Heglizm i metareligia. Archetyp upadku w myśli Ernsta Blocha
PDF (English)

Słowa kluczowe

Bloch
Hegel
Marxism
Christianity
meta-religion

Jak cytować

Demjaha, D. (2020). Heglizm i metareligia. Archetyp upadku w myśli Ernsta Blocha. Praktyka Teoretyczna, 35(1), 95–119. https://doi.org/10.14746/prt2020.1.6

Abstrakt

Tematem tekstu jest pojęcie „metareligii” Ernsta Blocha, będące próbą zachowania tego, co religijne, bez zachowywania religii, w sposób inny jednak niż czyni to czysto świecki ateizm. Skupiając się głównie na późnym dziele Blocha Ateizm w Chrześcijaństwie pokażę, że postrzegał on Feuerbacha jako prekursora swojego meta-religijnego projektu. Następnie przejdę do głównego problem – tego, co Bloch nazywa meta-religijnym dziedzictwem chrześcijaństwa: kwestii Upadku. Jak dowodzę, archetyp Upadku – co często sugeruje sama myśl Blocha – jest koniecznym korelatem archetypu wolności. Archetyp ten ugruntowuje także Blochowską metareligię zarówno w dziedzictwie chrześcijaństwa, jak i dziedzictwie Hegla, którzy traktowani są w niej jako dwie strony tej samej dialektycznej teoretyzacji źródeł marksizmu.

https://doi.org/10.14746/prt2020.1.6
PDF (English)

Bibliografia

Baader, Franz. 1851. Baaders Sämmtliche Werke vol. 2. Edited by Franz K. Hoffman. Leipzig: Verlag von Herrmann Bethmann.

Bonaventure. 2012. Breviloquium Et Itinerarium Mentis Ad Deum. Edited by Hefele. C.J. Charleston: Nabu Press.

Bloch, Ernst. 1968. Aheismus im Christentum. Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag.

———. 1962. “Hegel und die Anamnesis.” Hegel Studien 1: 167–181.

———. 1996. Tübinger Einleitung in die Philosophie. Frankfurt am Main: Suhrkamp.

———. 1969. “Universität, Marxismus, Philosophie.” In Philosophische Aufsätze, 277–278. Frankfurt am Main: Suhrkamp.

Berthold-Bond, Daniel. 1995. Hegel’s Theory of Madness. New York: State University of New York.

Chesterton, Gilbert Keith. 2011. The Quotable Chesterton. Edited by K. Belmonte. Nashville, TN: Thomas Nelson.

Colletti, Lucio. 1972. From Rousseau to Lenin. Translated by J. Merrington and J. White. London: Lowe and Brydone.

Feuerbach, Ludwig. 1881. The Essence of Christianity. Translated by M. Evans. London: Trübner & Co., and Ludgate Hill.

———. 2012. The Fiery Brook. Translated by Z. Hanfi. London: Verso.

Geoghegan, Vincent. 1996. Ernst Bloch. London: Routledge.

Glenn Friesen. 2015. Neo-Calvinism and Christian Theosophy: Franz von Baader, Abraham Kuyper, Herman Dooyeweerd, Calgary: Aevum Books.

Hegel, G.W.F. 1948. “The Positivity of the Christian Religion.” In Early Theological Writings. Translated by T.M. Knox. Chicago IL: University

of Chicago Press.

———. 1969. Vorlesungen über die Philosophie der Religion I, Werke 16. Edited by E. Moldenhauer & K. M. Michel. Frankfurt am Main: Suhrkamp.

———. 1991. Encyclopaedia Logic. Translated by T.F. Geraets et al. Cambridge: Hackett Publishing.

———. 2008. Philosophy of Mind. Translated by M. Inwood et al. Oxford: Oxford University Press.

———. 2010. Science of Logic. Translated by George Di Giovanni. Cambridge: Cambridge University Press.

Hodgson, Peter C. 2005. Hegel and Christian Theology. Oxford: Oxford University Press.

Hudson, Wayne. 1982. The Marxist Philosophy of Ernst Bloch. London: Macmillan.

Jameson, Fredric. 2016. Marxism and Form. Princeton, NJ: Princeton University Press.

Ling, Trevor. 1980. Karl Marx and Religion in Europe and India. London: Macmillan.

Marx, Karl, and Friedrich Engels. 1964. “The German Ideology”. In On Religion. New York, NY: Schocken.

———. 1975. Collected Works vol. 1. London: Lawrence and Wishart.

Milbank, John. 2006. Theology and Social Theory. Oxford: Blackwell.

Mondin, Battista. 1963. The Principle of Analogy in Protestant and Catholic Theology. New York, NY: Springer.

Plotinus. 1988. Enneads. Translated by A.H. Armstrong. London: Harvard University Press.

Taylor, Charles. 1991. Ethics of Authenticity. London: Harvard University Press.

Wolfson, Harry A. 1948. Philo vol. 1. Cambridge: Harvard University Press.