Nie-dominacja jako niezależność socjoekonomiczna. Neorepublikańskie argumenty za bezwarunkowym dochodem podstawowym

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: sty 1, 2014
DOI: https://doi.org/10.14746/pt.2014.2.2
Słowa kluczowe:
republikanizm, bezwarunkowy dochód podstawowy, nie-dominacja, Pettit, Van Parijs

Main Article Content

Paweł Marczewski
dr Paweł Marczewski Institut für die Wissenschaften vom Menschen (IWM) Spittelauer Lände 3 1090 Wien, Austria

Abstrakt

Według Philipa Pettita „republikańskie państwo promujące wolność jako nie-dominację musi działać na rzecz niezależności socjoekonomicznej”. W artykule rozważono pytanie, czy wprowadzenie powszechnego dochodu podstawowego jest działaniem promującym wolność jako nie-dominację. Autor dowodzi, że to rozwiązanie może być umotywowane dwoma argumentami, zaproponowanymi przez Pettita jako republikańskie uzasadnienie zabezpieczenia przez państwo niezależności socjoekonomicznej: 1) pozwala państwu zabezpieczyć osoby zależne ekonomicznie i społecznie przed formami dominacji, którym byłyby poddane, gdyby nie wprowadzono gwarancji dochodu podstawowego i 2) zwiększa możliwość podejmowania nieskrępowanych, wolnych wyborów przez osoby zależne ekonomicznie i społecznie. Republikańskie uzasadnienie różni się znacząco od argumentów na rzecz powszechnego dochodu podstawowego, sformułowanych przez Philippe’a Van Parijsa na gruncie tak zwanego „rzeczywistego libertarianizmu”. Autor artykułu dowodzi, że uznając bezwarunkowy dochód podstawowy za zwiększenie nie-dominacji, a nie za zapewnienie jednostkom środków do realizacji swoich koncepcji dobrego życia, nie musimy finansować go jedynie z zysków powstających niezależnie od jednostkowych talentów i ograniczać jego wprowadzenia jedynie do krajów zamożnych.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Marczewski, P. (2014). Nie-dominacja jako niezależność socjoekonomiczna. Neorepublikańskie argumenty za bezwarunkowym dochodem podstawowym. Praktyka Teoretyczna, 12(2), 41-58. https://doi.org/10.14746/pt.2014.2.2
Numer
Tom 12 Nr 2 (2014): BEZWARUNKOWY DOCHÓD PODSTAWOWY
Dział
DLACZEGO POTRZEBNY

Autorzy:
„Praktyka Teoretyczna” jest pismem, które chce realizować idee wolnego dostępu do wiedzy i poszerzania domeny dobra wspólnego. Ma służyć rozwojowi nauki i krytycznej refleksji w Polsce i na świecie w imię idei wolnego dostępu do wiedzy (Open Access). Całe pismo jest udostępniane za darmo w Internecie na warunkach licencji CC-BY-NC-SA (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe) w wersji 4.0 (szczegółowe warunki: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/). Artykuły w nim zamieszczone mogą być dowolnie przechowywane, kopiowane, drukowane, rozpowszechniane i wykorzystywane do celów naukowo-dydaktycznych przy zachowaniu warunków licencji. Apelujemy tylko o uznanie autorstwa i podanie źródła w myśl przyjętych w środowisku naukowym standardów.

Nie ma natomiast możliwości komercyjnego wykorzystania zgromadzonych zasobów bez pisemnej zgody wydawcy. Dostęp do czasopisma nie może być dystrybuowany za opłatą czy w jakikolwiek inny sposób limitowany przez inne podmioty.

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC [PL.pdf, PL.doc, EN.pdf, EN.doc].
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” udzielają wydawcy czasopisma niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC-BY-NC-SA 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy nadsyłanych artykułów powinni upewnić się, czy wykorzystywane przez nich materiały nie są chronione prawami autorskimi na rzecz innych osób i ponoszą odpowiedzialność za ewentualne uchybienia w tym względzie.

Biogram autora

Paweł Marczewski, dr Paweł Marczewski Institut für die Wissenschaften vom Menschen (IWM) Spittelauer Lände 3 1090 Wien, Austria

Paweł Marczewski – w roku akademickim 2014/2015 Bronislaw Geremek Junior Visiting Fellow w Instytucie Nauk o Człowieku w Wiedniu, adiunkt w Instytucie Socjologii UW. Zajmuje się historią myśli społecznej i politycznej. Wchodzi w skład redakcji Stanu Rzeczy i Przeglądu Politycznego, stale współpracuje z Tygodnikiem Powszechnym. Wydał książkę „Uczynić wolność nieuchronną. Wątki republikańskie w myśli Alexisa de Tocqueville’a” (2012).

Bibliografia

  1. Berlin, Isaiah. 2000. Dwie koncepcje wolności. W Berlin, Isaiah. Cztery eseje o wolności. Tłum. Daniel Grinberg, Dorota Lachowska i Jerzy Łoziński, Poznań: Zysk i S-ka.
  2. Casassas, David. 2007. „Basic Income and the republican ideal: Rethinking material independence in contemporary societies.” Basic Income Studies 2.
  3. Domenèch Antoni i Daniel Raventós. 2007. „Property and republican freedom: Institutional approach to Basic Income.” Basic Income Studies 2.
  4. Pettit, Philip. 1997. Republicanism: A Theory of Freedom and Government. Oxford: Oxford University Press.
  5. Pettit, Philip. 2007. „A republican right to Basic Income?” Basic Income Studies 2.
  6. Pocock, John. 2002. Virtue, Commerce, and History. Cambridge: Cambridge University Press.
  7. Raventós, Daniel. 2007. Basic Income: The Material Conditions of Freedom. Tłum. Julie Wark. London: Pluto Press.
  8. Rawls, John. 2009. Teoria sprawiedliwości. Tłum. Maciej Panufnik, Jarosław Pasek, Adam Romaniuk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  9. Skinner, Quentin. 1997. Liberty before Liberalism. Cambridge: Cambridge University Press.
  10. Van Parijs, Philippe. 1991. „Why surfers should be fed: The liberal case for Unconditional Basic Income.” Philosophy & Public Affairs 2.
  11. Van Parijs, Philippe. 1992. „Basic Income capitalism.” Ethics 3.