Słowa kluczowe
klasa
Manchester
Engels
teoria miejska
Jak cytować
Abstrakt
Prezentowany artykuł dowodzi, że jednym z największych wyzwań stojących
przed teorią miejską jest wyjaśnienie jednoczesnego rozwoju „planetarnej
urbanizacji” w Globalnym Południu oraz największej w historii świata rewolucji
przemysłowej. Aby dowieść, że miasta przemysłowe są wciąż istotne dla teorii miejskiej,
wracam do czasów wiktoriańskiego Manchesteru i klasycznej relacji Engelsa
na jego temat. Twierdzę, że Engels był pionierem tego, co określam mianem
„antropologii bezosobowego”, a poczynione przez niego „odkrycie” klasy stało się
kamieniem węgielnym teorii marksistowskiej. Teoretyczna innowacja Engelsa nie
została jednak wystarczająco doceniona, a dobrym tego przykładem jest zaskakująca
kariera ideii „miasta dualnego”. Twierdzę, że popularność tego pojęcia wynika z
tego w jaki sposób umożliwia ono zlepienie „nierównomiernego rozwoju”, „klasy”
oraz “miasta” w chwytliwą metaforę. Pomimo tego, że Engels pokazał sposób, w jaki te pojęcia są ze sobą splatają, to na poziomie teoretycznym zakreślił wyraźne granice między nimi. Uczynił tak, ponieważ służyły mu one nie tylko do opisu tego jak działa kapitalizm, lecz również miały stać się potencjalnymi narzędziami do przeprowadzania politycznej zmiany.
Bibliografia
Abu-Lughod, J. 1965. ,,Tale of Two Cities: The Origins of Modern Cairo.” Comparative Studies in Society and History 7/4.
Andreas, J. 2008. ,,Changing Colours in China.” New Left Review 54.
Angotti, T. 2006. ,,Apocalyptic anti-urbanism: Mike Davis and his planet of slums.” International Journal of Urban & Regional Research 30/ 4.
Balibar, É. 1994. ,,In Search of the Proletariat: the Notion of Class Politics in Marx.” in Masses, Classes, Ideas: Studies on Politics and Philosophy Before and After Marx. London and New York: Routledge.
Barber, M. 2004. The Two Cities: Medieval Europe, 1050-1320. London- New York: Routledge.
Baucom, I. 2005. Specters of the Atlantic: Finance Capital, Slavery, and the Philosophy of History. Durham: Duke University Press.
Bodnar, J. n. d. ,,Metaphors We Live In: Dual Cities, Uneven Development and the Splitting of Unitary Frames.” MS 5/6.
Boo, K. 2012. Behind the Beautiful Forevers. New York: Random House.
Brenner, N. 2014. Implosions/Explosions: Towards a Study of Planetary Urbanization, Berlin: Jovis.
Briggs, A. 1990. Victorian Cities. London: Penguin Books.
Buck-Morss, S. 2000. Dreamworld and Catastrophe: The Passing of Mass Utopia in East and West Cambridge, Mass: MIT Press.
Carbonella, A. 2004. ,,Beyond the Limits of the Visible World: Remapping Historical Anthropology.” in Critical Junctions: Anthropology and History Beyond the Cultural Turn, ed. D. Kalb and H. Tak. New York: Berghahn Books.
Castells, M. 1982. City, Class, and Power. New York: St. Martin's Press 12.
Castells, M. 2002. ,,Information Technology, the Restructuring of Capital-Labor Relationships, and the Rise of the Dual City.” in The Castells Reader on Cities and Social Theory, ed. I. Susser. Malden, Mass: Blackwell.
O'Connor, A. 2001. ,,Understanding inequality in the late twentieth-century metropolis: new perspectives on the enduring racial divide.” in Urban Inequality: Evidence from Four Cities, ed. A. O'Connor, C. Tilly, and L. Bobo. New York: Russell Sage Foundation.
Dahrendorf, R. 1959. Class and Class Conflict in Industrial Society. Stanford, CA.: Stanford University Press.
Davis, M. 2006. Planet of Slums. London: Verso.
Edensor, T. and M. Jayne, eds., 2012. Urban Theory beyond the West: A World of Cities. Abingdon- Oxon-New York: Routledge.
