nie ma natomiast możliwości komercyjnego wykorzystania zgromadzonych zasobów bez pisemnej zgody wydawcy. Dostęp do czasopisma nie może być dystrybuowany za opłatą czy w jakikolwiek inny sposób limitowany przez inne podmioty.
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC [PL.pdf, PL.doc, EN.pdf, EN.doc].
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” udzielają wydawcy czasopisma niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC-BY-NC-SA 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy nadsyłanych artykułów powinni upewnić się, czy wykorzystywane przez nich materiały nie są chronione prawami autorskimi na rzecz innych osób i ponoszą odpowiedzialność za ewentualne uchybienia w tym względzie.