Słowa kluczowe
filozofia moralna
ekspresywizm
Georg Simmel
Max Scheler
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł ten omawia źródła filozofii moralnej Ernsta Blocha, sformułowanej częściowo jako odpowiedź na relatywizm moralny Simmela. Przedstawia on również teorię Blocha jako spójny przykład tego, co Charles Taylor nazwał „ekspresywizmem”: stanowiska filozoficznego kładącego nacisk na transgresywny charakter tworzenia wartości. W końcu, artykuł wskazuje na niedostatki ekspresywizmu Blocha, podkreślając konieczność uzupełnienia go normami zabezpieczającymi ludzką godność (której był świadomy sam Bloch).
Bibliografia
Bloch, Ernst. 1918. Geist der Utopie. Faksimile der Ausgabe von 1918. Frankfurt-am-Main: Suhrkamp (reprint of 1971).
Bloch, Ernst. 1923. Durch die Wüste. Kritische Essays. Berlin: Paul Cassirer.
Bloch, Ernst. 1962a. Thomas Münzer als Theologe der Revolution. Frankfurt am Main: Suhrkamp (original edition in 1921).
Bloch, Ernst. 1962b. Subjekt-Objekt. Erläuterungen zu Hegel. Frankfurt am Mein: Suhrkamp.
Bloch, Ernst. 1969. Philosophische Aufsätze zur objektiven Phantasie. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Bloch, Ernst. 1972. Vom Hasard zur Katastrophe. Politische Aufsätze 1934-1939. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Bloch, Ernst. 1975. Experimentum mundi. Frage, Kategorien des Herausbringens, Praxis. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Bloch, Ernst. 1983. “Über das Problem Nietzsches.” Bloch-Almanach 3: 76–80 (original edition in 1906).
Bloch, Ernst. 1985. Kampf, nicht Krieg. Politische Schriften 1917-1919. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Bloch, Ernst. 1986. Natural Right and Human Dignity. Translated by Dennis J. Schmidt. Cambridge, MA: MIT Press (original German edition in 1961).
Bloch, Ernst. 1991. The Heritage of our Times. Translated by Neville and Stephen Plaice. Cambridge (UK): Polity (original German edition in 1934).
Bloch, Ernst. 1992. “Gedanken über religiöse Dingen.” Bloch-Almanach 12: 9–13 (original edition in 1905).
Bloch, Ernst. 1995. The Principle of Hope. 3 vol. Translated by Stephen Plaice, Paul Knight and Neville Plaice Cambridge, MA: MIT Press (original German edition in 1954–1955).
Bloch, Ernst. 2000. The Spirit of Utopia. Translated by Anthony A. Nassar.: Stanford University Press.
Bloch, Ernst. 2010. Études critiques sur Rickert et le problème de la théorie moderne de la connaissance. Québec: Presses de l’Université Laval/Paris: Éditions de la Maison des sciences de l’homme.
Frings, Manfred. 2001. The Mind of Max Scheler. Milwaukee: Marquette University Press.
Hartmann, Eduard von. 1876. “Das philosophische Dreigestirn des 19. Jahrhunderts. Eine kritische Einleitung in die Philosophie des Unbewussten.” In Studien und Aufsätze gemeinverständlichen Inhalts, 547–729. Berlin: Duncker.
Hegel, G.W.F. 1984. The Letters. Translated by Clark Butler and Christiane Seiler. Bloomington: Indiana University Press.
Kant, Immanuel. 1917. Perpetual Peace: A Philosophical Essay. Translated by Mary C. Smith. London: Allen & Unwin.
Löwenthal, Leo and Siegfried Kracauer. 2003. In steter Freundschaft. Briefwechsel 1921-1966. Springe: zu Klampen.
Marx, Karl. 1967. Writings of the Young Marx on Philosophy and Society. Indianapolis: Hackett.
Negt, Oskar. 1972. “Ernst Bloch – der deutsche Philosoph der Oktoberrevolution. Ein politisches Nachwort.” In Ernst Bloch. Vom Hasard zur Katastrophe. Politische Aufsätze 1934-1939, 429–444. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Pelletier, Lucien. 2009. “Ernst Bloch à la rencontre de la phénoménologie.”Bloch-Almanach 28: 201–276.
Pelletier, Lucien. 2010. “L’influence d’Emil Lask sur le jeune Ernst Bloch.” Revue philosophique de Louvain 110(1): 23–49.
Pelletier, Lucien. 2015. “La formation de la philosophie d’Ernst Bloch à partir de la mystique de Maître Eckhart.” Laval théologique et philosophique 71(1): 97–132.
Simmel, Georg. 1995a. Gesamtausgabe, vol. 7: Aufsätze und Abhandlungen 1901-1908, vol. I. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Simmel, Georg. 1995b. Gesamtausgabe, vol. 10: Philosophie der Mode. Die Religion. Kant und Goethe. Schopenhauer und Nietzsche. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Simmel, Georg. 1997. Gesamtausgabe, vol. 9: Kant. Die Probleme der Geschichtsphilosophie. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Simmel, Georg. 2000. Gesamtausgabe, vol 1: Das Wesen der Materie nach Kant’s Physischer Monadologie. Abhandlungen 1882-1884. Rezensionen 1883-1901. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Simmel, Georg. 2004. The Philosophy of Money. Translated by Tom Bottomore and David Frisby. London and New York: Routledge.
Taylor, Charles. 1985. Philosophical Papers, vol. 2: Philosophy and the Human Sciences. Cambridge et al.: Cambridge University Press.
Taylor, Charles. 1989. Sources of the Self: The Making of the Modern Identity. Cambridge (MA): Harvard University Press.
Taylor, Charles. 2011. Dilemmas and Connections: Selected Essays. Cambridge (MA)/London : Belknap.
Taylor, Charles. 2016. The Language Animal: The Full Shape of the Human Linguistic Capacity. Cambridge (MA)/London: Belknap.
Licencja
Autorzy:
„Praktyka Teoretyczna” jest pismem, które chce realizować idee wolnego dostępu do wiedzy i poszerzania domeny dobra wspólnego. Ma służyć rozwojowi nauki i krytycznej refleksji w Polsce i na świecie w imię idei wolnego dostępu do wiedzy (Open Access). Całe pismo jest udostępniane za darmo w Internecie na warunkach licencji CC-BY-NC-SA (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe) w wersji 4.0 (szczegółowe warunki: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/). Artykuły w nim zamieszczone mogą być dowolnie przechowywane, kopiowane, drukowane, rozpowszechniane i wykorzystywane do celów naukowo-dydaktycznych przy zachowaniu warunków licencji. Apelujemy tylko o uznanie autorstwa i podanie źródła w myśl przyjętych w środowisku naukowym standardów.
Nie ma natomiast możliwości komercyjnego wykorzystania zgromadzonych zasobów bez pisemnej zgody wydawcy. Dostęp do czasopisma nie może być dystrybuowany za opłatą czy w jakikolwiek inny sposób limitowany przez inne podmioty.
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC [PL.pdf, PL.doc, EN.pdf, EN.doc].
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” udzielają wydawcy czasopisma niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC-BY-NC-SA 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy nadsyłanych artykułów powinni upewnić się, czy wykorzystywane przez nich materiały nie są chronione prawami autorskimi na rzecz innych osób i ponoszą odpowiedzialność za ewentualne uchybienia w tym względzie.