Engels, F. 1973. The Condition of the Working Class in England: From Personal Observations and Authentic Sources. Moscow: Progress Publishers.
Fainstein, S.S. and M. Harloe 1992. ,,Conclusion: the divided cities.” in Divided Cities: New York & London in the Contemporary World, ed. S. S. Fainstein, I. Gordon, and M. Harloe. Oxford, UK: Blackwell.
Gibson-Graham, J.K., S. Resnick and R.D. Wolff, eds. 2001. Re/presenting Class: Essays in Postmodern Marxism. Durham NC and London.
Girouard, M. 1989. Cities & People: A Social and Architectural History. New Haven: Yale University Press.
Hall, P.G. 1998. Cities in Civilization. London: Phoenix Giant.
Harvey, D. 2007. The Limits to Capital. Verso.
Hamnett, C. 2001. ,,Social Segregation and Social Polarization.” in Handbook of Urban Studies, ed. R. Paddison. London: SAGE Publications.
Hannerz, U. 1980. Exploring the City: Inquiries Toward an Urban Anthropology. New York: Columbia University Press.
Harvey, D. 1989. The Urban Experience. Oxford: B. Blackwell.
Hitchcock, P. 2001. ,,Slumming,” in Passing: Identity and Interpretation in Sexuality, Race, and Religion, ed. M.C. Sánchez and L. Schlossberg. New York: New York University Press.
Hitz, H., C. Schmid, and R. Wolff 1996. ,,Zürich Goes Global: Economic Restructuring, Social Conflicts and Polarization.” in Social Polarization in Post-industrial Metropolises, ed. J.V. O'Loughlin, J. Friedrichs. Berlin: Walter de Gruyter.
Hohenberg, P.M. and L.H. Lees 1985. The Making of Urban Europe, 1000-1950. Cambridge, Mass: Harvard University Press.
Jones, G.S. 1977. ,,Engels and the Genesis of Marxism.” New Left Review 106/I.
Katznelson, I. 1992. Marxism and the City. Oxford: Clarendon Press.
Krishnamurthy, A. 2000. ,,’More than abstract knowledge’: Friedrich Engels in Industrial Manchester.” Victorian Literature and Culture 2802.
Lee, C.K. 2007. Against the Law: Labor Protests in China’s Rustbelt and Sunbelt. Berkeley, CA: University of California Press.
Lees, A., and L.H. Lees 2008. Cities and the Making of Modern Europe, 1750-1914. Cambridge: Cambridge University Press.
Lefebvre, H. 2003. The Urban Revolution. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Marcus, S. 1985. Engels, Manchester, and the Working Class. New York: Norton.
Marcuse, P. 1989. ,,’Dual city': a muddy metaphor for a quartered city,” International Journal of Urban and Regional Research 17.
Marshall, J. 2003. A Kalahari Family. Documentary Educational Resources.
Mason, P. 2010. Live Working or Die Fighting: How the Working Class Went Global. Chicago, IL: Haymarket Books.
Mayer, A.J. 1981. The Persistence of the Old Regime: Europe to the Great War. New York: Pantheon.
Merrifield, A. 2002. Metromarxism: A Marxist Tale of the City. London and New York: Routledge.
Mirowski, P. 1989. More Heat Than Light: Economics as Social Physics, Physics as Nature's Economics. Historical perspectives on modern economics. Cambridge: Cambridge University Press.
Mirowski, P., ed. 1994. Natural Images in Economic Thought: ‘Markets Read in Tooth and Claw’. Historical perspectives on modern economics. Cambridge: Cambridge University Press.
Plato, and A.D. Bloom 1991. The Republic of Plato. New York: Basic Books.
Platt, H.L. 2005. Shock Cities: The Environmental Transformation and Reform of Manchester and Chicago. Chicago: The University of Chicago Press.
Polanyi, K. 1957. ,,The Great Transformation.” Beacon paperbacks 45.
Raban, J. 1991. Hunting Mister Heartbreak. London: Picador.
Reichl, A.J. 2007. ,,Rethinking the Dual City” Urban Affairs Review 42/5.
Sahlins, M.D., ed. 1976. The Use and Abuse of Biology: An Anthropological Critique of Sociobiology. Ann Arbor: University of Michigan Press.
