„Nie ma nic lepszego niż teoria.” Kilka uwag o praktyce teoretycznej współczesnych awangardowych pisarek amerykańskich (Lyn Hejinian, Leslie Scalapino, Carla Harryman)

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest praktykom teoretycznym trzechczołowych autorek nurtu amerykańskiej twórczości eksperymentalnejkojarzonych z kręgiem poetówL=A=N=G=U=A=G=E: Lyn Hejinian, Leslie Scalapinoi Carla Harryman. Odegrały one fundamentalną rolęw ukształtowaniu ciągle otwartej i toczącej się debatykrytyczno-teoretyczno-literackiej dotyczącej statusu formalnieradykalnej literatury tworzonej przez kobiety zaangażowanejw kwestie epistemologii feministycznej. Praktyka ta, skupiającasię na procesach i mechanizmach dyskursu, nie ograniczasię do wymiaru poetyckiego i artystycznego, lecz zakłada,że twórczość poetycka jest społecznie zaangażowaną „strategiąinterwencji” (Harryman), a jako taka funkcjonuje jakoskoncentrowana na języku epistemologia feministyczna. Hejinian, Scalapino i Harryman stworzyły imponujący dorobek literacko-teoretyczny, na który składają się gatunkowozłożone teksty hybrydyczne mocno osadzone we współczesnych dyskursach feministycznych,  kupiające się na problematyce produkcji wiedzy, znaczenia, tożsamości, płci i seksualności, ukrytych mechanizmów ideologicznych tradycyjnie pojmowanego utworu narracyjnego, a także imperatywu przekraczenia tych mechanizmów. Artykuł jest próbą umiejscowienia ich twórczości w szerszym kontekście współczesnej myśli feministycznej począwszy od écriture féminine, poprzez krytykę polityki tożsamościowej Judith Butler oraz Denise Riley, po  horyzont posthumanistyczny cyborgicznego pisarstwa Donny Haraway.