Sennett, R. 1993. The Conscience of the Eye: The Design and Social Life Of Cities. London: Faber and Faber.
Sennett, R. 1993. The Fall of Public Man. London: Faber and Faber.
Shapin, S., and S. Schaffer, and T. Hobbes 1985. Leviathan and the Air-Pump: Hobbes, Boyle, and the Experimental Life: Including a Translation of Thomas Hobbes, Dialogus Physicus De Natura Aeris by Simon Schaffer. Princeton, N.J.: Princeton University Press.
Silver, B.J. 2003. Forces of Labor: Workers’ Movements and Globalization since 1870 . Cambridge: Cambridge University Press.
Smith, N. 1991. Uneven Development: Nature, Capital, and the Production of Space. Oxford, UK: B. Blackwell.
Smith, N. 2007. ,,Another revolution is possible: Foucault, ethics, and politics.” Environment & Planning D: Society & Space 25/2.
Smith, N. 2008. ,,Afterword to the Third Edition.” in Uneven Development: Nature, Capital, and the Production of Space. Athens: University of Georgia Press.
Smith, N. 2008. Uneven Development: Nature, Capital, and the Production of Space. Athens.
Smith, N., and C. Katz 1993. ,,Grounding Metaphor: towards a spatialized politics.” in Place and the Politics of Identity, eds. M. Keith and S. Pile. London and New York: Routledge.
Tajbakhsh, K. 2001. The Promise of the City: Space, Identity, and Politics in Contemporary Social Thought. Berkeley, CA: University of California Press.
Tamás, G.M. 2006 . ,,Telling the Truth about Class.” Socialist Register 42.
Thompson, E.P. 1980. The Making of the English Working Class. London: Penguin Books.
Tilly, C. 1998. Durable Inequality. Berkeley, CA: University of California Press.
Tilly, C. 2001. ,,Relational origins of inequality.” Anthropological Theory 1/3.
Tilly, C. and M. Kennedy 1993. ,,Review: Cities: Beyond the Fragments.” Contemporary Sociology 22/6. November
Wacquant, L.J.D. 2008. Urban Outcasts: A Comparative Sociology of Advanced Marginality. Cambridge: Polity.
Ward, D. 1975. ,,Victorian cities: How modern?” Journal of Historical Geography 1/2.
Ward, D. 1980. ,,Environs and neighbours in the ‘Two Nations’ residential differentiation in mid-nineteenth-century Leeds.” Journal of Historical Geography 6/2.
Wolf, D. 1982. Europe and the People Without History. Berkeley: University of California Press.
Wood, E.M., ed. 1998. The Retreat from Class: A New "true" Socialism. London: Verso.
Licencja
Autorzy:
„Praktyka Teoretyczna” jest pismem, które chce realizować idee wolnego dostępu do wiedzy i poszerzania domeny dobra wspólnego. Ma służyć rozwojowi nauki i krytycznej refleksji w Polsce i na świecie w imię idei wolnego dostępu do wiedzy (Open Access). Całe pismo jest udostępniane za darmo w Internecie na warunkach licencji CC-BY-NC-SA (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe) w wersji 4.0 (szczegółowe warunki: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/). Artykuły w nim zamieszczone mogą być dowolnie przechowywane, kopiowane, drukowane, rozpowszechniane i wykorzystywane do celów naukowo-dydaktycznych przy zachowaniu warunków licencji. Apelujemy tylko o uznanie autorstwa i podanie źródła w myśl przyjętych w środowisku naukowym standardów.
Nie ma natomiast możliwości komercyjnego wykorzystania zgromadzonych zasobów bez pisemnej zgody wydawcy. Dostęp do czasopisma nie może być dystrybuowany za opłatą czy w jakikolwiek inny sposób limitowany przez inne podmioty.
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC [PL.pdf, PL.doc, EN.pdf, EN.doc].
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” udzielają wydawcy czasopisma niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC-BY-NC-SA 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy nadsyłanych artykułów powinni upewnić się, czy wykorzystywane przez nich materiały nie są chronione prawami autorskimi na rzecz innych osób i ponoszą odpowiedzialność za ewentualne uchybienia w tym względzie.